// Wersja z obrazkami w załączniku
DOS Shell
DOS Shell to menedżer plików dostarczany razem z systemami MS-DOS i PC-DOS 4.0 i zaniechany po wersji 6.0 (ale będący częścią "Supplemential Disk" aż do MS-DOSa 6.22). Ta powłoka miała stać się graficzną alternatywą dla command.com i nie była kompatybilna z późniejszymi wersjami Microsoft Windows, takimi jak Windows 95.
Możliwości
DOS Shell pozwala na wykonanie podstawowych operacji na plikach i katalogach, umożliwia także uruchamianie programów. Uruchamia się go komendą "dosshell", program umożliwia zdefiniowanie podstawowych kolorów i stylów wyświetlania, potrafi także obsłuzyć myszkę. Generalnie Shell funkcjonalnością bardzo przypomina windowsowego Menadżera Plików.
Los DOS Shella
W Polsce DOS Shell nigdy się nie przyjął i wielu ludzi nie wiedziało nawet o jego istnieniu, a to dlatego, że nie był tak wygodny w użyciu, jak płatny Norton Commander, a później DOS Navigator. Dodatkowe koszta związane z używaniem powyższych programów nie powstrzymywały większości Polaków, ponieważ na przełomie lat 80. i 90. (okres bytności DOS Shella na rynku) w Polsce nie istniał problem legalności oprogramowania.
Norton Commander
Norton Commander ? menedżer plików, program do zarządzania plikami i katalogami w systemie DOS i Windows. Napisany przez Johna Sochę i firmowany przez Peter Norton Computing, stąd jego nazwa.
Koncepcja działania programu oparta była na schemacie poleceń systemu DOS:
polecenie plik/katalog_źródłowy plik/katalog_docelowy i stąd pomysł podziału okna programu na dwa panele prezentujące listy plików w obu katalogach, źródłowym i docelowym - model ten zakorzenił się do tego stopnia, że nie wyrugowała go z użycia zupełnie odmienna technika zarządzania folderami i plikami stosowana w Eksploratorze Windows, będącym raczej jedną z konsol administracyjnych Windows niż menedżerem plików. Wszystkie polecenia wydawane są za pomocą klawiszy funkcyjnych (klawisze F1 do F10), a w późniejszych wersjach programu również za pomocą myszy i techniki przeciągnij i upuść.
Program miał wbudowany prosty edytor plików tekstowych i oferował podgląd takich plików. Można było wykorzystywać go również do uruchamiania innych programów, większość kodu Nortona Commandera usuwana była wówczas z pamięci operacyjnej, zwalniając miejsce dla procesu potomnego, pozostawał w niej jedynie niewielki, rezydentny program ładujący, odpowiedzialny za ponowne wczytanie kodu głównego programu po zakończeniu pracy procesu potomnego.
W krótkim czasie Norton Commander stał się jednym z najpopularniejszych programów w swojej klasie i wzorem do naśladowania dla konkurencji. Jednym z klonów Nortona Commandera był polski Foltyn Commander, innym z nich jest do dziś rozwijany ukraiński Volkov Commander. Na Nortonie Commanderze wzorowany jest również linuksowy Midnight Commander i przeznaczony dla Windows Total Commander (dawniej Windows Commander), a także bardzo podobny do oryginału i pracujący w trybie wiersza poleceń Windows - Far (rosyjskiego autorstwa).
Sam Norton Commander rozwijał się dalej i wraz z rozwojem systemów rodziny Windows wydano jego wersje 5.51 dla DOS i 2.01 dla Windows w pełni wykorzystującą możliwości tych systemów. Program obsługuje długie nazwy plików i umożliwia między innymi podgląd zawartości plików w najpopularniejszych formatach (Microsoft Office i inne), archiwizowanie dokumentów do formatu zip i inne.
Do roku 1999 program był rozwijany przez firmę Symantec Corporation. Od tego czasu zaprzestano dalszego rozwijania programu.
DOS Navigator
DOS Navigator to program komputerowy należący do managerów plikowych; klon programu Norton Commander, napisany w Pascalu przez RIT Research Labs dla systemu DOS. Aktualnie jego kod źródłowy został udostępniony na liberalnej licencji zbliżonej do licencji X11 (MIT). Obecnie rozwijane są dwa niezależne projekty.