Władza w Polsce

BYLI PREZYDENCI RP
? Wojciech Jaruzelski (ur. 1923, prezydent PRL i RP w latach 1989-1990, uprzednio Przewodniczący Rady Państwa)
? Ryszard Kaczorowski (ur. 1919, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1989-1990, równolegle z Jaruzelskim)
? Lech Wałęsa (ur. 1943, prezydent RP w latach 1990-1995)
? Aleksander Kwaśniewski (ur. 1954, prezydent RP w latach 1995-2005)
? Lech Kaczynski
KADENCJA
Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz.

UPRAWNIENIA
o podpisuje ustawy uchwalone przez Sejm i Senat; ma prawo skierowania ich do Trybunału Konstytucyjnego lub z powrotem do Sejmu (tzw. weto, wtedy ustawa musi być ponownie uchwalona większością 3/5 głosów)
o ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe
o mianuje i odwołuje ambasadorów i innych przedstawicieli Polski w innych państwach oraz organizacjach międzynarodowych
o przyjmuje listy uwierzytelniające przedstawicieli innych państw i organizacji międzynarodowych a także odwołuje ich
o jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych, mianuje szefa sztabu generalnego i dowódców poszczególnych rodzajów sił zbrojnych
o w czasie wojny na wniosek Prezesa Rady Ministrów mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych oraz odwołuje go
o nadaje stopnie wojskowe (na wniosek ministra obrony narodowej)
o nadaje tytuły naukowe profesora oraz profesora sztuki (na wniosek Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów)
o nadaje obywatelstwo polskie
o nadaje ordery i odznaczenia państwowe
o stosuje prawo łaski
o wydaje rozporządzenia, postanowienia i zarządzenia, choć niektóre wymagają kontrasygnaty premiera
o ma prawo zwołania Rady Gabinetowej
o może zwracać się z orędziem do Sejmu, Senatu lub Zgromadzenia Narodowego
o jest z racji urzędu wielkim mistrzem Orderu Orła Białego i Orderu Odrodzenia Polski oraz ich kawalerem
o ma prawo inicjatywy ustawodawczej
o desygnuje kandydata na Prezesa Rady Ministrów
o powołuje Prezesa Rady Ministrów, a także przyjmuje jego dymisję
o na wniosek Prezesa Rady Ministrów dokonuje zmian w składzie rządu
o powołuje członków KRRiT
o ma prawo skrócenia kadencji sejmu w dwóch określonych przez konstytucję sytuacjach (gdy nie powiodą się trzy kolejne próby powołania rządu i w przypadku gdy projekt ustawy budżetowej nie zostanie mu przekazany do podpisania w przeciągu 4 miesięcy od złożenia go w Sejmie)
o wyznacza marszałków seniorów
o zwołuje pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu i Senatu
o zarządza wybory do Sejmu i Senatu
o za zgodą Senatu może rozpisać referendum
o powołuje sędziów
Władza sądownicza
Sąd Najwyższy
Pierwszy Prezes: Lech Gardocki
Trybunał Konstytucyjny
Prezes: Jerzy Stępień
Trybunał Stanu
Przewodniczący: Lech Gardocki
Naczelny Sąd Administracyjny
Prezes: Janusz Trzciński


Władza wykonawcza
Prezydent:
Lech Kaczyński
Prezes Rady Ministrów:
Jarosław Kaczyński
Rada Ministrów:
Rząd Jarosława Kaczyńskiego

Władza ustawodawcza
Sejm:
Marszałek: Ludwik Dorn
V kadencja
Senat:
Marszałek: Bogdan Borusewicz
VI kadencja
Zgromadzenie Narodowe

Kontrola i ochrona prawa
Najwyższa Izba Kontroli
Prezes: Mirosław Sekuła
Rzecznik Praw Obywatelskich:
Janusz Kochanowski
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Przewodnicząca: Elżbieta Kruk
Prokuratura
Prokurator Generalny: Zbigniew Ziobro
Prokurator Krajowy: wakat
Centralne Biuro Antykorupcyjne
Szef: Mariusz Kamiński

. Prezydentem może zostać każdy obywatel polski, który ukończył 35 lat i korzysta z pełni praw wyborczych do Sejmu. Wybory Prezydenta RP zarządza marszałek Sejmu. Prawo zgłaszania kandydatów na Prezydenta przysługuje organizacjom politycznym i społecznym oraz wyborcom. W każdym przypadku zgłoszenie powinno być poparte podpisami co najmniej 100 tysięcy wyborców. Za wybranego uważa się kandydata, który otrzyma więcej niż połowę głosów, bez względu na frekwencję wyborczą. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości, w 2 tygodnie później przeprowadza się drugą turę głosowania (wybory ponowne). Biorą w niej udział dwaj kandydaci, którzy otrzymali największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu i nie wycofali swojej kandydatury. Za wybranego w ponownym głosowaniu uważa się kandydata, który otrzymał więcej ważnych głosów.Nowo wybrany Prezydent obejmuje urząd po złożeniu przysięgi wobec Zgromadzenia Narodowego
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej ma przede wszystkim grać rolę czynnika stabilizacji wewnętrznej i zewnętrznej, oddziałującego na funkcjonowanie innych naczelnych władz państwa, w tym zwłaszcza na parlament i rząd. Jest to koncepcja prezydenta silnego, o władczych uprawnieniach w stosunku do innych organów państwowych, ale nie zajmującego się bieżącym zarządem sprawami państwa.Akty prawne Prezydenta wymagają dla swej ważności kontrasygnaty, czyli współpodpisania, Prezesa Rady Ministrów albo właściwego ministra. Niektóre akty Prezydenta, określone przez małą konstytucję, są jego samodzielnymi decyzjami i nie potrzebują kontrasygnaty. Są to m.in. takie uprawnienia, jak: rozwiązanie parlamentu, weto ustawodawcze, skierowanie ustawy przed jej podpisaniem do Trybunału Konstytucyjnego, desygnowanie Prezesa Rady Ministrów.