Skład i budowa atmosfery
1. Skład chemiczny powietrza który jest soistą dla Ziemii mieszaniną gazów tworzących atmosfę.
2.Pionowa budowa atmosfery:
a) analiza zmian temperatury w przekroju pionowym atmosfery
b)inwersja termiczna - (pojęcie)
c) zmiany adiabatyczne - gradient wilgotnoadiabatyczny to zmiaan temperatury i 0,6 C na 100m wysokości, jeżeli ciśnienie spada to maleje również temp, przy wzroście ciśnienia temperatura wzrasta ale nie ma wymiany ciepła z otoczeniem. (Zmienay temp. związane ze zmianami ciśnienia wilgotne powietrze się wolno ogrzewa)
-gradient suchoadiabatyczny to zmiana tempreatury o 1C/100m wysokości.
- w przektroju pionowym atmosfery ciśnienie wraz z wysokością maleje.
Cyrkulacja powietrza:
Ruch powietrza odbywa się zawsze od wyżu do niżu.
a) wyz baryczny jest układem ciśniena, w którym wartości izobar wzrastają do środka.
izobary - linie łączące punkty o tym samym ciśnieniu
b) niż baryczny jest to układ cieśnienia w którym wartości izobar ,aleja do środka.
Globalna cyrkulacja atmosferyczna jest to krązenie powietrza w skali całej kuli ziemskiej. Odbywa się w 3 komórkach na półkuli Pn i Pd:
- komóri Hadleya
-komórki Ferrela
-komórki polarne
a) w komórkach Hadleya odbywa się cyrkulacja passatowa
- passaty są stałymi suchymi wiatrami wiejącymi od zwrotnikó ku równikowi.
- antypassaty to prądy strumienowe w górnej troposferze wiejące od równika w stronę zwrotników, powietrze jest suche ponieważ para wodnawróciła do powierzchni Ziemi w postaci opadu atmosferycznego
b)komórki Ferrela - powietrze przemieszcza się od wyżów zwrotnikowych w stronę niżu na kołach podbiegunowych
-wiatry zachodnie
-częste wfronty atmosferyczne przemieszczające się z zachodu i towarzyszące im niże baryczne
c) komórki polarne
-wiatry wieją od biegunów w kierunku kół podbiegunowych
- dominują wiatry wschodnie
-w górnej troposferze prądy strumieniowe przemieszczają się z zachodu na wschód
3. Cyrkulacja monsunowa
a) cyrkulacja monsunowa jest wywołana różnicą ciśnienia pomiędzy dużymi obszarami lądó i oceanów, największy obszar monsunowy znajduje się w południowo wschodniej Azji
- południowo wschodnia Azja
- Basen zatoki bengalskiej
archipelag malajski
b) monsun letni jest wiatrem wiejącym z oceanu na ląd, powietrze jest wilgotne dlatego przynosi opady. Strefa wysokiego ciśnienia znajduje się nad oceanem a nieskiego ciśnienia nad lądem
c) monsun zimowy jest wiatrem suchym wiejącym z lądu nad którym tworzy się wyż w stronę oceanu nad któym jest strefa niskiego ciśnienia
4. Cyrkulacje lokalne o zmienności dobowej
a) brza
b) wiatry górskie i dolinne
inwersja termiczna jest to sytuacja w której na niższych wysokościach (ndn dwie doliny górskiej tem jest niższa aniżeli na większych wysokościach
c) wiatry typu fenowego (fen, halny, przewałowy)
opady i osady atmosferyczne
1. Warunki potrzebne do wystąpienia opadów lub osadów atmosferycznych
a) para wodna w powietrzu
b) jądra kondensacji
2 Porównanie opadów i osadów atmosferycznych
Opad Osad
Podobieństwa:
produkt kondensacji pary wodnej
stan skupienia stały lub ciekły
różniece:
Opad: kondensacja zachodzi na wysokości kilku km na pow Ziemi.
Osad: kondensacja zachodzi na po Ziemi i na przedmiotach znajdujących się na niej.
Mgła to zbiór cząsteczek wody zawieszonych w powietrzu do wysokości nawet kilkuset matrów
a) zamglenia - utrudniają widoczność powyżej 1km, w przeciwieństwie do mgieł utrudniających widoczność poniżej 1 km
b) rodzaje mgieł
-radiacyjne
-adwekcyjne
-mgły zmieszania
c) temperatura punktu rsy jest to temperatura w której następuje skroplenie pary wodnej przy danej zawartości pary wodnej w powietrzu. Im mniejsza jest temp powietrza tym mniejsza ilość pary wodnej jest potrzebna do skroplenia..
4Rodzaje chmur.
Strefy klimatyczne Ziemi:
a) klimat równikowy wybitnie wilgotny
- występowanie
-wysokie sumy opadó
-deszcze zenitalne
-opady przekraczają 200 mm w ciągu roku
- małe amplitudy dobowe i roczne
- średnie dobowe temperatury ponad 25 C
b) klimat podrównikowy suchy
- wzrost amplitudy temp nawet do 10 C
-opady do 1000 mm
2. strefa zwrotnikowa
a) pustynia - jest to obszar suchy który może być pokryty rożlinnością maksymalnie na 10% powierzchni
b) płpustynia - jest to obszar który może byc pokryty roślinnością na obszarze od 10% - 50% całej powierzchni
3. Strefa podzwrotnikowa
4.Strefa umiarkowana ciepła
5. Strefa umiarkowana chłodna
6. Strefa okołobiegunowa.