Królestwo Polskie w przededniu powstania styczniowego

1. Wiosna po sewastopolska w królestwie Polskim.
2. Polityka szlachty.
3. Polityka burżuazji
4. Polityka kół rewolucyjnych.
5. Manifestacje warszawskie
6. Polityka wielkopolskiego
7. Czerwoni
8. Biali.

1. W 1855 - w Europie była wojna krymska. Przeciw Rosji wystąpiły Francja i Anglia (przegrały- upadła twierdza Czarnomorska sewarstopola) walka udowodniła, ze Rosja nie jest żandarmem na glinianych nogach. Państwa traktowały ja jako mocarstwo. Wiosna posewastopolska udowodniła, iż potrafi doprowadzić Rosje do klęski i sprawić, iż jej cesarz popełnia samobójstwo w Sewastopolu. Rosja miała kryzys militarny. Wiosna posewastopolska rozpoczęła się od ujawnienia nadużyć w administracji carskiej w Polsce (rozpoczęto je po śmierci Paskiewicza w 1856). Nowy car Rosji nie chciał ustępstw wobec Polski, zgodził się na żądania elity politycznej:
a) Po śmierci Paskiewicza na stanowisku namiestnika postanowiono Garczakowa.
b) 1856- Car wydaje amnestię dla więźniów politycznych- dotyczy zesłańców na Syberie po powstaniu listopadowym.
c) 1857- w Warszawie utworzono szkołę wyższą – akademię medyko- chirurgiczną.
d) 1858- utworzono towarzystwo rolnicze z prezesem – Zamojskim (4.000 Członków- ziemianie polscy – tylko wybrani. Traktowano ich jak parlament).

2- 4. Na rozwój sytuacji w Polsce miały wpływ programy środowisk politycznych z królem Polskim:
a) Szlachta – chce reform, bo są napięcia w środowisku chłopów. W towarzystwie rolniczym są ugrupowania różniące się stosunkiem dla reform chłopskich. I ugrupowanie (Zamojski) nie chciało naruszać majątków szlacheckich, a pańszczyźnie zastąpić czynszem. II ugrupowanie (szlachta średnia) chciała uwłaszczenia za odszkodowanie.
Reformy te miały wspólny cel: właściciel folwarku miał odzyskać kapitał na robotników i modernizację majątku.
b) Burżuazja- chciała reform agrarnych, bogaci chłopi mogliby więcej kupować, przez co rynek wewnętrzny by zyskał.
c) Koła rewolucyjne- od połowy lat 50-tych zaczęły organizować się koła studenckie, na................................... W Kijowie,........................, Petersburgu, Warszawie- w akademii medyko- chirurgicznej. Nastroje studentów wzrosły na wieść o zjednoczeniu Włoch. Liczono na wojnę Francji i......................... Z państwami zaborczymi.

5. Manifestacje warszawskie- w latach 1860-61 społeczeństwo organizowało manifestacje pokojowe. Pierwszą......................... był pogrzeb 6.1860r. Katarzyny Sowińskiej- żony gen powstania. 2.1861- manifestacja zorganizowana przez tajne koła chciała zmusić towarzystwo rolnicze do uchwalenia reformy uwłaszczenia, gdy 27.2.1861 naruszyła kolejną manifestację wojsko otworzyło ogień zabijając 5 jej członków. Wzburzone miasto zostało uspokojone za prośba Gorczakowa. Uroczysty pogrzeb pięciu poległych rozładował nastroje. Wielkopolski na początku kwietnia doprowadził do delegacji miejskiej i towarzystwa rolniczego. 8.4.1861- ludność Warszawy zaprotestowała przeciw temu (wojsko stłumiło te manifestacje zabijając 100 demonstrantów). Warszawianie i całe królestwo nie mogło demonstrować na ulicach, więc odnieśli się do innych form. Odprawiano nabożeństwa za poległych, z okazji wielkich .................... Narodowych, carskim urzędnikom urządzano............ ............................... Różnice narodowe zaznaczano ustawiając w dniach ............................ To wszystko było postawami ugodowymi.

6. Polityka Wielkopolskiego- wiosną 1862- Wielkopolski został namiestnikiem nowego rządu cywilnego. Przystąpił do reform:
a) ogłosił oczynszowanie korzystne dla ziemian
b) przeprowadził równouprawnienie żydów
c) wprowadził polskich urzędników do administracji.
Reformy choć chroniły interesy ziemiaństwa, wg. Niego miału sprzyjać procesom modernizacyjnym kraju- sadził, że ustępstwa caratu stopniowo zrekonstruują autonomię królestwa z lat 1815- 30, ale ani ziemiaństwo ani inne grupy społeczne nie popierały systemu Wielkopolskiego.

7. Czerwoni- zwolennicy nielegalnych akcji zmierzających do wywołania powstania (studenci, oficerowie, urzędnicy, członkowie tajnych organizacji). Z ich inicjatywy powstały w Warszawie konspiracyjne „dziesiątki” i „setki”. Po d koniec października 1861 utworzono komitet miejski, w którego skład wchodzili działacze komitetu „czerwonych” (kapitan Dąbrowski- założył tajne wytwórnie broni, drukarnie nielegalnej prasy, przyczynił się do zjednoczenia różnych grup warszawskich) W maju komitet miejski kierował trzytysięczną organizacją, potem przekształcił się w komitet centralny Narodowy. Czerwoni uważali, że forma walki o niepodległość jest powstanie zbrojne.

8. Biali- przeciwnicy czerwonych, to członkowie towarzystwa rolniczego, warszawska burżuazja, pragnęli uniknąć powstania w autonomię powstańcza zyska metodami pokojowymi. Sprzeciwiali się programowi radykalnych reform. (zamojski i Kronenberg) W końcu 1861- biali powołali organizację konkurencyjną wobec czerwonych, na której czele stanęła dyrekcja krajowa, ich program to:
- odłożenie powstania na dalsza przyszłość
- skupienie się na pracy organicznej
- korzystanie z ustępstw caratu.