Zatrucia

Trucizny dostają się do organizmu różnym drogami:
1. Przez przewód pokarmowy - leki, różnego rodzaju substancje chemiczne,
trujące grzyby, itp.
2. Przez drogi oddechowe - np. tlenek węgla
3. Przez skórę - ukąszenia węży, owadów
4. Bezpośrednio do krwiobiegu - środki odurzające, narkotyki
5. Wieloma drogami: przez przewód pokarmowy, drogi oddechowe, skórę -
np. środki ochrony roślin

Przyczyną zatrucia może być:
1. Pomyłka
2. Nieświadomość - dzieci
3. Lekkomyślność
4. Nadużycie - np. alkoholu
5. Zamach samobójczy
Ogólne zasady postępowania:

Zabezpieczyć miejsce zdarzenia.
Odizolować poszkodowanego od trucizny (pamiętajmy o swoim bezpieczeństwie).
Sprawdzić czynności życiowe.
Zebrać niezbędne informacje: co? ile? kiedy?
Wezwać pogotowie; w meldunku powinny znaleźć się następujące informacje:
ilość zatrutych,
przybliżony wiek poszkodowanych, rodzaj i stężenie trucizny,
czas jaki upłynął od chwili wniknięcia substancji szkodliwej,
objawy zatrucia i stan poszkodowanego.
Wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe (podanie odtrutek, ew. spowodowanie wymiotów, odpowiednie ułożenie, okrycie, wsparcie psychiczne).
Zabezpieczenie resztek pokarmu, opakowań po tekach, wymiocin.
Odtrutki:

Ogólne:

powietrze,
woda,
zawiesina węgla aktywowanego (2 tabletki na szklankę wody).
Osłaniające:

odtłuszczone mleko - w przypadku zatrucia kwasami, zasadami oraz szczawianami,
białko jaja kurzego (4 białka na 2 szklanki wody) w przypadku zatrucia metalami ciężkimi, fenolem oraz substancjami żrącymi,
zawiesina mąki - w przypadku zatrucia jodem (podajemy zawiesinę i wywołujemy wymioty dopóki będą miały niebieskawe zabarwienie), dodatkowo skrobia chroni błonę śluzową żołądka przed żrącym działaniem kwasów,
mocna herbata - w - przypadku zatrucia alkaloidami (np. wilcza jagoda).
Specyficzne:

mogą być stosowane tylko przez lekarza.



Usuwanie trucizn:

Trucizny kontaktowe spłukać z ciała, jeżeli trucizna nie powoduje oparzeń zdjąć przesiąkniętą nią odzież (patrz oparzenia chemiczne);

W przypadku zatrucia gazami należy przytomnego poszkodowanego wyprowadzić na świeże powietrze, rozluźnić odzież, zastosować pozycję półsiedzącą lub przeciwwstrząsową (w zależności od stanu);

W przypadku zatrucia drogą pokarmową - spowodować wymioty przez podanie lekko osolonej wody ( 1-2 łyżeczki soli na szklankę) lub podrażniając palcem podniebienie miękkie poszkodowanego;

Uwaga: Wymiotów nie wywołujemy:

u osób nieprzytomnych,
przy zatruciach substancjami żrącymi, przy zatruciach detergentami (w przypadku ich połknięcia).
Zatrucia doustne

Kwasami i zasadami:

Pierwsza pomoc:

nie zobojętniać,
nie powodować wymiotów ze względu na możliwość powtórnego uszkodzenia ścian przełyku,
podać odtrutki osłaniające: mleko odtłuszczone, białko jaja kurzego, zawiesinę węgla aktywowanego,
wezwać pogotowie.
Alkoholem etylowym:

Stężenie 0,004 % etanolu we krwi powoduje śmierć.

Objawy:

obniżenie wrażliwości na ból i zimno,
zaburzenia w odbiorze wrażeń zmysłowych,
utrudniona artykulacja, niezborność ruchów,
zaburzenia w oddychaniu,
śpiączka.
Pierwsza pomoc:

u poszkodowanego przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla,
poszkodowanego nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej.
Alkoholem metylowym:

Stężenie 0,0002 % metanolu we krwi powoduje śmierć.

Objawy:

sina i zimna skóra,
suchy kaszel,
drgawki,
zaburzenia widzenia,
duszność,
utrata przytomności.
Pierwsza pomoc:

u przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla aktywowanego,
u nieprzytomnego ułożyć w pozycji bezpiecznej,
założyć opatrunek osłaniający na oczy,
wezwać lekarza.
Detergentami:

Objawy:

nudności,
ból brzucha,
podrażnienie i zaczerwienienie błon śluzowych.
Pierwsza pomoc:

nie powodować wymiotów,
nie podawać nic do picia.
Lekami nasennymi:

Objawy:

senność,
zaburzenia świadomości (odurzenie, utrata przytomności),
obniżenie temperatury ciała,
zaburzenia oddechu i krążenia.
Pierwsza pomoc:

wywołać wymioty,
podać zawiesinę węgla aktywowanego,
okresowo kontrolować czynności życiowe,
wezwać pogotowie.
Grzybami:

W zależności od gatunku i ilości spożytych grzybów objawy mogą występować w różnym czasie (od godziny do kilkudziesięciu godzin).

Objawy:

ból brzucha,
nudności, wymioty, biegunka,
ślinotok,
zaczerwienienie twarzy,
znaczne podniecenie, zamroczenie i odurzenie.
Pierwsza pomoc:

wywołać wymioty,
podać zawiesinę węgla aktywowanego,
wezwać pogotowie.
Jadem kiełbasianym:

0,01 mg powoduje śmierć.Objawy pojawiają się dopiero po 1 dniu:

Objawy:

zawroty głowy,
zaburzenia wzroku (podwójne widzenie),
trudności w przełykaniu,
na przemian ślinotok i suchość w ustach,
bezgłos,
zaburzenia w oddychaniu prowadzące do bezdechu.
Pierwsza pomoc

jak najszybciej wezwać pogotowie.
Wilczą jagodą:

Dawka śmiertelna: 7 owoców dla dziecka, 20 dla dorosłego.

Objawy:

zaczerwienienie twarzy,
rozszerzenie źrenic, światłowstręt,
suchość w ustach,
przyspieszone tętno,
podwyższenie temperatury ciała (do 40 C),
złudzenia wzrokowo - słuchowe,
niepokój.
Pierwsza pomoc:

wywołać wymioty,
podać mocną herbatę i zawiesinę węgla aktywowanego,
stosować zimne okłady na głowę,
wezwać pogotowie.


Zatrucia przez drogi oddechowe:

Tlenkiem węgla:

Objawy:

ból i zawroty głowy,
zaburzenia widzenia,
szum w uszach,
utrata przytomności,
duszność, bezdech.
Pierwsza pomoc:

pamiętać o własnym bezpieczeństwie,
wynieść poszkodowanego na świeże powietrze,
sprawdzić czynności życiowe,
ułatwić oddychanie (rozcięcie koszuli, paska, pozycja półsiedząca),
wezwać pogotowie.
Gazami drażniącymi:

Najczęściej spotykanymi zatruciami są zatrucia: chlorem, oparami lakierów, gazami nitrozowymi.

Objawy :

duszność, kaszel,
ból oczu, łzawienie,
ból głowy.
Pierwsza pomoc:

wyniesienie poszkodowanego na świeże powietrze,
zdjąć ubranie, spłukać skórę, przemyć oczy (w przypadku kontaktu),
zapewnić spokój,
wezwać pogotowie.
Nikotyną:

Objawy:

nudności, wymioty, biegunka,
ból i zawroty głowy.
nadmierna potliwość,
ślinotok.
Pierwsza pomoc:

ułatwić oddychanie (rozluźnić koszulę, pasek, posadzić),
podać mocną herbatę,
w razie potrzeby wezwać pogotowie.