Ecole moderne Celestyna Freineta

Ecole moderne Celestyna Freineta
(ur.15.10.1896r.-zm.8.10.1966r.)

W mojej pracy pragnę przedstawić działalność jednego z twórców Szkół Alternatywnych , których realizowanym projektem podstawowym i najważniejszym było ?Nowe Wychowanie? opierające się na swobodzie wychowywania i nauczania oraz koncentrujące się wyłącznie na prawidłowym rozwoju dziecka. Jednym z nich jest Celestyn Freinet : pedagog francuski , założyciel Cooperative de l?Einseignement Laique (CEL), Spółdzielni Nauczania Świeckiego w Cannes , przyczynił się również do narodzin ruchu szkoły nowoczesnej oraz organizacji (FIMEM) ? Federation Internationale des Mouvements de l? Ecole Moderne czyli(? Międzynarodowa Federacja Ruchów Szkoły Nowoczesnej?), twórca ?Kongresu Zwolenników Drukarni Szkolnej ? oraz czasopisma dziecięcego ?LA Gerbe infantine? , dla nauczycieli ?Imprimerie a l? Ecole? , stał się również inicjatorem powołania Stowarzyszenia Szkoły i Towarzystwa Opieki nad Dziećmi, brał udział w tworzeniu Karty Nowoczesnej Szkoły oraz Karty Praw Dziecka raz inne jego zasługi , których dużo by było wymieniać.
Początki działalności Freineta były bardzo trudne. Mimo wszelkich przeciwności losu, przeszkód jakie stały na jego drodze ? do końca trwał i rozwijał swoje plany co do nauczania i wychowywania dzieci. Celestyn swoją działalność rozpoczął w dwuklasowej szkole Bar- sure ?Loup , w której to panowała atmosfera tradycyjnej oraz twardej zasady nauczania. W niej postanowił polepszyć warunki życia szkolnego . Jego celem było bowiem uczynić wszystkie tradycyjne szkoły wiejskie nowoczesnymi , sprzyjającymi w prawidłowym rozwoju dzieci. Po pewnym czasie stworzył własną szkołę eksperymentalną w Vence , w której do końca swojego życia prowadził swoją działalność dydaktyczno ? wychowawczą.
W myśl ?Nowego Wychowania? Freinet kładł nacisk na doświadczenie dziecka, jego indywidualność w czasie nabywania wiedzy potrzebnej w dalszym życiu, swobodę oraz jego zdrowie. Za najważniejszy punkt edukacji uznał on rozwój możliwości intelektualnych oraz manualnych dzieci. Uważał, że każde dziecko powinno rozwijać swoje umiejętności w miarę możliwości. Chciał on aby jego wychowankowie czuli się dobrze i sami spostrzegali swoje wady i zalety. Był przeciwny wpajania pamięciowej wiedzy encyklopedycznej. W sprawie ?Pamięci? Freinet pod pewnymi względami nie był wrogo nastawiony. Ja również uważam, że rozwijanie pamięci jest bardzo ważne ale tylko w taki sposób aby ta umiejętność służyła człowiekowi a nie utrudniała jego życie. Celestyn unikając encyklopedyczną wiedzę , usunął ze swojej placówki wszelkie podręczniki, które uznał za zbędne w nauczaniu. W zamian wprowadził on drukarnię i gazetkę , którą własnoręcznie tworzyły dzieci. W gazetce tej były umieszczane spostrzeżenia jego wychowanków oraz ich doświadczenia nabywane w terenie oraz w szkole ,listy korespondencyjne z innych szkół współpracujących z Celestynem ,prace pisemne oraz plastyczne dzieci. W pewnym sensie uważam , że całkowita rezygnacja z podręczników nie była całkiem dobrym pomysłem, chociaż mogę się mylić. Sądzę, iż każda książka (podręcznik lub popularno- naukowa ) a nawet encyklopedia zawiera treści ciekawe a nader wszystko potrzebne w poznaniu. Wszystko zależy od formy i języka napisanej książki.
Po zapoznaniu się z programem nauczania Freineta ,uważam że bardzo mi się podoba jego pomysł dowolnego sposobu wyrażania swoich myśli. Myślę, że każde dziecko wyraża swoje myśli w różny sposób i to trzeba brać za najważniejszy punkt w edukacji szkolnej. Przykładem indywidualności oraz sposobu wyrażania swoich myśli może być wiersz, rozprawka, rysunek itp. Dobrym pomysłem wg, mnie było również tworzenie innych form pomocy edukacyjnych jak na przykład fiszki zawierające ćwiczenia oraz wskazówki pomocne w rozwiązywaniu zadań. Sądzę, że każde dziecko chętnie się uczy poprzez korzystanie z takich form pomocy jak i również poprzez wywiady z nauczycielem . Poprzez to chciałam powiedzieć, iż też dobrą nauką jest dowiadywanie się od ludzi doświadczonych w sprawie jakiegoś niezrozumiałego tematu. Toteż tak było w szkole Freineta. Popieram również wprowadzenie planu zajęć dzieci, który same ustalały na czas edukacji. Freinet chciał aby dzieci same tworzyły swój harmonogram zajęć tak aby były zgodne z ich możliwościami przyswajania wiedzy. Jego wychowankowie wybierały ilość materiału do opracowania w miarę swojego tempa przyswajalności.. W planie zajęć wymienione były podstawowe przedmioty jak np. Gramatyka( rozwiązywanie pewnej liczby fiszek z gramatyką), Rachunki (praktyczne i doświadczalne rozwiązywanie zadań matematycznych ), Pisanie (indywidualna lub grupowa praca pisemna na dowolne tematy w zależności od ich natchnienia) , Historia, Geografia , Fizyka, Przyroda( dzieci opracowywały dane tematy do przestudiowania , korzystając z różnych źródeł jak np. zainteresowania, pytania, wydarzenia z poprzednich tygodni lub korespondencji międzyszkolnej), Referaty ( zgłaszany był temat , który dziecko chciało opracować),Praca ręczna podstawowa( dziecko wybierało formę pracy o danej lub własnej tematyce , którą chciało wykonać). Freinet brał pod uwagę równowagę i harmonię między wychowaniem i samowychowaniem a uczeniem się i wielostronnym rozwojem umysłowym. Dbał również o osiągnięcia szkolne oraz karność i porządek w szkole. Sądzę, że kary trzeba stosować ale odpowiednie do formy winy. Nawet w swobodnym nauczaniu powinien panować porządek, ponieważ doszłoby w przeciwnym razie do chaosu. Uważał on , że dla bezpieczeństwa i zdrowia dzieci należy ograniczać swobodę.
Celestyn wychowując i ucząc dzieci pod uwagę brał ich zainteresowania oraz próbował rozwiązywać ich problemy. Nikogo nie pomijał. Wszystkich traktował tak, aby się czuli ważni i szanowani. Wpajał im wiedzę czysto praktyczną , którą dzieci mogły z całą pewnością wykorzystać w dorosłym życiu. W programie zajęć Freineta zaistniał również inny, ważny element , który bardzo mi się spodobał ? jest to podział zajęć pozaszkolnych. Jak wiadomo, szkoła Freineta mieściła również internat, w którym mieszkały dzieci. Wychowankowie, aby się nie nudziły, miały zajęcia dodatkowe, które z chęcią wykonywały. Przykładów jest wiele, zatem podam ich kilka . W drukarni wybrane dzieci miały różne funkcje : redaktor, grafik, dziennikarz, itp. Inne przykłady to ogrodnictwo, hodowla, pielęgnacja zwierząt i inne .Uważam , że takie umiejętności na wsi jak i w mieście są bardzo potrzebne, gdyż występują one w życiu codziennym. Dobrym pomysłem było wprowadzenie tak zwanych sprawności harcerskich. Dzieci wybierały co najmniej trzy sprawności harcerskie obowiązkowe, które potem wchodziły w skład ,ocenianych w pewnych okresach , osiągnięć i umiejętności. Przykładów jest wiele zatem ponownie podam kilka sprawności harcerskich : pisarz, lektor, kopista, mówca, mistrz ortografii itd. Należały do tego programu również sprawności harcerskie dodatkowe : drukarz, rysownik, klasyfikator, organizator, tancerz, dobry kolega, itp.
Podsumowując , uważam , że szkoła alternatywna Celestyna Freineta była moim zdaniem, jedną z najlepszych i bardzo sprzyjających w dobrym rozwoju dzieci w różnym wieku. Według mnie ,ważne dla Freineta było wpajanie dzieciom potrzebnej w życiu wiedzy przez pracę i zabawę. Dlatego Celestyn uważał, że jego szkoła eksperymentalna miała podłoże pracy i nauki przez urozmaicenie. Podziwiam Freineta za chart ducha i dążenie do celu pokonując po drodze wszelkie przeszkody i trudności. Wiele poświęcił aby zrealizować swoje marzenia o swobodnym, nowoczesnym wychowywaniu i nauczaniu dzieci. Sądzę, że dobrze traktowane i odpowiednio ukierunkowane dziecko ma wiele możliwości aby odkrywać dobre strony swojej osobowości oraz odnajdywać indywidualne umiejętności, które potem będą sukcesywnie rozwijane i praktykowane w życiu dorosłym. Uważam, że bez względu na to w jakiej sytuacji znajduje się dziecko ? dobrej czy złej- należy pomagać w razie problemu i próbować zrozumieć go ( jego psychikę). Tak jak Celestyn Freinet trzeba tak traktować dziecko aby czuło , że jest ważne , że istnieje ( jest kimś). Poza tym powinno się czuć bezpieczne, doceniane, przebywać w przyjaznej atmosferze w szkole i poza nią. Trzeba sprawić również aby dziecko zdobywało dużo życiowego doświadczenia i aby mogło dobrze i z rozsądkiem pokonywać różne przeszkody i trudności jakie mogą się pojawić.


Przypisy: Wincenty Okoń ? Dziesięć Szkół Alternatywnych? - Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne ? Warszawa 1997r.