Organizacja | |
---|---|
Miejscowość | |
Data |
28–29 listopada 2004 |
Uczestnicy |
Szczyt NATO w Stambule w 2004 – 20. szczyt NATO, zorganizowany w Stambule w Turcji w dniach 28–29 czerwca 2004.
Na szczycie powitano nowych członków Paktu, siedem państw Europy Środkowej, które w marcu 2004 przystąpiły do Sojuszu. NATO zdecydowało na nim o zwiększeniu swojej obecności w Afganistanie, zakończeniu misji w Bośni i Hercegowinie oraz o rozpoczęciu pomocy szkoleniowej dla Iraku. Był to pierwszy szczyt NATO, po rozpoczęciu w marcu 2003 wojny w Iraku.
Oprócz spotkania Rady Północnoatlantyckiej (NAC), odbyło się spotkanie Rady NATO-Rosja, Komisji NATO-Ukraina oraz posiedzenie Rady Partnerstwa Północnoatlantyckiego (EAPC)[1].
Rezultat szczytu (NAC)
Na posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej (NAC) 28 czerwca 2004 szefowie państw i rządów państw członkowskich NATO przyjęli "Deklarację Stambulską" oraz wydali "Komunikat Szczytu w Stambule". Do głównych postanowień tych dokumentów należało[2]:
- wzmocnienie misji ISAF w Afganistanie, przejęcie przez Sojusz dowodzenia w czterech prowincjach kraju oraz wzrost liczby wojsk w celu zabezpieczenia afgańskich wyborów prezydenckich
- zakończenie misji SFOR w Bosni i Hercegowinie (zastąpiła ją misja UE – EUFOR Althea)
- kontynuacja misji KFOR w Kosowie
- wzmocnienie misji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym
- pomoc rządowi Iraku w szkoleniu sił bezpieczeństwa
- potwierdzenie zasady „otwartych drzwi” dla „europejskich demokracji”, zachęcenie Albanii, Chorwacji i Macedonii do kontynuowania reform, niezbędnych do uzyskania członkostwa w Sojuszu
- wzmocnienie Dialogu Śródziemnomorskiego, poprzez współpracę z Szerszym Bliskim Wschodem w ramach uruchomionej Istambulskiej Inicjatywy Współpracy (Istanbul Cooperation Initiative)[3]
Rada Północnoatlantycka przyjęła również "Oświadczenie w sprawie Iraku", w którym:
- poparła rezolucję nr 1546 Rady Bezpieczeństwa ONZ (popierała ona przekazanie władzy w Iraku Tymczasowemu Rządowi Irackiemu)
- deklarowała „pełne poparcie dla niepodległości suwerenności, jedności i integralności terytorialnej Iraku”
- wsparła Polskę w kierowaniu wielonarodową dywizją w środkowo-południowym Iraku
- potwierdziła wsparcie rządu Iraku w szkoleniu jego sił bezpieczeństwa.
Spotkanie Rady NATO-Rosja
28 czerwca 2004 odbyło się spotkanie Rady NATO-Rosja. Stosunki między NATO a Rosją były w tamtym okresie szczególnie napięte z powodu niezadowolenia Rosji z przyjęcia do Sojuszu trzech republik bałtyckich, wchodzących dawniej w skład ZSRR. Dodatkowo Rosja nie wypełniła swoich zobowiązań, jakie zaciągnęła podczas szczytu OBWE w Stambule w 1999 i nie wycofała swoich wojsk z Gruzji i Mołdawii.
W rezultacie wzajemnych napięć, na szczyt do Stambułu nie przybył prezydent Władimir Putin. Rosję reprezentował minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow. W czasie szczytu Rosja pozostała przy swoim stanowisku i nie złożyła żadnego zobowiązania w sprawie wycofania swoich wojsk.
Spotkanie Komisji NATO-Ukraina
29 czerwca 2004 w Stambule doszło do spotkania Komisji NATO-Ukraina. Ukrainę reprezentował prezydent Łeonid Kuczma.
Szefowie państw i rządów NATO powtórzyli zasadę polityki „otwartych drzwi” i podkreślili strategiczny charakter stosunków NATO – Ukraina. Wezwali Ukrainę do wdrażania reform politycznych, ekonomicznych, wojskowych i obronnych. Docenili również wkład Ukrainy w misje wojskowe NATO w Kosowie, Afganistanie i wsparcie misji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym[4].
Przypisy
Bibliografia
- Stanisław Zarychta: Szczyty i sesje NATO platformą współpracy państw członkowskich. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej, 2020. ISBN 978-83-957735-7-0.
- Istanbul Summit, Strona oficjalna.
- Summits & Ministerial Meetings, Strona oficjalna NATO.