Słownictwo:
Romulus- według legendy założyciel Rzymu.
Remus- brat Romulusa, współzałożyciel Rzymu.
Legiony- Armia była podzielona na legiony [te składały się z Kohort i Centurii]
Latynowie- w starożytności jedno z głównych plemion italskich osiadłe w Lacjum; od 90 p.n.e. - pełnoprawni obywatele Rzymu.
Etruskowie- lud zamieszkujący w starożytności północną Italię.
Kartagina- to starożytne miasto-państwo w północnej Afryce.
Wojny punickie- to konflikty zbrojne między Rzymem a Kartaginą.
Hanibal- Dowódca wojsk Kartaginy.
Imperium Romanum- imperium rzymskie. Rzym dzięki podbojom wyrósł na te mocarstwo.
Konsul- w starożytnym Rzymie, w okresie republiki był jednym z dwóch najwyższych rang urzędników.
Dyktator- nadzwyczajny urzędnik, któremu przyznawano na okres maksymalnie sześciu miesięcy władzę nieograniczoną, aby zapobiegł nadzwyczajnym kryzysom. Od jego decyzji nie było odwołania.
Trybun ludowy- urząd w republice rzymskiej, którego podstawowym zadaniem była ochrona interesów obywateli, a zwłaszcza plebejuszy przed arbitrażem patrycjuszy w senacie.
Patrycjusze- warstwa społeczna w starożytnym Rzymie, która posiadała prawo do sprawowania urzędów.
Plebejusze- warstwa społeczna w starożytnym Rzymie. Uzyskali prawo powoływania własnych urzędników.
Proletariat- obywatele rzymscy, którzy utracili własność i pracę.
Cezar- był wybitnym wodzem i politykiem, a także pisarzem, mówcą pierwszym po Cyceronie oraz reformatorem. Wprowadził kalendarz, który został nazwany juliańskim.
Oktawian August- pierwszy cesarz rzymski, usynowiony przez Cezara wnuk jego siostry. Oktawian podobnie jak Cezar zachował pozory republiki. Sprawował władzę monarszą, ponieważ skupiał w swoim ręku wiele urzędów.
Nobilowie- są to arystokraci, którzy w dobie podbojów rzymskich wzbogacili się.
Latyfundia- wielkie majątki.
Spartakus- niewolnik i gladiator rzymski. Przywódca powstania niewolników.
Forum Romanum- rynek rzymski- centrum życia publicznego.
Bazylika- budowla, w których odbywały się posiedzenia sądów i uroczystości państwowe, oraz siedziba senatu.
Łuk tryumfalny- były budowane na cześć zwycięskich batalii wojennych.
Tremy- łaźnie rzymskie.
Amfiteatry- Odbywały się tam zawody- igrzyska
Koloseum- największy amfiteatr
Akwedukty- wodociągi, które dostarczały wodę do miast.
Portyki- otwarte przedsionki budowli otoczonych rzędami kolumn.
Wergiliusz- wzorując się na arcydziełach Homera, napisał epopeję Eneidę.
Eneida- epopeja, w której Wergiliusz opisał dzieje Eneasza.
Horacy- znany poeta rzymski. Napisał wiele pieśni nazywanych odami.
Owidiusz- Poeta rzymski. Pisał poezje miłosną.
Cyceron- Polityk rzymski. Najwybitniejszy mówca, udoskonalił prozę łacińską.
Tytus Liwiusz- Napisał monumentalną historię Rzymu. Pisał ciekawie ale małowiarygodnie. Mieszał fakty z legendami.
Tacyt- Nakreślił historię Rzymu w okresie cesarstwa.
Prawo zwyczajowe- Obowiązywało członków danej społeczności w najstarszym okresie dziejów Rzymu. Było to pismo tzn. niepisane. Ukształtowało się ono w wyniku wieloletniej tradycji.
Prawo stanowione- Jest to prawo uchwalone i spisywane przez powołane do tego instytucje np. senat czy zgromadzenie ludowe. Zapoczątkował jes kodeks prawa rzymskiego.
Kodeks- zbór praw.
Kodyfikacja- Zebranie i usystematyzowanie praw.
Kodeks Justyniana- to jedna z trzech części wielkiej kodyfikacji prawa rzymskiego. Kodeks ten obowiązywał przez wiele stuleci, a zasady prawa rzymskiego przetrwały upadek imperium.
Pax Romana- Pokój rzymski.
Romanizacja- Przejmowanie rzymskich wzorców kulturowych przez inne ludy.
Szlak Bursztynowy- Biegł on przez ziemie polskie. Prowadził z Akwilei nad Adriatykiem, przez Carnuntum nad Dunajem, Morawy, Góry Śląsk, Wschodnią Wielkopolskę i Kujawy do wybrzeży Bałtyku.
Jowisz- najwybitniejszy bóg rzymski.
Junona- najwybitniejszy bóg rzymski.
Minerwa- najwybitniejszy bóg rzymski.
Kapitol- jedno z siedmiu wzgórz na których powstał Rzym. Na Kapitolu znajdowały się świątynie.
Sobory- zjazdy duchowieństwa. Były ustalane tam dogmaty.
Synoty- Ma te samo znaczenie co sobory.[zjazdy duchowieństwa]
Konstantyn Wielki- cesarz rzymski, zezwolił na swobodne wyznawanie chrześcijaństwa.
Neron- cesarz rzymski, nieobliczalny i okrutny (wyroki śmierci, konfiskaty majątków), za jego rządów krwawo stłumione powstanie w Brytanii, pożar Rzymu i wybuch powstania w Judei.
Teodozjusz- cesarz rzymski, zakazał wyznawania innych religii niż chrześcijańska, podnosząc ją do rangi religii państwowej.
Germanowie- Barbarzyńcy.
Hunowie- wojownicze plemię, jeden ze starożytnych ludów Wielkiego Stepu.
Konstantynopol- przekształcona dawna grecka kolonia- Bizancjum w drugą stolicę cesarstwa. Przekształcił ją Konstantyn Wielki i dlatego nazwano ja jego imieniem.
Bizancjum- Dawna grecka kolonia, która została przekształcona w stolicę cesarstwa.
Cesarstwo Zachodnie- powstało z stolicą w Rzymie.
Cesarstwo Wschodnie- powstało z stolicą w Konstantynopolu, formalnie tworząc nadal jedno państwo.
Odoaker- barbarzyński{germański} wódz w służbie Rzymu.
Wyjaśnij daty:
753 p.n.e.- Legendarne założenie Rzymu.
730-720 p.n.e.- Powstanie Rzymu według badań archeologicznych.
216 p.n.e.? Słynna bitwa pod Kannami.
44 p.n.e.- Zabójstwo Cezara
73-71 p.n.e- powstanie Spartakusa
313 p.n.e.- zezwolenie na swobodnie wyznawanie chrześcijaństwa.
395 p.n.e.- Podział imperium rzymskiego na cesarstwo wschodnie i zachodnie.
479 p.n.e.- koniec starożytności i początek średniowiecza.