Tkanki roślinne

Tkanka - jest to zespół komórek o podobnej budowie pełniących określone funkcje.

Komórki muszą się ze soba kontaktować a umożliwiają to plazmodesmy czyli pasma cytoplazy oraz jamki czyli otwory w ścianie komorkowej - zaweniają łaczność między komórkami.

Tkanki możemy podzielić ze względu na:
a) zdolność do podziału
1. twótcze ich komórki mają zdolność do ciąglego podziału np. miazga
2. stałe ich komórki nie mają zdolniości do podziału np. tkanka okrywająca
b) złożoność budowy
1.jednorodne - mają komórki tego samego typu np. tkanka okrywajaca
2. niejednorodne mają komórki różnego typu np. tkanka przewodząca.
c) pochodzenie
1. pierwotne - powstają z komórek zarodka np. tkanka okrywajaca pierwotna (epiderma)
2. wtórne - powstają z komórek tkanki pierwotnej np. tkanka okrywająca wtórna (korek)

TKANKI TWÓRCZE
występują w górnych częściach rośliny
Inaczej tkanki merystematyczne - Merystemy
Funkcja - wzrost rośliny (rozwój już istniejących organów i wzrost nowych)
Przystosowanie do funkcji: małe rozmiary komórek, cienkie ściany komórkowe, duże jądro

Podział:

Merystemy pierwotne - powodują wzrost rośliny na długość
- merystem zarodkowy (występuje w nasionach i umożliwia wzrost zarodka)
- merystem wierzchołkowy pędu (występuje na szczycie pędu)
- merystem wierzchołkowy korzenia (-II- korzenia)
- merystem interkalarny (wystepuje w węzłach np. u babbusa)

Merystemy wtórne powodują wzrost rożliny na grubość- kambium - miazga - jej podziały prowadzą do powstania drewna i łyka wtórnego
- fallogen - odpowiada za tworzenie tkanki okrywającej wtrórnej - korka

Kallus - merystem przyranny, uaktywnia sie przey uszkidzeniu rośliny i umożliwia zregenerowanie zranionego miejsca

Merystem archesporialny - jedyny merystem majacy zdolność do podziału mejotycznego, znajduje się w zarodniach

TKANKI STAŁE
Nie mają zdolności do podzialu i występują w różnych częściach rośliny.

Tkanka okrywająca
Funkcje - izoluje i chroni roślinę przed środowiskiem zewnętrznym oraz pośredniczy miedzy nimi.

Podział
Tkanka okrywająca pierwotna

*Epiderma -(skórka) występuje w częśckiach nadziemnych, jej komórki są żywe, mają cienkie ściany komórkowe, nie maja chloroplastów, ściśle do siebie przylegają tworząc jedna warstwę, epiderma mająca kontakt ze środowiskiem wewnętrznym dodatkowo wyścielona jest kutyną i woskiem (zw. tłuszczowe) które tworzą kutikulę chroniącą przed transpiracją.
Wytwory epidermy:
#aparaty szparkowe - wymiana gazowa i relulacja transpiracji (kiedy jest duży turgor otwieraja się i woda odparowywuje) mają chloroplasty
# włoski (mogą być martwe, żywe, proste złożone, jednokomórkowe i wielokomórkowe)
Rodzaje np. czepne, wydzilnicze, parzące, ich główna funcją jest ochrona rośliny, gestowystępujące włoski tworzą kutner
* Epiblema (ryzoderma) występuje w częścach podziemnych, żywe komórki o cienkich ścianach komórkowych)
Wytwór:
Włośniki - wyroski zwiększające ilość pobieranej wody i soli mineralnych, zawsze jednokomórkowe

Tkanka okrywająca wtórna
Występuje u starszych roślin, jest wielowarstwowy, tworzy Korek, zawsze, matrwe komórki, znajdują sie w niej przetchlinki - odpowiedzialne za wymianę gazową

Tkanka miękiszowa - jej komórki są żywe, zaokrąglone, duże, ściśle do siebie nie przylegają i mają duze przestrzenie międzykomórkowe.
- miękisz zasadniczy - wypełnia przestrzenie miedzykomórkowe
- miękisz astymilacyjny - wymiana CO2 i fotosynteza, posiada chloroplasty, wystepuje w liściach i łodydze
gąbczasy (u roslin okrytonasiennych, dwuliściennych, jednoliściennych i paprotników)
palisadowy (rośliny okrytonasienne, dwuliścienne i paprotniki)
wieloramienny (rośliny nagonasienne)
- miękisz spichrzowy - gromadzi materialy zapasowe, występuje w korzeniach, bulwach. Posiada leukoplasy (organelle gromadzące materialy zapasowe)
- miękisz wodonośny - u roślin rosnących na suchych obszarach np. kaktus, zatrzymuje wodę
posiada duże wakuole
- miękisz powietrzny - przewietrzający - aerenchyma
posiada kanały wentylacyje, u roślin wodnych

Tkanka wzmacniajca
Funcje
Utrzymuje pęd rośliny w pionie
Chroni przed urazami mechanicznymi
Nadaje sztywność organom rośliny

Podział
Kolenchyma (zwarcica)
Zywe komórki, elastyczne ściany komórkowe nie hamują wzrostu rosliny, mają zgrubiałe ściany komórkowe, występuje w cz. nadziemnych, mają chloroplasty
płatowa (zgrubienia na przeciległych płatach)
kątowa (zgrubienia w katach komórki0

Sklerenchyma (twardzica) - , są to martwe komórki, posiadają tylko ściane komórkową ktora jest bardzo gruba, odkłada się w niej lignina
budujące ją komórki to:
włókna - wydłużona budowa, występuje w łodygach starszych roślin np.lnu
komórki kamienne - najtwardsze, okraglawe wystepują np. w skorupce orzech

Tkanka przewodząca - przewodzi różne substancję
*wodę i sole mineralne - mechanizm bierny bez nakladu energii wykorzystana siła ssaca liści, kierunek - z korzenia w górę
* asymilaty - mechanizm aktywny z nakladem energii, z liści w dół

Drewno (ksylem)
martwe komórki, transport wody i soli mineralnych, niejednorodny
budujące je komorki
- cewki - starsze ewolucyjnie, wydłużone o zaostrzonych końcach, posiadają jamki, transport odbywa się z cewki do cewki przez jamki, mało skuteczny transport (nagonasienne i paprotniki)
- naczynia - lepiej przystosowane gdyz wystepuje u nich zanik ścian poprzecznych, transport w lini prostej skuteczniejszy, okrytonasienne
Elementy drewna:
miękisz drzewny - wypełnia przestrzenie międzykomórkowe
włókna drzewne - funkcje wzmacniające

Łyko - floem
o żywych komórkach, transportuje asymilaty
budujące je komórki:
- komórki sitowe - o wydłużonych ksztaltach, zaostrzone, maja performowane sciany komorkowe - pola sitowe, transport jak u cewek (nagonasienne i paprotniki
- rury sitowe - lepiej przystosowane gdyz ściany poprzeczne są performowane - sita, za procesy życiowe odpowiadają komórki przyrurowe (okrytonasienne)

Elementy łyka
miękisz łykowy - wypełnia przestrzenie międzykomórkowe
włókna łykowe -funkcje wzmacniajace

Łyko i drewno pierwotne to wytwór tkaki pierwotnej przewodzącej
Łyko i drewno wtórne to wytwór kambium

Tkanka wydzielnicza
- powierzchniowa - produkuje i wydziela substance na powierzchni
włoski wydzielnicze
miodniki - nektar
wypotniki - woda

- wewnętrzna
rury mleczne - sok mleczny
kanały zywiczne - żywica