profil

Opis Syrii i Iranu

Ostatnia aktualizacja: 2022-09-06
poleca 84% 2766 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Syria


Położenie geograficzne
Państwo arabskie położone na Bliskim Wschodzie., graniczące z Turcją (822 km), Irakiem (605 km), Jordanią (375 km), Libanem (375 km) i Izraelem (76 km).Długość wybrzeża wynosi 193 km. Najwyższym punktem jest Hermon(2814 m n.p.m.), a najniższym Jezioro Tyberiadzkie (212 m p.p.m.). Całkowita powierzchnia państwa wynosi 185 180 km2.Stolicą i zarazem największym miastem jest Damaszek. Językiem urzędowym jest arabski, waluta to funt syryjski.

Ukształtowanie:
Równolegle do wybrzeża, nad Morzem Śródziemnym, ciągnie się pasmo gór Dżebel Ansarija, natomiast tuż za nim depresja El-Ghab, która stanowi część wielkiego zapadliska tektonicznego biegnącego w kierunku południowymaż z Afryki Wschodniej. Obszar Syrii położony w głębi lądu to przede wszystkim pustynie oraz półpustynie. Na południu teren wznosi się - góry ciągnące się wzdłuż granicy z Libanem osiągają wysokość 2814 metrów n.p.m.

Klimat:
Na wybrzeżu panują warunki charakterystyczne dla klimatu śródziemnomorskiego. W głębi lądu, natomiast, aura wykazuje cechy klimatu kontynentalnego - średnie temperatury w lecie dochodzą tu nawet do 40oC, w zimie zaś spadają do 0oC. Na terenie Syrii występują także wyraźne różnice w ilości rocznych opadów - 750 mm nad morzem i 100 mm w głębi lądu. W górach przez sześć miesięcy w roku zalega pokrywa śnieżna.

Gospodarka:
30% powierzchni kraju zajmują grunty orne, natomiast 45% - pastwiska.Na nawadnianych terenach uprawia się ryż, owoce, trzcinę cukrową i tytoń. Znaczną część kraju porastają gaje oliwne. W Syrii hoduje się 12,7 mln owiec, 1,6 mln kóz i 710 tys. sztuk bydła. Najprężniej rozwinął się przemysł górniczy, tekstylny, tytoniowy i cementowy. W 2006 roku PKB wyniósł 77,66 mld USD, czyli 4 100 USD na mieszkańca. Bezrobocie wyniosło 12,5% (2005 r.) realny wzrost gospodarczy 3,5%, Inflacja 8% (2006 r.) Dochody budżetowe wynoszą 8,7 mld USD, a wydatki 9,9 mld USD (2006 r.) Wartość eksportu wynosi 6,923 mld USD (2006 r.), a importu 6,634 mld USD (2006 r.) Ludność żyjąca poniżej progu ubóstwa: 11,9% (2006 r.)

Ludność
W Syrii zamieszkuje ok. 14,186 mln ludzi, gęstość zaludnienia wynosi 77 osób na km2.Przyrost naturalny jest równy 2,5%. Średnia długość życia u kobiet to 70 lat a u mężczyzn to 68.90,3% mieszkańców Syrii to arabowie, zaś do najważniejszych mniejszości zaliczyć możemy Kurdów i Ormian (9,7%).Główne wyznania : islam - 89,6% w tym: sunnici - 74%, alawici - ok. 10%, druzowie - ok. 6% oraz: chrześcijaństwo - 8,9%.

Tradycje biblijne
Syria stanowiła w epoce starożytnej jeden z krajów biblijnych, gdzie miały miejsce liczne wydarzenia zapisane w Starym i Nowym Testamencie, których cezurę chronologiczną wyznaczają: życie Patriarchy Abrahama i nawrócenie św. Pawła Apostola w drodze do Damaszku. Religie w starożytnej Syrii ulegały nieustannej ewolucji na rozległym obszarze rozciągającym się na północy i zachodzie ku wybrzeżom Morza Śródziemnego, na wschodzie dotykając brzegu rzeki Eufrat i na południu Pustyni Arabskiej. W epoce Ommajadów w Syrii rozwinął się w pełni islam jednak istotny wydaje się fakt, że właśnie Syria była w epoce starożytnej pierwszym krajem chrześcijańskim! Tu bowiem po raz pierwszy uczniów Chrystusa nazwano "chrześcijanami" - jak czytamy o tym w Dziejach Apostolskich!

Iran


Położenie geograficzne
Iran jest położony na Bliskim Wschodzie, nad Zatoką Omańską, Zatoką Perską i Morzem Kaspijskim. Graniczy z 7 państwami, Irakiem (1 458 km), Turcją (499 km), Azerbejdżanem (611 km), Armenią (35 km), Turkmenistanem (992 km), Afganistanem (936 km) i Pakistanem (909 km). Całkowita długość granic wynosi 5 440 km. Powierzchnia całego państwa to 1633,2 tys. km2. Stolicą i największym miastem jest Teheran. Język urzędowy to farsi (perski). Posługuje się nim 45% ludności państwa. Poza tym 23% posługuje się językiem kurdyjskim, a 265 językiem tureckim.

Ukształtowanie
Połowa terytorium Iranu położona jest na rozległej wyżynie na wysokości ok. 1200 metrów n.p.m. Wyżynę okalają na północy góry Elburs, a na południowym zachodzie-Zagros. Najwyższy szczyt znajduje się w paśmie Elburs-Demawend, wygasły wulkan, wznosi się na 5609 m n.p.m. Centralną i wschodnią część kraju stanowi niezamieszkała, słona pustynia, tak zwana Solnica, Deszt-e Kewir. Znajdują się tu jedynie nieliczne oazy. Na północy, na wybrzeżu Morza Kaspijskiego oraz na południu wzdłuż Zatoki Perskiej, rozciągają się niziny.

Klimat
W Iranie panuje klimat kontynentalny z dużymi różnicami, zarówno temperatur jak i opadów. Nad Zatoką Perską lata są bardzo gorące, zdarza się, że temperatury wzrastają wówczas do 50oC. W głębi lądu dzień potrafi być równie gorący, jednak w nocy powietrze znacznie się oziębia. Zimy w Iranie są chłodne, wyjątek stanowią tereny położone nad Morzem Kaspijskim i Zatoką Perską. Na Wyżynie Irańskiej temperatury spadają poniżej 0oC. W ciągu roku spada tu 240mm deszczu.

Gospodarka
Irańska gospodarka jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się na Bliskim Wschodzie, szczególnie w ostatnim okresie, gdy ceny ropy naftowej są rekordowo wysokie. Iran jest również jednym z niewielu krajów muzułmańskich, który rozwija także inne sektory gospodarki, niezwiązane z ropą naftową. Jednak wyż demograficzny - ogromna liczba młodych ludzi sprawia, że wykorzystanie relatywnie dobrego stanu gospodarki jest utrudnione. W ten sposób mimo 7% wzrostu PKB bezrobocie przekracza 15%, wysoka jest również inflacja - ok. 12-18%, co i tak jest ogromnym postępem w porównaniu z sytuacją sprzed 10 lat. Raport UNICEF (zob. link) wskazuje, że w Iranie wciąż są ogromne rozwarstwienia w dochodach ludności - chociaż średni dochód na mieszkańca wynosi ok. 8 000 $ rocznie, wielu Irańczyków żyje na granicy minimum socjalnego, a wielu w nędzy. Jednak ten sam raport zauważa, że sytuacja się poprawia, a rząd stara się realizować wytyczne organizacji międzynarodowych. Zdecydowanie poprawia się dostęp do opieki medycznej oraz edukacji. Iran jest eksporterem przede wszystkim ropy naftowej i gazu ziemnego, produktów przemysłu chemicznego, tworzyw sztucznych, a także orzeszków pistacjowych, dywanów perskich. Import obejmuje maszyny, elektronikę, sprzęt AGD. W ostatnim czasie rozwija się budząca kontrowersje na Zachodzie energetyka jądrowa. W wielkim przemyśle dominuje sektor państwowy, natomiast w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw własność prywatna i spółdzielcza. Bardzo ważną rolę gospodarczą odgrywa bazar, czyli mali i średni kupcy, stanowiący wpływowe lobby polityczne.

Ludność
Ludność wynosi 67 mln, gęstość zaludnienia to 41 osób na km2.Przyrost naturalny jest równy 0,7%. Średnia długość życia kobiet to 71 lat a mężczyzn to 69. Iran uznaje się za najważniejsze na świecie państwo islamu szyickiego. Około 93% obywateli to szyici. Mniejszości narodowe stanowią 5% (Kurdowie, Beludżowie, Turcy, Arabowie oraz Sunnici. Wszelkie prawo stanowione musi być zgodne z konstytucją jak i świętą księgą - Koranem. Czuwa nad tym 12-osobowa rada.

Tradycje biblijne
Na wschód od Syro-Palestyny rozciągała się Mezopotamia i Persja podzielona dzisiaj między Irak i Iran. Obszary te stanowiły w czasach biblijnych szlak wędrówek patriarchów oraz były ośrodkami państwowości Asyryjczyków (północna Mezopotamia) i Babilończyków (południowa Mezopotamia), a następnie Persów. Wszystkie te narody odcisnęły trwałe piętno na dziejach biblijnego Izraela, zaś świadectwa ich potęgi odkrywa archeologia, która w Iranie i Iraku ma jeszcze ogromną przyszłość.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 6 minut

Ciekawostki ze świata
Podobne tematy