Aktywność obywatelska

Podstawowym wskaźnikiem aktywności obywatelskiej jest frekwencja wyborcza. W Polsce jest ona od lat bardzo niska (w roku 1997 w wyborach parlamentarnych wyniosła 43%, w 2001 r. ? 46%, 2005 r. ? 40%). I choć w ostatnich wyborach relatywnie wzrosła ? w 2007 r. zagłosowało bowiem 53% uprawnionych ? to i tak na tle innych krajów europejskich polscy wyborcy są niewielką grupą.
Małe jest też zaangażowanie Polaków (na tle Europy) w niepartyjne działania polityczne, takie jak podpisywanie petycji (5,5% przy europejskiej średniej wynoszącej 25%), kontaktowanie się z politykiem rządowym lub samorządowym (analogicznie: 6% i 13%), udział w demonstracjach (1,4% i 6,2%).
Mała aktywność społeczna jest na pewno związana z niską identyfikacją Polaków z państwem. Co prawda w badaniach deklarujemy silną więź z krajem: 85,3% Polaków utożsamia się z Polską, 80,2% z narodem, 77,1% ze swoim miastem lub wsią, zaś 69,6% z regionem, jednak dane z Diagnozy Społecznej 2007 pokazują, że nie przekłada się to na troskę o dobro wspólne. Coraz więcej Polaków akceptuje nieuprawnione wykorzystywanie dóbr publicznych.
Trudno angażować się w sprawy publiczne, jeśli ma się wewnętrzne przekonanie, że jakakolwiek zmiana w tym obszarze nie zależy od nas. Dlatego tak ważne jest poczucie wpływu. Z badań wynika, że tylko 30% obywateli uważa, że ma jakikolwiek wpływ na to, co się dzieje w kraju. Poczucie wpływu na sprawy lokalne jest tylko trochę wyższe: 39% Polaków zgadza się ze zdaniem ?ludzie tacy jak ja mają wpływ na sprawy swojego miasta lub gminy?.
Dane o aktywności społecznej Polaków (a raczej jej braku) nie napawają optymizmem, co więcej, trudno nawet o sygnały dające nadzieję na pozytywne zmiany. Jednak kilka takich ?jaskółek? można znaleźć.