I w.św. przyspieszyła bunt przeciwko nacjonalistycznym pewnikom w filozofii. Powstały dwa kierunki: nowy pozytywizm?zwracał się ku naukowemu empiryzmowi odrzucał wszelkie rozważania nad kwestiami, którymi nie da się zweryfikować doświadczenia.
Egzystencjalizm?zwł. W Niemczech; inspirowali się filozofią Nietsschego, twierdzili, że życie ludzkie pozbawione jest większego sensu i celu, czł. pozost. Aktualnie samotny we wszechświecie. Rozwinie się ona potem we Francji.
Twórcą Fenomenologii był Edmund Husserl; kierunek filozoficzny, który potem okazał się najbardziej znaczący w XXw, oddziałując na literaturę.
Odrzucił wsz. uproszczone interpretacje świata. Analizie poddawał tylko to, co przepływało przez świadomość?tzw. strumień świadomości.