Analiza wypowiedzi Kleanta z I aktu "Świętoszka".

"Kto z nim żyje, błogiego zażywa spokoju
Na cały świat spogląda jak na kupkę gnoju" - Molier

"Świętoszek" taki tytuł nosi dramat Moliera, który rozpalał do żywego zakłamaną i fałszywie pruderyjną Francję. Właściwie w jaki sposób można zdefiniować zachowanie Tartuffa. Chyba najbardziej odpowiednimi opisem byłyby słowa: człowiek z wadami etycznymi związanymi z fałszywym dwulicowym postępowaniem, podejmowanym tylko ze względu na zewnętrzną formę lub korzyści. Można być zdziwionym tak adekwatnym opisem charakteru tytułowego bohatera, jest to nic innego jak słownikowa definicja obłudy.

Świętoszek jest satyrą na taki sposób postępowania. Najlepiej to się uwidacznia w filipice Kleanta z pierwszego akt. Jest to osoba, która jak się wydaje nie należy do adoratorów tytułowego bohatera. Pełni on rolę port-parole autora, inaczej mówiąc jest bohaterem maski, reprezentującym poglądy samego autora dramatu. Takie pojmowanie tej postaci rozszerza krąg odbiorców tyrady Kleant. O ile w podstawowym sensie zwraca się głównie do swojego szwagra, o tyle piętnując różnorodne ludzkie przywary, daje, mówiąc kolokwialnie, wskazówki życiowe wszystkim odbiorcom sztuki. Kleant jest klasycznym przykładem kierowani się w życiu filozofią racjonalistyczną z elementami agnostycyzmu, czego najlepszym przykładem są słowa "nie jestem uczony, Ni we mnie cały rozum". Szwagier Orgona jako jeden z niewielu ma świadomość przewrotnej gry i jej konwencji, prowadzonej w przemyślny sposób, by nie rzec makiaweliczny przez Tartuffa .

Właściwie to co Kleant potępia i co gloryfikuje jest, w swej istocie, sporem światopoglądowym. Sporem, z jednej strony ponadczasowym, z drugiej zaś osadzonym w XVII-wiecznej Francji, stąd też tak mocne zaakcentowanie fałszywej pobożności. Wiąże się to z faktem, iż w tym czasie religia łączy się z polityka i odwrotnie. W dramacie napiętnowane są takie cechy jak dwulicowość, fałsz obłuda, zakłamanie, cyniczna pobożność oraz zakłamana pruderia. Sztuka zadaje kłam pseudo konwenansom, jak to stwierdził Boy-Żeleński W dramacie tym można znaleźć elementy, które później znajdą się u podłoża rewolucji. - [w Boy-Żeleński, wstęp do Świętoszek]. Pokazuje, iż jedynymi prawdziwymi wartościami są szczerość, uczciwość oraz prawość. Jest to postawa dyskursywna wobec poglądów zawartych w "Księciu".

Główną postacią dramatu jest tytułowy Świętoszek, osoba obdarzona chytrością, sprytem, a także iście szelmowską przebiegłością. Grając na niskich uczuciach Orgona, między innymi mamiąc ojca wizją wspaniałej przyszłości Marianny u swojego boku. Tartuffe zdobył również wielkie poważanie u nestorki rodu Pani Pernelle, poprzez pozorowanie wielkiej pobożności. Kurtyna demaskująca prawdziwe cele Tartuffa opada dopiero w scenie, gdy Orgon będąc pod stołem wysłuchuje dialogu między Świętoszkiem, a Elmirą.

Dramat Moliera niesie ze sobą wartości dydaktyczne, ukazując do czego prowadzi wiara w pozory oraz nadmierna ufność. Aprobowanie hipokryzji prowadzi do życia w zakłamaniu, powstawania podwójnych zasad moralnych oraz ich relatywizowania, co jest zazwyczaj uznawane za początek moralno-etycznego upadku jednostki ludzkiej.