1 Ład społecznyjavascript: k_get_node('210'); - oznacza porządek wynikający z organizacji społeczeństwa zgodnie z wartościami, normami i zasadami przyjętymi przez ogół obywateli. Czynnikami warunkującymi ład społeczny jest po pierwsze prawo, które określa zespól norm obowiązujących społeczeństwo. Po drugie religia, która hierarchizuje wartości obowiązujące obywateli. Po trzecie tradycja, która powiązana z kulturą wzmacnia więzi pomiędzy członkami społeczeństwa.
Kara śmierci oznacza pozbawienie przestępcy życia na skutek popełnienia przez niego zbrodni. Stosowanie jej budzi wiele kontrowersji. Zwolennicy uznają, że jest to najlepszy sposób na zwiększenie poczucia bezpieczeństwa w państwie. W Polsce kary śmierci nie wykonuje się od 1988 roku. Kara śmierci została zniesiona całkowicie, a zastąpiono ja dożywotnim pozbawieniem wolności. Kościół katolicki jest przeciwny karze śmierci, dopuszcza ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Eutanazja, czyli uśmiercenie osoby nieuleczalnie chorej na jej życzenie. Problem rozpowszechnił się w ciągu ostatnich kilkunastu lat szczególnie w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej. Jest on związany z rozwojem medycyny i z jednej strony umożliwia przedłużenie życia ale jednocześnie osoba chora przewlekle i nieuleczalnie ma prawo odmówić cierpienia. Wiąże się z tym problem godnej śmierci. Eutanazja dopuszczalna jest w Holandii i wywołuje kontrowersje na całym świecie, ponieważ chory może być poddany eutanazji wbrew sobie.
Aborcja, czyli świadome przerwanie ciąży wywołuje podobnie jak eutanazja wiele sporów. Zwolennicy przytaczają prawo matki do decydowania o urodzeniu poczętego dziecka. Natomiast przeciwnicy np. Kościół katolicki, prawosławny i protestancki przywołują prawo ochrony życia od momentu poczęcia ,aż do naturalnej śmierci. W Polsce uchwalona 2 października 1997 roku. Konstytucja RP potwierdza w art. 38 prawna ochronę życia człowieka.
2. Charakterystyka i podzial czynnosci (AKTOW)ludzkich:
Charakterystyka czynnosci ludzkiej- nazywaja sie akty(czynnosci) ludzkie to dzialanie rozumu i woli.
Rodzaje czynnosci:
1 czynnosc rozumna-pochodzi z woli czlowieka
2 czynnosc nie rozumna-podejmowana jest w stanie nieswiadomosci
3 czynosci rozumne wolne
4 czynosci samorodne-wynikaja z potrzeb egzystencjalnych czlowieka np. spanie,jedzenie.
5 czynnosci nakazane-ktore podejmujemy na podstawie zewnetrznych nakazow
6 czynnosci zamierzone-ktore sa podejmowane decyzja
7 akty niechcenia
3 Przeszkody ograniczajace dobrowolnosc czynnosci(aktow)ludzkich
Przeszkody ktore wplywaja w sposob negatywny na dobrowolnosc czynu ludzkiego tzn. ze istnieja takie czynniki oddzialwywujace na czlowieka w taki sposob ze utrudniaja funkcje rozumu lub woli. Jezeli cos zaklocane zostaje np. rozum to czyn jest zaklocony.
Rodzaje przeszkod:
1 aktualne- wsystepuja w momencie dokonywania konkretnych czynnosci
2 habitualne:
* przeszkoda uczuc
* przymus
-bezwzgleny
-wzgledny
* szeroko rozumiane choroby psychiczne:
-uposledzenie umyslowe
-syndromy mozgowe
-psychozy psychogenne
- zaburzenie psychomatyczne
-psychonerwozy-nerwice
-trwale zaburzenia osobowosci- maja zrodlo genetyczne
- przejsciowe zaburzenia osobowosci-spodowane przejsciami traumatycznymi