Agosta (Q178)
Ilustracja
Jednostka bliźniacza „Agosta” – „Ajax”
Klasa

okręt podwodny

Typ

Redoutable

Projekt

M6

Historia
Stocznia

Arsenal de Cherbourg, Cherbourg

Położenie stępki

2 lutego 1931

Wodowanie

30 kwietnia 1934

 Marine nationale
Wejście do służby

1 lutego 1937

Los okrętu

samozatopiony 18 czerwca 1940

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


1570 ton
2084 t

Długość

92,3 m

Szerokość

8,2 m

Zanurzenie

4,7 m

Zanurzenie testowe

80 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 8000 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 2000 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


20 węzłów
10 w.

Zasięg

powierzchnia: 10 000 Mm przy 10 w.
zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.

Uzbrojenie
1 działo kal. 100 mm, 2 wkm kal. 13,2 mm, 13 torped
Wyrzutnie torpedowe

7 × 550 mm
2 × 550/400 mm

Załoga

61

Agosta (Q178) – francuski oceaniczny okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej, jedna z 31 jednostek typu Redoutable. Okręt został zwodowany 30 kwietnia 1934 roku w stoczni Arsenal de Cherbourg w Cherbourgu, a do służby w Marine nationale wszedł 1 lutego 1937 roku. Podczas wojny jednostka pełniła służbę na Atlantyku. 18 czerwca 1940 roku „Agosta” został samozatopiony w Breście, by nie dostał się w ręce Niemców.

Projekt i budowa

„Agosta” zamówiony został na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1930 roku[1][2]. Projekt (o sygnaturze M6[3]) był ulepszeniem pierwszych powojennych francuskich oceanicznych okrętów podwodnych – typu Requin[1]. Poprawie uległa krytykowana w poprzednim typie zbyt mała prędkość osiągana na powierzchni oraz manewrowość[1][4]. Okręty typu Redoutable miały duży zasięg i silne uzbrojenie; wadą była ciasnota wnętrza, która powodowała trudności w dostępie do zapasów prowiantu i amunicji[4]. Konstruktorem okrętów był inż. Jean-Jacques Roquebert[4]. „Agosta” należał do 3. serii jednostek, które otrzymały silniki Diesla o większej mocy, dzięki czemu osiągały one na powierzchni prędkość 20 węzłów[3][5].

„Agosta” zbudowany został w stoczni Arsenal de Cherbourg w Cherbourgu (numer stoczniowy Q53)[3][5]. Stępkę okrętu położono 2 lutego 1931 roku[6][uwaga 1], a zwodowany został 30 kwietnia 1934 roku[5][2][uwaga 2].

Dane taktyczno–techniczne

„Agosta” był dużym, oceanicznym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[1][4]. Długość całkowita wynosiła 92,3 metra (92 metry między pionami), szerokość 8,2 metra i zanurzenie 4,7 metra[5][7]. Wyporność standardowa w położeniu nawodnym wynosiła 1384 tony (normalna 1570 ton), a w zanurzeniu 2084 tony[5][8][uwaga 3]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 8000 KM[5][9][uwaga 4]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 2000 KM[4][5][uwaga 5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 20 węzłów na powierzchni i 10 węzłów w zanurzeniu[3][5][uwaga 6]. Zasięg wynosił 10 000 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (lub 4000 Mm przy prędkości 17 węzłów) oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów w zanurzeniu[1][2]. Zbiorniki paliwa mieściły 95 ton oleju napędowego[3][5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 metrów, zaś czas zanurzenia 45-50 sekund[1][4]. Autonomiczność okrętu wynosiła 30 dób[3][10].

Okręt wyposażony był w siedem wyrzutni torped kalibru 550 mm: cztery na dziobie i jeden potrójny zewnętrzny aparat torpedowy. Prócz tego za kioskiem znajdował się jeden podwójny dwukalibrowy (550 lub 400 mm) aparat torpedowy[3][4]. Na pokładzie było miejsce na 13 torped, w tym 11 kalibru 550 mm i dwie kalibru 400 mm[3][4]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kalibru 100 mm L/45 M1925 oraz zdwojone stanowisko wielkokalibrowych karabinów maszynowych Hotchkiss kalibru 13,2 mm L/76[3][4]. Jednostka wyposażona też była w hydrofony[3].

Załoga okrętu składała się z 4 oficerów oraz 57 podoficerów i marynarzy[2][5][uwaga 7].

Służba

„Agosta” został przyjęty do służby w Marine nationale 1 lutego 1937 roku[6]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q178[3]. W momencie wybuchu II wojny światowej okręt pełnił służbę na Atlantyku, będąc jednostką flagową 8. dywizjonu 4. eskadry okrętów podwodnych w Breście (w skład której wchodziły ponadto siostrzane okręty „Bévéziers”, „Ouessant” i „Sidi Ferruch”)[11]. Dowódcą okrętu był w tym okresie kmdr ppor. A.E. Beaussant[11]. Od 14 do 22 września „Agosta” (wraz z siostrzanymi jednostkami „Poncelet”, „Persée” i „Ouessant”) patrolowały obszar wokół Azorów w poszukiwaniu niemieckich łamaczy blokady[12]. Po patrolu „Agosta” wraz z „Ouessant” udały się na Martynikę, gdzie dotarły 29 września[12][13]. W październiku jednostka nadal przebywała w rejonie Antyli, wychodząc na patrole i uczestnicząc w eskorcie konwojów[14]. 7 stycznia 1940 roku nieopodal Saint-Martin przez sektor patrolowany przez „Agostę” przedarł się niemiecki parowiec „Consul Horn” (8384 BRT), który wyszedł z Aruby i dotarł do Hamburga 19 lutego[15].

W czerwcu 1940 roku „Agosta” znajdował się w Breście, będąc nadal jednostką flagową 8. dywizjonu 4. eskadry okrętów podwodnych, a jego dowódcą był nadal kmdr ppor. A.E. Beaussant (okręt przechodził remont)[16][17]. 18 czerwca 1940 roku znajdująca się w stoczni w Breście jednostka została samozatopiona, by uniknąć zdobycia przez zajmujących port Niemców[18][19].

Uwagi

  1. ↑ Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 76 i Gogin 2015 ↓ podają, że stępkę okrętu położono w 1930 roku.
  2. ↑ Identycznie podaje też Gogin 2015 ↓. Fontenoy 2007 ↓, s. 186 podaje, że okręt zwodowano 20 kwietnia 1934 roku, zaś Helgason 2020 ↓, że odbyło się 30 marca 1934 roku.
  3. ↑ McMurtrie 1937 ↓, s. 206 podaje wyporność 1379/2060 ton, zaś Lipiński 1999 ↓, s. 539 i McMurtrie 1941 ↓, s. 192 – 1384/2080 ton.
  4. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 187 podaje, że okręt posiadał cztery silniki Diesla, zaś według McMurtrie 1937 ↓, s. 206 i McMurtrie 1941 ↓, s. 192 okręt posiadał dodatkowo pomocniczy silnik Diesla o mocy 750 KM.
  5. ↑ Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 75 podaje, że łączna moc silników elektrycznych wynosiła 1000 KM.
  6. ↑ McMurtrie 1937 ↓, s. 206 podaje, że prędkość na powierzchni wynosiła 18 węzłów, zaś według Lipiński 1999 ↓, s. 539 okręt osiągał na powierzchni 19,5 węzła.
  7. ↑ McMurtrie 1937 ↓, s. 206 i McMurtrie 1941 ↓, s. 192 podają, że załoga okrętu liczyła 67 osób.

Przypisy

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.