Sens romantycznych podróży w oparciu o "Sonety krymskie"

Jaki był sens romantycznych podróży – rozwiń temat na podstawie Sonetów Krymskich oraz dzieł malarskich nawiązujących do motywu podróży.

Romantyzm to epoka kultury europejskiej, która przypada na pierwszą połowę XIX wieku. Jako prąd ideowy objawiał się głównie w poezji, muzyce oraz malarstwie. Jednym z wielu motywów występujących literaturze i sztuce tego okresu, jest podróż. Romantyzm to czas popowstaniowych emigracji oraz przymusowych zsyłek w głąb Rosji.

Adam Mickiewicz jest jednym z poetów, który za swoją opozycyjną działalność w stowarzyszeniu Filomatów został skazany na emigrację. Odwiedzenie rosyjskich miast takich jak Petersburg, Odessa, Moskwa czy Krym, stało się inspiracją do napisania cyklu utworów tworzących razem „Sonety Krymskie” . Artysta zafascynowany pięknem, nieznanej mu dotąd, natury, postanowił wyrazić swój zachwyt w wierszach. Lirycznym bohaterem „Stepów akermańskich” jest pielgrzym, szukający drogi do swojej ojczyzny – Litwy. W pierwszych dwóch strofach mówi o pięknie, pochłoniętego mrokiem, stepu. Przyroda, opisywana przez podmiot liryczny, wzbudza w nim zachwyt, który niestety po chwili przeradza się w strach. Trzecia i czwarta strofa stanowi refleksyjną część. Mickiewicz, którego możemy utożsamić z osobą mówiącą w wierszu, opisuje odgłosy, które są niemożliwe do usłyszenia np. motyl kołyszący się na trawie lub też wąż poruszający się wśród roślinności. W ostatnim wersie autor wyraża nadzieję powrotu do ojczyzny, która jednak za chwile znika i przeobraża się w świadomość ciągłej tułaczki po świecie. W utworze, poeta użył kilku orientalnych słów, zwrotów. Może to być wynikiem zafascynowania tamtejszą kulturą.

Inny sonet Mickiewicza pt. „Widok gór ze stepów Kozłowa” przedstawia Pielgrzyma, który zadaje dociekliwe pytania do Mirzy. Podróżnik fascynuje się pięknem tamtejszej, czarnomorskiej przyrody. Utwór przepełniony jest Orientalizmem. Spowodowane jest to prawdopodobnie tym,z e jeden z rozmówców jest muzułmaninem. Myślę, że pielgrzyma, możemy utożsamić z autorem tekstu. Mickiewicz podczas swoich podróży nad Morzem Czarnym zapewne cały czas miał styczność z wyznawcami Allacha.

Motyw podróży możemy dostrzec nie tylko w literaturze, ale i w malarstwie epoki romantyzmu. Jednym z przykładów jest obraz Caspara Davida Friedricha pt. „Kredowe skały na Rugii”. Przedstawia on trzy postaci nad klifowym wybrzeżem Morza Bałtyckiego. Każda z osób wyeksponowanych na pierwszy plan wyraża inną postawę. Począwszy od zafascynowania, strachu, na obojętności kończąc. Dzieło to powstało prawdopodobnie podczas podróży na wyspę Rugię w roku 1830 wraz ze swoją małżonką. Friedrich niezwykle zestawił ze sobą ogrom natury oraz kruchość człowieka.

Reasumując moje rozważania, chciałbym powtórzyć, że podróże romantycznych artystów zazwyczaj były inspiracją do stworzenia nowego dzieła. Motyw wędrówki, pielgrzymowania, pojawia się niemal w każdej epoce literackiej, jednak w romantyzmie, nie wynikał on z upodobań autora, lecz z represji, które czekały polskich pisarzy, poetów w ich ojczystym kraju.