Leon Kahane
kadet
Data urodzenia

ok. 1840

Data i miejsce śmierci

26 stycznia 1864
Bodzentyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Austriackiego
Wojska Polskie

Jednostki

77 Pułk Piechoty
Oddział Karola Kality

Stanowiska

adiutant

Główne wojny i bitwy

powstanie styczniowe

Leon Kahane
Miejsce zamieszkania

Sanok

Rodzice

Ignacy

Krewni i powinowaci

Maurycy, Filip, Zygmunt, Ludwika (rodzeństwo)

Leon Kahane[uwaga 1] (ur. ok. 1840[uwaga 2], zm. 26 stycznia 1864 w Bodzentynie) – żołnierz, powstaniec styczniowy.

Życiorys

Urodził się w rodzinie żydowskiej[1]. Był synem Ignacego (lekarz, zm. 1875)[2][3][4]. Miał braci Maurycego (1836-1896), Filipa (1838-1915), Zygmunta (1846-1889) oraz siostrę Ludwikę (w latach 90. XIX wieku w stanie panieńskim członkini sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[5])[6][1][7][3][8][9][uwaga 3]. Wraz z rodziną przeprowadził się do Sanoka pod zaborem austriackim[10][4], gdzie ojciec rodziny od około 1857 pracował jako lekarz[11][12].

Został zawodowym żołnierzem Armii Cesarstwa Austriackiego. Od około 1861 był kadetem 77 pułku piechoty, stacjonującego w Sanoku[13][14].

W chwili wybuchu powstania styczniowego 1863 służył w Rzeszowie jako kadet-feldwebel (jego przebywający i pracujący w Sanoku bracia Maurycy i Filip przyłączyli się ochotniczo do walk)[1][15][12]. Po otrzymaniu urlopu z armii pod koniec 1863 także on przystąpił do walczących[16][12]. Służył jako adiutant płk. Karola Kality ps. „Rębajło”[17][18][12][3][19]. Został mianowany na stopień porucznika[16]. 22 stycznia 1864 spisywał raport z bitwy pod Iłżą (17 stycznia 1864)[20]. U boku dowódcy brał udział w bitwie pod Radkowicami (23 stycznia 1864)[21][12][3][19]. Po wydaniu przez Kalitę rozkazu otoczenia wroga przez kompanie, pozostała 1 kompania nie usłuchała rozkazu (miała ruszać za nim do ataku), wskutek czego opuszczony dowódca pozostał na stanowisku wyłącznie z adiutantem i trębaczem[21][22][3]. Podczas ostrzału Leon Kahane osłonił swoim ciałem swojego zwierzchnika ratując mu życie[21][22][3]. Sam wtedy został trafiony w klatkę piersiową i miał przestrzelone płuca[21][22][3]. Po przegranej bitwie został wyniesiony na noszach z pola walki, wpierw do lasu obok Michałowa[23]. Został odwiedzony przez Kalitę w szpitalu w Bodzentynie, gdzie nazajutrz 26 stycznia 1864 zmarł[24][25][22][3][19]. Został pochowany na miejscowym cmentarzu[26].

W 1859 Karol Kalita odwiedził Sanok i poznał rodzinę Leona Kahane[7]. Fragment swoich wspomnień dotyczący jej przedstawicielom zakończył słowami: „Cześć tej zacnej polskiej rodzinie”[16].

Uwagi

  1. ↑ W ewidencji wojskowych Armii Cesarstwa Austriackiego był określany w języku niemieckim jako „Leon Kahane”.
  2. ↑ Przybliżony rok urodzenia wynika z rozpoczęcia służby w armii. W jednym ze źródeł powstańczych podano, że Leon Kahane zmarł mając 26 lat, co oznaczałoby, że urodził się około 1838, aczkolwiek w tym roku urodził się jego brat Filip. Bodzentyn. powstanie1863.zsi.kielce.pl. [dostęp 2021-08-01].
  3. ↑ W niektórych źródłach (Stanisław Feliksiak, sztetl.org.pl) podano, że bratem rodzeństwa Kahane był też Zygmunt, ur. w 1846 w Lisku koło Sanoka. Aczkolwiek o jego istnieniu w swoich wspomnieniach nie wspomnieli przy okazji opisu rodziny zarówno Filip Kahane jak również Karol Kalita, zob. Dzieje Żuawa 1903 ↓, s. 167, 168 Kalita 1913 ↓, s. 125

Przypisy

  1. 1 2 3 Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 246-247. Bertold Merwin: Żydzi w powstaniu 1863r.. Lwów: Jedność, 1910, s. 16-17.
  2. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej od lutego 1874 do stycznia 1876. T.V. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 166. [dostęp 2022-02-05].
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 Majer Bałaban. Żydzi w powstaniu 1863 r. Próba bibliografii rozumowanej. „Przegląd Historyczny”. Tom 34 (2), s. 593, 1937-1938.
  4. 1 2 Teresa Bagińska-Żurawska: Willa Filipa Sanbra Kahane. lancut.pl. [dostęp 2021-07-31].
  5. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 143. ISBN 978-83-939031-1-5.
  6. ↑ Dzieje Żuawa 1903 ↓, s. 167, 168.
  7. 1 2 Kalita 1913 ↓, s. 125.
  8. ↑ Stanisław Feliksiak: Słownik biologów polskich. Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, 1987, s. 244. ISBN 83-01-00656-0.
  9. ↑ Zygmunt Kahane. sztetl.org.pl. [dostęp 2021-08-02].
  10. ↑ J. Rzepka: Filip Sanbra-Kahane. powiatlancut.pl. [dostęp 2021-07-31]. za: Bogdan Stępień. Filip Sanbra-Kahane (1838-20 XI 1915). „Prace Historyczno-Archiwalne”. Tom 17, s. 189-199, 2006.
  11. ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858. Lwów: 1858, s. 240.
  12. 1 2 3 4 5 Bałaban 1916 ↓, s. 200.
  13. ↑ Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1861-1862. Wiedeń: 1862, s. 287.
  14. ↑ Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1863. Wiedeń: 1863, s. 297.
  15. ↑ Kalita 1913 ↓, s. 125, 126.
  16. 1 2 3 Kalita 1913 ↓, s. 126.
  17. ↑ Dzieje Żuawa 1903 ↓, s. 167.
  18. ↑ Kalita 1913 ↓, s. 98.
  19. 1 2 3 Andrzej Potocki: Żydzi w Podkarpackiem. Rzeszów: Libra, 2004, s. 171. ISBN 83-89183-05-6.
  20. ↑ Kalita 1913 ↓, s. 121.
  21. 1 2 3 4 Kalita 1913 ↓, s. 122.
  22. 1 2 3 4 Bałaban 1916 ↓, s. 201.
  23. ↑ Kalita 1913 ↓, s. -123, 124.
  24. ↑ Dzieje Żuawa 1903 ↓, s. 167. Tu Filip Kahane podał, że jego brat Leon poległ w bitwie pod Iłżą.
  25. ↑ Kalita 1913 ↓, s. 125, 126. Karol Kalita podał, że Leon Kahane zmarł w trzy dni po postrzale.
  26. ↑ Bodzentyn. powstanie1863.zsi.kielce.pl. [dostęp 2021-08-01].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.