"Pan Tadeusz" jako epopeja narodowa (notatki z lekcji).

Epos narodowy to obszerny utwór epicki przedstawiający panoramiczny i wszechstronny obraz dziejów narodu, bądź jego znaczącej grupy w przełomowym momencie dziejów.

"Pan Tadeusz" jest eposem, ponieważ spełnia wszystkie założenia gatunku. Bohaterem jest szlachta polska i litewska, a więc znacząca część narodu. Obraz życia szlachty przedstawiony jest w sposób wszechstronny, ponieważ poznajemy ich obyczaje, rozrywki, sposoby rozwiązywania konfliktów, organizowania uroczystości, np. zaręczyny, prowadzenie gospodarstwa. W utworze występują różnorodne grupy szlacheckie, np. magnateria, szlachta średniozamożna, zaściankowa, rezydenci. Utwór przedstawia przełomowy okres dziejów, bo:

-> jest to okres ogromnych nadziei Polaków, związanych z kampanią napoleońską, na odzyskanie niepodległości;
-> przedstawiona jest zapowiedź zmian społecznych, które sygnalizuje nadanie chłopom wolności;
-> kończy się pewna epoka dawnej Polski szlacheckiej, co zapowiada przymiotnik "ostatni", np. ostatni zajazd, ostatnie cymbalista, ostatni co tak poloneza wodzi.

Ponadto w "Panu Tadeuszu" występują zabiegi artystyczne, typowe dla tego gatunku, np. ratardacja (wprowadzenie opisu, który opóźnia akcję i nic nie wnosi), porównania homeryckie, rozpoczęcie utworu od inwokacji.