| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne |
Kwilcz (←W) |
| Region | |
| Wysokość lustra |
79,7-80,4 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
17,5-21,5 ha |
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
2,87km |
| Objętość |
739,2 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie gminy Kwilcz _location_map.png.webp) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego  | |
 52°33′36″N 16°05′33″E/52,560000 16,092500 | |
Jezioro Kwileckie (in. Błędne) – jezioro morenowe w woj. wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w środkowej części gminy Kwilcz, w okolicach wsi Kwilcz, Leśnik i Orzeszkowo, leżące na terenie Pojezierza Poznańskiego. Przy zachodnim brzegu akwenu przebiega droga wojewódzka nr 186, zaś od południowej strony przebiega droga krajowa nr 24.
Hydronimia
Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Jezioro Kwileckie[1]. Na niektórych mapach topograficznych wymieniana jest oboczna nazwa tego jeziora: Błędne[2].
Historia
Po raz pierwszy jezioro zostało nazwane jako Qvileczkie w roku 1514. W roku 1546 wzmiankowane jako Jezyoro, zaś już w 1542 jako Wielkie.
W 1504 roku Marcin Kwilecki zapisuje żonie, Małgorzacie Przestanowskiej, po 80 grz. posagu i wiana na połówkach swej części w Kwilczu, jeziora Czerwonk, młyna w Kwilczu wraz ze stawami i rybnikami, innego, nienazwanego jeszcze jeziora w Kwilczu oraz 1/2 części, którą zakupił od Jana Lutomskiego. W 1514 roku Mikołaj Kurnatowski oraz bracia, Tomasz pleban i Marcin oraz ich bratankowie (nepotes), Feliks i Łukasz- dziedzice w Kwilczu dokonują podziału dóbr: Kurnatowski daje Kwileckim m.in. 1/2 jeziora zwanego Qvileczkiem, która należała do dziedziny Orzszkowo oraz strumień, który płynie od Orzeszkowskiego Młyna do tegoż jeziora W 1546 roku Mikołaj Gnuszyński oraz bracia Marcin i Hieronim Kwileccy dokonują podziału Kwilcza. W akcie wymieniono m.in. kopaninę nad Jezyorem przy folwarku Kwileckim, lasek nad Jezyorem, błonie nad Jezyorem między wsią i folwarkiem Kwileckich. Według umowy Gnuszyńscy i Kwileccy co roku mogli na zmianę mogą łowić ryby niewodem na Jezyorze. W 1592 roku Kasper Kwilecki i Stanisław Gnuszyński rozgraniczają swoje części w Kwilczu. Gnuszyński m.in. oddał Kwileckiemu lasek nad jeziorem Wielkim, przy folwarku Kwileckiego. Jezioro Wielkie miało być przez każdego z osobna używane zgodnie z działami, dopóki by strony nie ugodziły się co do wspólnego używania. W 1599 roku Kurnatowscy dzielą Orzeszkowo, a w akcie wspomniano także o jeziorze Qvileczkiem.
Dane morfometryczne
Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 17,5 ha[3] przez 19,5 ha[4] do 21,5 ha[5]. Daje mu zarazem 4 lokatę pod względem wielkości wśród jezior gminy Kwilcz[uwaga 1]. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 79,7 m n.p.m.[3] lub 80,4 m n.p.m.[4] Średnia głębokość jeziora wynosi 3,9 m[4], natomiast głębokość maksymalna 6,2 m[4].
Kąpielisko
Na wschodnim brzegu jeziora w Orzeszkowie zlokalizowane jest sezonowe (okres lipca i sierpnia), strzeżone kąpielisko.
Plan rozwoju - Plaża nad Jeziorem Kwileckim w Kwilczu
W czerwcu 2008 roku, rozpoczęły się prace budowlane w miejscu, gdzie ma powstać plaża. Jest to grunt usytuowany na działce nr 21/3 od strony Orzeszkowa, otoczona drzewami. Obecnie miejsce to jest praktycznie nieurządzone. Projekt plaży powinien być w całości zrealizowany w okresie 3 lat. W roku 2008 oddano do użytku samo kąpielisko, 2 boiska do piłki plażowej oraz miejsce do grillowania.
W miejscu tym należy jeszcze do jeziora odprowadzić wodę stojącą, oczyścić teren z zakrzaczeń, zebrać warstwę humusu oraz zasypać żwirem i piaskiem. W następnych latach planowana jest budowa pomostu pływającego oraz hangarów i niezbędne jest również doprowadzenie kanalizację, wodociąg oraz budowa toalet, przebieralni i placów zabaw dla dzieci. Plaża od 2009 roku jest strzeżona. Woda w jeziorze jest czysta[6], a grunt pod kąpieliskiem łagodnie opada na szerokość 24 m w głąb jeziora do 2 m.
Uwagi
- ↑ 1 lokatę zajmuje jezioro Lubosz Wielki (94,5 ha), 2. Luboszek (59 ha), 3. Kuchenne (31,1 ha)
Przypisy
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 169, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Mapa topograficzna dostępna w serwisie geoportal.gov.pl. [dostęp 2011-05-10].
- 1 2 Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006. ISBN 83-232-1732-7.
- 1 2 3 4 według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Wykaz jezior w powiecie międzychodzkim. wrzesień 2008. s. 2/2. [dostęp 2011-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 grudnia 2014)]. Cytat: pozycja 5/14 (gm.Kwilcz)
- ↑ Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny - K O M U N I K A T Nr 2 / 2010. czerwiec 2010. s. 3/5. [dostęp 2011-01-14]. Cytat: Kąpiel jest dozwolona warunkowo ( przekroczone są wskaźniki, które nie mają znaczenia zdrowotnego ) (...)