Biocenoza tundry i morza

Biocenoza
(gr. bios życie i koinos wspólny) - naturalny zespół populacji organizmów żywych danego środowiska (biotopu), należących do różnych gatunków, ale powiązanych ze sobą różnorodnymi czynnikami i zależnościami, tworząc całość, która pozostaje w przyrodzie w stanie równowagi. Biocenozy można podzielić na naturalne i sztuczne. Tworzą ją organizmy zwierzęce, roślinne i drobnoustroje.


Tundra - bezleśne zbiorowisko roślinności w zimnym klimacie strefy arktycznej i subarktycznej. Charakteryzuje się występowaniem gleb tundrowych, stale zamarzniętym podglebiem i bardzo niską pokrywą roślinną, zdominowaną przez mchy i porosty.

Flora:
Przy samej ziemi rosną mchy i porosty; wyżej są trawy i niewielkie krzewinki. Występują tam także turzyce. Najwyższą warstwę tworzą karłowate krzewy i drzewka, które nie przekraczają 30 cm. Rośliny starają się jak najlepiej wykorzystać niewielką ilość energii słonecznej. Szybko rozwijają liście, kwitną i wydają nasiona.

Przykłady:
-Chrobotek reniferowy? porost należący do rodziny chrobotkowatych. Jest szaropopielaty lub sinawoszary. Rośnie na glebach kwaśnych, dobrze znosi trudne warunki. W tundrze tworzy zwarte pokrywy. Jest pożywieniem dla reniferów.
-Borówka? krzewinka z rodziny wrzosowatych. Jej owocami są jagody, stanowiące pokarm dla konsumentów pierwszego rzędu.
-Wiechlinowate? inaczej trawy, stanowią ważny składnik flory tundry, są producentami.
-Brzoza karłowata? gatunek karłowatego krzewu.

Fauna:
Lemingi- małe gryzonie, charakterystyczne dla tundry, żyjące tam w dużych ilościach. Rozmnażają się szybko, często migrują. Żywią się głównie korzeniami, mchami i trawą. Są konsumentami pierwszego rzędu.
Gronostaje- drapieżnik z rodziny łasicowatych. Poluje na lemingi, czasami na mniejsze ptaki. Świetnie się kamufluje, zmieniając na zimę barwę futra.
Lisy polarne- żywią się małymi gryzoniami, jajami, rybami i padliną, mają białą sierść.
Łasice- małe drapieżniki z rodziny łasicowatych, podobnie jak gronostaje zmieniają futerko na zimę (z brązowego na biały), polują na gryzonie, żaby i ptaki. Czasami padają ofiarą sów.
Wilki- polują na gryzonie i ptaki, a także na mniejsze drapieżniki.
Pardwy- średnie ptaki łowne z rodziny głuszcowatych, żywią się roślinami i bezkręgowcami.
Renifery- ssaki z rodziny jeleniowatych, zwane także Karibu. Są roślinożerne, oprócz traw, porostów i bylin jedzą także jagody, potrafią trawić zamarznięty pokarm.
Myszołów włochaty- średni ptak drapieżny, poluje na gryzonie, w razie potrzeby może zaatakować ptaki, ale nie daje rady np. kurze domowej. Ubarwienie: rozmaite odcienie brązów i szarości, białe akcenty.


Morze Bałtyckie, Bałtyk - płytkie morze śródlądowe w Europie północnej. Połączone z Morzem Północnym przez Cieśniny Duńskie oraz Kattegat i Skagerrak.

Flora Bałtyku:
Glony wielokomórkowe występują na płytkich wodach (do 30 m)
Sałata morska - zaliczana do zielenic. Żyje w strefie przybrzeżnej mórz. Plecha jest płaska, jasnozielona, dorastająca do kilkudziesięciu centymetrów. Przeprowadza fotosyntezę.
Listownica - rodzaj glonów z klasy brunatnic. Rodzaj liczy 30 gatunków. Budową zewnętrzną przypomina wielki liść ogonkowy, przyczepiony do podłoża. Jest surowcem do produkcji jodu, stosowana w przemyśle kosmetycznym.
Morszczyn pęcherzykowaty? glon należący do brunatnic. Wysokość plechy dochodzi do 1 m. Stosowany jako składnik mieszanek ziołowych, kosmetyków oraz w kuchni.
Krasnorosty - typ (gromada) wyspecjalizowanych glonów licząca ok. 5 tysięcy gatunków. Jak sama nazwa krasnorostów wskazuje, prócz chlorofilu zawierają także inne barwniki, a mianowicie czerwoną fikoerytrynę i niebieską fikocyjaninę.

Fauna:
Chełbia modra - gatunek krążkopława z typu parzydełkowców. Zamieszkuje strefy przybrzeżne Bałtyku. Składa się głównie z wody, dlatego jest przezroczysta. Jej jad i parzydełka są bezpieczne dla ludzi.
Racicznica zmienna - gatunek słodkowodnego małża z rodziny racicznicowatych. Żywi się glonami.
Omułek jadalny - małż, występujący m. in. w morzach europejskich, ławicami, w strefach przybrzeżnych. Przyczepia się do podłoża, ma duże znaczenie jako filtrator.
Pąkle - rodzaj morskich skorupiaków prowadzących osiadły tryb życia, zaliczanych do wąsonogów. Żywią się pokarmem występującym w wodzie w postaci zawiesiny.
Foki: szara, pospolita i obrączkowana - żywią się rybami i mięczakami, wiodą wodno - lądowy tryb życia. Obecnie ich liczba szybko się zmniejsza, populację odtwarza się m.in. w fokarium na Helu.
Morświny - walenie z rodziny morświnowatych, spokrewnione z delfinami. Żyją samotnie lub w małych grupach, w Bałtyku pojawiają się coraz rzadziej, są objęte ochroną.
Rybołówstwo odgrywa ważną rolę w gospodarce regionów nadmorskich. Łowi się przede wszystkim takie ryby, jak:
Dorsz - nazwa zwyczajowa dorsza atlantyckiego i jego podgatunków, w tym żyjącego w Bałtyku.
Śledź - nieduża ryba morska z rodziny śledziowatych, łowiona od zamierzchłych czasów ze względu na łatwość przechowywania.
Łosoś - szlachetna ryba drapieżna, żywiąca się skorupiakami, larwami i mniejszymi rybami.
Szprot - mała ryba morska z rodziny śledziowatych. Osiąga długość od 10 do 20 cm. Jej ciało jest pokryte srebrnymi łuskami. Połowy szprota należą do największych na Bałtyku.
Troć wędrowna- żyje w wodach przybrzeżnych, odbywa wędrówki w górę rzek na tarło.