Henryk Sienkiewicz - życiorys

Henryk Sienkiewicz, jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich, cieszy się od stu lat największą poczytnością.

Urodzony dnia 5 maja 1846r. w zubożałej rodzinie szlacheckiej na Podlasiu (w Woli Okrzeskiej pod Łukowem), chłopięce lata spędził na wsi, obserwując z bliska życie ludu, którego niedole przedstawił tak wiernie w swych wczesnych nowelach.

Gimnazjum i studia wyższe (w Szkole Głównej) ukończył w Warszawie. Działalność literacką rozpoczął dość wcześnie, już w roku 1867 pisząc krytyki literackie, felietony na aktualne tematy, wreszcie nowele. Zarówno świetna forma tych krótkich opowiadań, jak i zawarta w nich myśl postępowa i patriotyczna zjednały młodemu pisarzowi wielki rozgłos. W nieco późniejszym okresie stworzył prawdziwe arcydzieła nowelistyki.

Po podróży do Ameryki talent Sienkiewicza osiąga pełnię swego rozwoju: w latach 1883-1888 ukazuje się Trylogia czyli „Ogniem i mieczem”, „Potop” i „pan Wołodyjowski”. Ten wielki cykl powieści historycznych wywarł olbrzymi wpływ na społeczeństwo, bo chociaż przedstawiał czasy odległe – budził i podtrzymywał wolę oporu przeciw zaborcom. Trylogia przyniosła Sienkiewiczowi sławę, jakiej nie zdobył dotąd żaden polski pisarz.

Mimo ciężkich przeżyć osobistych (śmierć ukochanej żony pod koniec pisania Potopu, niefortunne drugie małżeństwo) talent pisarza nadal się wzbogacał, powstają nowe wielkie powieści historyczne: Quo vadis (Dokąd idziesz 1896) i Krzyżacy (1900). Sienkiewicz zdobywa światową sławę. Jego dzieła, tłumaczone na wiele języków, rozchodzą się w dużych nakładach w krajach europejskich, w Ameryce, a nawet w Azji i Afryce (Egipt). Do światowego rozgłosu pisarza przyczyniła się również Nagroda Nobla, przyznana mu za całokształt twórczości w roku 1905. Jeszcze wcześniej nagrodził Sienkiewicza naród polski. W roku 1900, na dwudziestopięciolecie jego pracy literackiej, społeczeństwo ofiarowało mu jako dar narodowy – majątek Oblęgorek (obecnie mieści się w tym pałacyku Muzeum Sienkiewiczowskie).

Owocem wędrówki po Egipcie i innych terenach Afryki wschodniej stała się powieść młodzieżowa – W pustyni i w puszczy (1911).

Ostatnie lata niezwykle bogatego i pracowitego żywota poświęcił pisarz pomocy ofiarom I Wojny Światowej, organizując w Szwajcarii specjalny komitet. Odzyskania niepodległości przez Polskę już nie doczekał. Zmarł w Vevey w Szwajcarii dnia 15 listopada 1916 roku, okrywając żałobą cały naród. Po zakończeniu I Wojny Światowej sprowadzono zwłoki Sienkiewicza do ojczyzny i pochowano uroczyście w podziemiach katedry warszawskiej.