Metody fizykoterapeutyczne obejmują postępowanie medyczne mające na celu:
-usuwanie objawów chorobowych
-w miarę możliwości hamowanie postępu choroby przez stosowanie bodźców fizycznych
Stosuje się cztery rodzaje energii:
-Termiczną czyli ciepło zimno
-Elektryczną w postaci prądu elektrycznego i pola elektrycznego
-Elektromagnetyczną
-Mechaniczną jako różne formy ultradźwięków i wibracji
Według prawa Grothusa Drappera działanie biologiczne i terapeutyczne wywołuje tylko ta energia która została zaobserwowana. Pochłanianie danych bodźców fizykalnych mierzy się współczynnikiem absorpcji. Odpowiedź tkanek i całego ustroju ludzkiego na działanie bodźców fizykalnych jest odczyn. Odczyny dzielą się według kryteriów:
-Miejsca występowania: miejsce tzw. Pierwotny, ogólny- wtórny
-Czasu występowania: natychmiastowy, opóźniony, odroczony, odwracalny, nieodwracalny, utrzymujący się do kilku godzin lub kilku miesięcy
-Mechanizmów powstawania: progowy, normalny, paradoksalny
w mechaniźmie powstawania odczynów rozróżnia się:
-fizykalno-chemiczne zmiany bierne występujące na poziomie komórkowym i molekularnym w miejscu absorbcji bodźca fizykalnego. Rozległość i głęgokość występowanych zmian jest proporcjonalna do wielkości dawki. Zdolność przenikania danej energii oraz absorbcj zmiany biernej przyjmują na zasadzie rozpoznania i w wyniku działania mechanizmów homoestazy
-reakcje czynnościowe zależące od mechanizmów adaptacyjnych zalicza się do nich zmiany miejscowe powstałe w wyniku reaktywności komórek jako efekt drażnienia występujące tylko w organizmach żywych. Powstawanie drożnienia, stymulacji może wywołać:
-osłabienie reakcji poprzez przywykanie
-nasilenie wzmocnienie reakcji w wyniku syntezy
Pojęcie dawka określa się:
-miarami fizycznymi takimi jak ilość, moc, gęstość energii, natężenie, czas trwania, rozległość powierzchni zabiegowej.
Terminami i pojęciami takimi jak:
-absorbcja pochłaniania energi pojemność tkanek
-transmisji przenikania przewodzenia
-dyspersja, rozproszenie
-wartość połówkowa
-rodzaj tkanki docelowej
-głębokość tkanki docelowej
-grubość struktur warstwy tkanki pośredniej
Regulacja fizyczna polega na oddawanoiu ciepła przez:
-rozszerzenie naczyń krwionośnych w skórze i części korowej powłok zewnętrznych ustroju
-przyśpieszenie procesów przemiany materii
-przyswojenie energii uzyskanej w wyniku spalania produktów odżywczych
-pobudzanie do drżenia mięśni szkieletowych wzrost aktywności ruchowej
-pobudzenie do pracy gruczołów dokrewnych przyśpieszających spalanie glukozy i rozpad białek
leczenie ciepłem polega na:
-doprowadzenie energii cieplnej do ustroju ludzkiego w celu ogrzania tklanek
-parafina
-borowina
-fango
-gliny,iły,muły,piasek
-ciepła i gorąca woda
-okłady, kąpiele i sauna
przeciwwskazania do zabiegów cieplnych:
-ostre stany zapalne
-obrzęki o nieustalonej etiologi
-zaburzenia krążenia obwodowego
-miażdżyca naczyń krwionośnych
-ostre choroby gorączkow padaczka
-zabudzenia czucia powierzchniowego
Wskazania do zabiegów cieplnych:
-blizny
-zrosty
-przykurcze
-przewlekłe stany zapalne tkanek miękkich
-stany zwytodnieniowe stawów
-powikłania po urazach narządu ruchu
działanie biologiczne krioterapii:
-podwyższenie progu bólu
-zmniejszenie pobudliwości ukladu mięśniowo nerwowego
-obniżenie napiecia mięśni szkieletowych
-wpływ przeciwzapalny i przeciwobrzękowy
Źródlem niskich temperatur stosowanych w celach leczniczych są:
-lód
-śnieg
-zimna woda
-zamrożone żele
-zamrożone pasty borowinowe
-zimne oklady
-nadmuchy zimnego powietrza
-pary skroplonych naturalnych lub syntetycznych gazów
Wskazania do miejscowych zabiegów krioterapii:
-ostre stany zapalne
-przewlekłe stany zapalne stawów
-obrzęki pourazowe
-stany zapalne tkanek miękkich
-zwyrodnienia chrząstki stawowej
-liszaj rumieniowaty
-łuszczycowe zapalenie stawów
-zespoły bólowe narządu ruchu
-przykurcze
-spastyczne napięcie mięśniowe
Przeciwwskazania:
-odmrożenia
-zaburzenia czucia powierzchniowego
-porażenie błony mięśniowej ścian naczyń krwionośnych
-zaburzenia mikrokrążenia
-otwarte rany
Działania biologicznne do ultradźwięków:
-przeciwbólowe
-przeciwzapalne
-przyśpieszenie przepływu limfy w naczyniach limfatycznych i zwiększenie procesów wchłaniania
-wytworzenie w tkankach ciepla i stanu przekrwienia czynnego
-zmniejszenie napięcia mięśni
-hamowanie układu współczulnego
-przyśpieszenie gojenia sie ran
Przeciwwskazania:
-choroba nowotworowa
-ostre objawy zapalne
-zaawansowane zwapnienie naczyń
-żylaki
-zakrzepowe zapalenie żył
-zaburzenia krzepnięcia krwi
-zmiany skórne zwłaszcza w przebiegu chorób zakaźnych
-stan ogólnego wyniszczenia organizmu
-rozrusznik serca
-metal w miejscach zmian chorobowych
-okolica nasad kości u dzieci
-ciąża