Adam Mickiewicz.

Mickiewicz Adam

• ur. 1798 • zm. 1855 •

Adam Mickiewicz urodził się 24 XII 1798 w Zaosiu lub Nowogródku. Po ukończeniu w 1815 nowogródzkiej szkoły powiatowej studiował na Wydziale Literatury Uniwersytetu Wileńskiego. Był jednym z założycieli Towarzystwa Filomatów (1817). W latach 1819-1823 pracował jako nauczyciel literatury, historii i prawa w powiatowej szkole w Kownie. Aresztowany wraz z przyjaciółmi w wyniku śledztwa przeciwko tajnym stowarzyszeniom młodzieży, przebywał w więzieniu 4 XI 1823 - 3 V 1824. Na początku listopada 1824 opuszcza Wilno, skazany na podjęcie pracy nauczyciela (nigdy tej pracy nie pozwolono mu podjąć) w centralnych guberniach Rosji. Przebywa kilka miesięcy w Petersburgu, jedzie do Odessy (marzec - listopad 1825), w latach 1825-1828 mieszka w Moskwie. 27 V 1829 wyjeżdża z Rosji. Podróż po Europie (Berlin, Drezno, Praga, Weimar, Bonn, Wenecja, Florencja) prowadzi go do Rzymu (przybywa tu w listopadzie 1829). W lipcu 1830 jedzie do Genewy (gdzie poznaje Krasińskiego) i zwiedza Szwajcarię. W połowie grudnia 1830, w Rzymie, dociera do poety wieść o wybuchu powstania. Dopiero w sierpniu 1831 (jadąc przez Paryż, Lipsk i Drezno) dotarł Mickiewicz do Wielkopolski, i tu zatrzymał się. Okres od marca do czerwca 1832 spędził wraz z falą emigrantów w Dreźnie. Przy końcu lipca 1832 przybył do Paryża, który odtąd - z mniejszymi czy większymi przerwami - będzie jego drugą, nielubianą, ojczyzną. Bierze udział w życiu emigracji, lecz z żadną polityczną opcją nie wiąże się. Zrażony sporami i waśniami, myśli o życiu zakonnym (1834 zakłada z przyjaciółmi Towarzystwo Braci Zjednoczonych, zalążek późniejszego Zakonu Zmartwychwstańców). W lipcu 1834 żeni się z Celiną Szymanowską. Od jesieni 1839 do wiosny 1840 wykłada literaturę łacińską w Lozannie. Od grudnia 1840 do maja 1844 prowadzi kurs literatury słowiańskiej w College de France w Paryżu. W lipcu 1841 poznaje Towiańskiego i z niebywałą żarliwością staje się rzecznikiem Sprawy i naczelnikiem paryskiego Koła Towiańczyków. Po rozłamie zakłada 1846 wlasne Koło, którego pracom przewodzi w 1847. W 1848 organizuje we Włoszech Legion Polski. W marcu 1849 zakłada i redaguje w Paryżu dziennik polityczny "La Tribune des Peuples" (15 III-13 IV, 1 IX-10 XI), gdzie ogłasza blisko dziewięćdziesiąt artykułów. W 1852 rozpoczyna pracę w Bibliotece Arsenału. We wrześniu 1855 wyjeżdża do Turcji z misją mającą wesprzeć formowanie polskich legionów do walki z Rosją w wojnie krymskiej. Umiera w Stambule 26 XI 1855.Ważniejsze utwory i wydania zbiorowe: Poezje, t. 1, Wilno 1822 (tu m.in. Ballady i romanse); Poezje, t. 2, Wilno 1823 (tu Grażyna oraz II i IV część Dziadów); Sonety, Moskwa 1826; Konrad Wallenrod, Petersburg 1828; Poezje. t. 1-2. Wydanie nowe pomnożone, Petersburg 1829; Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego, Paryż 1832; Poezje, t. 4, Paryż 1832 (tu: III część Dziadów oraz Dziadów części III Ustęp), artykuły w "Pielgrzymie Polskim" (5 IV-28 VI 1833); Pan Tadeusz, Paryż 1834; Poezje Lorda Byrona tłumaczone, Giaur przez Adama Mickiewicza, Korsarz przez Edwarda Odyńca, Paryż 1835; Poezje, t. 8, Paryż