Scharakteryzuj sposób budowania systemu socjalistycznego w świecie. Jakie państwa grały główną rolę?

Demokratyczny socjalizm to system, w którym państwo nie uprzywilejowuje żadnego wyznania i istnieje wspólna sfera publiczna, do której wszyscy mają równy dostęp. Od mającego nastąpić po nim komunizmu różnił się on stopniem realizacji sprawiedliwości społecznej. W całej Europie powstawały partie socjalistyczne i związki zawodowe, walczące o poprawę warunków życia mas robotniczych. Partie i działacze partyjni, z jednej strony prowadzili zorganizowaną walkę o równouprawnienie i polepszanie doli robotników, z drugiej strony coraz częściej stawali się zewnętrznymi mediatorami, przejmując kontrolę i manipulując proletariatem dla swoich własnych celów (dochód, bezpieczeństwo i władza). Potężna socjaldemokratyczna partia Niemiec była wzorowana na pruskiej armii wojskowej i stała się modelem do naśladowania dla innych partii socjalistycznych. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych system socjalistyczny, który funkcjonował w opozycji do gospodarki rynkowej, uległ rozpadowi. Utrzymał się właściwie tylko na Kubie i w Korei Północnej. Tym samym dobiegł końca długotrwały i kosztowny dla krajów w nim uczestniczących eksperyment, w ramach którego państwo (nakazy) zastępowało rynek. Choć gospodarka rynkowa nie była pozbawiona wad (kryzysy), to jednak bezspornie dowiodła przewagi rynkowej regulacji procesów gospodarczych. Mistyfikacja prognoz ekonomicznych to kolejna z przyczyn blokady informacyjnej, która jest u samych podstaw rozpadu socjalizmu. Wśród innych przyczyn tej blokady najważniejszą stanowi centralne planowanie, największa chluba myśli leninowskiej. Przez dziesiątki lat jego rzecznicy patrzyli z wyższością na tępych ekonomistów burżuazyjnych, którzy nie pojmowali tej oczywistej prawdy, wręcz tautologii, że jak człowiek nie planuje, to robi się generalny chaos.
Państwa socjalistyczne:
Pierwszym państwem, dla którego ideologia komunistyczna była urzędową naczelną ideą, była powstała w wyniku rewolucji październikowej Rosja radziecka (pełna nazwa - Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka), która po 1917 rozszerzała swoje terytorium, zajmując sąsiednie państwa. W 1922 roku Rosyjska Federacja, Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Białoruska SRR oraz Zakaukaska Federacyjna SRR zostały połączone w jeden Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR). W latach 20. utworzono środkowoazjatyckie republiki: w 1925 - Uzbecka i Turkmeńska SRR, kilka lat później Tadżycka SRR, Kazachska SRR i Kirgiska SRR. W 1936 rozwiązano Zakaukaską FSRR, z której wyłoniły się Armeńska SRR, Azerbejdżańska SRR i Gruzińska SRR. W 1940 ZSRR anektował państwa bałtyckie i utworzył z nich kolejne republiki radzieckie: Litewska SRR, Łotewska SRR i Estońska SRR. Utworzono także, częściowo w wyniku aneksji Finlandii i Rumunii Karelo-Fińska SRR (istniała do 1956) oraz Mołdawska SRR