Zagadnienia z KPA - Kodeksu Postępowania Administracyjnego- omówienie artykułów

Zagadnienie egzaminacyjne z postępowania administracyjnego.

1. Zakres obowiązywania kodeksu postępowania administracyjnego.
Kodeks postępowania administracyjnego normuje postępowanie:
1. przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych,
2. przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych w pkt 1,
3. w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej oraz między organami i podmiotami, o których mowa w pkt 2,
4. w sprawach wydawania zaświadczeń. Zaświadczenie to urzędowe potwierdzenie okoliczności prawnych bądź faktycznych (lub jednego i drugiego, np. dowód osobisty zaświadcza o obywatelstwie, odpis aktu małżeństwa, indeks)
5. w sprawach skarg, wniosków oraz petycji. Skarga jest to wyraz niezadowolenie obywatele z biurokratycznego, przewlekłego załatwiania sprawy, bądź niewłaściwego stosunku urzędnika do petenta. Skargę osoba może złożyć w imieniu własnym bądź wszędzie imieniu osób, ale musi posiadać upoważnienie tych osób. Skarga musi być rozpoznana wszędzie terminie 1 miesiąca. Jest to samodzielne postępowanie administracyjne.
6. oraz wszędzie tam gdzie są stosowane czynności administracyjne

(Sprawa indywidualna dotyczy przyznania uprawnienia, nałożenia obowiązku na osobę fizyczną oznaczoną z imienia nazwiska, miejsca zamieszkania albo pobytu lub na jednostkę organizacyjną oznaczoną z nazwy oraz siedziby).

2. Organy uprawnione do prowadzenie postępowania administracyjnego.
1. Organy administracji publicznej, (jeżeli z mocy prawa zostały upoważnione do rozstrzygania sporów indywidualnych w drodze decyzji administracyjnej).
Sprawa indywidualna dotyczy osoby fizycznej oznaczonej z imienia, nazwiska oraz miejsca pobytu; oraz jednostki organizacyjnej oznaczonej z nazwy oraz siedziby. Sprawa indywidualna może dotyczyć przyznania uprawnienia bądź nałożenie obowiązku.
Administracje publiczną dzielimy na:
? Administrację rządową zespoloną ? to część administracji, która funkcjonuje pod zwierzchnictwem wojewody. W skład wchodzą wojewoda ze swoim zakresem spraw, wydziały rolnictwa, leśnictwa, architektury; służby, straże oraz inspekcje (UW, Policja, Straż Pożarna).
? Administrację rządową niezespoloną ? to część administracji, której agendy terenowe podlegają bezpośrednio określonemu ministrowi np. wszystkie organy skarbowe podlegają ministrowi właściwemu ds. finansów publicznych (urzędy skarbowe, izby skarbowe, urzędy celne), organy wojskowe podlegają ministrowi obrony narodowej, obwodowe i okręgowe urzędy miar podlegają głównemu inspektorowi.
? Administrację samorządu terytorialnego ? samorząd gminy, samorząd powiatu i województwo samorządowe. Każdy samorząd jest samodzielny i niezależny. Organem wyższego stopnia w sensie procesowym jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze.
2. Organy państwowe, (jeżeli z mocy prawa bądź w drodze porozumienia zostały upoważnione do rozstrzygania spraw indywidualnych drodze decyzji administracyjnej). Wśród tych organów wyróżniamy:
? jednostki organizacyjne (rektor szkoły),
? jednostki samorządu zawodowego (izby lekarskie. Adwokaci, radcy prawni),
? jednostki spółdzielcze,
? organizacje społeczne (Polski Związek Łowiecki)

3. Podstawy prawne kompetencji organów samorządu terytorialnego do prowadzenie postępowania administracyjnego.
Podstawy prawne kompetencji uregulowane są w:
? konstytucji RP,
? kodeksie postępowania administracyjnego,
? ustawach ustrojowych np. ustawie o samorządzie terytorialnym,
? ustawach kompetencyjnych (które rodzaje spraw kto załatwia np. sprawy z zakresu ewidencji ludności załatwia gmina.

4. Podstawy prawne kompetencji organów administracji rządowej do prowadzenie postępowania administracyjnego.
Podstawy prawne kompetencji uregulowane są w:
? konstytucji RP,
? kodeksie postępowania administracyjnego,
? ustawach ustrojowych np. ustawa o administracji rządowej w województwie, ustawy dotyczące wszystkich ministrów, np. ustawa o urzędzie Ministra Finansów.
? ustawach kompetencyjnych (które rodzaje sprawa kto załatwia).

5. W jakich sprawach nie stosuje się przepisów kodeksu postępowania administracyjnego?
Przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje w sprawach:
1. karnych skarbowych,
2. uregulowanych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja
podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926), z wyjątkiem przepisów działów
IV, V i VIII.
3. należących do właściwości polskich przedstawicielstw dyplomatycznych
i urzędów konsularnych, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
4. wynikających z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami państwowymi i innymi państwowymi jednostkami organizacyjnymi,
5. podległości służbowej pracowników organów i jednostek organizacyjnych
wymienionych w pkt 1, ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

6. Zasady postępowania administracyjnego (pojecie i znacznie zasad).
Zasady są to reguły, dyrektywy o podstawowym znaczeniu odnoszące się do całego postępowania. Charakterystyka zasad:
? są one wyodrębnione w oddzielnym rozdziale (art. 6-16),
? mają moc równą pozostałym przepisom k.p.a.,
? naruszenie zasady może spowodować uchylenie, zmianę bądź stwierdzenie nieważności decyzji,
? znajdują zastosowanie wszędzie tam gdzie przepisy k.p.a. stosuje się chociażby posiłkowo np. w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
? zasady pełnią rolę dyrektyw interpretacyjnych.

7. Zasada praworządności (legalizmu).
Jest ona zawarta w art. 6 i 7 k.p.a. oraz w art.7 konstytucji. Zgodnie z nią organy administracji publicznej mogą ingerować w sferę życia obywatele w sposób władczy tylko na podstawie przepisów prawa i w granicach przez to prawo zakreślonych. Jeżeli np. ustawa nie reguluje określonej kwestii, to organ administracji publicznej nie może w sposób władczy ingerować w tą dziedzinę. Zasada ta skierowana jest do organów administracji publicznej z tego względu ze mają one prawo stosować przymus państwowy. Do organów administracji publicznej nie ma zastosowania reguła: ?co nie jest zakazane, to jest dozwolone? ? reguła ta odnosi się tylko do obywateli.

8. Zasada uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli (indywidualnego).
Zgodnie z tą zasadą organ prowadzący postępowanie powinien wziąć pod uwagę interes społeczny jak i słuszny interes obywatela. NSA stwierdził jednak, że interes obywatela uwzględnia się jedynie do grani kolizji z interesem społecznym. Wówczas pierwszeństwo ma zawsze interes społeczny.

9. Zasada prawdy obiektywnej.
Zasada ta jest zawarta w art. 7 k.p.a. Według niej organ prowadzący postępowanie ma dążyć do ustalenie stanu faktycznego tak jak się on miał w momencie zdarzenie faktycznego bądź prawnego. Do ustalenie tego stanu służą środki dowodowe np. dokumenty czy zeznania świadków. Należy, więc ustalić wszystkie fakty i okoliczności, obowiązuje tutaj forma pisemna. Zasadę tę należy rozumieć jako wymóg oparcie rozstrzygnięcie jedynie na okolicznościach faktycznie istniejących. W obecnej sytuacji funkcjonowania zasady pisemności, ustalenie takiej prawdy nie będzie zbytnio trudne.

10. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu.
Zasada ta wskazuje, że organy administracji publicznej są zobowiązane zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania.
Organ ma obowiązek informować stronę o przeprowadzonych czynnościach, ma obowiązek pouczyć, że strona może być obecna przy czynnościach, pouczyć o prawie zadawania pytań.
Przed samym wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się, co do zebranych faktów i dowodów oraz zgłoszonych żądań.
Na mocy art. 79 1 k.p.a. Organ jest zobowiązany powiadomić stronę o miejscu i terminie przeprowadzania dowodu ze świadków, biegłych oraz oględzin (o czynnościach procesowych) przynajmniej na 7 dni przed terminem.
Czynny udział nie jest obowiązkiem, lecz prawem. Strona może z tego prawa skorzystać bądź z niego zrezygnować, ale organ administracji publicznej jest obowiązany do stworzenia stronie możliwości skorzystania z tego prawa.
Można odstąpić od tej zasady tylko, wówczas, gdy załatwienie sprawy jest niecierpiące zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego lub grożące niepowetowaną szkodą majątkową. W tym przypadku organ sprawy zawiera w aktach sprawy zawiera adnotację to tym fakcie, podając przyczynę.

11. Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa.
Zasada ta jest zawarta w art. 8 k.p.a. Zgodnie z nią organ prowadzący postępowanie ma obowiązek starannego utrwalenia czynności dowodowych w określony sposób na piśmie, aby strona nie mogła mu zarzucić stronniczości. W przypadku, kiedy decyzja jest dla strony nie korzystna, to należy ją również starannie udowodnić by nie zarzucono niedbalstwa i stronniczości. Do realizacji tej zasady służy czynny udział stron w postępowaniu w czynnościach procesowych.

12. Zasada pogłębiania świadomości i kultury prawnej obywateli.
Zasada ta jest zawarta w art. 8 k.p.a. i dotyczy ona informowania stron w postępowaniu o ich prawach i obowiązkach. Organy gminy mają obowiązek prowadzić zbiory prawa obowiązującego na terenie całego kraju, jak również zbiorów aktów prawa miejscowego bezpłatnie udostępniać je obywatelom. Należy starannie informować obywateli o wszelkich zmianach prawa miejscowego, szczególnie o tych przypadkach, kiedy nakładane są obowiązki.
Przepisy prawa miejscowego mające znaczenie dla lokalnej społeczności powinny być w odpowiedni sposób opublikowane (Uchwały gminy publikuje się w Woj. Dz. U.).

13. Zasada udzielani informacji (pomocy prawnej) stronom i innym uczestnikom postępowania. Art.9 k.p.a.
Organy administracji publicznej są zobowiązane do należytego wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego (niezbędne wskazówki i wyjaśnienia). Organy czuwają nad tym, aby żadna osoba uczestnicząca w postępowaniu nie ponosiła szkody z powodu nieznajomości prawa.

14. Zasada przekonywania (wyjaśniania zasadności przesłanek). Art. 11 k.p.a.
Organ powinien przekonać stronę, na którą nałożono obowiązek, aby ten obowiązek wykonała dobrowolnie. Jeżeli nie wykona obowiązku wówczas zostanie wszczęte egzekucja, a wszystko, co dzieje się w egzekucji jest dokonywane na koszt zobowiązanego.
Organ prowadzący postępowanie ma obowiązek wyjaśnić, jakim przesłankami kierował się wydając decyzje i dlaczego jedne fakty uznał za prawdziwe a innym odmówił mocy dowodowej. Organ wyjaśnia stronie zasadność rozstrzygnięcia. Oraz tłumaczy że wydana decyzja jest słuszna według wniesionego materiału dowodowego.
15. Zasada dwuinstancyjności. Art. 15 k.p.a.
Postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne. Od każdego rozstrzygnięcia wydanego przez organ I instancji służy odwołanie do organu wyższego stopnia, czyli II instancji bądź też organu odwoławczego.
Sprawę rozstrzyga organ, który nie jest bezpośrednio zaangażowany w sprawę

Postępowanie prowadzi się w dwóch etapach:
? Postępowanie przed organem I instancji
? Postępowanie przed organem II instancji

Od tej zasady istniej wyjątek. Jeżeli decyzję w I instancji wyda SKO bądź właściwy w sprawie minister to decyzja taka jest decyzją ostateczną i nie służy od niej odwołanie. Jednakże przepisy kodeksu przewidują środek jak gdyby odwoławczy ? wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy. Wniosek wnosi się do tego samego podmiotu, który wydał zaskarżoną decyzję. Do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji (art. 127 3 k.p.a.)
Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję - w ciągu 14 dni od dnia doręczenie decyzji stronie.

Samorząd terytorialny:
? Trzy równoległe organy I instancji: samorząd gminy, powiatu województwo samorządowe.
? Organem II instancji jest Samorządowe kolegium Odwoławcze. Gdy SKO jest I instancją to wówczas decyzja wydana przed ten organ jest decyzją ostateczną i nie przysługuje od niej odwołanie.
Administracja rządowa zespolona:
? Organem I instancji jest wojewoda, a odwołanie służy do właściwego ministra sprawie. Jeżeli w I instancji wyda decyzję Komendant Policji to odwołanie służy do Komendanta Głównego Policji.

16. Zasada nakłaniania do ugody stron, które mają sporne interesy w sprawie. Art. 13 k.p.a.
Postępowanie najczęściej dotyczy jednej strony. Zdarza się ze stron jest kilka. Strony są sobie przeciwstawne, czyli mają inne interesy to znaczy, że są one sporne lub sprzeczne. Wówczas organ nakłania do ugody, która ma moc decyzji. Ugoda jest po to, aby uniknąć przewlekłości postępowania oraz aby uniknąć oskarżenie organ o stronniczość (przekupstwo ? korupcja). Inicjatywą ugody może wystąpić sam organ albo jedna ze stron. Ugoda może być zawarta przed organem administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie w I instancji lub postępowanie odwoławcze, do czasu wydania przez organ decyzji w sprawie (art. 115 k.p.a.)

17. Zasada szybkości i prostoty. Art. 12 k.p.a.
Organ administracji publicznej powinien działać w sprawie szybko i wnikliwe, posługując się możliwie najprostszymi środkami do jej załatwienia. Jeżeli organ może dokonać szybciej czynności w drodze urzędowej to nie powinien tej czynności zlecać obywatelowi. Szybkość prostota wymuszona jest terminami załatwiania spraw.
Np. Sprawy niewymagające informacji i wyjaśnień powinny być załatwiane niezwłocznie (art. 35)
Sprawa powinna być załatwiona nie później niż w ciągu 1 miesiąca (ta wymagająca wyjaśnień), wyjaśnień sprawa szczególnie skomplikowana nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym ? w ciągu 1 miesiąca od dnia otrzymania odwołania (art. 35 3).

18. Zasada pisemności. Art. 14 k.p.a.
Zgodnie z ta zasadą sprawy należy załatwiać w formie pisemnej. Sprawy mogą być załatwione ustnie, gdy przemawia za tym interes strony, a przepis prawa nie stoi temu na przeszkodzie. Wówczas treść oraz istotne motywy takiego załatwienia sprawy powinny być utrwalone w aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji.
K.p.a. dopuszcza uproszczenie ? notatka zamiast protokołu. Jednakże rozprawa administracyjna prowadzona ustnie powinna być protokołowana.

Sprawy załatwia się w formie pisemnej, wszelkie fakty i okoliczności mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia muszą być utrwalone w formie pisemnej. W postępowaniu administracyjnym nie przewiduje się innych środków utrwalania czynności procesowych. Odstępstwo od zasady pisemności następuje w ze względu na zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego lub ze względu na interes społeczny wtedy np. decyzja może być w formie ustnej, lecz w formie adnotacji musi być podpisana przez stronę

19. Zasada trwałości decyzji ostatecznych. Art. 16 1
Decyzja, która przeszła tok odwoławczy staje się decyzją ostateczna i podlega wykonaniu. Takiej decyzji nie można wzruszyć zwykłymi środkami zaskarżenia. Może ona być wzruszona w trybach nadzwyczajnych, w przypadkach ściele określonych przez przepis (np. w kodeksie lub ustawach szczególnych).

Decyzje, od których nie można się odwołać są ostateczne (np. jeżeli upłynął termin odwołania się lub gdy nastąpiło odwołania i organ wydał decyzję ostateczną).

Art. 16. 1. Decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub w ustawach szczególnych.

20. Zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnych. Art. 16 2
Decyzje administracyjne mogą być, na zasadach i w trybie określonym w k.p.a., zaskarżane do sądu administracyjnego z powodu ich niezgodności z prawem. Sąd nie wnika w zasadność rozstrzygnięcia, czyli w istotę sprawy, kontroluje tylko czy decyzję wydano zgodnie z prawem.

Art. 16. 2. Decyzje mogą być zaskarżane do sądu administracyjnego z powodu ich niezgodności z prawem, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych ustawach.

21. Zasada prawomocności określonych decyzji ostatecznych. Art. 16
Prawomocnymi decyzjami są takie decyzje, które nie podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Obecnie ta zasada ma zastosowanie, ponieważ postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne. Jeżeli sąd nie uwzględni skargi, wówczas taka decyzja jest prawomocna. Skargę odrzuca się ze względów formalnych np.:
? Strona nie wyczerpała środków zaskarżenie,
? Nie wyczerpano toku instancji,
? Nie dotrzymano terminu do wniesienia skargi,
? Kiedy sąd wezwał stronę do usunięcia braków, a ona tego nie wykonała,
? Sąd nie jest właściwy do rozpatrzenie skargi.

22. Organy wyższego stopnia i organy naczelne według k.p.a.
Organem jest osoba lub jednostka organizacyjna, która została upoważniono do załatwiania bądź rozstrzygania określonych rodzajów spraw na określonym terenie.

Dla organów samorządu terytorialnego w sensie ustrojowym nie ma organu wyższego stopnia.
Organami wyższego stopnia w sensie procesowym (w rozumieniu kodeksu) są:
1. w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego ? samorządowe
kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej,
2. w stosunku do wojewodów - właściwi w sprawie ministrowie,
3. w stosunku do organów administracji publicznej innych niż określone w pkt
1 i 2 - odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, a w razie
ich braku - organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością,
4. w stosunku do organów organizacji społecznych - odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku - organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością.

Organami naczelnymi w rozumieniu kodeksu są:
1. w stosunku do organów administracji rządowej, organów jednostek samorządu terytorialnego, z wyjątkiem samorządowych kolegiów odwoławczych oraz organów państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych -
Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie,
2. w stosunku do organów państwowych innych niż określone w pkt 1 ? odpowiednie organy o ogólnokrajowym zasięgu działania,
3. w stosunku do organów organizacji społecznych - naczelne organy tych organizacji,
a w razie braku takiego organu - Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący zwierzchni nadzór nad ich działalnością.

23. Organ administracji publicznej (pojęcie i właściwości organu).
Organem jest osoba lub jednostka organizacyjna, która została upoważniono do załatwiania bądź rozstrzygania określonych rodzajów spraw na określonym terenie.

Organem jednostką organizacyjną jest np. zarząd powiatu, rada powiatu, rada gminy, Rada Ministrów. Decyzje wydawane przez te organy wywołują skutki prawne.

Organem osobą jest wójt, burmistrz, przewodniczący rady.

Organowy cechują się następującymi rodzajami właściwości
1. Właściwość rzeczowa ? upoważnienie do załatwiania określonych rodzajów spraw Właściwość rzeczowa jest określona w:
? Ustawach ustrojowych,(czyli ustawy powołujące określone organy),
? Ustawach powołujących określone organy np. o samorządzie gminnym
? Ustawach kompetencyjnych)ustawy regulujące określoną dziedzinę np. prawo wodne)
? Przepisach szczególnych (przepis odnoszący się do wąskiej, określonej dziedziny).
2. Właściwość miejscowa ? jest określona granicami administracyjnymi (stąd wiemy, do jakiej gminy czy powiatu należymy).
? Dla osoby właściwy jest ten organ ba terenie, którego osoba jest zameldowana na pobyt stały, bądź przebywa z zamiarem pobytu stałego.
? Dla nieruchomości właściwym miejscowo jest ten organ, na terenie, którego ta nieruchomość się znajduje.
? Jeżeli nieruchomość znajduje się na 3 terytoriach, sprawę rozpatruje ten organ, na którego terytorium znajduję się największa część nieruchomości. Jeżeli sprawa dotyczy przedsiębiorstwa ? właściwy jest ten organ na terenie, którego znajduję się podstawowa działalność (np. w przypadku przedsiębiorstwa, które posiada wiele zakładów, tam gdzie znajduje się jego siedziba).
3. Właściwość instancyjna (funkcjonalna) organu. Upoważnienie do załatwiania i rozpatrywania środków zaskarżenia (np. odwołanie od decyzji, zażalenie na postanowienie). Określa, który organ jest upoważniony do załatwiania spraw w I instancji. Pomiędzy organami może zaistnieć spór o właściwość. Wyróżniamy:
? Spór dodatni ? jeżeli dwa organy uważają się za właściwe w sprawie
? Spór ujemny ? jeżeli żaden z organów nie uważa się za właściwy w sprawi.

24. Właściwość rzeczowa organu.
Właściwość rzeczowa ? upoważnienie do załatwiania określonych rodzajów spraw (przepisy ustrojowe, czyli przepisy powołujące określone organy; ustawy kompetencyjne, ustawy regulujące określoną dziedzinę np. prawo wodne).

25. Właściwość miejscowa organu.
Jest określona granicami administracyjnymi (stąd wiemy, do jakiej gminy czy powiatu należymy).
Dla osoby właściwy jest ten organ na terenie, którego osoba jest zameldowana na pobyt stały, bądź przebywa z zamiarem stałego pobytu
Dla nieruchomości właściwy miejscowo jest ten organ na terenie, którego ta nieruchomość się znajduje. Jeżeli nieruchomość znajduje się na trzech terytoriach, rozpatruje ten organ, na którego terytorium znajduje się największa część nieruchomości.
Jeżeli sprawa dotyczy przedsiębiorstwa ? właściwy jest ten organ na terenie, którego przedsiębiorstwo się znajduje. W przypadku, kiedy przedsiębiorstwo funkcjonuje w oddziałach (filiach) decyduje ten organ na terenie, którego znajduje się podstawowa działalność.

26. Właściwość instancyjna (funkcjonalna) organu.
Właściwość instancyjna (funkcjonalna) organu. Upoważnienie do załatwiania i rozpatrywania środków zaskarżenia (np. odwołanie od decyzji, zażalenie na postanowienie). Określa, który organ jest upoważniony do załatwiania spraw w I instancji. Pomiędzy organami może zaistnieć spór o właściwość. Wyróżniamy:
? Spór dodatni ? jeżeli dwa organy uważają się za właściwe w sprawie
? Spór ujemny ? jeżeli żaden z organów nie uważa się za właściwy w sprawi.

27. Właściwość organu I instancji prowadzącego postępowanie administracyjne.
Właściwość instancyjna to zdolność prawna organu administracyjnego do prowadzenie weryfikacji decyzji w drodze administracyjnej. Zasady ustalania właściwości instancyjnej określone są w k.p.a., jednakże z zastrzeżeniem, że pierwszeństwo przed tymi uregulowaniami mają postanowienia szczególne odrębnych ustawa co do wyznaczenie innego organu odwoławczego. Właściwość instancyjna jest przyznana organom wyższego stopnia oraz w ograniczonym zakresie ministrom (art., 17 k.p.a.)

28. Spory o właściwość organów administracji publicznej.
Kodeks przewiduje mechanizm rozstrzygania sporów o właściwość, to jest, sytuacji takiej, gdy zachodzi wątpliwość, który, ? z co najmniej dwóch organów jest właściwy. W takim przypadku spór o właściwość może być sporem pozytywnym bądź negatywnym.
? Spór dodatni, ? gdy przynajmniej dwa organy lub więcej uważają się za właściwe do załatwienia sprawy.
? Spór ujemny, ? gdy żaden organ nie uważa się za właściwy do rozpoznania sprawy.
Spory o właściwość rozstrzygają wspólne organy dla tych, które spór toczą. W przypadku braku wspólnego organu - organ, którego nadzorowi podlegają, a gdy takiego nie ma - organ wskazany w przepisach k.p.a. lub ustawy kompetencyjnej.
Do czasu rozstrzygnięcia sporu czynności wykonuje:
? Organ, który pierwszy wszczął postępowanie.
? Organ na ternie, którego zaistniało zdarzenie.
Art. 22. wskazuje, kto jest właściwy do rozstrzyga sporów o właściwość:
? 1. Spory o właściwość rozstrzygają:
1) między organami jednostek samorządu terytorialnego, z wyjątkiem przypadków określonych w pkt 2-4 - wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu - sąd administracyjny,
2) między kierownikami służb, inspekcji i straży administracji zespolonej tego samego powiatu, działających w imieniu własnym lub w imieniu starosty - starosta,
3) między organami administracji zespolonej w jednym województwie nie wymienionymi w pkt 2 - wojewoda,
4) między organami jednostek samorządu terytorialnego w różnych województwach w sprawach należących do zadań z zakresu administracji rządowej - minister właściwy do spraw administracji publicznej,
5) (skreślony),
6) między wojewodami oraz organami administracji zespolonej w różnych województwach - minister właściwy do spraw administracji publicznej,
7) między wojewodą a organami administracji niezespolonej ? minister właściwy do spraw administracji publicznej po porozumieniu z organem sprawującym nadzór nad organem pozostającym w sporze z wojewodą,
8) między organami administracji publicznej innymi niż wymienione w pkt 1-4, 6 i 7 - wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu - minister właściwy do spraw administracji publicznej,
9) między organami administracji publicznej, gdy jednym z nich jest minister - Prezes Rady Ministrów.?

29. Organ rozstrzygający spór o właściwość pomiędzy organami samorządu terytorialnego.
Między organami jednostek samorządu terytorialnego, z wyjątkiem przypadków określonych w pkt 2-4 - wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu - sąd administracyjny.

30. Organ rozstrzygający spór o właściwość pomiędzy organami samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej.
Organem rozstrzygającym spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej jest sąd administracyjny.

31. Kto może wystąpić o rozpatrzenie sporu o właściwość przez sąd administracyjny?
Art. 22 3. Z wnioskiem o rozpatrzenie sporu przez sąd administracyjny może wystąpić:
1) strona,
2) organ jednostki samorządu terytorialnego lub inny organ administracji
publicznej, pozostające w sporze,
3) minister właściwy do spraw administracji publicznej,
4) minister właściwy do spraw sprawiedliwości, Prokurator Generalny,
5) Rzecznik Praw Obywatelskich.

32. Wyłączenie pracownika lub organu z postępowania administracyjnego, jaka zasada procesowa jest realizowana.
Przy wyłączeniu pracownika lub organu z postępowania realizowane jest:
1. Zasada prawdy obiektywnej (inaczej zasada obiektywizmu). (Aby nie oskarżać organu o stronniczość, dążyć do prawdy obiektywnej). Czyli bez stronniczość organu.
2. Zasada praworządności. (Organ może ingerować w sferę życia obywatela na podstawie prawa i w jego granicach).
3. Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa. (Organ stara się dążyć do
4. wyjaśnienia stanu faktycznego w sposób rzetelny, aby nie oskarżono go o niedbalstwo).
Jeżeli w postępowaniu pracownik jest związany jakimiś więźmi jedna ze stron to nie może prowadzić sprawy i wówczas zostaje on obowiązkowo wyłączony z postępowania. Wyłączenie pracownika z postępowania zapewnia bezstronność organu.

33. Wyłączenie obowiązkowe (obligatoryjne) pracownika, (kto wyłącza, za pomocą, jakiego środka i dlaczego).
Art. 24. 1. Pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w
postępowaniu w sprawie:
1) w której jest stroną albo pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki,
2) swego małżonka oraz krewnych i powinowatych do drugiego stopnia,
3) osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,
4) w której był świadkiem lub biegłym albo był lub jest przedstawicielem jednej ze stron, albo w której przedstawicielem strony jest jedna z osób
wymienionych w pkt 2 i 3,
5) w której brał udział w niższej instancji w wydaniu zaskarżonej decyzji,
6) z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie służbowe, postępowanie
dyscyplinarne lub karne,
7) w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku nadrzędności służbowej.
2. Powody wyłączenia pracownika od udziału w postępowaniu trwają także po
ustaniu małżeństwa ( 1 pkt 2), przysposobienia, opieki lub kurateli ( 1 pkt 3).
3. Bezpośredni przełożony pracownika jest obowiązany na jego żądanie lub na żądanie strony albo z urzędu wyłączyć go od udziału w postępowaniu, jeżeli zostanie uprawdopodobnione istnienie okoliczności niewymienionych, w 1, które mogą wywołać wątpliwość, co do bezstronności pracownika.
4. Wyłączony pracownik powinien podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny interes stron.

Wyłączony pracownik nie prowadzi sprawy w jego miejsce wyznacza się innego pracownika.

Wyłącznie pracownika dokonuje jego bezpośredni przełożony, w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie i wyznacza innego pracownika do prowadzenie sprawy ? zasada obiektywizmu.

O tym ze pracownika należy wyłączyć z postępowania, przełożonego poinformuje strona, sam pracownik lub przełożony z urzędu poweźmie taką wiadomość.

34. Wyłącznie nieobowiązkowe pracownika z postępowania administracyjnego.
Następuje wtedy, gdy zostaną uprawdopodobnione, inne okoliczności niż te, które przewidują obowiązkowe wyłącznie pracownika, a które mogą wywołać wątpliwość, co do bezstronności pracownika np. pracownika będącego w konflikcie ze stroną.

Wyłącznie nieobowiązkowe następuje:
? Z urzędu
? Na wniosek strony (musi podać przyczyny)
? Na wniosek pracownika (musi podać przyczyny)

W przypadku, gdy pracownik:
? Pozostaje w konflikcie z jedną ze stron,
? Pozostaje w zażyłych stosunkach z jedną ze stron (np. zażyłość sąsiedzka pracownika i strony)
? Pracownik jest poważnym dłużnikiem strony,
? Pracownik jest krewnym lub powinowatym w dalszym stopniu,
? Pozostaje w zażyłych stosunkach z jedną ze stron.

Wyłącznie pracownika dokonuje się w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie.
Dlaczego jest to nieobowiązkowe? Jest to nieobowiązkowe wyłącznie pracownika, ponieważ w mniejszych jednostkach organizacyjnych częste wyłączania pracownika postępowania spowodowałoby zakłócenie funkcjonowania jednostki. Przełożony może wyłączyć pracownika, ale nie musi.
Wyłączony pracownik nie prowadzi sprawy, w jego miejsce wyznacza się innego pracownika, może on podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny interes stron.

35. Skutki prawne wyłącznie pracownika z postępowania (tryb postępowania).
Wyłącznie pracownika dokonuje się w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie.
Następuje to na wniosek pracownika, na wniosek strony bądź z urzędu.
Wyłączony pracownik nie prowadzi sprawy, w jego miejsce wyznacza się innego pracownika, może dokonywać jedynie czynności niecierpiących zwłoki, ze względu na interes społeczny i waży interes stron.
Naruszenie przepisów o wyłączeniu pracownika stanowi wadę postępowania skutkującą możliwością wzruszenia decyzji w trybie wznowienia postępowania.

36. Wyłącznie obowiązkowe organu z postępowania administracyjnego (podaj okoliczności).
Nie ma wyłączenia organu nieobowiązkowego!
Wyłącznie organu następuje tylko i wyłącznie z mocy prawa.
Wyłącznie następuje, gdy sprawa dotyczy interesów majątkowych:
1. jego kierownika lub osób pozostających z tym kierownikiem w stosunkach określonych w art. 24 1 pkt 2 i 3, (wyłącznie przedmiotowe)
?pkt 2 swego małżonka oraz krewnych i powinowatych do drugiego stopnia,
pkt 3 osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli?.
2. osoby zajmującej stanowisko kierownicze w organie bezpośrednio wyższego stopnia lub osób pozostających z nim w stosunkach określonych w art. 24 1 pkt 2 i 3. (wyłącznie podmiotowe)

Wyłączenia organu z postępowania dokonuje organ wyższego stopnia w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie i jednocześnie wyznacza inny sobie podległy organ do załatwienia sprawy, a jeżeli przepis szczególny się temu nie sprzeciwia to może załatwić sprawę we własnym zakresie.

37. Tryb (sposób) wyłączenia organu i skutki prawne.
Wyłącznie organu z postępowania następuje w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie. Organ wyższego stopnia wyznacza inny podległy sobie organ do załatwienia sprawy, a jeżeli przepis nie stanowi inaczej to organ wyższego stopnia może we własnym zakresie rozpoznać sprawę.
Organ wyłączony nie może nawet dokonywać czynności niecierpiących zwłoki.

38. Wyłącznie organu kolegialnego bądź jego członka, skutki prawne wyłączenia.
Członek organu kolegialnego podlega wyłączeniu w takich samych okolicznościach, w jakich następuje obowiązkowe wyłącznie pracownika.
24 1. Pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w
postępowaniu w sprawie:
1) w której jest stroną albo pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku
prawnym, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki,
2) swego małżonka oraz krewnych i powinowatych do drugiego stopnia,
3) osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,
4) w której był świadkiem lub biegłym albo był lub jest przedstawicielem
jednej ze stron, albo w której przedstawicielem strony jest jedna z osób
wymienionych w pkt 2 i 3,
5) w której brał udział w niższej instancji w wydaniu zaskarżonej decyzji,
6) z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie służbowe, postępowanie
dyscyplinarne lub karne,
7) w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku
nadrzędności służbowej.
2. Powody wyłączenia pracownika od udziału w postępowaniu trwają także po
ustaniu małżeństwa ( 1 pkt 2), przysposobienia, opieki lub kurateli ( 1 pkt

24 3. Bezpośredni przełożony pracownika jest obowiązany na jego żądanie lub na
żądanie strony albo z urzędu wyłączyć go od udziału w postępowaniu, jeżeli
zostanie uprawdopodobnione istnienie okoliczności nie wymienionych w 1,
które mogą wywołać wątpliwość, co do bezstronności pracownika.

O wyłączeniu członka postanawia przewodniczący tego organu lub organ wyższego stopnia na wniosek strony, członka organu kolegialnego albo z urzędu.

Jeżeli SKO wskutek wyłącznie członka nie może załatwić sprawy (np. nie posiada quorum), to wówczas minister właściwy ds. administracji wyznacza inne SKO.

39. Pojęcie strony i jej właściwości prawne.
Strona ? jest najważniejszym podmiotem postępowania (Strona jest to podmiot, którego dotyczy wynik rozstrzygnięcia). Bez strony nie istnieje postępowanie. Stroną może być każdy czyjego interesu prawnego bądź obowiązku dotyczy postępowanie, bądź, kto ze względu na swój interes lub obowiązek żąda czynności procesowych.
Pod pojęciem interesu rozumiemy uprawnienie które stronie przysługuje, a pod pojęciem obowiązku rozumiemy ciężar lub obciążenie, które ma być na stronę nałożone.
Każdym jest osoba fizyczna (człowiek), osoba prawna (przedsiębiorstwo) może to być jednostka organizacyjna zarówno, która posiada osobowość prawną lub takiej osobowości nie posiada.
Strony niebędące osobami fizycznymi działają przez swych ustawowych przedstawicieli lub statutowych przedstawicieli.

40. Osoba fizyczna jako strona w postępowaniu administracyjnym.
Osoba fizyczna może brać udział w postępowaniu, jeżeli posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych.
Strona w postępowaniu występuje osobiście albo działa przez swoich przedstawicieli.
Człowiek na gruncie prawa posiada następujące właściwości:
1. Zdolność prawną ? jest to generalnie możność bycia podmiotem prawa i obowiązków na gruncie prawa nabywamy ją z chwilą urodzenia a tracimy z chwilą śmierci. Zdolności prawnej nie można człowieka pozbawić w drodze orzeczenie sądowego. Zdolności pranej nie można się zrzec.
2. Zdolność do czynności prawnych ? jest to możliwość osobistego działania na gruncie prawa. Wyróżniamy:
? Pełną zdolność do czynności prawnych ? posiadają ją osoby, które ukończyły 18 lat i nie są częściowo lub całkowicie ubezwłasnowolnione. Osoba posiadająca zdolność do czynności prawnych działa na własny rachunek i we własnym imieniu ze wszystkim skutkami wynikającymi z tych czynności. Może ona działać w postępowaniu osobiście lub ustanowić pełnomocnika (adwokat, radca prawny). Na gruncie prawa może być to każda osoba dorosła posiadająca zdolność do czynności prawnych i nie musi ona posiadać szczególnych kwalifikacji. Pełnomocnictwa dokonuje się na piśmie bądź ustnie do protokołu. Pełnomocnictwo nie musi odpowiadać szczególnym warunkom i nie wymaga uwierzytelnienia. Do akt postępowania dołącza się oryginał pełnomocnictwa bądź odpis uwierzytelniony. W przedsiębiorstwie może to być prawnik lub radca prawny posiadający pełnomocnictwo, a jego odpis może sobie sam uwierzytelnić. Pełnomocnictwo może być:
- ogólne (generalne) ? upoważnienie do załatwiania wszystkich rodzajów spraw,
- rodzajowe ? upoważnienie do załatwienia określonego rodzaju spraw,
- szczególne ? upoważnienie do załatwienia jednej określonej sprawy bądź dokonania określonych czynności.
? Ograniczona zdolność do czynności prawnych ? posiadają ją osoby, które ukończyły lat 13, a nie ukończyły lat 18, bądź są częściowo ubezwłasnowolnione. Jeżeli osoba nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, wtedy w jej imieniu działa przedstawiciel. Może być to przedstawiciel ustawowy (rodzic) lub wyznaczony przez sąd (kurator)
? Brak zdolności do czynności prawnych ? osoby, które nie ukończyły 13 lat lub są całkowicie ubezwłasnowolnione. Czynność dokonana przez taką osobę jest bezwzględnie nie ważna.

41. Jednostka organizacyjna jako strona w postępowaniu administracyjnym.
Za jednostkę organizacyjną uważa się: przedsiębiorstwo, jednostki samorządowe, jednostki gospodarcze nieposiadające osobowości prawnej np. spółki cywilne, organizacje społeczne. Jednostki organizacyjne działają przez swoich przedstawicieli ustawowych bądź statutowych. W jednostce organizacyjnej pełnomocnikiem może być wyznaczony członek zarządu bądź inny podmiot np. radca prawny. Pełnomocnictwo jest udzielane przez organ jednostki.

42. Podmioty występujące w postępowaniu administracyjnym na prawach strony.
Są to tzw. Rzecznicy interesu społecznego.
1. Występują w cudzej sprawie(działają w interesie społecznym),
2. O ich działaniu decyduje organ administracji publicznej.
3. Działają niezależnie od woli strony czyli bez jej zgody.
4. Mogą działać w interesie strony bądź wbrew jej.
5. Nie dotyczy ich wynik rozstrzygnięcia.
6. Nie mogą żądać zakończenie czy umorzenia postępowania.

Podmiotem takim może być:
1. Prokurator (art. 182-189 k.p.a.). Nie jest organem konstytucyjny, przysługuje mu tyle ile jest zapisane w k.p.a.
Uprawnienia prokuratora:
? Może żądać wszczęcia postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem (organ musi wszcząć postępowania),
? Może przyłączyć się do toczącego postępowania,
? Może zaskarżyć decyzję I instancji do Sądu Administracyjnego,
? Może wnieść sprzeciw od każdej decyzji ostatecznej, jeżeli przepisy k.p.a. lub innej ustawy przewidują uchylenia lub zmianę decyzji, stwierdzenie nieważności decyzji, wznowienie postępowania.
Sprzeciw prokuratora jest środkiem nadzwyczajnym wzruszenia decyzji ostatecznych. Sprzeciw prokuratora powinien być rozpoznany przez organ w terminie 30 dni. O sprzeciwie organ powiadam stronę (organ wszczyna postępowania i albo uczyli decyzję albo nie). Prokuratorowi nie przysługuje prawo żądania umorzenia postępowania.
2. Rzecznik Praw Obywatelskich.
? Udział RPO uregulowany jest w Ustawie o Rzeczniku Praw Obywatelskich, mówi ona że RPO przysługują w postępowaniu takie same uprawnienia jak prokuratorowi.
? Ma czuwać, aby określone działania były zgodne z prawem.
? Wedle swojej procedury Rzecznik nie angażuje się w sprawy indywidualne, a tylko zbiorowe.
? RPO nie ma prawa wniesienia sprzeciwu.
3. Organizacja społeczna.
? Może żądać wszczęcia (organ administracji publicznej wszczyna albo odmawia wszczęcia postępowania ? w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie).
? Może żądać dopuszczenia do toczącego się postępowania (organ wyraża zgodę lub odmawia w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie).
? Za zgodą organu organizacja może załączyć do postępowania swoje stanowisko w danej sprawie, pomimo iż nie bierze udziału w postępowaniu.

43. Reprezentacja osoby fizycznej w postępowaniu administracyjnym.
Jeżeli osoba fizyczna nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, wtedy w jej imieniu działa przedstawiciel. Może to być przedstawiciel ustawowy (rodzic) albo wyznaczony przez sąd (kurator) albo pełnomocnik ? na gruncie prawa administracyjnego może to być każda osoba dorosła posiadająca zdolność do czynności prawnych i nie musi posiadać szczególnych kwalifikacji. Pełnomocnictwa dokonuje się na piśmie bądź ustnie do protokołu. Pełnomocnictwo nie musi odpowiadać szczególnym warunkom nie wymaga uwierzytelnienia. Do akt postępowania dołącza się oryginał postępowania bądź uwierzytelniony odpis.

44. Reprezentacja przedsiębiorstwa (jednostki organizacyjnej) w postępowaniu administracyjnym.
Jednostki organizacyjne działają przez swoich przedstawicieli ustawowych bądź statutowych. W jednostce organizacyjnej pełnomocnikiem może być wyznaczony członek zarządu bądź inny podmiot np. radca prawny. Pełnomocnictwo udzielane jest przez organ jednostki.
Pełnomocnikiem może być każda osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, nie wymaga się od nie szczególnych kwalifikacji.
Ustanowienie pełnomocnika nie wymaga specjalnej formy, może być pisemnie bądź ustnie złożone do protokołu.
Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa.
Od czasu powiadomienia organu administracyjnego przez stronę o ustanowieniu pełnomocnika musi mieć on zapewniony czynny udział w postępowaniu tak samo jak strona.

45. Pełnomocnictwo w tzw. Sprawach mniejszej wagi.
Art. 33 4 ?W sprawach mniejszej wagi organ administracji publicznej może nie żądać pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnikiem jest członek najbliższej rodziny lub domownik strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu upoważnienia
do występowania w imieniu strony.? (Domniemania pełnomocnictwa).

Wyróżniamy następujące rodzaje pełnomocnictwa:
? ogólne (generalne) do załatwiania wszystkich spraw,
? rodzajowe ? do załatwienia określonego rodzaju spraw,
? szczególne ? do załatwienia jednej sprawy bądź dokonania określonych czynności.

46. Reprezentacja osoby nieobecnej lub niezdolnej do czynności prawnych.
Osoby nieobecne lub niezdolne do czynności prawnych reprezentuje przedstawiciel wyznaczony przez sąd na wniosek organu administracji publicznej o ile przedstawiciel taki nie został już wyznaczony
Art. 34 2. ?W przypadku konieczności podjęcia czynności nie cierpiącej zwłoki organ administracji publicznej wyznacza dla osoby nieobecnej przedstawiciela uprawnionego do działania w postępowaniu do czasu wyznaczenia dla niej przedstawiciela przez sąd.?

47. Terminy załatwiania spraw wg k.p.a.
Przyjmuje się trzy terminy:
1. Nieoznaczony ? tzw. niezwłoczny, czyli bez zbędnej zwłoki. Organ administracji publicznej zobowiązany jest załatwić sprawy bez zbędnej zwłoki. Niezwłocznie powinny być załatwione sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez strony lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane organowi z urzędu.
2. 1 miesiąc ? jeżeli jest konieczne przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego, ale sprawa nie jest skomplikowana.
3. 2 miesiące ? jeżeli sprawa jest skomplikowana i wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.
4. Postępowania odwoławcze ? rozpoznanie sprawy powinno nastąpić w ciągu miesiąca o dnia wniesienia odwołania.
Terminy liczy się od daty wpływu lub daty złożenia postępowania.

Przesłanki szybkiego załatwienia sprawy:
? Strona dołączy do sprawy wszelkie konieczne dokumenty,
? Sprawy załatwiane są na podstawie dowodów powszechnie znanych,
? Organ posiada wszelkie informacje z urzędu,
? Organ ma możliwość ustalenie informacji na podstawie posiadanych danych.
48. Postępowanie organu w przypadku niedotrzymania terminu załatwienia sprawy.
Jeżeli termin np. termin 2 miesięcy nie zostanie dotrzymany to organ informuje o tym stronę i jednocześnie wskazuje prawdopodobny termin załatwienia, podając przyczyny.
Jeżeli i ten termin nie zostanie dotrzymany to stronie przysługuje zażalenie do organu wyższego stopnia na tzw. Bezczynność władzy.
Organ wyższego stopnia wyznacza taki termin i może wyciągnąć konsekwencje dyscyplinarne w stosunku do pracownika.
Jeżeli i ten termin nie zostanie dotrzymany to wówczas stronie służy skarga do NSA.
Gdy i ten termin nie zostanie dotrzymany no NSA może nałożyć grzywnę do 10-ciu średnich krajowych poborów w celu przymuszenia załatwienia sprawy.

49. Reakcja strony w przypadku niedotrzymania terminu do załatwienia sprawy.
Jeżeli sprawa nie zostanie załatwiona w terminie strona ma prawo do złożenia zażalenie do organu wyższego stopnia. Organ wyższego stopnia wyznacza termin załatwienia sprawy.

50. Sądowa kontrola terminów.
Jeżeli nie zostanie dotrzymany termin wyznaczony przez organ wyższej instancji, to strona może wnieść skargę do NSA. Sąd wyznacza termin w drodze postanowienia. Jeżeli organ nie wykonuje postanowienia to NSA nakłada karę grzywny, może być ona nakładana wielokrotnie.

51. Doręczanie pism osobom fizycznym w postępowaniu administracyjnym.
Pismo doręcza się stronie lub jej pełnomocnikowi.
Pismo doręcza się za pokwitowaniem na piśmie.
Organ może doręczyć pismo ze pośrednictwem:
1. poczty polskiej,
2. swoich pracowników
3. lub przez inne upoważnione osoby lub organy (upoważnienie to musi być ustawowe).

Wezwanie czy pismo doręcza się adresatowi do rąk własnych za pokwitowanie w:
1. miejscu zamieszkania,
2. miejscu pracy,
3. lokalu organu administracji publicznej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
4. bądź w każdym innym miejscu, gdzie się go zastanie (np. na ulicy).

52. Doręczenie zastępcze pisma osobie fizycznej.
Jeżeli nie możemy adresatowi doręczyć pisma do rąk własnych, wówczas stosujemy doręczenie zastępcze polegające na pozostawieniu pisma:
? Dorosłemu domownikowi, jeżeli ten zobowiąże się do przyjęcia i doręczenia takiego pism.
? Sąsiadowi, dozorcy domu, jeżeli zobowiążą się do przyjęcia i doręczenia pisma (na drzwiach adresata lub w skrzynce na korespondencję należy umieścić zawiadomienie, gdzie pismo pozostawiono).
? W najbliższym urzędzie pocztowym lub siedzibie organu administracji publicznej, o czym również zawiadamia się adresata (po 7 dniach uważa się ze pismo zostało doręczone).
Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma to doręczyciel sporządza notatkę o odmowie, wpisuje datę odmowy, prosząc adresata o podpis na notatce. Pismo uważa się za doręczone w dniu złożenia odmowy jego przyjęcia przez adresata.

53. Doręczenie pism jednostkom organizacyjnym.
W przypadku jednostek organizacyjnych pismo doręcza się w siedzibie jednostki do rąk upoważnionego pracownika. Odbierający potwierdza własnoręcznie doręczenie mu pisma swym podpisem ze wskazaniem daty doręczenie. Obecnie względem jednostki stosuje się również doręczenia zastępcze.

54. Miejsce doręczenia pism osobie fizycznej.
Wezwanie czy pismo doręcza się adresatowi do rąk własnych za pokwitowanie w:
1. miejscu zamieszkania,
2. miejscu pracy,
3. lokalu organu administracji publicznej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
4. bądź w każdym innym miejscu, gdzie się go zastanie.

55. Inne sposoby zawiadomienia osób o treści pisma wg k.p.a.
Strony mogą być zawiadamiane o decyzjach i innych czynnościach organów administracji publicznej przez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania, jeżeli przepis szczególny tak stanowi; w tych przypadkach zawiadomienie bądź doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia.

56. Pojęcie wezwania i jego rola w postępowaniu administracyjnym.
Wezwanie jest szczególnym pismem procesowym, ponieważ jest ono pismem ściśle sformalizowanym (musi odpowiadać wymogom formalnym). Wezwanie istnieje po to, aby panował porządek, by planowo i terminowo były wykonywane czynności (np. wezwanie zapewnia stawiennictwo uczestników w określonym dniu). Wykonanie wezwanie zagwarantowane jest przymusem państwowym.
Wezwanie służy do tego by postępowanie administracyjne toczyło się sprawnie i w pewien sposób uporządkowany.
Wezwanie informuje, czego się chce od kogoś.
Wezwanie wprowadza porządek, ? kiedy kto ma przyjść.
Funkcja dyscyplinująca ?
Funkcja represyjna ? nałożenie grzywny.

57. Postać wezwania.
Wezwanie jest pismem ściśle sformalizowanym dlatego musi odpowiadać wymogom formalnym (art. 54 ? podane są wymogi). Wezwanie musi mięć formę pisemną ? to podstawowa forma.
Art. 54.
1. W wezwaniu należy wskazać:
1) nazwę i adres organu wzywającego,
2) imię i nazwisko wzywanego,
3) w jakiej sprawie oraz w jakim charakterze i w jakim celu zostaje wezwany,
4) czy wezwany powinien się stawić osobiście lub przez pełnomocnika, czy też może złożyć wyjaśnienie lub zeznanie na piśmie,
5) termin, do którego żądanie powinno być spełnione, albo dzień, godzinę
i miejsce stawienia się wezwanego lub jego pełnomocnika,
6) skutki prawne niezastosowania się do wezwania. (przykład w art. 88)
2. Wezwanie powinno być zaopatrzone podpisem pracownika organu wzywającego, z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego.
Art. 55.
1. W sprawach nie cierpiących zwłoki wezwania można dokonać również telegraficznie lub telefonicznie albo przy użyciu innych środków łączności, z podaniem danych wymienionych w, art., 54. Ale musi ono odpowiadać warunkom wezwania pisemnego.
2. Wezwanie dokonane w sposób określony w 1 powoduje skutki prawne tylko wtedy, gdy nie ma wątpliwości, że dotarło do adresata we właściwej treści i w odpowiednim terminie.

Art. 88.
1. Kto, będąc obowiązany do osobistego stawienia się (art. 51), mimo prawidłowego wezwania nie stawił się bez uzasadnionej przyczyny jako świadek lub biegły albo bezzasadnie odmówił złożenia zeznania, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin albo udziału w innej czynności urzędowej, może być ukarany przez organ przeprowadzający dowód grzywną do 50 zł, a w razie ponownego niezastosowania się do wezwania - grzywną do 200 zł. Na postanowienie o ukaraniu grzywną służy zażalenie.

58. Ograniczenie w osobistym stawieniu się na wezwanie.
Art. 50 3. W przypadkach, w których osoba wezwana nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa lub innej nie dającej się pokonać przeszkody, organ może dokonać określonej czynności lub przyjąć wyjaśnienie albo przesłuchać osobę wezwaną w miejscu jej pobytu, jeżeli pozwalają na to okoliczności, w jakich znajduje się ta osoba.

Organ ma dołożyć staranności, aby stawienie się osoby nie było dla niej uciążliwe. Wyróżniamy trzy rodzaje ograniczenia w osobisty stawieniu się na wezwanie:
1. Ograniczenie terytorialne. Do osobistego stawienia się zobowiązany jest mieszkaniec gminy, którego organ prowadzi postępowanie. Mieszkaniec gminy bezpośrednio przyległej do gminy, którego organ prowadzi postępowanie. Nie odnosi się to do powiatu, mieszkaniec powiatu nie musi się stawić.
2. Ograniczenie osobiste. Jeżeli osoba jest dotknięta ułomnością fizyczną albo jest przewlekle chora to nie stawia się osobiście na wezwanie.
3. Ograniczenie zawodowe. W przypadku wykonywanie niektórych zawodów wezwanie osoby należy uzgodnić z jej przełożonym np. lekarz, tramwajarz.
W toku postępowania organ zwraca się do właściwego terenowego organu administracji rządowej lub do organu samorządu terytorialnego, o wezwanie osoby zamieszkałej lub przebywającej w danej gminie lub w mieście do złożenie wyjaśnień lub zeznań albo do dokonania innych czynności związanych z toczącym się postępowaniem. Organ wyznaczy okoliczności będące przedmiotem wyjaśnień lub zeznań albo czynności, jakie mają być dokonane.

59. Wymogi formalne wezwania.
Art. 54.
1. W wezwaniu należy wskazać:
1) nazwę i adres organu wzywającego,
2) imię i nazwisko wzywanego,
3) w jakiej sprawie oraz w jakim charakterze i w jakim celu zostaje wezwany,
? W jakiej sprawie ? krótki opis,
? W jakim charakterze ? świadka, biegłego, strony,
? W jakim celu ? złożenie zeznania, zapoznanie się z opinią biegłego.
4) czy wezwany powinien się stawić osobiście lub przez pełnomocnika, czy też może złożyć wyjaśnienie lub zeznanie na piśmie,
5) termin, do którego żądanie powinno być spełnione, albo dzień, godzinę
i miejsce stawienia się wezwanego lub jego pełnomocnika,
6) skutki prawne niezastosowania się do wezwania.
2. Wezwanie powinno być zaopatrzone podpisem pracownika organu wzywającego, z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego.


60. Funkcje wezwania.
Wezwanie istnieje po to, aby panował porządek, by planowo i terminowo były wykonywane czynności (np. wezwanie zapewnia stawiennictwo uczestników w określonym dniu). Wykonanie wezwanie zagwarantowane jest przymusem państwowym.
Wezwanie służy do tego by postępowanie administracyjne toczyło się sprawnie i w pewien sposób uporządkowany.
W postępowaniu administracyjnym wezwanie spełnia następujące funkcje procesowe:
1. Funkcje informacyjną. W tym wezwaniu jest informacja zarówno dla osoby jak i dla organu np. na określony dzień i na określoną godzinę. Np. kogo wzywany, w jakim charakterze, czy strona występuje sama czy tez przez pełnomocnika itp.
2. Funkcja porządkująca. Aby był zachowany określony porządek po to określa się terminy rozpraw.
3. Funkcja dyscyplinująca. Dyscyplinuje się w drodze wezwania strony, a także innych uczestników.
4. Funkcja represyjna. Obowiązek stawienia się jest zagrożony grzywną do 200 zł. Wezwanego można pod przymusem doprowadzić na miejsce dokonania czynności.

61. Rygor nie zastosowania się do wezwania.
Art. 88.
1. Kto, będąc obowiązany do osobistego stawienia się (art. 51), mimo prawidłowego wezwania nie stawił się bez uzasadnionej przyczyny jako świadek lub biegły albo bezzasadnie odmówił złożenia zeznania, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin albo udziału w innej czynności urzędowej, może być ukarany przez organ przeprowadzający dowód grzywną do 50 zł, a w razie ponownego niezastosowania się do wezwania - grzywną do 200 zł. Na postanowienie o ukaraniu grzywną służy zażalenie.
2. Organ, który nałożył karę grzywny, może na wniosek ukaranego, złożony w ciągu siedmiu dni od daty otrzymania zawiadomienia o ukaraniu, uznać za usprawiedliwioną nieobecność lub odmowę zeznania, wydania opinii albo okazania przedmiotu oględzin i zwolnić od kary grzywny. Na odmowę zwolnienia od kary służy zażalenie.
3. Ukaranie grzywną nie wyklucza możności zastosowania do opornego świadka środków przymusu, przewidzianych w przepisach szczególnych.
Art. 88 a.
W razie uchybienia przez żołnierza w czynnej służbie wojskowej obowiązkom, o których mowa w art. 88 1, organ przeprowadzający dowód, zamiast wymierzyć żołnierzowi karę grzywny, występuje do dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz ten pełni służbę, z wnioskiem o pociągnięcie go do odpowiedzialności dyscyplinarnej.

62. Zwrot kosztów stawienia się na wezwania.
Art. 56.
1. Osobie, która stawiła się na wezwanie, przyznaje się koszty podróży i inne należności według przepisów o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym. Dotyczy to również kosztów osobistego stawiennictwa stron, gdy postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo, gdy strona została bez swojej winy błędnie wezwana do stawienia się.
Nie przysługuje zwrot kosztów, jeżeli odległość od miejsca zamieszkania do organu wzywającego nie przekracza 10 km.
2. Żądanie przyznania należności należy zgłosić organowi administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie, przed wydaniem decyzji, pod rygorem utraty roszczenia.

Stronie przyznaje się koszty utraconego dziennego zarobku. Gdy wzywany mieszka ponad 10 km od wzywanego miejsca stawienia się, oraz gdy pobyt w miejscu wyznaczonym do stawienia się i podróż w obie strony trwały łącznie ponad 12 godzin przysługuje jeszcze zwrot kosztów podróży w obie strony, dieta oraz koszty noclegu. Wszystko to najtańszym kosztem. Kosztów nie zwraca się podatnikowi.

63. Pojęcie terminu w postępowaniu administracyjnym.
Termin jest to odcinek czasu przeznaczony do załatwienia sprawy lub dokonania czynności procesowej (urzędowej).

64. Rodzaje terminów w postępowaniu administracyjnym.
Terminy dzielimy na:
1. Ustawowe ? zawarte w przepisach prawa np. wynikające z k.p.a. i innych ustaw. Nie mogą być przez organ prowadzący postępowanie ani skracane, ani przedłużane (np. termin 14 dni - do wniesienia odwołania od decyzji, 7 dni - na złożenie zażalenia na postanowienie).
2. Urzędowe ? wyznaczone przez organ administracji publicznej prowadzący postępowanie, mogą one być przed ich upływem przedłużone lub skrócone z ważnych przyczyn.
Zarówno jedne jak i drugie terminy dzieli się na:
1. Prekluzyjne (nieprzekraczalne) lub inaczej zawite ? czynność wykonana po tym terminie nie wywołuje skutków prawnych, czyli jest bezskuteczna i nieważna. Wniesienie np. odwołania po terminie powoduje, ze organ pozostawia go bez rozpoznania.
Przekroczenie tego terminu rodzi ujemne skutki, w związku z tym istniej możliwość jego przywrócenia. Przywrócenie terminu następuje w drodze podania do organu właściwego do rozpoznania odwołania, ? czyli do organu II stopnia (chyba, że go nie ma to do tego samego). W podaniu należy uprawdopodobnić, iż jego niedotrzymanie nie nastąpiło z winy strony. Wraz z podaniem należy dokonać czynności, do której strona była zobowiązana.
Podanie wnosi się w terminie 7 dni od dnia, kiedy ustały okoliczności lub przyczyny niedotrzymania terminu.
O przywróceniu terminu orzeka organ w drodze postanowienia, na które służy zażalenie, a w konsekwencji skarga no NSA, gdyż jest to postanowienie kończące postępowanie

Terminy te wyznacza ustawa lub organ, o ile przepis szczególny go do tego upoważnił.
? Ustawowe: 7 dni do wniesienia odwołania
14 dni do wniesienia odwołania
30 dni do wniesienia skargi do NSA
3 lata po tym okresie ulega przedawnieniu roszczenie o odszkodowanie.
? Urzędowe (przepis ogólny)
2. Instrukcyjne (zwykłe) Mogą być skracane i mają one wpływa na skrócenie postępowania, np. 30 dni na załatwienie sprawy.

Wyróżniamy również terminy:
1. bezwzględnie oznaczone ? np. 7 dni.
2. względnie oznaczone ? niezwłocznie, bez zbędnej zwłoki.

65. Określenie terminów w postępowaniu administracyjnym (jednostki miary).
Terminy określa się w:
? Dniach (7 dni na wniesienie zażalenia, 14 dni na wniesienie odwołania od decyzji, 30 dni na wniesienie skargi))
? Tygodniach (2 tygodnie ? organ, do którego zwrócono się o stanowiska przedstawia je nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia doręczenia mu żądania).
? Miesiącach (Skargę o wznowienie postępowania w związku ze stwierdzeniem przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności wydanej decyzji z prawem międzynarodowym, Konstytucją lub ustawą, na podstawie, której decyzja została wydana, wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia TK).
? Latach (Nie stwierdza się np. nieważności decyzji wydanej z naruszeniem przepisów o właściwości, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 10 lat).
Termin na dotrzymać strona, organ ocenie czy termin został dotrzymany.
Według orzeczenia NSA za dzień wolny od pracy uważa się również sobotę. Według orzeczenie Sn w prawie pracy i prawie cywilnym, jeżeli ostatni dzień przypada na dzień wolny od pracy, to czynność należy dokonać dzień wcześniej.

Art. 57.
1. Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło.
Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu.
2. Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu.
3. Terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca.
4. Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni.

66. Dotrzymania terminu wg k.p.a.
57 5. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
1) wysłane w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, za poświadczeniem przedłożenia, do organu administracji publicznej,
2) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego,
3) złożone w polskim urzędzie konsularnym,
4) złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej,
5) złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku,
6) złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego.

67. Przywrócenie terminu według k.p.a.
Instytucja przywrócenia terminu ma na celu złagodzenie skutków niezachowania terminów ustawowych. Wyjątkowo termin prekluzyjny może być przywrócony, jeżeli osoba uprawdopodobni, że nie zachowanie terminu nastąpiło bez z jej winy. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu, dopełniając jednocześnie czynności, dla której określony był termin. Przyczyna uchybienia musi wystąpić przez upływem określonego terminu.
Niedopuszczalne jest przywrócenie terminu do złożenie prośby o przywrócenie terminu. Podanie o przywrócenie terminu wnosi się do właściwego organu do załatwienia sprawy. Organ wydaje postanowienie o przywrócenie bądź odmowie przywrócenia terminu. Od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie. Przed rozpoznaniem prośby o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania lub zażalenie organ administracji publicznej na żądanie strony może wstrzymać wykonanie decyzji lub postanowienia.

68. Wszczęcie postępowania administracyjnego w k.p.a.
Postępowanie może być wszczęte:
1. na żądanie (wniosek) strony ? jeżeli żąda dla siebie uprawnienia bądź zniesienia obowiązku występuje z inicjatywą wszczęcia postępowania.
2. z urzędu
? wtedy gdy organ chce nałożyć obowiązek
? jeżeli wszczęcia postępowania żąda prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich
? oraz wtedy gdy o wszczęcie postępowania wnosi osoba ale nie w swoje sprawie.
Za datę wszczęcia postępowania z urzędu uważa się moment dokonania pierwszej czynności procesowej (urzędowej) przez organ wobec strony, wywołującej skutki prawne, a o której to czynności poinformowano stronę.

Art. 61 2. Organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie także w sprawie, w której przepis prawa wymaga wniosku strony. Organ obowiązany jest uzyskać na to zgodę strony w toku postępowania, a w razie nie uzyskania zgody ? postępowanie umorzy.
Art. 61 3. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej.

W sprawach o nałożenie obowiązku prawnego na strony przepisy prawa pozwalają albo nakazują wszczynanie postępowania z urzędu, a w sprawie przyznania uprawnień stronie ? na wniosek strony.
Organ administracji publicznej nie posiada uprawnień do wydania orzeczenia w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania, skoro postępowania uważa się za wszczęte z chwilą złożenia wniosku.

69. Forma wniesienia podanie do organu.
Art. 63.
1. Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej albo za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej właściwego organu administracji publicznej, umożliwiającego wprowadzenie danych do systemu teleinformatycznego tego organu, a także ustnie do protokołu.
2. Podanie powinno zawierać, co najmniej wskazanie osoby, od której pochodzi, jej adres i żądanie oraz czynić zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach szczególnych.
3. Podanie wniesione pisemnie albo ustnie do protokołu powinno być podpisane przez wnoszącego, a protokół ponadto przez pracownika, który go sporządził.
Gdy podanie wnosi osoba, która nie może lub nie umie złożyć podpisu, podanie lub protokół podpisuje za nią inna osoba przez nią upoważniona, czyniąc o tym wzmiankę obok podpisu.
3 a. Podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno:
1) być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, przy zachowaniu zasad przewidzianych w przepisach o podpisie elektronicznym, oraz
2) zawierać dane w ustalonym formacie, zawarte we wzorze podania określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie podań według określonego wzoru.
4. Organ administracji publicznej obowiązany jest potwierdzić wniesienie podania, jeżeli wnoszący je tego zażąda.

70. Warunki formalne podania.
Podanie jest pismem sformalizowanym i powinno zawierać:
1. Oznaczenie podmiotu (osoby) wnoszącego podanie oraz jej adres.
2. Datę.
3. Wskazanie, do kogo podanie jest skierowane.
4. Opis sprawy (przedmiot sprawy)
5. Sformułowanie żądania, (Czego wnoszący żąda).
6. Podpis osoby wnoszącej podanie (jak i osoby sporządzającej protokół).

Przyjęte jest, że podanie ma format A-4, w lewym górnym rogu umieszcza się imię nazwisko, adres, NIP, w prawym miejscowość i datę, na dole podanie w jego lewej części wymienia się ewentualne załączniki. Podanie sporządza się pismem ręcznym lub maszynowym.

Podanie można złożyć osobiście otrzymując na kopii potwierdzenie wpływu lub zaświadczenie złożeniu podanie. Podanie można również wysłać listem poleconym. Termin biegnie od daty otrzymania pisma, daty sporządzenia zaświadczenie, daty wpływu podanie do organu.
Podanie wniesione pisemnie powinno być podpisane przez wnoszącego, a ustnie do protokołu przez pracownika, który go sporządził.

Jeżeli podanie zawiera braki formalne ? brak adresu wnoszącego i nie ma możliwości jego ustalenie ? to podanie pozostawia się bez rozpoznania. Jeżeli zawiera inne braki - wzywa się wnoszącego do usunięcia tych braków w terminie 7 dni. W przypadku, gdy braki te nie zostaną usunięte podanie pozostawia się bez rozpoznania.

71. Postępowanie organu w przypadku, gdy niewłaściwie wniesiono podanie.
Niewłaściwie wniesione podanie organ zwraca z pouczeniem gdzie powinno zostać złożone lub też oryginał przekazuje jednostce właściwej a kopie pozostawia u siebie, zawiadamiając o powyższym składającego podanie.
Art. 65.
1. Jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego.
Przekazanie sprawy do organu właściwego następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
2. Podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.
Art. 66.
1. Jeżeli podanie dotyczy kilku spraw podlegających załatwieniu przez różne organy, organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, uczyni przedmiotem rozpoznania sprawy należące do jego właściwości. Równocześnie zawiadomi wnoszącego podanie, że w sprawach innych powinien wnieść odrębne podanie do właściwego organu, i poinformuje go o treści 2. Zawiadomienie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
2. Odrębne podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym mowa w 1, w terminie czternastu dni od daty doręczenia postanowienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.
3. Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu właściwego nie można ustalić na podstawie danych podania, albo, gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, organ, do którego podanie wniesiono, zwraca je wnoszącemu. Zwrot podania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
4. Organ nie może jednak zwrócić podania z tej przyczyny, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, jeżeli w tej sprawie sąd uznał się już za niewłaściwy.

72. Obowiązkowe sporządzenie protokołu.
Art. 67.
1. Organ administracji publicznej sporządza zwięzły protokół z każdej czynności postępowania, mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że czynność została w inny sposób utrwalona na piśmie.
2. W szczególności sporządza się protokół:
1) przyjęcia wniesionego ustnie podania,
2) przesłuchania strony, świadka i biegłego,
3) oględzin i ekspertyz dokonywanych przy udziale przedstawiciela organu administracji publicznej,
4) rozprawy,
5) ustnego ogłoszenia decyzji i postanowienia.
6. zawarcia ugody.

73. Postać protokołu.
K.p.a. nie przewiduje sformalizowanej formy protokołu, nie mniej jednak powinno z niego wynikać:
1. kto, kiedy, gdzie ? dokonał czynności,
2. jakiej czynności dokonano,
3. względem kogo lub czego dokonano czynność,
4. kto był obecny przy ich dokonaniu i w jakim charakterze,
5. przebieg czynności,
6. co w wyniku czynności ustalono,
7. wzmianka o odczytaniu i uwagi osób biorących udział w czynnościach,
8. podpisy osób biorących udział w czynnościach, gdy ktoś odmówi podpisania ? sporządzający dokonuje wpisu do protokołu z podaniem daty i godziny oraz składa podpis i przyczynę odmowy.

Art. 68.
1. Protokół sporządza się tak, aby z niego wynikało, kto, kiedy, gdzie i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze był przy tym obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono i jakie uwagi zgłosiły obecne osoby.
2. Protokół odczytuje się wszystkim osobom obecnym, biorącym udział w czynności urzędowej, które powinny następnie protokół podpisać. Odmowę lub brak podpisu którejkolwiek osoby należy omówić w protokole.

Art. 71.
Skreśleń i poprawek w protokole należy tak dokonywać, aby wyrazy skreślone i poprawione były czytelne. Skreślenia i poprawki powinny być stwierdzone w protokole przed jego podpisaniem.

74. Kto może sporządzić protokół.
Protokół sporządza organ administracji publicznej lub pracownik działający w sprawie z upoważnienie tego organu. Protokół powinien być sporządzony w trakcie czynności bądź bezpośrednio po jej dokonaniu.

75. Znaczeniu protokołu w postępowaniu.
Dokumentacja czynności odbywa się w postaci protokołu. Aby czynności procesowa wywierała skutki to musi być odpowiednio udokumentowana. Protokoły korzystają z mocy dowodowej.

76. Adnotacje.
Jest to notatka urzędowa lub służbowa. Sporządzona w aktach sprawy albo jako osobny dokument. Sporządza się ją z czynności, które nie wymagają sporządzenia protokołu, a które mają znacznie dla sprawy. Adnotacja podpisana jest przez urzędnika, który ją sporządził. Adnotacja nie ma takiego wałom dowodowego jak protokół. Adnotacja nie posiada mocy dowodowej.
Adnotacje nie są uznawane za dowody w sprawie. Winny znajdować się w aktach sprawy i zawierać podpis osoby, która je sporządziła.

77. Zilustrowanie protokołu.
Protokół może być zilustrowany zdjęciami, fotografią, planami szkicami.

78. Język protokołu i udział tłumacza.
Art. 69.
1. Protokół przesłuchania powinien być odczytany i przedstawiony do podpisu osobie zeznającej niezwłocznie po złożeniu zeznania.
Protokół spisuje się w języku urzędowym polskim.
2. W protokołach przesłuchania osoby, która złożyła zeznanie w języku obcym, należy podać w przekładzie na język polski treść złożonego zeznania oraz wskazać osobę i adres tłumacza, który dokonał przekładu; tłumacz ten powinien podpisać protokół przesłuchania.

79. Udostępniania akt postępowania.
Jest to wyraz realizacji zasady czynnego udziału strona w postępowaniu administracyjnym.
Strona przegląda akta w siedzibie organu administracji publicznej.
Art. 73.
1. W każdym stadium postępowania organ administracji publicznej obowiązany jest umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek i odpisów.
2. Strona może żądać uwierzytelnienia sporządzonych przez siebie odpisów z akt sprawy lub wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony.

80. Odmowa udostępniania akt.
Odmowę udostępniania akt stosuje się w dwóch przypadkach:
1. gdy akta sprawy objęte są tajemnicą państwową ? tajemnicą państwową jest informacja niejawna, której ujawnienie może spowodować zagrożenie dla niepodległości państwa, naruszenia jego terytorium, interesów obronności, bezpieczeństwa państwa i jego obywateli.
2. inne akta wyłączone przez organ ze względu na ważny interes państwowy.
Odmowa udostępniania akt następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

Art. 74.
1. Przepisu art. 73 nie stosuje się do akt sprawy, objętych ochroną tajemnicy państwowej, a także do innych akt, które organ administracji publicznej wyłączy ze względu na ważny interes państwowy.
2. Odmowa umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy, sporządzania z nich notatek i odpisów, uwierzytelnienia takich odpisów lub wydania uwierzytelnionych odpisów następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

81. Odpisy, wyciągi, notatki, kopiowanie akt.
W każdym stadium postępowania organ administracji publicznej ma obowiązek umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek i odpisów. Strona może żądać uwierzytelnienia sporządzonych przez siebie odpisów z akt sprawy lub wydania jej akt odpisów uwierzytelnionych. O ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony. Kopiowanie akt jest niedozwolone.

82. Pojęcie dowodu według k.p.a. i rodzaje dowodów.
Art. 75.
1. Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny.

K.p.a. wymienia 5 środków dowodowych ale nie jest to katalog zamknięty:
1. Dokumenty
2. Zeznania świadków.
Świadkiem jest osoba posiadająca informacje interesujące organ, zdolna do dokonywania spostrzeżeń i komunikowania o tych spostrzeżeniach.
3. Opinia biegłego
Biegłym jest osoba posiadająca wiadomości specjalnie nabyte w wyniku wykształcenia bądź wykonywanie zawodu, bądź jednego i drugiego.
Listę biegłych prowadzą wojewodowie, ministrowie, sądy okręgowe. Izby skarbowe prowadzą listę biegłych skarbowych.
Biegłego powołuje organ w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie. Biegłego organ może powołać z urzędu lub na wniosek strony.
Względem biegłego stosuje się przepisy odnoszące się do pracownika organu art. 24 1 i 3.
Biegły wydaje opinie na piśmie lub ustnie do protokołu. Strona może zapoznać się z opinią biegłego i do niej się ustosunkować, jeżeli uzna, że opinia nie jest wystarczająca może żądać jej uzupełnienia.
Biegłemu przysługuje wynagrodzenie wedle przepisów sądowych.
Organ może zwrócić się o wydanie opinii do instytutu lub placówki naukowo ? budowlanej.

4. Oględziny
Jest to czynność procesowa polegająca na badaniu czy dokonywaniu spostrzeżeń za pomocą zmysłów względem miejsca (działka), rzeczy (dokument) bądź osoby czy też ciała ludzkiego. Oględziny osoby mogą być przeprowadzone wówczas, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Oględziny mogą być przeprowadzone przez pracownika organu bądź przez inną upoważnioną osobę. Oględzin dokonuje pracownik organu. Do oględzin może przybrać biegłego. W oględzinach może uczestniczyć strona bądź świadkowie. Z oględzin sporządza się protokół. Protokół można zilustrować zdjęciami fotograficznymi, szkicami lub planami. Oględzin dokonuje osoba tej samej płci (wyjątek: lekarz).

5. Wyjaśnienia strony (art. 86)
Jeżeli na podstawie zebranych faktów i okoliczności nie można wydać decyzji bądź faktów takich organ nie może ustalić wówczas należy przesłuchać stronę.

Dowodowi nie podlegają:
? Fakty powszechnie znane
? Fakty znane bezpośrednio organowi

83. Dokument jako dowód w postępowaniu administracyjnym.
Dokument stanowi najważniejszy i powszechnie występujący środek dowodowy w postępowaniu administracyjnym.
Za kodeksem cywilnym dokumenty dzielimy na dokumenty urzędowe oraz dokumenty prywatne.
1. Dokument urzędowy. Korzysta z domniemania prawdziwości tzn., że jeżeli dokument sporządzony jest przez uprawniony podmiot w przepisanej formie, to treść dokumentu przyjmuje się za prawdziwą. Dokument urzędowy można obalić jedynie przez przeciw postępowanie.
2. Dokument prywatny. Jest on sporządzony przez osobę fizyczną bądź jednostkę, której nie przysługuje przymiot jednostki państwowej, publicznej. Przyjmuję się, że jeżeli osoba dokument podpisała, to także go sporządziła. Ale treść dokumentu musi udowodnić, chyba, że przepis szczególny stanowi, iż wystarczy tylko oświadczenie osoby.
Dokument zagraniczny przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego traktujemy jak urzędowy. Dokument nie przetłumaczony lub przetłumaczony przez tłumacza, który nie jest tłumaczem przysięgłym uznawany jest za dokument prywatny.

84. Dowód ze świadka.
Dowodem ze świadka jest jego zeznanie.
Świadkiem jest osoba posiadająca informacje interesujące organ, zdolna do dokonywania spostrzeżeń i komunikowania o tych spostrzeżeniach. Kodeks nie przewiduje dolnej granicy wieku dla świadka. Dowód ze świadka nie jest w postępowaniu administracyjnym tak częstym dowodem jak dokument. Świadek ma zeznawać obiektywną prawdę na podstawie własnych spostrzeżeń, co do faktów istotnych dla sprawy. Świadek może odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogłaby narazić jego lub jego bliskich na karę, hańbę lub bezpośrednią szkodę majątkową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy służbowej. W stosunku do świadka stosuje się względne i bezwzględne zakazy dowodowe.

85. Bezwzględne zakazy przesłuchiwania świadka.
Przepisy k.p.a. zabraniają przesłuchiwać w charakterze świadka osoby:
1. niezdolnej do dokonywania spostrzeżeń i komunikowania o tych spostrzeżeniach np. osoby chore psychicznie, osoby pod wpływem narkotyków, alkoholu, dziecko)
2. zobowiązanej do zachowania tajemnicy państwowej lub służbowej, jeżeli z takiej tajemnicy nie zostały zwolnione
3. duchownych co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi
4. ponadto adwokata udzielającego porady prawnej lub prowadzącego postępowanie w sprawie strony, radcy prawnego z powodów j.w., doradcy podatkowego (zakaz przesłuchiwania tych osób wynika z przepisów szczególnych).

86. Prawo odmowy zeznań.
Art. 83.
1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonka strony, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa strony oraz jej powinowatych pierwszego stopnia, jak również osób pozostających ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa także po ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.
3. Przed odebraniem zeznania organ administracji publicznej uprzedza świadka o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz o odpowiedzialności za fałszywe zeznania.

87. Prawo nie odpowiadania na pytania (prawo świadka).
Art. 83.
2. Świadek może odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogłaby narazić jego lub jego bliskich wymienionych w 1 na odpowiedzialność karną, hańbę lub bezpośrednią szkodę majątkową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej.
3. Przed odebraniem zeznania organ administracji publicznej uprzedza świadka o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz o odpowiedzialności za fałszywe zeznania.

88. Okoliczności obowiązkowego przeprowadzenie rozprawy.
Rozprawę przeprowadza się obowiązkowo, gdy:
1. Zapewni to przyśpieszenie bądź uproszczenie postępowanie.
Do organu prowadzącego postępowanie należy ocena, czy w danej sytuacji zastosowanie tej formy postępowania wyjaśniającego będzie miało znacznie dla uproszczenie lub przyśpieszenie postępowania. Jeżeli zdaniem urzędnika przeprowadzenie rozprawy ani nie przyśpieszy ani nie uprości postępowania to obowiązek przeprowadzenie rozprawy nie istnieje.
2. Zapewni to osiągnięcie celu wychowawczego.
3. Gdy wymaga tego przepis prawa (np. przepis prawa nakazuje przeprowadzenie rozprawy).
Np. obowiązek przeprowadzenie rozprawy wprowadza art. 118 ustawy o gospodarce stanowiąc: ? po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej przeprowadza rozprawę?.
Nie przeprowadzenie rozprawy, pomimo iż wymaga tego przepis prawa, stanowi rażące naruszenie prawa.

89. Okoliczności nieobowiązkowego przeprowadzenie rozprawy.
Organ może przeprowadzić postępowanie, gdy:
1. Zachodzi konieczność uzasadnienia interesów stron.
Organ obowiązany jest przeprowadzić rozprawę w przypadku, gdy w postępowaniu występują, co najmniej dwie strony, a ich interesy nawzajem wykluczają się w całości bądź w części.
2. Należy wyjaśnić okoliczności sprawy z udziałem świadków, biegłych lub w drodze oględzin.
Chodzi tu o sytuacje, gdy wyjaśnienie sprawy wymaga przesłuchania więcej niż jednego świadka czy wysłuchania kilku biegłych. W razie sprzecznych zeznań świadków, w przypadku rozbieżności opinii biegłych możliwa jest na rozprawie ich konfrontacja, a to pozwala na dokonanie przez organ prawidłowej oceny przeprowadzonych dowodów.



90. Przygotowanie do rozprawy.
Do przeprowadzenie rozprawy wyznacza się pracownika, może być ten, który prowadzi postępowanie bądź też inny, doświadczony, jeżeli sprawa jest skomplikowana.
Przed rozprawą przesłuchuje się strony, zwraca się by wskazały innych świadków, bądź przedstawiły dowody rzeczowe.
Art. 90.
1. Organ administracji publicznej podejmuje przed rozprawą czynności niezbędne do jej przeprowadzenia.
2. W szczególności organ wzywa:
1) strony do złożenia przed rozprawą wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów i do stawienia się na rozprawę osobiście lub przez przedstawicieli albo pełnomocników,
2) świadków i biegłych do stawienia się na rozprawę.
3. Ponadto organ zawiadamia o rozprawie państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, organizacje społeczne, a także inne osoby, jeżeli ich udział w rozprawie jest uzasadniony ze względu na jej przedmiot. W tym przypadku organ wzywa je do wzięcia udziału w rozprawie albo do złożenia przed rozprawą oświadczenia i dowodów dla jego poparcia.
Art. 91.
1. W wezwaniu na rozprawę określa się termin, miejsce i przedmiot rozprawy.
2. Stronom, świadkom, biegłym oraz państwowym i samorządowym jednostkom organizacyjnym, organizacjom i innym osobom, wezwanym do udziału w rozprawie (art. 90 3), doręcza się wezwanie na piśmie.
3. Jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że oprócz wezwanych stron, uczestniczących w postępowaniu, mogą być jeszcze w sprawie inne strony, nie znane organowi administracji publicznej, należy ponadto o terminie, miejscu i przedmiocie rozprawy ogłosić w drodze obwieszczeń albo w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.
Art. 92.
Termin rozprawy powinien być tak wyznaczony, aby doręczenie wezwań oraz ogłoszenie o rozprawie nastąpiły przynajmniej na siedem dni przed rozprawą.
Art. 93.
Rozprawą kieruje wyznaczony do przeprowadzenia rozprawy pracownik tego organu administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie. Gdy postępowanie toczy się przed organem kolegialnym, rozprawą kieruje przewodniczący albo wyznaczony członek organu kolegialnego.

Organ ma prawo odroczyć rozprawę jeżeli:
? Organ nienależycie przeprowadził doręczenie wezwań
? Jeżeli strona nie stawiła się z powodu trudnej do pokonania przeszkody

91. Udział innych podmiotów w rozprawie administracyjnej.
Organ zawiadamia o rozprawie państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, organizacje społeczne, a także inne osoby, jeżeli ich udział w rozprawie jest uzasadniony ze względu na jej przedmiot. W tym przypadku organ wzywa je do wzięcia udziału w rozprawie albo do złożenia przed rozprawą oświadczenia i dowodów dla jego poparcie. Podmiotem taki może być:
1. Prokurator.
2. Rzecznik Praw Obywatelskich.
3. Organizacja Społeczna.
4. oraz inne strony nieznane organowi (poprzez obwieszczenie).
Art. 91. 3. Jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że oprócz wezwanych stron, uczestniczących w postępowaniu, mogą być jeszcze w sprawie inne strony, nie znane organowi administracji publicznej, należy ponadto o terminie, miejscu i przedmiocie rozprawy ogłosić w drodze obwieszczeń albo w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

92. Uprawnienia kierującego rozprawą.
Rozprawą kieruje wyznaczony do tego pracownik organu administracji publicznej, przez którym toczy się postępowanie. Gdy postępowanie toczy się przed organem kolegialnym, rozprawą kieruje przewodniczący albo wyznaczony członek organu kolegialnego.

Kierujący rozprawą powinien tak ją przygotować, by w miarę możliwości w ciągu jednej rozprawy można było zakończyć postępowanie dowodowe w sprawie i umożliwić stronom ustosunkowanie się do całości zebranego materiału dowodowego, a po rozprawie wydać decyzję administracyjną.
Kierujący rozprawą ponadto:

1. Przedstawia porządek rozprawy.
2. Udziela głosu uczestnikom.
3. Nie dopuszczać do przewlekłości rozprawy i w tym celu uchylać potanienia nie mające istotnego znaczenia dla sprawy. Może również uchylić pytanie, jeżeli okoliczność została już wcześniej wyjaśniona albo pytanie nie jest związane za sprawą. Jednakże na żądanie pytającego, treść pytania należy zaprotokołować.
4. Przysługuje mu policja sesyjna. Kierujący rozprawą może upomnieć uczestnika rozprawy, który zachowuje się nie stosownie, a jeżeli upomnienie jest nie skuteczne to może osobę wydalić z sali rozpraw i nałożyć grzywnę w wysokości do 100 zł.
5. Kierujący rozprawą obowiązany jest ją odroczyć, jeżeli stwierdzi poważne nieprawidłowości w wezwaniu stron, gdy niestawiennictwo stron zostało spowodowane trudną do przezwyciężenia przeszkodą.
6. Powinien czuwać by rozprawa przebiegała zgodnie z prawem.
7. Udzielać stronom i innym uczestnikom niezbędnych wyjaśnień i wskazówek aby osoby te nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa.
8. Powinien nakłaniać strony do zawarcia ugody, jeżeli istnieją ku temu warunki.
9. Dążyć do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

93. Obowiązkowe zawieszenie postępowania.
Zawieszenie oznacza wstrzymanie dalszego biegu postępowania, co oznacza przerwanie toku czynności procesowych. Postępowanie zawiesza się, jeżeli zachodzą zdarzenia, które przejściowo uniemożliwiają dalszy, prawidłowy przebieg postępowania, bądź czynią go przejściowo niecelowy. Obligatoryjnie (z urzędu) organ zawiesza postępowanie:
Art. 97.
1. Organ administracji publicznej zawiesza postępowanie:
1) w razie śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli wezwanie spadkobierców zmarłej strony do udziału w postępowaniu nie jest możliwy, a także nie ma osób sprawujących zarząd majątkiem masy spadkowej ani wyznaczonego przez sąd kuratora (Uwaga: w razie śmierci strony organ administracji publicznej umorzy postępowanie a nie zawiesi postępowanie, jeżeli sprawa dotyczyła osobistych tj. nieprzechodnich prawa lub obowiązków zmarłej strony).
2) w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony,
3) w razie utraty przez stronę lub przez jej ustawowego przedstawiciela zdolności do czynności prawnych,
4) gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd.
2. Gdy ustąpiły przyczyny uzasadniające zawieszenie postępowania, organ administracji publicznej podejmie postępowanie z urzędu lub na żądanie strony. (Uwaga: z tej przyczyny organ nie zawiesi postępowanie, lecz rozstrzygnie zagadnienie wstępne we własnym zakresie, jeżeli zawieszenie postępowanie mogłoby spowodować: niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia ludzkiego, poważną szkodę dla interesu społecznego, niepowetowaną szkodę dla strony, strona mimo wezwanie nie wystąpiła o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego.

Art. 98.
1. Organ administracji publicznej może zawiesić postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu.
2. Jeżeli w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.
Art. 99.
Organ administracji publicznej, który z przyczyny określonej w art. 97 1 pkt 1-3 zawiesił postępowanie wszczęte z urzędu, poczyni równocześnie niezbędne kroki w celu usunięcia przeszkody do dalszego prowadzenia postępowania. Tak samo postąpi organ w razie zawieszenia z tej samej przyczyny postępowania wszczętego na żądanie strony, jeżeli interes społeczny przemawia za załatwieniem sprawy.

Zawieszenie postępowanie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie, ostatecznie postanowienie może być zaskarżone do NSA.

94. Skutki prawne zawieszenie postępowanie.
Organ zawiesza postępowanie w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
Okresu zawieszenie postępowanie nie wlicza się do czasu załatwienia sprawy administracyjnej. Stąd pierwszoplanowym skutkiem zawieszenie postępowania jest wstrzymanie biegu terminów przewidzianych w kodeksie (art. 103 k.p.a.). Kolejnym skutkiem będącym konsekwencją wstrzymania biegu terminów, jest wstrzymanie czynności procesowych.
Zawieszenie postępowania nie oznacza bezczynności organu, a jedynie ograniczenie jego działania do kontroli stanu jego sprawy. W razie zawieszenie postępowania organ administracji publicznej może podejmować jedynie czynności niezbędne w celu zapobieżenia niebezpieczeństwu dla życia i zdrowia ludzkiego albo poważnym szkodom dla interesu społecznego (art. 102. k.p.a.), a także czynności mające na celu podjęcie zawieszonego postępowania, czyli usuwając przyczyny zawieszenie postępowania.

95. Czynności organu mimo zawieszenie postępowania.
W czasie zawieszenie postępowania organ administracji publicznej może podejmować jedynie czynności niezbędne w celu zapobieżenia niebezpieczeństwu dla zdrowia i życia ludzkiego albo poważnym szkodom dla interesu społecznego, a także czynności mające na celu podjęcie zawieszonego postępowania, czyli:
? Złożenie wniosków do właściwych organów albo wezwanie strony do wniesienia takich wniosków.
? Zastosowanie wyjątkowego trybu rozstrzygania kwestii wstępnej w razie, gdy strona nie dąży do usunięcia przeszkody procesowej.
? Wszczęcie przez organ z urzędu czynności zawieszonego postępowania po ustaniu przeszkody w jego prowadzeniu, chyba ze wcześniej z takim wnioskiem wystąpi strona.
Zawieszenie postępowania nie oznacza bezczynności organu administracyjnego w sprawie, jedynie ograniczenie jego działania do kontroli stanu sprawy. Na postanowienie w sprawie zawieszenie postępowania stronie służy zażalenie.

96. Możliwość wydania decyzji mimo zawieszenie postępowania.
Możliwość taka istnieje w sprawach nie cierpiących zwłoki.
Jeżeli zawieszenie postępowania nastąpiło z przyczyny uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd ? organ załatwi sprawę, rozstrzygając zagadnienie wstępne we własnym zakresie.
W przypadku zagrażającym zdrowiu lub życiu ludzkiemu bądź ze względu na ważny interes społeczny mimo zwieszonego postępowania organ może wydać decyzję.

Art. 102.
W czasie zawieszenia postępowania organ administracji publicznej może podejmować czynności niezbędne w celu zapobieżenia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważnym szkodom dla interesu społecznego.
Art. 100.
2. Jeżeli zawieszenie postępowania z przyczyny określonej w art. 97 1 pkt 4 mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważną szkodę dla interesu społecznego, organ administracji publicznej załatwi sprawę, rozstrzygając zagadnienie wstępne we własnym zakresie. (Wydanie decyzji jest zależne od stanowiska drugiego organu).

97. Nieobowiązkowe zawieszenie postępowania.
Zawieszenie postępowania na wniosek strony ma charakter fakultatywny. Na wiosek strony organ może zawiesić postępowanie, jeżeli zachodzą łącznie trzy warunki:
1. wnosi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte,
2. nie sprzeciwiają się temu inne strony postępowania,
3. nie zagraża to interesowi społecznemu.
Tego rodzaju zawieszenie może trwać tylko 3 lata. Jeżeli w tym okresie żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, wówczas żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane. W tej sytuacji organ powinien umieścić w aktach sprawy odpowiednią adnotację.

Art. 98.
1. Organ administracji publicznej może zawiesić postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu.
2. Jeżeli w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.

98. Pojęcie decyzji i jej znaczenie w postępowaniu administracyjnym.
Decyzja ? jest aktem administracyjnym wydawanym w sprawach indywidualnych przez organ w zakresie jego właściwości, rozstrzygający sprawę, co do jej istoty w całości bądź części, albo w inny sposób kończący postępowanie (np. umorzenie postępowania).
Charakterystyczną cechą decyzji jest konkretność ? konkretna sprawa i konkretny adresat.
Jest aktem ściśle sformalizowanym tzn., musi odpowiadać warunkom określonym przez przepisy.
W prawie administracyjnym decyzja występuje pod różnymi nazwami np. prawo jazdy, pozwolenie na broń, zezwolenie, licencja.
Decyzja podlega zaskarżeniu w toku instancji, a następnie zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Organ, który wydał decyzje jest tą decyzją związany i nie może z własnej inicjatywy zmienić czy tez uchylić. Decyzje wydaje się na piśmie.

Według NSA jeżeli akt administracyjny rozstrzyga sprawę indywidualną i jest podpisany, to jest decyzją ze względu na jego nazwę, w związku z tym podlega zaskarżeniu w toku instancji a następnie zaskarżeniu do sądu administracyjnego.

99. Uzależnienie wydania decyzji od stanowiska innego organu.
Przepis szczególny może nakazywać, aby organ przed wydaniem decyzji uzyskał rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego bądź zajęcie stanowiska przez inny organ.
O zajęcie stanowiska może wystąpić organ bądź zlecić to stronie, a na ten czas organ zawiesza postępowanie i powiadamia o tym strony.

Art. 106.
1. Jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od zajęcia stanowiska przez inny organ (wyrażenia opinii lub zgody albo wyrażenia stanowiska w innej formie), decyzję wydaje się po zajęciu stanowiska przez ten organ.
2. Organ załatwiający sprawę, zwracając się do innego organu o zajęcie stanowiska, zawiadamia o tym stronę.
3. Organ, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska, obowiązany jest przedstawić je niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia mu żądania, chyba, że przepis prawa przewiduje inny termin.
4. Organ obowiązany do zajęcia stanowiska może w razie potrzeby przeprowadzić postępowanie wyjaśniające.
5. Zajęcie stanowiska przez ten organ następuje w drodze postanowienia, na które służy stronie zażalenie.
6. W przypadku nie zajęcia stanowiska w terminie określonym w 3 stosuje się odpowiednio przepisy art. 36-38.

100. Elementy podstawowe decyzji.
Minimum elementów, które decyzja powinna zawierać:
1. Oznaczenie organu, który decyzje wydaje np. Burmistrz, Prezydent Miast oraz adres gdzie się ten organ znajduje.
2. Data wydania decyzji. Data umożliwia kontrolę obywatela czy sprawa została przez niego załatwiona w terminie.
3. Oznaczenie strony bądź stron.
? W przypadku osoby fizyczne: imię, nazwisko i miejsce zamieszkania.
? Zaś w przypadku jednostki organizacyjnej: jej nazwa i siedziba np. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gorzowie Wlkp. Np. spółka cywilna ? wszystkich udziałowców z imienia i nazwiska oraz ich miejsca zamieszkania.
4. Przytoczenie podstawy prawnej rozstrzygnięcia np. przepis prawa materialnego, który reguluje określoną dziedzinę np. pozwolenie na budowę ? prawo budowlane. Bądź tych przepisów może być kilka, (na jakiej podstawie, co się zakazuje, nakazuje lub wyraża zgodę)
Wyjątkową podstawą prawna takiej decyzji może być przepis k.p.a.
5. ROZSTRZYGNIĘCIE ? w formie ?nie wyraża zgody?, ?zakazuje?, ?zezwala? itd.
6. UZASADNIENIE. Każda decyzja musi być uzasadniona. Nie wymaga uzasadniania decyzja uwzględniająca w całości żądanie strony.
Wskazuje się tu fakty, które zostały uzasadnione i dlaczego, wskazuje się na dowody na podstawie, których oparto rozstrzygniecie i fakty, którym odmówiono mocy dowodowej i dlaczego.

Decyzja wydana w wyniku postępowania odwoławczego musi być bezwzględnie uzasadniona!!!
Uzasadnienie składa się z 2 części:
? Uzasadnienie faktyczne
? Uzasadnienie prawne

Uzasadnienie faktyczne jest to krótki opis przebiegu dochodzenia. Organ wyjaśnia, które fakty i okoliczności przyjął za podstawę rozstrzygnięcia i dlaczego, które fakty uznał za udowodnione i dlaczego, którym faktom i okolicznościom odmówił mocy dowodowej i dlaczego.

Uzasadnienie prawne jest to przytoczenie przepisu w pełnym brzmieniu. Wyjaśnienie, dlaczego ten przepis przypada jako podstawa rozstrzygnięcia i ewentualne wyjaśnienie treści przepisu.

7. POUCZENIE. Czy od decyzji służy odwołanie? Do Kogo? W jakim terminie? Za czyim pośrednictwem?
Jeżeli odwołanie nie służy to pouczenie o możliwości złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, w jaki terminie i do kogo jest wnoszony albo pouczenie, że na decyzję może być wnoszona skarga do Sądu Administracyjnego, (w jakim terminie i za czyim pośrednictwem).

8. PODPIS z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska osoby wydającej lub podpisującej decyzję.
101. Elementy dodatkowe decyzji.
Decyzja składa się z części podstawowej albo zasadniczej, a także decyzja może zawierać elementy dodatkowe i takimi elementami dodatkowymi są:
I. Rygor natychmiastowej wykonalności.
II. Termin.
III. Warunek.
IV. Zlecenie.

I. Rygor natychmiastowej wykonalności nadawany jest w decyzji nie ostatecznej, czyli takiej, od której służy odwołanie.
Po 1 rygor jest nadawany z mocy prawa.
Po 2 rygor może być nadany przez organ prowadzący sprawę.

Rygor może być nadany ze względu na:
1. Zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego.
2. Ważny interes gospodarczy kraju (zagrożenie dla gospodarki narodowej poważnymi stratami).
3. Ważny interes społeczny
4. Ważny interes stron. Organ może uzależniać nadanie rygoru od złożenia przez stronę stosownego zabezpieczenie finansowego. O wysokości zabezpieczenia orzeka w drodze postępowania, na które służy zażalenie.
5. Niektóre przepisy szczególne przewidują nadanie rygoru z mocy prawa.
Rygor może być nadany w samej decyzji, a jeżeli decyzje doręczono stronie to rygor nadaje się w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

II. Termin jest to odcinek czasu do dokonania określonej czynności. W decyzji określa się termin, do którego decyzja wykonuje skutki prawne, rzadziej termin, od którego decyzja wywołuje skutki prawne. (Od kiedy, do kiedy decyzja obowiązuje)

III. Warunek jest to czynność lub zespół czynności, które mogą być wykonane w dłuższym okresie czasu. Jest to polecenie organu do wykonania określonych czynności i po ich dokonaniu decyzja wywiera skutki prawne.
IV. Zlecenie jest to czynność, która może być dokonana jednorazowa albo w krótkim okresie czasu.
V. Inne elementy przewidziane przez przepis szczególny (występują, gdy przepis szczególny tak stanowi.

102. Uzasadnienie decyzji.
Uzasadnienie decyzji jest obligatoryjne w następujących przypadkach:
? Gdy decyzja jest odmowna (w całości lub w części),
? Gdy nakłada lub stwierdza ciążące obowiązki,
? Gdy rozstrzyga sporne interesy stron,
? Gdy została wydana z powodu odwołania.
Uzasadnienie składa się z dwóch części:
1. Uzasadnienie faktyczne - jest to krótki opis przebiegu dochodzenia. Organ wyjaśnia, które fakty i okoliczności przyjął za podstawę rozstrzygnięcia i dlaczego, które fakty uznał za udowodnione i dlaczego, którym faktom i okolicznościom odmówił mocy dowodowej i dlaczego.

2. Uzasadnienie prawne - jest to przytoczenie przepisu w pełnym brzmieniu. Wyjaśnienie, dlaczego ten przepis przypada jako podstawa rozstrzygnięcia i ewentualne wyjaśnienie treści przepisu.

Uzasadnienie to polega na wskazaniu, dlaczego do rozstrzygnięcia przyjęto wskazany przepis, dla podbudowy tezy można przytoczyć odpowiednie orzeczenie NSA, bądź uznany komentarz. Przepis przytacza się w pełnym brzmieniu, a ponadto wyjaśnia się treść przepisu, interpretuje się przepis.

Każda decyzja musi być uzasadniona. Nie wymaga uzasadnienia taka decyzja, która w całości uwzględnia żądanie strony.

103. Rygor natychmiastowej wykonalności (element dodatkowy decyzji).
Rygor natychmiastowej wykonalności nadawany jest w decyzji nie ostatecznej, czyli takiej, od której służy odwołanie.
Po 1 rygor jest nadawany z mocy prawa.
Po 2 rygor może być nadany przez organ prowadzący sprawę.

Rygor może być nadany ze względu na:
1. Zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego.
2. Ważny interes gospodarczy kraju (zagrożenie dla gospodarki narodowej poważnymi stratami).
3. Ważny interes społeczny
4. Wyjątkowo ważny interes stron. Organ może uzależniać nadanie rygoru od złożenia przez stronę stosownego zabezpieczenie finansowego. O wysokości zabezpieczenia orzeka w drodze postępowania, na które służy zażalenie.
5. Niektóre przepisy szczególne przewidują nadanie rygoru z mocy prawa.
Rygor może być nadany w samej decyzji, a jeżeli decyzje doręczono stronie to rygor nadaje się w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

104. Możliwość uzupełnienie, sprostowania decyzji.
Treść decyzji może wywołać wątpliwość różnych podmiotów ze względu na brak niektórych elementów, różnego rodzaju omyłki oraz niejasności niektórych sformułowań. K.p.a. przewiduje możliwość usunięcia tego rodzaju wątpliwości poprzez instytucje:
1. Uzupełnienie decyzji ? może dotyczyć dwóch jej składników: rozstrzygnięcie (osnowy) oraz pouczenie o przysługujących od decyzji środków prawnych. Uzupełnienia decyzji może żądać strona w terminie 14 dni od dnia doręczenie lub ogłoszenie decyzji. Termin do wniesienia odwołania od decyzji uzupełnianej (zarówno, co do rozstrzygnięcia, jak i co do pouczenia o środkach prawnych) biegnie od dnia doręczenie stronie rozstrzygnięcia w kwestii uzupełnienia.
2. Sprostowanie decyzji ? może dotyczyć: pouczenie o przysługujących od decyzji środków prawnych, błędów pisarskich i rachunkowych oraz innych oczywistych omyłek w treści decyzji. Sprostowanie pouczenia o przysługujących od decyzji środków prawnych organ dokonuje na żądanie strony: oczywiste omyłki w treści organ może sprostować z urzędu. Sprostowania mają formę postanowienia. Na postanowienie o sprostowaniu i odmowie sprostowania oczywistej omyłki służy zażalenie. Zażalenie na postanowienie w kwestii sprostowania pouczenie o środkach prawnych k.p.a. nie przewiduje.
Jeżeli pouczenie jest błędne to strona nie może ponosić negatywnych konsekwencji z tego tytułu. Sprostowanie decyzji może być z urzędu lub na wniosek strony.
3. Wyjaśnienie treści decyzji ? może dotyczyć wszystkich elementów decyzji zarówno jej rozstrzygnięcia, jak i uzasadnienia oraz innych składników np. daty. Wątpliwości, co do treści decyzji. Organ, który wydał decyzję wyjaśnia na żądanie strony lub organu egzekucyjnego, w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

Art. 112.
Błędne pouczenie w decyzji co do prawa odwołania albo wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego nie może szkodzić stronie, która zastosowała się do tego pouczenia.
Art. 113.
1. Organ administracji publicznej może z urzędu lub na żądanie strony prostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanych przez ten organ decyzjach.
2. Organ, który wydał decyzję, wyjaśnia w drodze postanowienia na żądanie organu egzekucyjnego lub strony wątpliwości co do treści decyzji.
3. Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy zażalenie.

105. Odwołanie od decyzji jako realizacja zasady instancyjności w postępowaniu administracyjnym.
Każda decyzja, która została wydana w pierwszej instancji może być zaskarżona w drodze odwołania. Odwołanie wnosi się do organu odwoławczego (wyższego stopnia np. II instancji), za pośrednictwem tego, oragnu, który wydał zaskarżoną decyzję.
Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od daty doręczenie lub ogłoszenie decyzji.
Prawo do odwołania wynika z art. 78 Konstytucji RP ?każdej ze stron przysługuje prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w I instancji?.
Zakres dopuszczalności odwołania oparty jest na zasadzie dwuinstancyjności, według której każda sprawa indywidualna rozpoznana i rozstrzygnięta decyzją organu I instancji podlega w wyniku wniesienia odwołania ponownemu rozpoznaniu i rozstrzygnięciu przez organ II Instancji.
Od każdej decyzji nie ostatecznej służy odwołanie. Wyjątkiem jest tutaj decyzja wydana w I instancji przez ministra właściwego w sprawie, bądź wydana przez SKO w sprawach należących do zadań własnych samorządu terytorialne, ponieważ nie służy od niej odwołanie. Od decyzji wydanych w I instancji przez ministra lub SKO służy możliwość złożenia wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy (jest to jakoby środek odwoławczy). Wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy składa się do tego samego organu, który wydał zaskarżoną decyzję i organ ten w terminie 1 miesiąca może swoją decyzję uchylić lub zmienić, (jeżeli w całości przychyla się do żądanie strony) bądź odmówić uchylenie.

Art. 127.
1. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji.
2. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba, że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy.
3. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.
4. (skreślony).
Art. 128.
Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi, co do treści odwołania.
Art. 129.
1. Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.
2. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie.
3. Przepisy szczególne mogą przewidywać inne terminy do wniesienia odwołania.

106. Tryb wnoszenie odwołania od decyzji.
Każda decyzja, która została wydana w I instancji może być zaskarżona w drodze odwołania.
Odwołanie od decyzji wnosi się do organu odwoławczego II instancji za pośrednictwem tegi organu, który wydał zaskarżoną decyzję.
Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie.
Organ administracji publicznej, który wydał decyzję zawiadamia o wniesieniu odwołania strony nie tylko te, które uczestniczyły w postępowaniu w I instancji, ale także te, o których istnieniu organ po wydaniu decyzji w jakikolwiek sposób się dowiedział.
W pewnych warunkach organ I instancji może sam zmienić lub uchylić wydaną przez siebie decyzję, jeżeli uzna, że wniesione od niej odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie. Organ może skorzystać z tego prawa tylko wtedy, gdy odwołanie wniosły wszystkie strony albo wtedy, gdy wniosła je jedna ze stron, a pozostałe strony wyraziły zgodę na weryfikację decyzji zgodnie z żądaniem odwołania. Organ I instancji powinien wydać nową decyzję albo przekazać odwołanie organowi odwoławczemu w terminie 7 dni od dnia, w którym otrzymał odwołanie. Prawo wniesienia odwołanie przysługuje:
? stronie,
? prokuratorowi,
? rzecznikowi prawa obywatelskich, organizacji społecznej, która uczestniczyła na prawach strony w postępowaniu I instancji.
Organ drugiej instancji powinien rozpoznać odwołanie w terminie 1 miesiąca.

107. Skutki prawne wniesienia odwołania od decyzji.
Przez okres 14 dni decyzja nie podlega wykonaniu. Przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie podlega wykonaniu, Jednakże od tej zasady są wyjątki:
1. Decyzja podlega wykonaniu przed upływem wniesienia odwołania, jeżeli nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności.
2. Gdy podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy.
3. Decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu, gdy jest zgodna z żądaniem wszystkich stron.
Jeżeli wniesiono odwołanie w dalszym ciągu nie wykonuje się decyzji, aż do czasu rozstrzygnięcia przez organ II instancji. Organ, który wydał zaskarżoną decyzję w terminie 7 dni może swoją decyzję uchylić bądź zmienić, jeżeli w całości przychyla się do żądanie strony. Jeżeli organ uważa, że jego rozstrzygnięcie jest słuszne, to w tym samym terminie 7 dni, odwołanie wraz z aktami postępowania przekazuje organowi II instancji oraz o wniesionym odwołaniu powiadamia ewentualnie pozostałe strony. Organ II instancji powinien rozpoznać sprawę w terminie 1 miesiąca. Jeżeli zachodzi konieczność to organ ten może przeprowadzić postępowanie uzupełniające we własnym zakresie bądź zleca to organowi I instancji.

108. Postępowanie organu II instancji po otrzymaniu odwołania.
Postępowanie odwoławcze przed organem II instancji rozpoczyna się w momencie przekazania temu organowi odwołania wraz z aktami sprawy przez organ I instancji. Organ II instancji powinien rozpoznać sprawę w terminie 1 miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Jeżeli zachodzi konieczność to organ ten może przeprowadzić postępowanie uzupełniające we własnym zakresie bądź zleca to organowi I instancji. Organ II instancji zanim przystąpi do właściwego postępowania wyjaśniającego, podejmuje pewne czynności wstępne (I faza wstępna):
1. Bada czy odwołanie jest dopuszczalne.
Jeżeli okaże się, że odwołanie jest dopuszczalne i dochowano terminu do jego wniesienia, to organ odwoławczy w uzasadnionych wypadach może wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji. Organ musi sprawdzić, czy nie zachodzą przesłanki, uzasadniające uznanie odwołania za niedopuszczalne.
Odwołanie jest niedopuszczalne:
? Jeżeli wyczerpano już tok instancyjności ? zapadła już decyzja organu II instancji,
? Decyzja nie podlega zaskarżeniu ? jest ostateczna z mocy przepisu szczególnego,
? Wnosi je osoba nieuprawniona np. nie będąca strona w sprawie, nie mająca zdolności do czynności prawnych, nie będąca statutowym przedstawicielem organizacji społecznej,
? Wniesiono je po terminie i termin nie został przywrócony,
? Przepisy prawa (k.p.a. bądź ustaw szczególnych) w ogóle nie przewidują odwołania od danej decyzji.
Postanowienie o niedopuszczalności odwołania oraz o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania są ostateczne.
? Bada czy dochowano terminu do wniesienia odwołania.
Jeżeli odwołanie wniesiono po upływie przewidzianego prawem terminu, ale jednocześnie wniesiono prośbę o przywrócenie uchybionego terminu do wniesienia odwołania, to organ II instancji musi ustosunkować się do kwestii przywrócenia lub odmowy przywrócenia terminu.
Art. 58.
1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.
2. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin.
3. Przywrócenie terminu do złożenia prośby przewidzianej w 2 jest niedopuszczalne.

Faza II ? postępowanie wyjaśniające (rozpoznawcze). Postępowanie wyjaśniające przed organem II Instancji opiera się na tych samych zasadach, co postępowanie wyjaśniające przed organem I instancji. Organ II instancji musi uwzględnić zasadę praworządności, prawdy materialnej o swobodnej oceny dowodów oraz uwzględnienie interesu obywateli. Zasada ochrony interesu obywateli obliguje do sprawdzenia celowości decyzji administracyjnej. Zasada prawdy materialnej zobowiązuje organ odwoławczy do podjęcia wszelkich działań niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy.
Organ odwoławczy jest uprawniony jedynie do przeprowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego.
Postępowanie to kończy się w momencie doręczenie decyzji organu II instancji stronie postępowania lub ustnego ogłoszenia.

109. Rozstrzygnięcia organu II instancji.
Rozstrzygnięcia organu Drugiej Instancji (art. 138)
1. Organ utrzymuje zaskarżoną decyzję w mocy. (Decyzja ta jest ostateczna).
2. Organ uchyla zaskarżona decyzję w całości bądź w części i orzeka, co do istoty sprawy.
Decyzja wydana w I instancji jest wadliwa i sposób istotny:
? Została wydana na podstawie niewłaściwego przepisu prawa materialnego.
? Opiera rozstrzygnięcie sprawy na okolicznościach, które nie zostały udowodnione.
(decyzja II instancji nie podlega zaskarżeniu).
3. Organ uchyla zaskarżoną decyzję i umarza postępowanie organu Pierwszej Instancji.
Postępowanie w I instancji było bezprzedmiotowe:
? Strona ubiegająca się o uprawnienia o charakterze osobistym zmarła,
? Strona zrezygnowała o ubieganie się o uzyskanie określonego uprawnienia ? cofnęła żądanie.
4. Organ umarza postępowanie odwoławcze, (jeżeli postępowanie stało się bez przedmiotowe np. strona wycofała odwołanie). Jeżeli strona wycofuje odwołanie to organ nie jest związany tym cofnięciem, może rozpoznać sprawę, orzec co do istoty, jeżeli decyzję wydano z naruszeniem przepisów prawa.
5. Organ uchyla zaskarżoną decyzję w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji pod warunkiem, że w całości lub w znacznej części należy ponownie przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Organ II instancji może wskazać, jakie fakty i okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym wydaniu decyzji. Organ II instancji może i bierze udział w postępowaniu odwoławczy. W postępowaniu odwoławczym obowiązuje zasada, że nie wolno rozstrzygać sprawy na niekorzyść odwołującego się
6. Jeżeli postępowanie z różnych przyczyn stało się bez przedmiotowe.

110. Zakaz rozstrzygania na niekorzyść odwołującego się.
Art. 139.
Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, chyba, że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco narusza interes społeczny.
Zakaz ten polega na tym, że organ odwoławczy uchylając zaskarżoną decyzję organu I instancji nie może zmienić rozstrzygnięcia zawartego w tej decyzji na niekorzyść strony, która się odwołała.
Od zasady tej istnieje wyjątek, jeżeli decyzję wydano z naruszeniem prawa albo decyzja rażąco narusza interes społeczny.

111. Okoliczności uzasadniające zawarcie ugody administracyjnej.
Z ugodą mamy do czynienia wówczas, gdy: występują, co najmniej dwie strony
Ugoda występuje, gdy między stronami interesy są sprzeczne (sporne). Organ nie może być stroną ugody (wyjątkowo, gdy przepis tak stanowi). Ugodę zawiera się przed organem.

Okoliczności umożliwiające zawarcie ugody:
1. Występują 2 strony o spornych interesach.
2. Za zawarciem ugody przemawia charakter sprawy.
3. Przyczynia się to do uproszczenia bądź przyśpieszenie postępowania.
4. Nie sprzeciwia się temu przepis szczególny.
Instytucję ugody administracyjne wprowadzono po ty by uniknąć posądzenia organu o stronniczość oraz by uniknąć przewlekłości postępowania.

Art. 114.
W sprawie, w której toczy się postępowanie przed organem administracji publicznej, strony mogą zawrzeć ugodę - jeżeli przemawia za tym charakter sprawy, przyczyni się to do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania i nie sprzeciwia się temu przepis prawa.
Art. 115.
Ugoda może być zawarta przed organem administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie w pierwszej instancji lub postępowanie odwoławcze, do czasu wydania przez organ decyzji w sprawie.

112. Tryb zawarcie ugody.
Z inicjatywą zawarcia ugody może wystąpić organ bądź jedna ze stron. Jeżeli strony wyrażają chęć zawarcie ugody to wówczas organ wyznacza im termin to namysłu (nie dłuższy niż termin do załatwienia sprawy ? 1 miesiąc).
Jeżeli termin upłynie a strony trwają w zamiarze zawarcia ugody to ugodę zawiera się na piśmie przed organem właściwym do załatwienia sprawy.
Ugoda nie jest sformalizowana.
Art. 120.
1. Ugoda staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne.
2. Organ administracji publicznej, przed którym została zawarta ugoda, potwierdza jej wykonalność na egzemplarzu ugody.
Art. 121.
Zatwierdzona ugoda wywiera takie same skutki, jak decyzja wydana w toku postępowania administracyjnego

113. Dokumentowanie zawarcie ugody.
Ugodę zawiera się na piśmie przed organem uprawnionym do wydania decyzji.
Ugoda powinna zawierać:
1. Oznaczenie organu, przed którym została zawarta,
2. Datę sporządzenia (zawarcia),
3. Oznaczenie stron,
4. Przedmiot i treść ugody,
5. Wzmiankę o jej odczytaniu i przyjęciu przez strony,
6. Podpisy stron oraz podpis pracownika organu administracji upoważnionego do sporządzenie zgody (art. 117 1 KPA)
Do zawarcia ugody można przybrać świadków.
Z faktu zawarcia ugody sporządza się protokół, który podpisuje pracownik organu. Ugodę zatwierdza się postanowieniem w terminie 7 dni od dnia zawarcia ugody
! Ugodę można wykonywać po upływie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie. Wykonywalność ugody organ stwierdza pisemnie na jej egzemplarzu. Po zawarciu ugody na piśmie i po sporządzeniu protokołu każdej ze stron dostarcza się odpis ugody. Ugoda ma moc decyzji.
Przyjmuje się w literaturze, że powyższe postanowienie rozstrzyga sprawę, co do jej istot, jeżeli ugodę zatwierdzono postanowieniem a strona nie wniosła zażalenie na postanowienie.

Zatwierdzenie bądź odmowa zatwierdzenie ugody następuje w drodze postanowienia, na, które służy zażalenie ? postanowienie w taj samej sprawie powinno być wydane w ciągu 7 dni od zawarcie ugody. Ugoda staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne. Zatwierdzona ugoda wywiera takie same skutki jak decyzja,

114. Możliwość wzruszenia ugody.
Art. 119. 2. W przypadku, gdy ugoda zawarta została w toku postępowania odwoławczego, z dniem, w którym stało się ostateczne postanowienie zatwierdzające ugodę, traci moc decyzja organu pierwszej instancji, o czym zamieszcza się wzmiankę w tym postanowieniu.
Ugoda wymaga zatwierdzenia przez organ administracji publicznej, przed którym została zawarta. Zatwierdzenie lub odmowa zatwierdzenia następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Postanowienie powinno być wydane w ciągu 7 dni od dnia zawarcia ugody.

115. Skutki prawne zawarcia ugody.
Art. 121.
Zatwierdzona ugoda wywiera takie same skutki, jak decyzja wydana w toku postępowania administracyjnego.
Art. 119. 2. W przypadku, gdy ugoda zawarta została w toku postępowania odwoławczego, z dniem, w którym stało się ostateczne postanowienie zatwierdzające ugodę, traci moc decyzja organu pierwszej instancji, o czym zamieszcza się wzmiankę w tym postanowieniu.
Doręczenie stronom odpisu ugody wraz z postanowieniem o jej zatwierdzeniu powoduje związanie się stron i organu administracyjnego. Ugoda będzie też korzystać z domniemania prawidłowości, które rozciągać się będzie również na postanowienie o jej zatwierdzeniu.

116. Możliwość zawarcia ugody w toku instancji.
W każdym momencie toku postępowania przed organem administracyjnym I i II instancji można zawrzeć ugodę, do momentu wydania decyzji w sprawie.
Zawarcie ugody może nastąpić również, gdy SN rozpoznaje skargę na postanowienie organu w sprawie zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia ugody zawartej przed tym organem. W sprawach tych należy uznać za możliwe zawarcie ugody o nowej treści, której zatwierdzenie w formie postanowienia dokonuje SN. Nadto nie można wyłączyć zawarcie ugody w postępowaniu przed SN pomiędzy stroną skarżącą a organem, który wydał zaskarżoną decyzję.

117. Pojęcie postanowienia i jego znaczenie procesowe.
Postanowienie jest aktem administracyjnym, który nie rozstrzyga sprawy, co do jej istoty, ale reguluje kwestie procesowe i porządkowe. Jest pismem ściśle sformalizowanym, układem zewnętrznym podobnym do decyzji.
Postanowienie może mieć wpływ na poszczególne czynności procesowe, albo na stosowanie określonych procesowych ? wpływanie na bieg postępowania. Niektóre postanowienia wpływają na bieg postępowania hamująco (odmowa przywrócenia terminu do wniesienia odwołania), albo umożliwiają bieg postępowania, gdy termin zostanie przywrócony.

Różnica między postanowieniem a decyzją:
? Decyzja, co do istoty rozstrzyga i kończy postępowania
? Decyzje kierowane są do stron, postanowienie do strony
? Decyzje wydawane są na podstawie przepisów prawa administracyjnego (prawo materialne, a postanowienie na podstawie przepisów postępowania administracyjnego
118. Wymogi formalne postanowienia.
Postanowienie jest aktem administracyjnym, ściśle sformalizowanym i składa się z następujących elementów:
1. oznaczenie organu administracji publicznej,
2. datę jego wydania,
3. oznaczenie strony lub stron albo innych osób biorących udział w postępowaniu, (Wskazanie podmiotu czy też inaczej uczestnika, którego postanowienie dotyczy np. strona, świadek, biegły).
4. powołanie podstawy prawnej (np. przepis k.p,a.),
5. rozstrzygnięcie,
6. uzasadnienie (faktyczne i prawne),
7. pouczenie, czy i w jakim trybie służy na nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego
8. oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do jego wydania.

Postanowienie doręcza się na piśmie

119. Obowiązek uzasadnienia postanowienia.
Uzasadnione muszą być
? Postanowienia, na które służy zażalenie,
? Postanowienia, wydane w wyniku wniesionego zażalenia,
? Postanowienia, na które służy skarga do Sądu Administracyjnego.
Muszą być obowiązkowo uzasadnienia.
Postanowienia, na które nie służy zażalenie nie wymagają uzasadnienia.

Postanowienie, na które służy zażalenie bądź skarga do Sądu Administracyjnego muszą być wydane w formie pisemnej. Natomiast pozostałe postanowienia mogą być wydane w formie ustnej, ale fakt ten należy utrwalić w protokole.

Art. 124. 2. Postanowienie powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, jeżeli służy na nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego oraz gdy wydane zostało na skutek zażalenia na postanowienie.

Art. 125.
1. Postanowienia, od których służy stronom zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego, doręcza się na piśmie.
3. Postanowienie, które może być zaskarżone do sądu administracyjnego, doręcza się stronie wraz z pouczeniem o dopuszczalności wniesienia skargi oraz uzasadnieniem faktycznym i prawnym.

120. Zaskarżalność postanowienia.
Środkiem zaskarżenie postanowienia jest zażalenie na postanowienie.
Postanowieni jest zaskarżalne wówczas, jeżeli:
? Przepis kodeksu tak stanowi (lub innych ustaw).
? Przepis kodeksu nic nie mówi, tzn. że zażalenie na postanowienie nie przysługuje.
Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni do organu wyższego stopnia za pośrednictwem tego organu, który wydał zaskarżone postanowienie.
Wniesienie zażalenie nie wstrzymuje wykonania postanowienia. Na wniosek strony organ może wstrzymać wykonanie.
Regułą jest, że postanowienia, od których służy zażalenie, są doręczane na piśmie.

121. Postanowienia nie podlegające zaskarżeniu.
Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji.
Postanowienia te muszą być uzasadnione.
Jeżeli przepis nic nie mówi to postanowienie nie podlega zaskarżeniu. Zażalenie przysługuje wówczas, gdy przepis to wyraźnie wskazuje (zwrot ?przysługuje zażalenie?).

122. Tryb wnoszenia zażalenia na postanowienie.
Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenie postanowienia stronie lub ustnego ogłoszenie postanowienia do organu wyższego stopnia za pośrednictwem tego organu, który wydał zaskarżone postanowienie.
Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postępowania.
Na wniosek skarżącego organ może wstrzymać wykonanie postanowienia.
Organ Pierwszej Instancji w terminie 7 dni może zmienić lub uchylić swoje postanowienie, jeżeli w całości przychyla się do żądanie skarżącego.

123. Tryb rozpoznania zażalenia na postanowienie.
Do rozpatrzenia zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołania.

Art. 127.
1. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji.
2. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy.
3. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.
4. (skreślony).
Art. 128.
Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania.
Art. 129.
1. Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.
2. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie.
3. Przepisy szczególne mogą przewidywać inne terminy do wniesienia odwołania.

124. Środki wzruszenie (zaskarżenie) decyzji.
Nadzwyczajne środki wzruszenie decyzji administracyjnej (art. 145-163)

Środki nadzwyczajne mogą być wniesione od decyzji ostatecznych i w przypadkach ściśle określonych przez przepis.

Środki dzielimy na:
1. Środki nadzwyczajne. Do nich należą uchylania lub zmiana decyzji w trybie art.154, 155 k.p.a.
2. Środki zwyczajne. Przysługują one w toku instancji. Do takich środków zaliczamy:
? Odwołanie od decyzji
? Zażalenie na postanowienie
? Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Druga grupa środków to:
1. Środki samoistne (samodzielne):
? Odwołanie od decyzji.
? Zażalenie na postanowienie.
? Wznowienie postępowanie itp.
2. Środki niesamoistne:
? Jeżeli na postanowienie nie służy zażalenie to może ono być zaskarżone w odwołaniu od decyzji.

Nadzwyczajne środki wzruszenia decyzji:
1. Uchylenie lub zmiana decyzji w trybie art. 154 i 155 k.p.a.
2. Uchylenie lub zmiana decyzji w niezbędnym zakresie art. 161 k.p.a. !!!
3. Stwierdzenie nieważności decyzji art. 156-160.
4. Wznowienie postępowania art. 145-153.
5. Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji art. 162 k.p.a.

125. Okoliczności uzasadniające wznowienie postępowania.
Wznowienie postępowanie nie przesądza o tym, że decyzja zostanie uchylona. Organ przeprowadza postępowanie wyjaśniające i ustala czy wskazana okoliczność miała istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Jeżeli, stwierdzi, że takiego wpływu nie miała ? odmawia uchylenia decyzji.
Art. 145 1 wymienia osiem rodzajów okoliczności będących podstawą do wznowienia postępowania. Dodatkowa okoliczność przewidziana jest w art. 145a.

Z jakich powodów można wznowić postępowanie?
1. Dowody na podstawie, których wydano decyzję okazały się fałszywe.
2. Decyzję wydano w wyniku przestępstwa, np.
? Przekupiono urzędnika
? Zastraszono urzędnika
? Urzędnik przekroczył swoje uprawnienia lub nie dopełnił obowiązku.
3. Decyzja została wydana przez pracownika lub organ podlegającego wyłączeniu w trybie art. 24 k.p.a., Bądź organu w trybie art. 25.
4. Strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu (np. organ nie powiadomił strony o przeprowadzonych czynnościach procesowych).
5. Wyjdą na jaw istotne dla sprawy okoliczności, które nie były znane organowi w momencie wydawania decyzji, chociaż obiektywnie istniały.
6. Decyzja została wydana bez wymaganego prawem stanowiska innego organu.
7. Zagadnienie wstępne zastało rozstrzygnięte odmienne przez organ od stanowiska przyjętego przez organ załatwiającego sprawę.
8. Decyzja została wydana w oparciu o inną decyzje lub orzeczenie sądowe, które następnie zostało uchylone lub zmienione
9. Art. 145a. 1. Można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie, którego została wydana decyzja.

Wznowienie postępowania następuje w drodze postanowienia
126. Wznowienie postępowania mimo braku stwierdzenie sfałszowania dowodu.
Art. 145. 2. Z przyczyn określonych w 1 pkt 1 i 2 postępowanie może być wznowione również przed stwierdzeniem sfałszowania dowodu lub popełnienia przestępstwa orzeczeniem sądu lub innego organu, jeżeli sfałszowanie dowodu lub popełnienie przestępstwa jest oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne dla uniknięcia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważnej szkody dla interesu społecznego.

(Art. 145. 1. W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:
1) dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe,
2) decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,)

127. Tryb wnoszenia wniosku o wznowienie postępowania.
Art. 147.
Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. Wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 1 pkt 4 oraz w art. 145a następuje tylko na żądanie strony.
Art. 148.
1. Podanie o wznowienie postępowania wnosi się do organu administracji publicznej, który wydał w sprawie decyzję w pierwszej instancji, w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania.
2. Termin do złożenia podania o wznowienie postępowania z przyczyny określonej w art. 145 1 pkt 4 biegnie od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji.

128. Tryb wznowienia postępowania.
? Postępowanie może być wznowione z urzędu lub na żądanie strony.
? Strona powinna wystąpić wnioskiem o wznowienie w terminie jednego miesiąca od daty, kiedy dowiedziała się o podstawie do wznowienia postępowania.
? Podanie wnosi się do organu, który wydał decyzje w Pierwszej Instancji.
? Właściwym do wznowienia postępowania jest organ, który wydał decyzję w ostatniej instancji (tym organem może być zarówno organ pierwszego jak i drugiego stopnia).
? Jeżeli podstawą wznowienia jest działalność organu przewidziana w art. 145 1 pkt. 1 decyzje oparte na podstawie nieprawdziwych dowodów wówczas właściwym do wznowienia postępowania jest Organ Drugiej Instancji, który wznawia postępowanie i wyznacza inny organ do przeprowadzenia postępowanie wyjaśniającego.
? Postępowanie w sprawie wznowienia wszczyna się w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie.
? Wznowienia odmawia się w drodze decyzji. Jak od każdej decyzji i od tej decyzji też służy odwołanie.

129. Rozstrzygnięcia po wznowieniu postępowania.
Art. 151.
1. Organ administracji publicznej, o którym mowa w art. 150, po przeprowadzeniu postępowania określonego w art. 149 2 wydaje decyzję, w której:
1) odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej, gdy stwierdzi brak podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 1 lub art. 145a, albo
2) uchyla decyzję dotychczasową, gdy stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 1 lub art. 145a, i wydaje nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy.

130. Okoliczności uzasadniające odmowę uchylenia lub zmiany decyzji.
Art. 146.
1. Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat, zaś z przyczyn określonych w art. 145 1 pkt 3-8 oraz w art. 145a, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat. Stwierdza się wtedy, że decyzja została wydana z naruszeniem prawa.
2. Nie uchyla się decyzji także w przypadku, jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.

131. Skutki prawne uchylenie lub zmiany decyzji w wyniku wznowienia postępowania.
Wznowienie postępowania powoduje wstrzymanie wykonania decyzji w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
Decyzje mogą wywołać podwójny skutek prawny:
? Skutek materialno prawny ? wyraża się w nadaniu, odebraniu, odmowie przyznania lub zmianie zakresu uprawnienia strony albo też w nałożeniu, zwolnieniu, zmianie zakresu obowiązku ciążącego na stronie czy też stwierdzeniu istnienia bądź nieistnienia konkretnego stosunku prawnego.
? Stosunek procesowy ? polega na przerwaniu stosunku procesowego pomiędzy organem orzekającym w sprawie a stroną.

132. Podstawy prawne stwierdzenia nieważności decyzji.
Art. 156.
1. Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:
1) wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,
2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,
3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
4) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,
7) zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.
2. Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także, gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne.

133. Tryb stwierdzenia nieważności decyzji.
Podanie o stwierdzenie nieważności decyzji należy wnieść w ciągu miesiąca od organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu, który wydała decyzję.
Postępowanie może być wszczęte na żądanie strony albo z urzędu.
Po przeprowadzeniu postępowania organ:
1. stwierdza nieważność decyzji w drodze decyzji, która podlega zaskarżeniu,
2. nie stwierdza się nieważności decyzji, gdy od momentu jej wydania bądź ogłoszenie upłynęło 10 lat bądź wywołała ona nie odwracalne skutki prawne (wtedy organ ogranicza się do stwierdzenia wydania decyzji z naruszeniem prawa.
Nieważność decyzji stwierdza organ wyższego stopnia lub właściwy w sprawie minister.
Jeżeli stwierdzono nieważność decyzji, to taka decyzja przestaje obowiązywać z mocą wsteczną, ? od kiedy zaczęła wywoływać skutki prawne.

Art. 157.
1. Właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art. 156 jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze - ten organ.
2. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.
3. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji następuje w drodze decyzji.

134. Skutki stwierdzenia nieważności decyzji.
Art. 159.
1. Organ administracji publicznej, właściwy w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, wstrzyma z urzędu lub na żądanie strony wykonanie decyzji, jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że jest ona dotknięta jedną z wad wymienionych w art. 156 1.
2. Na postanowienie o wstrzymaniu wykonania decyzji służy stronie zażalenie.

Stronie, która poniosła szkodę na skutek stwierdzenie nieważności decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba, że ponosi ona winę za powstanie okoliczności nieważności decyzji. (Tak mówi art. 160, który został uchylony)

Art. 161.
3. Stronie, która poniosła szkodę na skutek uchylenia lub zmiany decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę od organu, który uchylił lub zmienił tę decyzję; organ ten, w drodze decyzji, orzeka również o odszkodowaniu.
4. Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym stała się ostateczna decyzja uchylająca lub zmieniająca decyzję.

WYKŁADY
Skutki prawne stwierdzenia nieważności decyzji.
Decyzja taka przestaje obowiązywać z mocą wsteczną. Należy odwrócić skutki wywołane przez decyzję. W związku z tym, jeżeli strona poniosła szkodę służy jej roszczenie o odszkodowanie.

135. Skutki prawne stwierdzenie ze decyzja została wydana z naruszeniem prawa.
Decyzja stwierdzająca wydanie decyzji z naruszeniem prawa nie eliminuje wadliwej decyzji z obrotu prawnego. Uzyskanie takiej decyzji przez stronę nie zmienia jej sytuacji, ale daje podstawę do wystąpienia z roszczeniem o odszkodowanie (ochrona interesów strony) za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba, że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wydanie z naruszeniem prawa decyzji.

136. Odszkodowanie w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji.
Stronie, która poniosła szkodę przysługuje odszkodowanie. O wysokości odszkodowania decyduje organ, który stwierdza nieważność decyzji. Jeżeli strona jest niezadowolona może pozostałą część dochodzić przed sądem powszechnym.
Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym stała się ostateczna decyzja uchylająca lub zmieniająca decyzję.

Wyróżniamy dwa tryby odszkodowanie:
? Mieszany ? odszkodowanie przysługuje jedynie od organu administracyjnego,
? Wyłącznie sądowy ? odszkodowania dochodzi jedna ze stron postępowania od innej strony winnej powstania okoliczności powodujących wadę decyzji.

Na odszkodowanie składa się:
? Rzeczywiście poniesiona strata
? Utracony zysk
? Ewentualne straty moralne

Odszkodowania dochodzi się przed sądem powszechnym (art. 417 k.c.) (160 k.p.a. Jest skreślony, nie obowiązuje).
Strona nie może dochodzić odszkodowania, jeżeli:
? Przyczyniła się do wydania unieważnionej decyzji
? Do wydani takiej decyzji przyczyniła się inna strona (osoba) to roszczenie o odszkodowanie służy do tej strony.
? Stwierdzenie, że decyzję wydano z naruszeniem prawa
Decyzja taka nadal funkcjonuje w obrocie prawnym. Natomiast, jeżeli strona poniosła szkodę służy jej roszczenie o odszkodowanie na zasadach jak wyżej.

137. Uchylenie lub zmiana decyzji w trybie art. 154 k.p.a. (strona nie nabyła prawa)
Decyzja ostateczna na mocy, której żadna ze stron nie nabyła prawa może być w każdym czasie uchylona bądź zmieniona z urzędu lub na żadanie strony przez organ, który tę decyzje wydał lub organ wyższego stopnia w trybie nadzoru. Organ wydaje decyzję w sprawie uchylenie lub zmiany dotychczasowej decyzji.
Jeżeli decyzja jest odmowna to strona nie nabyła prawa.

Art. 154.
1. Decyzja ostateczna, na mocy, której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.
2. W przypadkach wymienionych w 1 właściwy organ wydaje decyzję w sprawie uchylenia lub zmiany dotychczasowej decyzji.
3. W sprawach należących do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego do zmiany lub uchylenia decyzji, o której mowa w 1 oraz w art. 155, właściwe są organy tych jednostek.

138. Uchylenie i zmiana decyzji w trybie art. 155. (strona nabyła prawo)
Decyzja ostateczna na mocy, której strona nabyła prawo może być w każdy czasie zmieniona lub uchylona na żądanie strony przez organ który ją wydał lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli nie sprzeciwiają się temu przepisy przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes stron. Musi być wyrażona zgoda przez stronę!

Art. 155.
Decyzja ostateczna, na mocy, której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony; przepis art. 154 2 stosuje się odpowiednio.

139. Uchylenie lub zmiana decyzji w niezbędnym zakresie a trybie art. 161. k.p.a.
Uchylenie lub zmiana decyzji w niezbędnym zakresie art. 161 k.p.a.
Minister! może w każdym czasie uchylić lub zmienić decyzję ostateczną w niezbędnym zakresie, ze względu na:
1. Zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego,
2. Ważny interes gospodarczy kraju,
3. Inny ważny interes państwa.
Jeżeli w wyniku tego strona poniesie stratę to służy jej roszczenie o odszkodowanie.

Odszkodowanie dotyczy:
1. Rzeczywiście poniesionej straty,
2. Utraconego zysku,
3. Ewentualnych strat moralnych.
O wysokości odszkodowanie orzeka organ, który uchylił decyzje.
Jeżeli strona jest niezadowolona z wysokości odszkodowanie to o pozostałą cześć może wnieść powództwo do Sądu Powszechnego.

Art. 161.
1. Minister (kierownik urzędu celnego lub równorzędnego np. komendant główny policji, prezes głównego urzędu ceł) może uchylić lub zmienić w niezbędnym zakresie każdą decyzję ostateczną, jeżeli w inny sposób nie można usunąć stanu zagrażającego życiu lub zdrowiu ludzkiemu albo zapobiec poważnym szkodom dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów Państwa.
2. Uprawnienia określone w 1 w stosunku do decyzji wydanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego w sprawach należących do zadań z zakresu administracji rządowej, przysługują również wojewodzie.

140. Skutki prawne uchylenia lub zmiany decyzji w trybie art. 161 k.p.a.
Jeżeli w wyniku uchylenie lub zmiany decyzji strona poniosła szkodę to służy jej roszczenie o odszkodowanie, za rzeczywiście poniesioną stratę.
O wysokości odszkodowanie orzeka organ uchylający decyzję.
Jeżeli strona jest nie zadowolona z wysokości odszkodowania to pozostałą różnicę może dochodzić przez sądem powszechnym.
Odszkodowanie dotyczy:
4. Rzeczywiście poniesionej straty,
5. Utraconego zysku,
6. Ewentualnych strat moralnych.

141. Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji.
Art. 162.
1. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję w pierwszej instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli decyzja:
1) stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia takiej decyzji nakazuje przepis prawa albo, gdy leży to w interesie społecznym lub w interesie strony,
2) została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonego warunku, a strona nie dopełniła tego warunku.
2. Organ administracji publicznej, o którym mowa w 1, uchyli decyzję, jeżeli została ona wydana z zastrzeżeniem dopełnienia określonych czynności, a strona nie dopełniła tych czynności w wyznaczonym terminie.
3. Organ stwierdza wygaśnięcie decyzji lub uchyla decyzję na podstawie przepisów 1 i 2 w drodze decyzji.
Art. 163.
Organ administracji publicznej może uchylić lub zmienić decyzję, na mocy której strona nabyła prawo, także w innych przypadkach oraz na innych zasadach niż określone w niniejszym rozdziale, o ile przewidują to przepisy szczególne.

142. Wydawanie zaświadczeń.
? Zaświadczenie jest to urzędowe potwierdzenie stanu prawnego bądź stanu faktycznego bądź też tych stanów łącznie.
? Zaświadczenie wydaje się, jeżeli wymaga tego przepis prawa.
? Zaświadczenie wydaje się na żądanie strony, jeżeli strona ma interes w urzędowym potwierdzeniu stanu prawnego lub stanu faktycznego.
? Zaświadczenie zawsze wydaje się na żądanie strony.
? Z urzędu zaświadczeń się nie wydaje!!!
? Zaświadczenie w prawie administracyjnym na różne nazwy: dowód, indeks, zaświadczenie lekarskie, akt, urodzenia, akt małżeństwa.
? Zaświadczenie powinno być wydane niezwłocznie. Nie poniżej niż w terminie 7 dni.
? Organ może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, jeżeli nie posiada materiałów wystarczających do wydania zaświadczenie.
? Organ odmawia wydania zaświadczenie w drodze postanowienie, na które służy zażalenie.
? Jeżeli treść zaświadczenie wykracza poza granice żądanie to strona może żądać sprostowania takiego zaświadczenia. W przypadku odmowy, stronie służy zażalenie, a następnie skarga do Sądu Administracyjnego.
? Postępowanie w sprawach zaświadczeń stosowane jest również w przypadku podmiotów prywatnych. Obecnie tego rozdziału nie stosuje się do zaświadczeń w sprawach skarbowych (uregulowane jest to w ordynacji podatkowej).

Art. 217.
1. Organ administracji publicznej wydaje zaświadczenie na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie.
2. Zaświadczenie wydaje się, jeżeli:
1) urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa,
2) osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.
3. Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie siedmiu dni.

143. Pojęcie skargi zwykłej (popularnej) i tryb wnoszenie skargi.
Skarga jest to wyraz nie zadowolenie obywatela z biurokratycznego i przewlekłego załatwienia sprawy lub nieodpowiedniego zachowanie urzędnika w stosunku do petenta.
Skarga może być złożona w każdej sprawie.
Skarga może być składana indywidualnie lub w imieniu innych osób ( wówczas potrzebne jest upoważnienie). (petycja ? jest to skarga większej zbiorowości).
Skargę można złożyć pisemnie lub ustanie do protokołu.
O tym czy dane pismo jest skargą lub wnioskiem świadczy treść pisemna, a nie jego forma i nazwa.
Do rozpatrzenia skargi jest odpowiednio organ wyższego stopnia lub podmiot sprawujący nadzór nad skarżonym organem.
Jeżeli organ jest niewłaściwy do rozpatrzenie skargi to wówczas przekazuje je niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni do organu właściwego.
Organ właściwy może przekazać ją do rozpoznania organowi niższego stopnia, o ile skarga nie dotyczy tego organu.
Skargę na pracownika można przekazać do załatwienie przełożonemu tego pracownika i należy zawiadomić o sposobie jej załatwienie właściwy organ. O przekazaniu skargi zawiadamia się również skarżącego.

Art. 227.
Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.
Art. 228.
Skargi składa się do organów właściwych do ich rozpatrzenia.
Art. 229.
Jeżeli przepisy szczególne nie określają innych organów właściwych do rozpatrywania skarg, jest organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności:
1) rady gminy, rady powiatu i sejmiku województwa ? wojewoda, a w zakresie
spraw finansowych- regionalna izba obrachunkowa,
2) organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego w sprawach
należących do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej ? wojewoda,
3) wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) i kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw określonych w pkt 2 - rada gminy,
4) zarządu powiatu oraz starosty, a także kierowników powiatowych służb, inspekcji, straży i innych jednostek organizacyjnych, z wyjątkiem spraw określonych w pkt 2 ? rada powiatu,
5) zarządu i marszałka województwa, z wyjątkiem spraw określonych w pkt 2
? sejmik województwa,
6) wojewody w sprawach podlegających rozpatrzeniu według kodeksu ? właściwy minister, a w innych sprawach Prezes Rady Ministrów,
7) innego organu administracji rządowej, organu przedsiębiorstwa państwowego lub innej państwowej jednostki organizacyjnej ? organ wyższego stopnia lub sprawujący bezpośredni nadzór,
8) ministra ? Prezes Rady Ministrów,
9) organu centralnego i jego kierownika ? organ, któremu podlega.
Art. 230.
Do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań i działalności organizacji społecznej właściwy jest organ bezpośrednio wyższego stopnia tej organizacji, a w stosunku do organu naczelnego organizacji - Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący nadzór nad działalnością tej organizacji.
Art. 231.
Jeżeli organ, który otrzymał skargę, nie jest właściwy do jej rozpatrzenia, obowiązany jest niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie siedmiu dni przekazać ją właściwemu organowi, zawiadamiając równocześnie o tym skarżącego, albo wskazać mu właściwy organ.
Art. 232.
1. Organ właściwy do rozpatrzenia skargi może ją przekazać do załatwienia organowi niższego stopnia, o ile skarga nie zawiera zarzutów dotyczących działalności tego organu.
2. Skargę na pracownika można przekazać do załatwienia również jego przełożonemu służbowemu, z obowiązkiem zawiadomienia organu właściwego do rozpatrzenia skargi o sposobie jej załatwienia.
3. O przekazaniu skargi zawiadamia się równocześnie skarżącego.
Art. 233.
Skarga w sprawie indywidualnej, która nie była i nie jest przedmiotem postępowania administracyjnego, powoduje wszczęcie postępowania, jeżeli została złożona przez stronę. Jeżeli skarga taka pochodzi od innej osoby, może spowodować wszczęcie postępowania administracyjnego z urzędu, chyba że przepisy wymagają do wszczęcia postępowania żądania strony.
Art. 234.
W sprawie, w której toczy się postępowanie administracyjne:
1) skarga złożona przez stronę podlega rozpatrzeniu w toku postępowania, zgodnie z przepisami kodeksu,
2) skarga pochodząca od innych osób stanowi materiał, który organ prowadzący postępowanie powinien rozpatrzyć z urzędu.
Art. 235.
1. Skargę w sprawie, w której w toku postępowania administracyjnego została wydana decyzja ostateczna, uważa się zależnie od jej treści za żądanie wznowienia postępowania lub za żądanie stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany z urzędu.
2. W przypadkach określonych w 1 żądanie zostanie uwzględnione, gdy zachodzą przewidziane w kodeksie warunki do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany.
Art. 236.
W przypadkach określonych w art. 233 i 234 organem właściwym do rozpatrzenia skargi jest organ uprawniony do wszczęcia postępowania lub organ, przed którym toczy się postępowanie, a w przypadkach określonych w art. 235 - organ właściwy do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo do jej uchylenia lub zmiany.
Art. 237.
1. Organ właściwy do załatwienia skargi powinien załatwić skargę bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca.
2. Posłowie na Sejm, senatorowie i radni, którzy wnieśli skargę we własnym imieniu albo przekazali do załatwienia skargę innej osoby, powinni być zawiadomieni
o sposobie załatwienia skargi, a gdy jej załatwienie wymaga zebrania dowodów, informacji lub wyjaśnień - także o stanie rozpatrzenia skargi, najpóźniej w terminie czternastu dni od dnia jej wniesienia albo przekazania.
3. O sposobie załatwienia skargi zawiadamia się skarżącego.
4. W razie niezałatwienia skargi w terminie określonym w 1 stosuje się przepisy art. 36-38.
Art. 238.
1. Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi powinno zawierać: oznaczenie organu, od którego pochodzi, wskazanie, w jaki sposób skarga została załatwiona, oraz podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia skargi. Zawiadomienie o odmownym załatwianiu skargi powinno zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne.
2. W zawiadomieniu, o którym mowa w 1, w jednostkach organizacyjnych resortu obrony narodowej można pominąć imię i nazwisko osoby upoważnionej do załatwienia skargi.
Art. 239.
1. W przypadku gdy skarga, w wyniku jej rozpatrzenia, uznana została za bezzasadną i jej bezzasadność wykazano w odpowiedzi na skargę, a skarżący ponowił skargę bez wskazania nowych okoliczności - organ właściwy do jej rozpatrzenia może, w odpowiedzi na tę skargę, podtrzymać swoje poprzednie stanowisko.
2. O załatwieniu w sposób określony w 1 skargi wniesionej ponownie organ załatwiający tę skargę zawiadamia organ wyższego stopnia; nie dotyczy to skarg załatwianych przez organy naczelne.
Art. 240.
Gdy skarga dotyczy sprawy, która nie podlega rozpatrzeniu według przepisów kodeksu
(art. 3 1 i 2) albo nie należy do właściwości organów administracji publicznej, przepisy art. 233-239 stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem, że w miejsce pozostałych przepisów kodeksu stosuje się przepisy postępowania właściwego dla danej sprawy.

144. Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi.
Organ, do którego wpłynęła skarga ma obowiązek udzielenia odpowiedzi na nią. Skarga powinna być załatwiona w ciągu jednego miesiąca. W odpowiedzi należy podać:
1. kto załatwił skargę (organ),
2. treść odpowiedzi,
3. jeżeli nie uwzględnia się żądań skarżącego to należy podać uzasadnienie faktyczne i prawne,
4. podpis osoby, która skargę załatwiła.

Art. 238.
1. Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi powinno zawierać: oznaczenie organu, od którego pochodzi, wskazanie, w jaki sposób skarga została załatwiona, oraz podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia skargi. Zawiadomienie o odmownym załatwianiu skargi powinno zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne.
2. W zawiadomieniu, o którym mowa w 1, w jednostkach organizacyjnych resortu obrony narodowej można pominąć imię i nazwisko osoby upoważnionej do załatwienia skargi.

145. Przyjmowanie skarg i wniosków.
Organy państwowe, samorządowe i społeczne są zobowiązane do przyjmowania obywateli w sprawach skarg i wniosków w ustalonych przez siebie dniach i godzinach.
Kierownicy i ich zastępcy zobowiązani są przyjmować obywateli w sprawach skarg i wniosków, co najmniej raz w tygodniu.
Dni i godziny przyjęć powinny być dostosowane do potrzeb ludności, a raz w tygodniu powinno się przyjmować po godzinach pracy.
O dniach i godzinach przyjęć powinno się umieści informację w widocznym miejscu.
Adnotacje, pisma, skargi i wnioski są przechowywane i podlegają kontroli w razie potrzeby.
Stanowią dowód rejestrujący przebieg i termin załatwienia poszczególnych spraw.
Pracownik, który otrzymał skargę dotyczącą jego działalności, zobowiązany jest ją przekazać niezwłocznie swojemu przełożonemu.

O tym czy pismo jest skargą czy wnioskiem decyduje treść a nie nazwanie.
Skargę składa si e do właściwych organów nadrzędnych.

Przedmiotem wniosków mogą być sprawy:
? ulepszenie organizacji,
? wzmocnienia praworządności,
? usprawnienia pracy
? ochrony własności.
Wniosek składany jest do właściwego organu ze wzglądu na przedmiot wniosek, jeżeli organ jest nie właściwy ma 7 dni na przekazanie wniosku do właściwego organu. Wnioskodawca niezadowolony ze sposobu załatwienia sprawy może wnieść skargę.

146. Opłaty i koszty postępowania.
Art. 261.
1. Jeżeli strona nie wpłaciła należności tytułem opłat i kosztów postępowania, które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry, organ administracji publicznej prowadzący postępowanie wyznaczy jej termin do wniesienia tych należności. Termin ten nie może być krótszy niż siedem dni, a dłuższy niż czternaście dni.
2. Jeżeli w wyznaczonym terminie należności nie zostaną uiszczone, podanie podlega zwrotowi lub czynność uzależniona od opłaty zostanie zaniechana.
3. Na postanowienie w sprawie zwrotu podania służy zażalenie.
4. Organ powinien jednak załatwić podanie mimo nie uiszczenia należności:
1) jeżeli za niezwłocznym załatwieniem przemawiają względy społeczne lub wzgląd na ważny interes strony,
2) jeżeli wniesienie podania stanowi czynność, dla której jest ustanowiony termin zawity,
3) jeżeli podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą.
Art. 262.
1. Stronę obciążają te koszty postępowania, które:
1) wynikły z winy strony,
2) zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie.
2. W uzasadnionych przypadkach organ administracji publicznej może zażądać od strony złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania.
Art. 263.
1. Do kosztów postępowania zalicza się koszty podróży i inne należności świadków i biegłych oraz stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, a także koszty spowodowane oględzinami na miejscu, jak również koszty doręczenia stronom pism urzędowych.
2. Organ administracji publicznej może zaliczyć do kosztów postępowania także inne koszty bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy.
Art. 264.
1. Jednocześnie z wydaniem decyzji organ administracji publicznej ustali w drodze postanowienia wysokość kosztów postępowania, osoby zobowiązane do ich poniesienia oraz termin i sposób ich uiszczenia.
2. Na postanowienie w sprawie kosztów postępowania osobie zobowiązanej do ich poniesienia służy zażalenie.
Art. 265.
Wszelkie nie uiszczone w terminie opłaty i koszty postępowania oraz inne należności wynikłe z tego postępowania podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych.