Pojęcie i podział
Państwo jako podmiot prawa mnar nie mogłoby praktycznie istnieć bez utrzymywania i rozwijania stosunków z innymi podmiotami prawa mnar. Dla realizacji tych stosunków i funkcji zewn państwa konieczne jest istnienie odpowiednich organów i aparatu państwowego oraz regulowanie ich działalności na podstawie również prawa mnar. W płaszczyźnie mnar jedynie państwo reprezentuje całość swoich interesów i na nim jako całości spoczywa odpowiedzialność mnar z tytułu prowadzonej przez nie działalności. Państwo występuje na zewnątrz jako całość niepodzielna. Polityka zagraniczna będąca przedłużeniem polityki wewnętrznej państwa i jego funkcji klasowych realizowana jest przez organy uprawnione na podstawie norm prawa wewn i mnar do reprezentowania państwa w stosunkach mnar. Najwyższe organy można powielić na ustawodawcze i wykonawcze. Organy o kompetencjach w zakresie stosunków międzynarodowych dzielą się na wewnętrzne, czyli działające i mające swą stałą siedzibę w granicach państwa i zewnętrzne, czyli działające poza granicami państwa. Ustawodawstwo wewn określa organy (i ich kompetencje) upoważnione do realizacji stosunków międzynarodowych państwa w ogóle lub w poszczególnych dziedzinach. Organy te są właściwe do reprezentowania państwa i jego interesów. Ich działalność w płaszczyźnie prawa mnar traktowana jest jako wyraz woli państwa. Upoważnienie wewnątrz kraju tych organów do działania i zaciągania zobowiązań w stosunkach mnar wynika z określonych wewn aktów ustawodawczych, a przede wszystkim konstytucji, chociaż także aktów niższego rzędu, jak ustawa, rozporządzenie, pełnomocnictwo, listy uwierzytelniające, listy komisyjne, umowy mnar..
Jeśli chodzi o organy działające za granicą to dzielą się one na stałe i tymczasowe.
*Stałe to: ambasady, poselstwa, urzędy konsularne, stałe misje przy organizacjach mnar i inne stałe przedstawicielstwa i misje.
*Tymczasowe: wszelkie misje ad hoc o charakterze dyplomatycznym, jak np. delegacje w konferencjach mnar, org mnar, rokowaniach, komisjach mnar oraz inne misje specjalne, także oddziały wojskowe oraz okręty wojenne znajdujące się poza granicami państwa wysyłającego, głowa państwa, szef rządu, minister spraw zagranicznych i inni ministrowie podczas tymczasowego pobytu za granicą.
Organy wewnętrzne o kompetencjach w zakresie stosunków międzynarodowych
a) Parlament - najwyższy organ reprezentujący wolę, interesy i w ogóle suwerenne prawa narodu, do jego kompetencji należą sprawy zagraniczne państwa. Konstytucja zazwyczaj określa treść i zakres uprawnień parlamentu w dziedzinie wykonywania zewnętrznych funkcji państwa. Zakres tych kompetencji zależy w dużej mierze od ustroju państwa, systemu społeczno - gospodarczego w nim panującego tradycji itd. W większości państw do parlamentu należy ogólny nadzór i uchwalenie głównych kierunków polityki zagranicznej, parlament decyduje lub uczestniczy w wyborze najwyższych organów państwowych jak głowa państwa, szef rządu, członkowie rządu, minister SZ, w niektórych państwach zgoda parlamentu jest wymagana do nominacji szefów misji dyplomatycznych. Zatwierdzanie umów międzynarodowych, uchwalenie budżetu resortu spraw zagranicznychm sorawowanie kontroli nad rządem zazwyczaj poprzez interpelacje posłów i dyskusje na forum parlamentu. Wazną rolę spełnia Komisja Spraw Zagranicznych każdego parlamentu.
b) Głowa państwa ? W zależności od ustroju obowiązującego w państwie głowa państwa może być jednoosobowa lub być ciałem zbiorowym (to tak jak u nas...!). Głowa państwa bez względu na formę reprezentuje państwo w stosunkach międzynar czyli posiada kompetencję mnar i prawo przedstawicielstwa wszechstronnego, do czego nie musi mieć specjalnego pełnomocnictwa. kompetencje głowy państwa w zakresie stosunków mnar opierają się na normie prawa zwyczajowego i konstytucji, zgodnie z którymi oświadczenie głowy państwa w sprawach miedzynar jest równoznaczne z oświadczeniem woli państwa i powoduje powstanie skutków prawnych w stos mnar. w niektórych państwach głowa państwa ma bardzo szerokie kompetencje ale istnieją też kraje, gdy funkcja sprowadza się do reprezentacyjnej.
c) Premier i rząd - premier wraz z rządem na czele którego stoi jest naczelnym wykonawczym i zarządzającym organem władzy państwowej, ustalającym i jednocześnie ustalającym, koordynującym i nadzorującym stosunki państwa z zagranicą bądź bezpośrednio bądź za pomocą poszczególnych członków, głównie za pośrednictwem ministra spraw zagranicznych i jego resortu. Premier sprawuje w imieniu rządu nadzór nad realizacją i operatywnie kieruje polityką zagraniczną państwa. Podobnie jak głowa państwa, jest on upoważniony bez specjalnych pełnomocnictw do prowadzenia rokowań z przedstawicielami obcych państw. Ma prawo oświadczenia woli państwa. Zakres kompetencji premiera zależy od wewnętrznego ustawodawstwa państwa i zazwyczaj jest określony w konstytucji. Zasadą jest ze podpisywane przez premiera porozumienia międzynarodowe są zatwierdzane bądź przez sam rząd bądź też wyższe od niego organy państwowe. Polityka zagr, nad którą premier sprawuje ogólne kierownictwo i nadzór, realizowana jest głównie przez ministra spraw zagranicznych i jego resort, jak również za pośrednictwem innych ministrów. Premier jest upoważniony do przeprowadzania bezpośrednio rozmów z przedstawicielami dyplomatycznymi obcych państw.
d) Minister i MSZ ? zajmują szczególne miejsce w dziedzinie stosunków zewnętrznych państwa. Minister jest członkiem rządu, przed którym odpowiada za działalność kierowanego przez siebie resortu. Dla niego i jego resortu jako ważnego działu administracji państwowej należy kierowanie i koordynowanie działalności państwa w dziedzinie stosunków zagranicznych oraz realizacja polityki wytyczonej przez kompetentne organy.