Portretety nieszczęśliwych kochanków w literaturze romantycznej.

Portretety nieszczęśliwych kochanków w literaturze romantycznej .

Tematem mojej prezentacji są portrety nieszczęśliwych kochanków w literaturze romantycznej . Zagadnienie przedstawię odwołując się do wybranych utworów epoki .
Literatura tamtego okresu stworzyła nowy model miłości : miłość romantyczną, metafizyczną. Wyróżniano miłość ziemską spełnioną i szczęśliwą oraz duchowną, matafizyczną nieszczęśliwą . Romantycy głosili teorię o pokrewieństwie dusz między kochankami. Jeśli nie było im dane połączyć się w życiu doczesnym, spotykali się ze sobą po śmierci. Według romantyków prawdziwą miłość spełnioną w dość szerokim tego słowa znaczeniu, dalekim od znaczenia dosłownego, stanowiła miłość nieszczęsliwa, bezowocna, nieziemska. Miała opierać się na związku duchowym ( połączenia dwóch dusz ) , a nie na małżeńskim .
Uczucie, jakim jest miłość narodziło się wraz z zaczątkiem cywilizacji . Z miłościa mamy do czynienia od początku życia, aż do jego kresu . Nie zawsze wiąże się z pięknem , szczęściem, radosnym przeżywaniem chwil. Życie splata różne historie . Nie zawsze jest usłane różami . Na drodze do szczęśliwej miłości pojawiają się różne przeszkody . Finał bywa niekiedy tragiczny . Przyczyną stają się różnice charakterów, światopoglądu, religia, kwestie społeczne, przynależności do danego stanu. Taka miłość przeważnie trwa długo. Jest dozgonna . Szanse na spełnienie bywają znikome. Wtedy jedna ze stron przeżywa cierpienie . Wciąż krwawi miłością . Zjawisko ma wymiar psychologiczny . Po dokładnej analizie utworów można postawić tezę, że w literaturze jest więcej przykładów miłości nieszczęliwej
i par , które nie mogą wspólnie kroczyć po linii życia.
Obfita w takie przykłady jest literatura romantyzmu . Niemiecki pisarz Johann Wolfgang Goethe, jeden z prekursorów romantyzmu przedstawił parę nieszcześliwych kochanków w utworze pt. " Cierpienia młodego Wertera" . Są nimi Lotta i Werter . Do napisania tej ksiązki autora natchnęły osobiste doświadczenia, które były związane z tragicznym uczuciem .Utwór opowiada o młodym człowieku , dla którego nieodwzajemniona miłość zakończyła się śmiercią poprzez samobójstwo. Spustoszyła jego wnętrze .Werter w listach do ukochanej przedstawiał jej portret : piękna, anielska, nie można o niej zapomnieć, bez niej życie jest nie do zniesienia . Lotta była obecna w jego myślach. Nie dawała o sobie zapomnieć. Nie mógł już normalnie funkcjonować, popada w szaleństwo, obłąkanie . Miłości nie można sie przeciwstawić tak z dnia na dzień. Uczucie zdominowało rozum.Wszystko stało się irracjnalne . Wysunęło się na pierwszy plan . Ukochana była zaręczona już z innym mężczyną . Werter znalazł się w sytuacji kompletnie bez wyjścia . Był bezradny , przeżył załamianie, chciał posunąc się dalej . Wtedy zdecydował się na bardzo radykalny, ale jakże tragiczny krok . Nie był w stanie znaleźc swojego miejsca wśród żywych.
To wszystko przyczyniło się do samobójstwa. Werter przeżył tak zwany Weltshmerz , czyli . ból istnienia - poczucie bezsensu życia i jego bezcelowości. Prowadził ogarniętych nim ludzi do samobójstwa. Pisarz pokazał wielką platoniczną miłość . W Niemczech popularna stała się gorączka werterowska . Wielu młodych, nieszczęsliwych ludzi pod wpływem powieści Goethego targało się na własne życie..

Przykład miłości duchowej przedstawił Rousseau w "Nowej Heloizie" . Jej bohaterowie godzą się na rozłąkę, ale głęboko wierzą, że w rzeczywistości nic nie może ich rozdzielić. Nawet małżeństwo z kimś innym . Związek Julii i jej kochanka staje sie przez to bardziej wartościowy . Dzieło Rousseau pozostaje w kręgu konwencji sentymentalnej. W swej wymowie jest bliskie romantycznemu ideałowi miłości .
Cierpienia miłosne były interpretowane przez poetów zgodnie z preferowanym przez siebie światopoglądem . Wyższą i szczęśliwszą miłością była miłość w potocznym rozumieniu nieszczęśliwa . Pojawił się nowy typ bohatera romantycznego , tak zwanego "męczennika miłości" . W literaturze polskiej reprezentowany jest przez Gustawa , bohatera IV części "Dziadów" Adama Mickiewicza. Dramat poety poprzedza ballada "Upiór". Opowiada ona o losach młodzieńca, który nie mogąc pogodzić się ze stratą ukochanej kobiety popełnia samobójstwo. Raz do do roku jego dusza zjawia się na ziemi, by ponownie przeżyć miłość , rozłąkę z ukochaną i cierpienie . Gustaw zjawia się nagle , zupełnie nieoczekiwany w domu Księdza, w dzień Zaduszek . Duchowny początkowo nie poznaje Gustawa, który był jego dawnym uczniem. Młodzieniec oskarża go o niewłaściwą edukację, nieodpowiednie przygotowanie dożycia. Gustaw opowiadał księdzu o miłości do kobiety, która wybrała bogatszego od niego. To stało się przyczyną jego klęski. Popełnił samobójstwo. Nie do końca wiemy kim tak naprawdę jest Gustaw - żywym człowiekiem , czy tylko upiorem z ballady . Kiedy zrozpaczony przebija się na oczach Księdza sztyletem, nie odnosi żadnej rany. Śmierć Gustawa posiada nie tylko sens dosłowny, ale także mateforyczny. Monolog Gustawa dzieli się na 3 części. Kolejno następują po sobie : godzina miłości, rozpoaczy, przestrogi . Oddziela je od siebie : bicie zegara, pianie koguta, zgaśniecie koljnej świecy. W pierwszej częsci bohater opisuje wielką miłośc, uniesia jakie jej towarzyszyły, całkowite oddanie temu uczuciu . W drugiej daje wierny obraz rozpaczy i cierpienia z powodu zdrady kochanki. . W trzeciej ostrzega przed takim losem , jaki stał się jego udziałem . Zdaniem Gustawa wpływ na jego tragedię miały "książki zbójeckie" . Czyli dzieła Rousseau i "Cierpienia młodego Wertera" . One "wyłamały" mu skrzydła do góry" , oddzieliły od spraw innych . Gustaw za ich przyczyną stał się niepoprawnym marzycielem , do reszty zapomniał o świecie . Uczucie do kobiety stało się silniejsze, niż cokolwiek . "Umarł dla świata" , pogrążył się w swoim cierpieniu .Miciekwicz , kreując postać Gustawa IV części "Dziadów" polemizował z występującym w europejskiej literaturze romantycznej modelem miłości i ideałoem osobowym kochanka "męczennika miłości" .
Jacek Soplica bohater "Pana Tadeusza" to młody szlachcic, zawadiaka, warchoł i hulaka . Był bardzo zakochany w córce Stolnika, Ewie Horeszkównie . Gdy Stolnik odmawia mu
ręki swej córki , wpada w rozpacz i gniew . Zostają urażone jego duma i pycha, poczucie własnej wartości . W porywie gniewu, w afekcie zabija Stolnika . Całe zajście splata się z napadem Moskali na zamek Horeszki, z tego powodu Jacek zostaje okrzyczany zdrajcą . Chce odpokutować swój czyn , przybiera więc imię Księdza Robaka . Walczy na polach europejskich bitew m.in. pod Hohenlindem i Jeną .
Był zesłany na Syberię . Po powrocie staje się tajnym emisariuszem . Losy Soplicy nie mogły zakończyć się happy endem , przynamniej nie pod każdym względem .
Kolejnym przykładem nieszczęsliwej i niespełnionej miłości jest wiersz "Do M" napisany przez Adama Mickiewicza. Jest określany jako erotyk :) . Podmiotem lirycznym jest mężczyzna, który prowadzi dialog z ukochaną . Rozmowa jest tylko elementem wyobraźni , ponieważ w takiej formie nie miała nigdy miejsca. Bohater wyobraża sobie konwersację z kobietą, która odrzuciła jego uczucia. W budowie wiersza pojawia się pararelizm składniowy . W strofie trzykrotnie pojawia się dobitne słowo : "precz!" .
Mężczyzna godzi się z wolą wybranki . Chce uciec jak najdalej . Ucieczka nie jest najlepszym rozwiązaniem . Ból nasila się . Czy to szczęśliwe, czy radosne chwile spędzone z ukochaną zjednoczyły ich na zawsze . Podmiotliryczny wierzy głęboko,że adresatka go nie zapomni . Kolejne strofy wiersza ukazują szereg scen wyobrażanych sobie przez mężczyznę . W każdej z nich jest jego ukochana M . Książka, w której autor opisał dzieje nieszczęśliwych kochanków będzie ? z kolei ? pretekstem do zastanowienia się nad ich związkiem, okazją do zadania sobie pytania, dlaczego musiał on zakończyć się rozstaniem, a tajemniczy dźwięk w ogrodzie w nocy przypomnienia odrzuconego kochanka.
Nieszczęsliwie zakochany jest także Kordian Juliusza Słowackiego. Cierpiał na charakterystyczny dla bohaterów romantycznych początku XIX wieku kryzys tożsamości . "Choroba wieku" powoduje pasywność, niezdolność do jakiegokolwiek działania . Jako 15 - letni chłopiec przeżywa pierwsze miłosne uniesienia - nieszczęśliwą miłość do Laury . Zawiedzione uczucie oraz niespełnione marzenia o bohaterskich czynach żołnierskich prowadzą Kordiana do próby samobójstwa. Pragnienia młodzieńcze niewiele miały wspólnego z rzeczywistością .
Miłość męża z "Nie- boskiej komedii" Zygmunta Krasińskiego do szatańskiej zjawy - sławy niszczy jego życie i rodzinę . Wszystko to jest konwencją romantycznej zasady stawiania uczucia nad "mędrca szkiełko i oko" . Jest to wzruszające dla współczesnego czytelnika . Mimo groźnych skutków , pociąga swą spontanicznością .
Nieszczęsliwe, tragiczne, niespełnione miłości pojawiają się w literaturze bardzo często . Urzekają ciekawą konstrukcją, przejmującymi portretami psychologicznymi bohaterów . Poruszają czytelnika swą wymową . Zabierają go w inny świat . Autorzy epoki romantyzmu postawi na preferowanie miłości nieodwzajemnionej,z większymi negatywami niż pozytywami . w życiu ludzkim odgrywa ona wielką rolę . Bywa darem od Boga, a niekiedy przekleństwem, którego
chcemy się pozbyć, lecz jest zbyt ciężko .
Zaprezentowane przeze mnie przykłady otwierdzają fakt, iż miłość jest nieodłącznym elementem człowieka, który żyje i czuje . Skutki są nieprzewidywalne, dają szczęśie lub zamieniają życie w istny koszmar z którego chcemy się wybudzić . Lecz życie, trzeba brać takim, jakim jest.