मुक्त
Hindi
Pronunciation
- (Delhi Hindi) IPA(key): /mʊkt̪/
Adjective
मुक्त • (mukt) (indeclinable, Urdu spelling مکت)
- free
- liberated, unfettered
- exonerated, set free
- exculpated, absolved
Synonyms
- आज़ाद (āzād)
Derived terms
- मुक्ति (mukti)
Marathi
Pronunciation
- IPA(key): /muk.t̪ə/
Adjective
मुक्त • (mukta)
Derived terms
- मुक्ती (muktī, “liberation”)
References
- Berntsen, Maxine, “मुक्त”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies, 1982-1983.
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- মুক্ত (Assamese script)
- ᬫᬸᬓ᭄ᬢ (Balinese script)
- মুক্ত (Bengali script)
- 𑰦𑰲𑰎𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀫𑀼𑀓𑁆𑀢 (Brahmi script)
- မုက္တ (Burmese script)
- મુક્ત (Gujarati script)
- ਮੁਕ੍ਤ (Gurmukhi script)
- 𑌮𑍁𑌕𑍍𑌤 (Grantha script)
- ꦩꦸꦏ꧀ꦠ (Javanese script)
- 𑂧𑂳𑂍𑂹𑂞 (Kaithi script)
- ಮುಕ್ತ (Kannada script)
- មុក្ត (Khmer script)
- ມຸກ຺ຕ (Lao script)
- മുക്ത (Malayalam script)
- ᠮᡠᡬᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘦𑘳𑘎𑘿𑘝 (Modi script)
- ᠮᠤᢉᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧆𑧔𑦮𑧠𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐩𑐸𑐎𑑂𑐟 (Newa script)
- ମୁକ୍ତ (Odia script)
- ꢪꢸꢒ꣄ꢡ (Saurashtra script)
- 𑆩𑆶𑆑𑇀𑆠 (Sharada script)
- 𑖦𑖲𑖎𑖿𑖝 (Siddham script)
- මුක්ත (Sinhalese script)
- 𑩴𑩒𑩜 𑪙𑩫 (Soyombo script)
- 𑚢𑚰𑚊𑚶𑚙 (Takri script)
- முக்த (Tamil script)
- ముక్త (Telugu script)
- มุกฺต (Thai script)
- མུ་ཀྟ (Tibetan script)
- 𑒧𑒳𑒏𑓂𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨢𑨃𑨋𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *muktás, from Proto-Indo-European *muk-tó-s (“released, discharged”), from *(s)mewk- (“to free, escape”). By surface analysis, मुच् (√muc, root meaning “to loosen, let loose, free” (verb मुञ्चति (muñcáti))) + -त (-ta, “-ed”).
Adjective
मुक्त • (mukta) stem
Declension
| Masculine a-stem declension of मुक्त | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | मुक्तः (muktaḥ) | ||
| Gen. sg. | मुक्तस्य (muktasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मुक्तः (muktaḥ) | मुक्तौ (muktau) | मुक्ताः (muktāḥ) |
| Vocative | मुक्त (mukta) | मुक्तौ (muktau) | मुक्ताः (muktāḥ) |
| Accusative | मुक्तम् (muktam) | मुक्तौ (muktau) | मुक्तान् (muktān) |
| Instrumental | मुक्तेन (muktena) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्तैः (muktaiḥ) |
| Dative | मुक्ताय (muktāya) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ) |
| Ablative | मुक्तात् (muktāt) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ) |
| Genitive | मुक्तस्य (muktasya) | मुक्तयोः (muktayoḥ) | मुक्तानाम् (muktānām) |
| Locative | मुक्ते (mukte) | मुक्तयोः (muktayoḥ) | मुक्तेषु (mukteṣu) |
| Feminine ā-stem declension of मुक्त | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | मुक्ता (muktā) | ||
| Gen. sg. | मुक्तायाः (muktāyāḥ) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मुक्ता (muktā) | मुक्ते (mukte) | मुक्ताः (muktāḥ) |
| Vocative | मुक्ते (mukte) | मुक्ते (mukte) | मुक्ताः (muktāḥ) |
| Accusative | मुक्ताम् (muktām) | मुक्ते (mukte) | मुक्ताः (muktāḥ) |
| Instrumental | मुक्तया (muktayā) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्ताभिः (muktābhiḥ) |
| Dative | मुक्तायै (muktāyai) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्ताभ्यः (muktābhyaḥ) |
| Ablative | मुक्तायाः (muktāyāḥ) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्ताभ्यः (muktābhyaḥ) |
| Genitive | मुक्तायाः (muktāyāḥ) | मुक्तयोः (muktayoḥ) | मुक्तानाम् (muktānām) |
| Locative | मुक्तायाम् (muktāyām) | मुक्तयोः (muktayoḥ) | मुक्तासु (muktāsu) |
| Neuter a-stem declension of मुक्त | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | मुक्तम् (muktam) | ||
| Gen. sg. | मुक्तस्य (muktasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मुक्तम् (muktam) | मुक्ते (mukte) | मुक्तानि (muktāni) |
| Vocative | मुक्त (mukta) | मुक्ते (mukte) | मुक्तानि (muktāni) |
| Accusative | मुक्तम् (muktam) | मुक्ते (mukte) | मुक्तानि (muktāni) |
| Instrumental | मुक्तेन (muktena) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्तैः (muktaiḥ) |
| Dative | मुक्ताय (muktāya) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ) |
| Ablative | मुक्तात् (muktāt) | मुक्ताभ्याम् (muktābhyām) | मुक्तेभ्यः (muktebhyaḥ) |
| Genitive | मुक्तस्य (muktasya) | मुक्तयोः (muktayoḥ) | मुक्तानाम् (muktānām) |
| Locative | मुक्ते (mukte) | मुक्तयोः (muktayoḥ) | मुक्तेषु (mukteṣu) |
Synonyms
- स्वतन्त्र (svatantra)
Synonyms
- स्वतन्त्र (svatantra)
Declension
| Neuter a-stem declension of मुक्त (mukta) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | मुक्तम् muktam |
मुक्ते mukte |
मुक्तानि / मुक्ता¹ muktāni / muktā¹ |
| Vocative | मुक्त mukta |
मुक्ते mukte |
मुक्तानि / मुक्ता¹ muktāni / muktā¹ |
| Accusative | मुक्तम् muktam |
मुक्ते mukte |
मुक्तानि / मुक्ता¹ muktāni / muktā¹ |
| Instrumental | मुक्तेन muktena |
मुक्ताभ्याम् muktābhyām |
मुक्तैः / मुक्तेभिः¹ muktaiḥ / muktebhiḥ¹ |
| Dative | मुक्ताय muktāya |
मुक्ताभ्याम् muktābhyām |
मुक्तेभ्यः muktebhyaḥ |
| Ablative | मुक्तात् muktāt |
मुक्ताभ्याम् muktābhyām |
मुक्तेभ्यः muktebhyaḥ |
| Genitive | मुक्तस्य muktasya |
मुक्तयोः muktayoḥ |
मुक्तानाम् muktānām |
| Locative | मुक्ते mukte |
मुक्तयोः muktayoḥ |
मुक्तेषु mukteṣu |
| Notes |
| ||
Descendants
References
- Monier Williams (1899) “मुक्त”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 820/3.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.