PARZYDEŁKOWCE = JAMOHŁONY
Cechy budowy parzydełkowców:
- występują w dwóch formach: osiadłego polipa i pływającej meduzy
- na powierzchni ciała występują struktury obronne zwane parzydełkami
- wnętrze wypełnia jama chłonąco-trawiąca
- trójwarstwowa budowa ciała: ektoderma ? zew, mezoderma , endoderma ? wew.
Odżywianie:
Wszystkie parzydełkowce są drapieżnikami. Nie posiadają układu wydalniczego, oddechowego i krążenia
Rozmnażanie:
* bezpłciowe: pączkowanie, podział
* płciowe:
Przegląd:
- stułbiopławy: stłubia pospolita, żeglarz portugalska
- krążkopławy: chełbia modra, meduza bełtwa
- koralowce: ukwiał, korale tworzące rafy koralowe
PŁAZIŃCE
- wirki: wypławek biały, czarny
- przywry: motylica wątrobowa, przywry krwi
- tasiemce: uzbrojony, nieuzbrojony, bruzdogłowy, bąblowcowy
1. przystosowanie tasiemca do pasożytniczego trybu życia
- taśmowaty, płaski kształt ciała
- brak narządów ruchu
- brak narządów zmysłów
- brak ubarwienia
- nabłonek odporny na działanie enzymów trawiennych żywiciela
- wykształcenie narządów czepnych, przyssawek i haczyków
- brak układu pokarmowego, krwionośnego i oddechowego
- silnie rozwinięty układ rozrodczy, ogromna produktywność jaj
- obojnactwo i samozapłodnienie
NICNIENIE
- glizda ludzka
- owsik
- włosień spiralny
1. Budowa zew i powłoka ciała
Kształt ciała: Silnie wydłużone. Zewnętrzną powłokę ciała stanowi wór powłokowo-mięśniowy składający się z oskórka, nabłonka i pojedynczej warstwy mięśni.
Oskórek - (zwany kutikulą) stanowi warstwę ochronną, przepuszcza jedynie wodę i gazy, zbudowany jest on z substancji białkowej..
Nabłonek - (zwany hypodermą) leży pod oskórkiem, tworzy on zgrubienia zwane wałkami hyperdermalnymi, biegnące wzdłuż ciała.
Warstwa mięśniowa- zbudowana jest z mięśni podłużnych. Jamę ciała wypełnia płyn surowiczy, który zapewnia zwierzęciu sprężystość
2. Układ pokarmowy
Ma postać przewodu. Dzieli się on na dwa odcinki: przedni (początkowy) i tylny (końcowy). Oba są pochodzenia ektodermalnego. Rozpoczynają się otworem gębowym, który prowadzi do gardzieli łączącej się z jelitem, a kończy otworem odbytowym.
3. Układ oddechowy, krążenie, nerwowy i wydalniczy
Nicienie nie posiadają układu oddechowego, a wymianę gazową prowadzą całą powierzchnią ciała. Pasożyty potrafią oddychać beztlenowo.
Układ krążenia nie został wyspecjalizowany, substancje odżywcze rozprowadzane są po organizmie przez płyn surowiczy.
Układ nerwowy składa się z pierścienia okołogardzielowego (obrączki okołogardzielowej), w skład, którego wchodzi 5 zwojów nerwowych i z pni nerwowych (pnia brzusznego i pnia grzbietowego), połączonych spoidłami poprzecznymi.
Układ wydalniczy jest zbudowany z 2 przewodów, które mają wspólne ujście.
CYKL ROZWOJOWY GLIZDY LUDZKIEJ:
To zwierzęta rozdzielno płciowe o zapłodnieniu wewnętrznym
I. Samica składa zapłodnione jaja, które wydostają się na zewnątrz ciała żywiciela
II. Z jaj rozwijają się i przekształcają w larwę inwazyjną
III. Człowiek połyka larwy inwazyjne np. z niedomytymi warzywami
IV. Larwy wędrują z krwią do żyły wątrobowej, serca, płuc, gardła i powtórnie połknięte docierają do jelita cienkiego, gdzie osiągają dojrzałość płciową
CYKL ROZWOJOWY OWSIKA:
I. Ma jednego żywiciela, jest rozdzielno płciowy
II. Pasożytuje w końcowym odcinku jelita grubego człowieka
III. Zakażenie następuje przez połknięcie jej (zanieczyszczone owoce, samozakażenie)
IV. Larwy wykluwają się w jelicie cienkim a dojrzewają w jelicie grubym
V. Dochodzi do kopulacji, po której giną samce
VI. Jaja składane są przez samice w okolicach odbytu
CYKL ROZWOJOWY WŁOSIENIA SPIRALNEGO:
I. Pasożytuje we wszystkich stadiach
II. Cykl życiowy przebiega w przewodzie pokarmowym i mięśniach szkieletowych
III. Zapłodnienie zachodzi w jelicie cienkim, samce giną, a samice rodzą larwy (1500 larw)
IV. Larwy wraz z krwią wędrują do mięśni gdzie zwijają się i otorbiają się tworząc cysty