Zagdnienia prawne telepracy.

[Wpisz nazwę firmy]

Zagadnienia prawne telepracy.

[Wpisz podtytuł dokumentu]
?
Wstęp.
Rodzimy się by żyć. Idziemy do szkoły by poznawać świat ? by nabywać umiejętności. Później nabywana wiedza staje się dla nas narzędziem pracy. Szukamy pracy by zarabiać na życie. Ale praca to nie tylko pieniądze, które oczywiście są bardzo ważne ? w egzystencji człowieka. Praca to spełnianie marzeń ( w dzieciństwie każdy chłopczyk chciał być policjantem, strażakiem a dziewczynka nauczycielką czy lekarką). Poznawanie nowych ludzi ? czy to klientów czy kolegów z zespołu. Poczucie samorealizacji. Praca może być dopingiem w zdobywaniu wiedzy, podwyższaniu kwalifikacji, udziału w szkoleniach. O tym jak ważna jest praca świadczy przede wszystkim to co się dzieje gdy ktoś straci pracę. Depresja, przygnębienie a czasami nawet histeria. Kiedy przez dłuższy czas nie możemy nic znaleźć jesteśmy zniechęceni- poddajemy się. Mężczyźni zaczynają przesiadywać całe dnie przed telewizorem by obejrzeć kolejną powtórkę meczu a kobiety wyciągają kolejną porcję słodyczy. Aspekt finansowy zaczyna dominować: za co będziemy żyć ? Młody człowiek pozbawiony możliwości zarabiania często kończy na drodze przestępstwa. Ważne jest by ludzie mogli pracować. Zaobserwowane w ostatnich czasach wzrastające bezrobocie było bardzo niepokojącym faktem- bo 3 mln osób bez pracy to naprawdę dużo. Dziś cieszymy się, że bezrobocie ?spadło?, że stawki płacowe poszły do góry, że pracownik jest traktowany zdecydowanie lepiej. Tak to już jest gdy podaż mała a popyt duży zaczynamy mówić o konkurencyjności. Ale czy naprawdę mamy się z czego cieszyć??? Moim zdaniem: NIE. Obniżenie bezrobocia za pomocą masowych emigracji do krajów Europy Zachodniej czy Irlandii, Wielkiej Brytanii- nie jest sukcesem ale wielką porażką. Dlatego w ostatniej kampanii wyborczej podnoszenie argumentu o spadku bezrobocia powodowało u mnie gorzki śmiech. Ludzie wyjechali ? za chlebem?. Rodziny zostały rozdzielone- więzi zerwane, fachowcy wolą swoją wykwalifikowaną wiedzę sprzedawać za granicą, w końcu polscy górnicy możliwe, że będą odbudowywać angielskie kopalnie? Ale nie każdy, kto wyjechał może poszczycić się sukcesem. Ilu jest takich którzy ponieśli klęskę, dla których wyjazd okazał się wielkim nieporozumieniem. Oni jeszcze nie wrócili ? i pewnie tak szybko nie wrócą- bo to wstyd. Wiadomo, że będą się śmiali w rodzinie, w miejscu byłej pracy- wszędzie. Lepiej zostać- czekać na jakiś cud ? a do tego czasu żebrać. Łatwiej jest prosić o pieniądze w kraju gdzie nas nie znają, gdzie uchodzimy za gorszych. Bo trzeba powiedzieć wprost, że jesteśmy tam postrzegani jako druga kategoria ? a świadczą o tym wynagrodzenia. Ilu jest takich co w Polsce siedziało za biurkiem ? a pojechało za granice do prac polowych? Dlatego pora zacząć działać. Nadszedł czas, by polskie prawo pracy stało się prawem sprzyjającym pracownikowi i pracodawcy. Prawo pracy powinno wyjść naprzeciw ich oczekiwaniom. Powinno się zmieniać- do otaczającej nas rzeczywistości. 10 lat temu słowo internet zaczęło się nieśmiało pojawiać w życiu ? dziś jest ono tak bardzo zakorzenione, że nie potrafimy sobie wyobrazić funkcjonowania bez dostępu do sieci. Zamawiamy, kupujemy, oddajemy prace zaliczeniowe może w końcu powinniśmy pracować?
Telepraca ? termin.
Niegdyś praca w domu, zwana chałupniczą lub nakładczą, była domeną osób słabo wykształconych. Pracodawca dostarczał materiałów, z których pracownik wykonywał określony produkt ? kleił koperty, składał klamerki, wyplatał koszyki itp. Dziś z pracy poza firmą korzystają głównie osoby o wysokich kwalifikacjach.
Telepraca to nowa forma zatrudnienia, której powstanie jest wynikiem rozwoju technologii oraz nowych form komunikacji. Pojęcie jest to stosunkowo młode bo użyte po raz pierwszy w 1972 r. Telepraca doczekała się w Polsce uregulowania ustawowego. Nowelizacja Kodeksu pacy miała miejsce 24 stycznia 2007 r. Przez telepracę rozumie się pracę wykonywaną regularnie poza zakładem pracy , z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną .
Mamy też inne definicje terminu telepraca :
1) Telepraca ? ?metoda organizowania i wykonywania pracy, w którym pracownik pracuje poza miejscem pracy pracodawcy przez znaczną część swojego czasu pracy dostarczając do pracodawcy wyniki (rezultaty) pracy przy wykorzystaniu technologii informacyjnych oraz technologii przekazywania danych, zwłaszcza Internetu - definicja wg Komisji Europejskiej.

2) Telepraca ? ?jest nią każdy rodzaj zastępowania podróży związanych z pracą techniką informatyczną (np. telekomunikacją i komputerem); przemieszczenie pracy do pracowników zamiast pracowników do pracy?- J.M. Nilles, który jest uznawany za prekursora telepracy.
Zajmiemy się jednak tylko polską regulacją. Oprócz zdefiniowanego pojęcia ustawa podaje kolejną ? kim jest telepracownik? Przez telepracownika rozumie się pracownika, który wykonuje pracę o charakterze telepracy i przekazuje pracodawcy wyniki pracy w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej . Warunki stosowania telepracy przez pracodawcę określa się w porozumieniu zawieranym między pracodawcą a zakładową organizacją związkową , a w przypadku gdy u pracodawcy działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa ? między tymi organizacjami. Jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu Kodeksu pracy. Jeżeli w terminie 30 dni, od dnia przedstawienia przez pracodawcę projektu porozumienia, nie dojdzie do zawarcia wyżej wspomnianego porozumienia pracodawca określa warunki stosowania telepracy w regulaminie uwzględniając ustalenia podjęte z zakładowymi organizacjami związkowymi w toku uzgadniania porozumienia. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, warunki stosowania telepracy ustala pracodawca w regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym przez pracodawcę .
Zawieranie umowy o telepracę.
Art. 677. 1. stanowi : Uzgodnienie między stronami umowy o pracę, że praca będzie wykonywana w warunkach określonych w art. 675, może nastąpić:
1) przy zawieraniu umowy o pracę albo
2) w trakcie zatrudnienia.

Pierwsza sytuacja dotyczy sytuacji gdy zawierana jest umowa- wówczas dodatkowo należy uzgodnić dodatkowe warunki wykonywania tej pracy. Natomiast druga sytuacja dotyczy pracownika który jest już zatrudniony- i w trakcie tego zatrudnienia ma nastąpić zmiana warunków zatrudnienia na telepracę. Zmiana taka może nastąpić tylko i wyłącznie za zgodnym porozumieniem stron. Z inicjatywą może wystąpić zarówno pracownik jak i pracodawca. Nie jest możliwie powierzenie wykonywania telepracy na podstawie wypowiedzenia zmieniającego. Należy wspomnieć również o tym, że jeśli osoba została zatrudniona na warunkach telepracy w trakcie trwania zatrudnienia ? to w ciągu trzech miesięcy może zrezygnować z tego rodzaju wykonywania pracy ? i powinna zostać przywrócona do pracy- którą wykonywała przedtem.
Obowiązki pracodawcy.
W związku z telepracą pracodawca jest zobowiązany:
1. Dostarczyć telepracownikowi sprzęt niezbędny do wykonywania pracy w formie telepracy, spełniający wymagania bhp.
2. Ubezpieczyć sprzęt.
3. Pokryć koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją sprzętu.
4. Zapewnić telepracownikowi pomoc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi sprzętu
- chyba że pracodawca i telepracownik postanowią inaczej w odrębnej umowie.
W szczególności pracodawca i telepracownik mogą w odrębnej umowie określić :
1) Zakres ubezpieczenia i zasady wykorzystywania przez telepracownika sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy w formie telepracy, stanowiącego własność telepracownika, spełniającego wymagania bhp.
2) Zasady porozumiewania się pracodawcy z telepracownikiem, w tym sposób potwierdzania obecności telepracownika na stanowisku pracy.
3) Sposób i formę kontroli wykonywania pracy przez telepracownika .
Gdy telepracownik używa własnych środków pracy ? przysługuje mu ekwiwalent pieniężny. Ekwiwalent jest uzgodniony w porozumieniu lub regulaminie wprowadzającym system telepracy. Wysokość jego jest ustalana na podstawie ? obliczenia średniego zużycia sprzętu itd.
Telepracownik i pracodawca przekazują informację niezbędne do wzajemnego porozumiewania się za pomocą środków komunikacji elektronicznej albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość.
Kontrola- tryb i formy.
Pracodawca ma prawo kontrolować wykonywanie pracy przez telepracownika w miejscu wykonywania pracy. Jeżeli praca jest wykonywana w domu telepracownika, pracodawca ma prawo przeprowadzać kontrolę:
1) Wykonywania pracy,
2) W celu inwentaryzacji,
3) W zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- za uprzednią zgodą telepracownika wyrażoną na piśmie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej, albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość.
Przepisy stanowią, że taka kontrola nie może być niekorzystna dla prywatności telepracownika, jego rodziny ? i nie może utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych.
Telepracownik nie może być traktowany mniej korzystnie niż w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych niż inni pracownicy zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy. Pracownik nie może być dyskryminowany z powodu podjęcia telepracy lub odmowy jej wykonywania.
Zagadnienie prawne zostało w pełni omówione- teraz coś bardziej życiowego .
Kto najczęściej wykonuje telepracę? Wg różnego rodzaju statystyk telepraca jest najczęściej wykonywana przez:
1.Tłumaczy,
2.Projektantów stron internetowych,
3. Analityków finansowych,
4. Księgowych,
5. Architektów, projektantów,
6. Telemarketerów,
7. Doradztwo przez Internet, help-line,
8. Biura podróży, sprzedaż biletów,
9. Obsługa klientów, sprzedaż przez telefon,
10. Inne prace informatyczne, np. grafik komputerowy, przepisywanie, redagowanie tekstów,
Jak podaje Polityka : Telepracowników najczęściej zatrudnia się przy świadczeniu usług finansowych (33 proc. przedsiębiorstw deklarujących stosowanie telepracy). Zazwyczaj chodzi o zadania trudniejsze, np. sporządzanie raportów i analiz, kontakty z bankami, doradzanie klientom, którzy chcą finansować inwestycje. W 28 proc. przedsiębiorstw wykorzystujących telepracę zatrudnieni zajmują się tworzeniem grafiki komputerowej. Duże szanse na telepracę są w księgowości, usługach prawniczych, przy przygotowywaniu projektów techniczno-inżynierskich, projektowaniu i obsłudze systemów informatycznych. Sporo telepracowników można też spotkać w branży wydawniczej (prace edytorsko-redaktorskie), w badaniach marketingowych lub społecznych, w projektowaniu architektonicznym.
Pracownia Badań Społecznych DGA postanowiła sprawdzić, jak to wygląda w skali kraju. Przygotowała dokument ?Telepraca ? raport z badania 1000 przedsiębiorstw?. Okazało się, że telepracę umożliwia 16 proc. przebadanych firm. Jednak aż w dwóch trzecich dotyczy to raptem jednej osoby. Nic dziwnego, skoro telepraca jest najpopularniejsza w małych firmach (do 9 pracowników), a te w Polsce dominują. Więcej niż 5 telepracowników zatrudnia tylko 7 proc. przedsiębiorstw.
Jakie korzyści wynikają z podejmowania pracy w formie telepracy?
Korzyści te należy podzielić na te które dotyczą pracodawców, i te które dotyczą telepracowników.
1) Dla pracodawców telepraca oznacza ograniczenie kosztów stałych (wynajem pomieszczeń biurowych, parkingów), a także redukcje kosztów związanych z adaptacją pracowników i szkoleniami. Kolejnym ważnym pozytywnym argumentem jest wzrost efektywności i wydajności pracy (pracownicy sami organizują swoją pracę, lepiej koncentrują się na tym, co robią). Pracodawcy mają możliwość zatrudniania pracowników z regionów o niższym poziomie płac. Ograniczenie absencji chorobowych jest kolejną korzyścią, redukcja godzin nadliczbowych. Telepraca poprawia wizerunek firmy (postrzegana jest jako firmy nowoczesnej, społecznie zaangażowanej).
2) Dla pracownika telepraca oznacza dostęp do najnowszych technologii teleinformatycznych oraz
dostęp do specjalistycznego wyposażenia stanowiska pracy. Zwiększenie zdolności adaptacyjnej pracownika i minimalizacja barier społecznych jest bardzo ważna dla osób, które są z natury nieśmiałe ? przez co ich wydajność jest mniejsza ? przynajmniej przez pierwszy okres. Wyciągnięcie z izolacji społecznej. Najważniejszym argumentem jest jednak elastyczność czasu pracy, telepracownik sam decyduje kiedy pracuje, kiedy ma przerwę. Może spędzić więcej czasu z rodziną przez co czuje się szczęśliwszy ? a to motywuje do działania. Ograniczenie czasu i kosztów dojazdu do pracy powoduje, że pracownik nie stoi dwie godziny w korku do pracy i tyleż samo w drodze powrotnej. Większa swoboda w pracy i samodzielność i możliwość pracy dla kilku pracodawców jednocześnie.

Pracownikom telepraca oferuje głównie niespotykaną przy tradycyjnym modelu zatrudnienia elastyczność czasu pracy, elastyczność miejsca pracy, elastyczność umowy o pracę, brak potrzeby dojeżdżania do miejsca pracy (oszczędność czasu i pieniędzy), przestaje być istotny wygląd i wiek pracownika a liczą się tylko umiejętności i wydajność.

W przypadku kobiet istotnym atutem tego typu zatrudnienia jest praktyczne zniwelowanie dylematu ? kariera czy macierzyństwo? ? ze względu na niesłychaną elastyczność telepracy kobiety korzystające z tego modelu pracy mogą bez żadnych konfliktów czy rozterek realizować się zawodowo bez zmniejszenia uwagi i czasu polecanego dziecku. Zalety telepracy doceniają także niepełnosprawni. Dla nich to często szansa na w miarę normalne życie.
Oprócz pozytywnych aspektów pojawiają się także negatywne. Wskazywane przez respondentów negatywne strony dotyczą najczęściej, nie tyle telepracy jako nowej metody pracy, co zawodów i zajęć z nią kojarzonych - takich jak akwizycja, chałupnictwo, wprowadzanie danych do komputera.
Drugim ważnym źródłem krytyki telepracy jest nietrwały charakter zawieranych umów z telepracownikami. Telepracodawcy bardzo rzadko decydują się na zatrudnienie telepracownika na umowę o pracę. W rezultacie, telepracownicy postrzegają swoją pracę jako niestałą, niepewną. Skarżą się na nieregularny przypływ zarobków.
Ambiwalentny stosunek do telepracy, a w niektórych przypadkach zdecydowanie negatywny częściej posiadają osoby gorzej wykształcone i gorzej wykwalifikowane. Osoby te silniej podkreślają negatywne aspekty również samej metody telepracy, takie jak: izolacja społeczna lub trudności z rozdzieleniem czasu pracy od czasu wolnego.
W przyszłości sama również podejmę pracę- na początku będę chciała podjąć pracę w normalnym trybie ? ponieważ jestem osobą, która lubi poznawać ludzi. Poza tym kobieta, która wychodzi z domu ? jest wręcz obowiązana do tego by o siebie zadbać. Praca w zespole- jest dodatkowym zjawiskiem mobilizującym do pracy, do podnoszenia kwalifikacji. Awanse, wyjazdy służbowe etc. Brzmi jak piękna bajka- wiadomo, że życie nie jest aż tak kolorowe? Ale w przyszłości chcę też zostać mamą. A bycie dobrym rodzicem jest dla mnie równoznaczne z poświęcaniem dziecku jak najwięcej czasu, chodzeniem na szkolne akademie? Wtedy telepraca będzie dla mnie najlepszym rozwiązaniem. Choć obawiam się, że początkowo będzie trudno- realizować samokontrolę, bo w pobliżu nie będzie przełożonego, który będzie patrzył na ręce. Ale wszystkiego można się nauczyć.