Góra
wieś
Ilustracja
Droga powiatowa nr 1734P biegnąca przez centrum Góry
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

międzychodzki

Gmina

Sieraków

Wysokość

77,3 m n.p.m.

Liczba ludności (2012)

184

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

64-410[1]

Tablice rejestracyjne

PMI

SIMC

0594212

Położenie na mapie gminy Sieraków
Mapa konturowa gminy Sieraków, na dole znajduje się punkt z opisem „Góra”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Góra”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Góra”
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego
Mapa konturowa powiatu międzychodzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Góra”
Ziemia52°37′21″N 16°04′26″E/52,622500 16,073889[2]

Góra – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Sieraków, nad północno-zachodnim brzegiem Jeziora Jaroszewskiego i północnym brzegu Jeziora Śremskiego oraz 8 innymi jeziorami, do których należą m.in. Bukowieczko, Wielkie, Moczydło i Głęboczek. Zlokalizowana 2,5 km od gminnego Sierakowa. Do sołectwa Góra należy „leśniczówka Góra” położona na przecięciu niebieskiego szlaku pieszego i rowerowego.

Historia

Wieś pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od początku XIV wieku. Wymieniona po raz pierwszy w dokumencie zapisanym po łacinie z 1388 jako „Gora”, a w 1408 „Gorka”[3].

W 1450 miejscowość była wsią szlachecką i leżała w powiecie poznańskim Korony Królestwa Polskiego. W 1508 należała do parafii Sieraków, a w 1510 w dekanacie Wronki. Wspominały ją historyczne dokumenty prawne, własnościowe oraz podatkowe. W latach 1388–1400 właścicielka majętności we wsi Katarzyna z mężem Sędziwojem z Uzarzewa przegrała proces z Dobiesławem Kwileckim o dziedziny Kłosowice i Góry, które ten miał odtąd posiadać tytułem wcześniejszego zastawu za 240 grzywien. W 1408 sąd zawyrokował, że Dobrogost Sierakowski ma uwolnić od roszczeń osób trzecich strumień, zwany Sułkowa Struga, położony pomiędzy dziedzinami Góra i Śrem, a jeżeli tego nie uczyni, to na Boże Narodzenie ma zapłacić 20 grzywien. W 1450 właścicielem wsi stał się wojewoda poznański Łukasz Górka, który za czwartą część wsi Radwaniec w powiecie koneckim oraz dopłatę 5000 złotych węgierskich kupił czwartą część miasta Sieraków wraz z wsią Góra od braci Dobiesława, Dobrogosta, Wojciecha i Bieniaka oraz ich matki Femy wdowie po Wierzbięcie z Sierakowa. W 1508 Łukasz Górka sprzedał altarii Św. Apolonii w katedrze poznańskiej 8 grzywien czynszu rocznego na wsiach Górka oraz Jaroszewo za 120 grzywien z zastrzeżeniem prawa wykupu. W 1512 król polski Zygmunt I Stary zezwolił Łukaszowi Górce kasztelanowi poznańskiemu oraz staroście generalnemu Wielkopolski, aby dał w dożywocie swojej żonie Katarzynie z Szamotuł swe dobra dziedziczne, m.in. Sieraków wraz z Górą[3].

W 1563 odnotowano we wsi pobór z 12 łanów. W 1560 opisano granicę między okolicznymi wsiami. Wymieniono kopiec narożny między miastem Sieraków i wsiami Góra oraz Kłosowice, który leży przy strudze zwaną Sucha, w pobliżu drogi ze wsi Debrzno i Chalin do Sierakowa; od tego kopca granica biegła drogą pomiędzy Sierakowem i Górą aż do nowych kopców ustawionych przy strudze, która płynie z jeziora przy wsi Jaroszewo. W 1564 biskup poznański pobierał ze wsi dziesięcinę w formie wiardunku z 8 łanów po 8 groszy, ogółem w wysokości 2 złotych polskich i 4 groszy. W 1577 płatnikiem poboru z miejscowości był Jakub Rokossowski, mąż Zofii Szamotulskiej, kasztelan śremski. W 1580 odnotowano odprowadzony przez niego podatek z 12 łanów oraz od jednego zagrodnika[3].

Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[4].

Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej[5]. Góra należała do okręgu sierakowskiego tego powiatu i stanowiła część majątku Sieraków, którego właścicielem był wówczas rząd pruski w Berlinie[5]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 215 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 24 dymy (domostwa)[5].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego.

Gospodarka

Wieś jest niewielkim ośrodkiem przemysłu lekkiego i spożywczego. To także mały ośrodek usługowy (OSP, sklep wielobranżowy) i turystyczny (plaża, pole biwakowe, gospodarstwa agroturystyczne, jeziora i lasy). Zachowuje jednak charakter typowo rolniczy.

Przyroda

Wieś leży w bardzo atrakcyjnym położeniu. Z tego powodu przecinają się tutaj liczne szlaki turystyczne.

Okolice wsi Góra

Jeziora

W obrębie wsi położonych jest 7 jezior różnej wielkości. Poza tym przy granicach z innymi sołectwami Góra graniczy także z jeziorami Śremskim (od strony Chalina) i Jaroszewskim (od strony Sierakowa i Grobi). Największym jeziorem położonym w obrębie sołectwa jest Jezioro Wielkie, najmniejszym natomiast jezioro Okienko.

Ochrona przyrody

Turystyka

Szlaki piesze

Szlaki rowerowe

Agroturystyka

Przystań turystyczna w Górze przy Jez. Wielkim

  • W 2014 r. Ochotnicza Straż Pożarna w Górze zrealizowała dużą inwestycję rekreacyjno-turystyczną dofinansowaną z Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007–2013”. Zadanie obejmowało wykonanie przystani turystycznej w Górze, utwardzenie terenu kostką brukową, wybudowanie boiska do siatkówki plażowej, a także wyposażenie obiektu w stojaki dla rowerów, maszt flagowy, kosz wraz ze zgniatarka, tablicę informacyjną, ławo-stół oraz infokioski i oświetlenie zasilane z ogniw fotowoltaicznych. Wykonane zadanie nosi tytuł: „Budowa przystani rowerowej z infrastrukturą towarzyszącą w Górze”. Inwestycja służy mieszkańcom Góry, a także odwiedzającym ten obszar turystom. Rowerzyści oraz piesi mogą w przystani odpocząć, poczytać o rybackich tradycjach regionu, uzyskać informację o walorach turystycznych, a nawet uwędzić rybę lub grillować.

Demografia

Według danych Urzędu Gminy w Sierakowie, na dzień 1 października 2012 r. Górę zamieszkiwały 184 osoby[7]. Powierzchnia sołectwa wynosi 10,94 km²[uwaga 1], co daje średnią gęstość zaludnienia rzędu 16,8 osób na km² w 2012 r.

Ludność Góry[7][8]
rok 1970 1978 1998 1999 2010 2012
ludność 250 227 196 188 175 184

Uwagi

  1. ↑ Dane Urzędu Gminy w Sierakowie. Powierzchnia obejmuje wszystkie obręby wsi sołeckiej.

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 329 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35650
  3. 1 2 3 Chmielewski 1987 ↓.
  4. ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 34.
  5. 1 2 3 Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère) Jana Nepomucena Bobrowica, 1846, s. 254.
  6. ↑ NATURA 2000: Standardowy formularz danych. 2002-09-14. [dostęp 2010-04-24]. Cytat: Nazwa obszaru: „Puszcza Notecka”
  7. 1 2 Urząd Gminy w Sierakowie: Sołectwo Góra na stronie gminy Sieraków. 2012. [dostęp 2012-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-08)]. (pol.).
  8. ↑ Zarząd Gminy Sieraków: projektant prowadzący – Daria Ziemkowska: Diagnoza stanu Gminy Sieraków – Rozwój ludności gminy Sieraków wg wsi w latach 1970÷1999. grudzień 1999. s. 43/132. [dostęp 2010-10-22]. Cytat: lata 1970, 1978, 1998−1999 (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.