Analiza bajki Ignacego Krasickiego "Czegóż płaczesz - staremu mówił czyżyk młody..."

?Czegóż płaczesz? ? staremu mówi czyżyk młody ? masz teraz lepsze w klatce niż w polu wygody?.
?Tyś w niej zrodzon ? rzekł stary ? przeto ci wybaczę; Jam był wolny, dziś w klatce i dlatego płaczę.?

Autorem jest Ignacy Krasicki. Jest to bajka epigramatyczna, czyli jest zbliżona do epigramatu, krótsza od narracyjnej, nie posiada fabuły i wszelkich cech epickich, Składa się z czterech wersów, każdy po trzynaście głosek. Występują rymy parzyste, dokładne, żeńskie. młody ? wygody, wybaczę ? płaczę.
Są również epitety, takie jak lepsze, staremu, wolny . Archaizmy: zrodzon, czegóż, przeto, jam.
Porównanie: Lepsze w klatce niż w polu wygody Apostrofa: Czegóż płaczesz? Uosobienie, ponieważ rozmawiają zwierzęta. Klatka może być symbolem zniewolenia.

W wierszu panuje żywioł dialogu.
Podmiot mówiący jest osobą relacjonującą. Cytuje on dwie wypowiedzi z usłyszanej wcześniej rozmowy.
Pojawiają się dwaj bohaterowie ? czyżyk młody i czyżyk stary. Nie jest to jednak bajka typowo zwierzęca, gdzie gatunek zwierzęcy odpowiada jakiemuś typowi ludzkiemu. Ważny jest tu jednak wiek tych postaci (młodość i starość) i ich doświadczenie życiowe.
Chodzi o to, że stary czyżyk urodził się na wolności, zakosztował jej i ją utracił. Płacz starego czyżyka to wyraz tęsknoty za najważniejszą dla niego wartością - wolnością. Słowa młodego towarzysza, sławiące wygody więzienia, brzmią dla niego prawie jak obelga.
Stary, choć dziś jest więźniem, wie, co to swoboda, młody nawet nie wie, że coś takiego istnieje i w tym sensie okazuje się upośledzony i godny litości. W zespole znanych mu pojęć brakuje tego najważniejszego ? wolności.