Spis treści:
1. Budowa piersi
2. Fazy rozwoju piersi
3. Defekty piersi
4. Badanie piersi
5. Pielęgnacja piersi w domu
6. Pielęgnacja piersi w gabinecie kosmetycznym
7. Bibliografia
Budowa piersi
Sutek to parzysty narząd, o kształcie półkulistym lub stożkowatym. U kobiet rozwija się w okresie pokwitania. Położone symetrycznie na przedniej ścianie klatki piersiowej.
Brodawka sutkowa znajduje się na środku okrągłego silniej zabarwionego pola, zwanego otoczką brodawki. Na wierzchołku znajduje się 12-15 drobnych otworów (ujścia przewodów mlecznych).
Wielkość piersi jest zmienna i zależy od ilości tkanki tłuszczowej budującej sutek. W tkance tłuszczowej znajdują się płaty gruczołu sutkowego, które łączą się w 15-20 płatów. W czasie ciąży płaty gruczołu rozrastają się i pod koniec ciąży produkują mleko.
Fazy rozwojowe piersi
- okres dojrzewania płciowego, między 12-16 rokiem życia następuje nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicach piersi, gruczoły piersiowe rozrastają się,
- okres młodzieńczy, między 16-20 rokiem życia, trwa do uzyskania pełnej dojrzałości płciowej i ustalenia wzrostu, piersi uzyskują swój indywidualny kształt oraz wielkość, otoczki spłaszczają się, a brodawki uwypuklają,
- okres wieku dorosłego, między 20-40 rokiem życia, organizm osiąga najwyższą wydajność, gdy kobieta jest w ciąży gruczoły piersiowe powiększają się, następuje przebarwienie otoczek i brodawek, po ciąży i okresie karmienia w wyglądzie piersi mogą nastąpić zmiany w postaci zwiotczenia, niewielkiego opadnięcia piersi oraz pojawienia się rozstępów na skórze,
- okres wieku dojrzałego, między 40-55 rokiem życia, zwiększa się masa ciała, gruczoły piersiowe kończą funkcję gruczołów płciowych, zaczynają się zmiany wsteczne w gruczołach piersiowych, może to być maskowane po przez zwiększone gromadzenie tłuszczu w obrębie piersi,
- okres starzenia, rozpoczyna się ok. 55 roku życia, następuje zwiotczenie i opuszczenie piersi, brodawki i otoczki tracą swoją ciemną barwę okres zaawansowanej starości, rozpoczyna się ok. 80 roku życia, następuje wychudzenie ciała, zanikają różnice płciowe, piersi mogą wyglądać jak puste woreczki.
Defekty piersi
Rozstępy- to blizny, naskórek i skóra właściwa są cieńsze w tym miejscu, a włókna sprężyste zanikają. Jest to spowodowane gwałtownym rozciągnięciem skóry. Można złagodzić rozstępy laserem, poprzez wygładzenie powierzchni rozstępów, potem przywrócić im kolor zdrowej skóry; mikroterapią i pilingami chemicznymi- wyrównując powierzchnie rozstępów; mezoterapia czyli rozstępy i skórę wokół nich nastrzykiwać preparatami stymulującymi fibroblasty.
W tych podatnych miejscach należy stosować środki przeciw rozstępom z towarzyszącym masażem np. szorstką rękawicą , ewentualnie naprzemienne natryski zimną i ciepłą wodą.
Owłosienie- pojawia się w okolicach brodawek sutkowych u kobiet (usuwa się je pincetą), włosy występujące w nadmiernej ilości w okolicach, w których ich nie powinno być to może to być tzw. hirsutyzmem (konieczne jest przeprowadzenie dokładniejszej diagnostyki). Leczenie hormonalne, a jak to nie przyniosło efektów to pozostaje laserowe usuwanie włosów.
Torbiele- powstają w wyniku rozdęcia przewodów mlekowych, spowodowanych zamknięciem ich światła i utrudnieniem odpływu wydzieliny. Mogą być pojedyncze i mnogie. Objawy to bóle piersi, zwłaszcza w II fazie cyklu i stwierdzane przez wymacanie drobne zgrubienia, bądź guzki o niewyraźnych granicach, występujących najczęściej w górnych zewnętrznych kwadrantach piersi. Leczenie polega na modyfikacji diety-ograniczenie spożycia tłuszczu, kofeiny pod postacią kawy i coca-coli, podawania witamin A,E,B-1,B-6, jak również podawaniu leków hormonalnych.
Przerost piersi- jest spowodowane nadmiarem skóry, tkanki podskórnej i gruczołu. Przerost najczęściej połączony jest z opadaniem piersi.
Niedorozwój lub zanik piersi- stan, kiedy objętość piersi jest za mała w stosunku do wielkości klatki piersiowej i w proporcji do całego ciała. Niedorozwój gruczołów piersiowych jest związane z niewykształceniem ich w okresie dojrzewania, zanik jest najczęściej wynikiem radykalnego odchudzania lub przebytej ciąży i karmienia.
Rak sutka- jest najczęstszym nowotwór złośliwy u kobiet. U kobiet poniżej 30 roku życia występuje rzadko, najczęściej dotyczy kobiet w wieku 40-60 lat. W 10 % przypadków towarzyszy mu ból piersi, zazwyczaj jednostronny nie związany z cyklem miesiączkowym, krwisty najczęściej jednostronny wyciek z brodawki sutkowej, w stadium zaawansowanym wyczuwalny guz słabo ruchomy o zatartych granicach. W grupie wysokiego ryzyka są kobiety, u których w najbliższej rodzinie występował rak piersi, są nosicielkami mutacji genów BRCA1 i BRCA. Wykryty wcześnie daje duże szanse wyleczenia całkowitego. Dlatego ważna jest diagnostyka i regularne badania profilaktyczne, zanim dojdzie do wystąpienia objawów.
Gruczolako-włókniaki- występują głównie u młodych kobiet. To najczęściej lity guz w górnym kwadrancie sutka, twardy, ruchomy, dość dobrze odgraniczony od otoczenia. Ta postać nie wykazuje tendencji do zezłośliwienia, zalecane jest jednak usunięcie operacyjne guzka z badaniem histopatologicznym.
Guz liściasty- to rzadkim nowotworem sutka, rozwijający się na tle gruczowókniaka. Osiąga duże rozmiary, nie nacieka otoczenia. Może ulec przemianie złośliwej w mieszany nowotwór mezenchyma lny (tkanka mezenchymatyczna). Leczenie polega na prostym odjęciu sutka.
Mastopatia - wyczuwalne licznych zgrubień w piersiach. Przyczyną są zwykle zaburzenia hormonalne, najczęściej zbyt niski poziom progesteronu w stosunku do estrogenów. Zmiany miewają najczęściej panie między 30 ,a 40 rokiem życia, po menopauzie stopniowo zanikają. Powinny być zbadane przez specjalistę. W leczeniu zmian istotną rolę odgrywa dieta. Im więcej warzyw, owoców i roślin strączkowych, tym mniej dolegliwości. Kawa i tłuszcze zwierzęce mogą natomiast nasilać nieprzyjemne objawy. Po kuracji i wprowadzeniu właściwej diety zmiany ustępują, ale mogą powracać.
Brodawczaki - to przypadłość kobiet 40- i 50-letnich (przed menopauzą). Przy ucisku z piersi lub brodawki wydobywa się surowiczy lub mleczny wyciek. Wydzielina może być zabarwiona krwią. Tworzą się w przewodach mlecznych, gdy końcowe odcinki znacznie się rozszerzą i nagromadzi się w nich wydzielina. Jeśli nie może się wydostać na zewnątrz to rozwija się stan zapalny lub powstaje bolesny ropień. Wymaga leczenia. Niekiedy chore miejsce oczyszcza się chirurgicznie.
Czerniak złośliwy- około 80% czerniaków powstaje w wyniku przemiany złośliwej znamion barwnikowych. "Niepokój onkologiczny" w obrębie znamienia powinien wzbudzać podejrzenie takiej przemiany. Czerniaki skóry sutków zdarzają się dość rzadko. Szansa wyleczenia zależy od wielkości i charakteru zmiany oraz od szybkości podjęcia leczenia. Stosuje się szerokie wycięcie guza, niekiedy z okolicznymi węzłami chłonnymi.
Obrzmienie obu piersi- któremu towarzyszy uczucie napięcia, jest najczęściej wyrazem zachwiania równowagi hormonalnej u kobiet miesiączkujących. W przypadku nasilonych dolegliwości należy wykonać badania hormonalne. Po ustaleniu rodzaju zaburzeń można przeprowadzić specjalistyczne leczenie.
Bolesne obrzmienie jednej piersi lub jej części- jest stosunkowo częstym objawem stanu zapalnego i ropnia sutka u kobiet karmiących piersią lub po zaprzestaniu karmienia.
Stany zapalne, ropnie, rzadkie choroby infekcyjne sutka (np. gruźlica) praktycznie mogą występować w każdym wieku. Podobne objawy mogą występować po urazie sutka, zwłaszcza gdy nastąpi uszkodzenie miąższu sutka łącznie z martwicą tkanki tłuszczowej.
Badanie piersi
Samokontrola piersi- samodzielne, regularne badanie własnych piersi. Powinno być wykonywane raz w miesiącu.
Stanąć przed lustrem i ocenić kształt i symetrie swoich piersi. Zwrócić uwagę na wygląd skóry i brodawek.
Stojąc pod prysznicem lub leżąc w łóżku sprawdź czy nie pojawiły się zmiany, których przedtem nie było. Płasko ułożoną dłonią badać prawą i lewą pierś. Należy porównać ją do tarczy zegara i rozpoczynając od godz.12 przesuwać dłonie najpierw po zewnętrznych, a następnie po środkowych częściach piersi. Brodawkę ścisnąć lekko i sprawdzić, czy nie pojawia się wydzielina. Zbadać okolice pach, szyi i nad obojczykami.
Kliniczne badanie piersi obejmuje:
- badanie wzrokiem
- ocena wagi ciała i wzrostu pacjentki,
- ocena symetrii, wielkości, wyglądu skóry i brodawek obu sutków
- badanie skóry sutków
- badanie palpacyjne
- badanie guza w sutku
Mammografia- prześwietlenie gruczołu piersiowego mające na celu wykrycie nieprawidłowych zmian w piersi zanim staną się wyczuwalne podczas samokontroli lub w badaniu klinicznym. Wykonuje się te badanie po 35 roku życia.
USG piersi- badanie piersi za pomocą ultrasonografu. Służy do badania piersi u kobiet przed 35 rokiem życia, a także w niektórych przypadkach, jako badanie uzupełniające mammografię.
Biopsja (BAC, PCI, BCA)- pobranie za pomocą igły komórek z guzka piersi lub innej zmiany wykrytej w mammografii do badania mikroskopowego. W zależności od grubości igły: biopsja cienkoigłowa lub grubo igłowa.
Wymaz cytologiczny wycieku z piersi- mikroskopowe badanie wydzieliny z piersi (płyn surowiczy krwisty lub ropny) na obecność komórek nowotworowych lub bakteryjnych.
Galaktografia- podanie kontrastu do otworów brodawki piersi w celu uwidocznienia zmian w przewodach mlecznych.
Pielęgnacja piersi w domu
Podstawowe zalecenia pielęgnacyjne:
- dbanie o czystość, higienę; -samobadanie piersi;
- odpowiednie kosmetyki do pielęgnacji biustu, regularna pielęgnacja;
- odpowiednio dobrany biustonosz;
- ochrona przeciwsłoneczna;
- ochrona przeciw rozstępom.
Preparaty wspomagające utrzymanie biustu w dobrej formie
Kolastyna - krem do pielęgnacji biustu
Dr. Ireny Eris - krem do biustu i dekoltu
Biovena - Krem Ujędrniający do Pielęgnacji Piersi
Idea 25 - Różowy Krem Do Biustu
Sisley - Phytobuste
Avon - Body In - Shape
Clarins - Lift Minceur Visage Clarins - Jeunesse du Cou
Elizabeth Arden - Ceramide Firm Lift
Soraya - biokatalizator w ampułkach
Lierac - Phytrel ampułki
Thalgo - Tenseur Buste
Delikatny masaż szczotką: Przed natryskiem delikatnie masować w piersi miękką szczotką do ciała albo sizalową rękawicą. Przesuwaj szczotkę od strony zewnętrznej ku środkowi i od dołu do góry. Nie masując przy tym sutków. Dzięki takiemu masażowi usunie się zrogowaciałe komórki i pobudza się krążenie krwi w skórze.
Peeling: Co cztery tygodnie można wzmocnić delikatny masaż szczotką peelingiem. W tym celu wymieszać filiżankę soli morskiej z odrobiną mleka i delikatnie wetrzeć tę pastę w biust i dekolt. Później spłukać peeling prysznicem.
Zimna woda: Po codziennym natrysku zrobić prysznicem masaż biustu, polewając go zimną wodą od dołu do góry i dookoła.
Kostki lodu: Od czasu do czasu masuj biust przez minutę kostkami lodu-to napina tkankę i poprawia ukrwienie.
Natrysk o zmiennej temperaturze: Natryski, na przemian gorące i zimne, zawsze zakończone zimnym prysznicem, mają zbawienny wpływ na zahamowanie rozpoczynającego się procesu wiotczenia tkanki.
Krem: Po natrysku delikatnie wklepać należy opuszkami palców w biust i dekolt emulsję pielęgnacyjną, mleczko do ciała albo olejek poprawiający funkcjonowanie skóry. Można również stosować tych samych preparatów co do twarzy bądź do reszty ciała, specjalnych kremów do pielęgnacji biustu. Krem nanosić zawsze od dołu do góry.
Maseczki: Kobiety dojrzałe lub te, które mają przedwcześnie starzejącą się skórę (zniszczoną np. w wyniku nadmiernego opalania) powinny oprócz specjalnego kosmetyku do codziennej pielęgnacji piersi, stosować raz - dwa razy w tygodniu maseczkę na biust.
Masaż: Wykonywanie raz-dwa razy w tygodniu delikatnego masażu biustu z zastosowaniem kremu regeneracyjnego. Po takim masażu warto położyć ciepły okład (np. z ciepłej oliwy z oliwek witamina A E). Masaż musi być wykonywany ostrożnie i delikatnie, gładzącymi, okrężnymi ruchami, trzeba uważać aby nie rozciągać skóry.
Pielęgnacja piersi w gabinecie kosmetycznym
Intensywnie działające maski: Nakładamy na piersi glinkę mineralną lub żel, które zasychając tworzą cienką błonkę. Pod taką osłonką skóra rozgrzewa się i lepiej wchłania substancje odżywcze z nałożonych uprzednio kremów i serum. Odbudowują one włókna kolagenu i elastyny. Przywracają skórze napięcie, by mogła znów pełnić funkcję naturalnego stanika. Zazwyczaj zaleca się wykonanie serii 3-7 zabiegów, ale przeważnie już po pierwszym efekt jest zadowalający.
Biust alga mineral mask:
Zabieg liftingująco - modelujący biust, wskazany dla kobiet w czasie kuracji odchudzających, dla kobiet u których występuje częsta zmiana wagi, w zwiotczeniu biustu po okresie karmienia, u kobiet dojrzałych, u których widoczne są zmiany związane z wiekiem. Efekt zabiegu: wzmocnienie i skorygowanie biustu, regeneracja i nawilżenie skóry, ujędrnienie biustu. Częstotliwość zabiegu: 12 zabiegów 2x w tygodniu, 6-8 zabiegów 1x w tygodniu.
Biust fito mineral mask:
Zabieg ujędrniająco-modelujący na biust, wskazany dla kobiet u których skóra na biuście straciła jędrność, w zwiotczeniu i opadaniu biustu, w przypadku rozstępów po porodzie, dla kobiet u których często następuje zmiana wagi, które często się opalają, dla kobiet dojrzałych, u których widoczne są zmiany związane z wiekiem, po kuracji złuszczającej jako regeneracja skóry. Efekt zabiegu: wzmocnienie i skorygowanie biustu, regeneracja włókien podporowych, ujędrnienie i nawilżenie skóry biustu. Działanie przeciwzmarszczkowe na dekolt. Po peelingu ziołowym jako regeneracja skóry. Częstotliwość zabiegu: 12 zabiegów 2x w tygodniu, czas trwania zabiegu: 60 min.
Biust bio lifting: Zabieg wykonywany jest z zastosowaniem aparatu Bio Skin Lifting. Masaż mikroprądami sprawia ,że skóra staje się bardziej jędrna, napięta, zwiększa się jej elastyczność i poprawia koloryt. Jest to zabieg ujędrniająco-modelujący na biust, wskazany dla kobiet u których skóra na biuście straciła jędrność, w zwiotczeniu i opadaniu biustu, w przypadku rozstępów po porodzie, dla kobiet u których często następuje zmiana wagi, które często się opalają, dla kobiet dojrzałych, u których widoczne są zmiany związane z wiekiem, po kuracji złuszczającej jako regeneracja skóry. Biust Bio Lifting może być wykonywany jako samodzielny zabieg ,ale jeszcze lepsze efekty uzyskuje się jeśli Bio Lifting łączony jest z odpowiednią kuracją kosmetyczną. Częstotliwość zabiegów: 10 - 15 zabiegów 1-2 x w tygodniu
Ekskluzywny zabieg odżywczo-liftingujący na biust: Wskazania do zabiegu: odnowa biologiczna, utrata jędrności i elastyczności skóry, oznaki przedwczesnego starzenia, przesuszenie i szorstkość skóry, fotostarzenie się skóry. Efekt zabiegu: rewitalizacja, odzyskanie jędrności, elastyczności i właściwego kolorytu skóry, poprawa mikrokrążenia, długotrwałe nawilżenie, działanie przeciwzmarszczkowe, ochrona skóry.
Zabieg z maską gipsową: Zabieg przeznaczony dla pań ,których biust stracił jędrność, skóra jest zniszczona i wymaga silnej regeneracji. Jest to intensywny zabieg modelująco-ujędrniający na biust. W trakcie zabiegu stosuje się preparaty z wybranego zabiegu ujędrniającego oraz wzmacnia się ich działanie przez nałożenie maski modelującej ?gipsowej.
Zabieg parafinowy na biust: Zabieg bardzo podobny do zabiegu z maską gipsową. W tym zabiegu wykorzystuje się doskonałe właściwości parafiny. Dzięki zastosowaniu ciepłej parafiny uzyskujemy efekt podobny jak w zabiegu z maską gipsowa. Skóra po zabiegu jest dobrze odżywiona i nawilżona, poprawia się jej napięcie i koloryt.
Parafango: Na biust nakładana jest masa Parafango - jest to połączenie parafiny i błota morskiego. Zabieg jest podobny w działaniu jak zabieg parafinowy. Efektem jest ładna ,dobrze odżywiona i nawilżona skóra.
Mikrodermabrazja diamentowa: Zabieg mikrodermabrazji stosowany jest na biust w czasie kuracji na rozstępy. Regularne i intensywne złuszczanie naskórka sprawia, że rozstępy stają się mniej widoczne, rozjaśniają się i zmniejszają. Mikrodermabrazja może być połączona z każdym innym zabiegiem na biust. Efekty są wówczas szybsze i bardziej widoczne. Złuszczenie wierzchniej warstwy naskórka sprawia ,że nałożone na skórę kosmetyki lepiej są przyswajane.