Ludzie i bogowie greccy- charakterystyka

DZEUS
*zsyła na ziemię promienną pogodę i dobrodziejstwo deszczu, bieli szczyty gór, znak jego gniewu pali gromem
* przewodniczący bogom na radzie, bez jego wiedzy nie dzieje sie nic w przestworzach, na ziemi i niebie
*dawca życia i śmierci, zsyła dobro i zło.
Dzeus jest łagodny i dobrotliwy, lecz gdy wpadnie w gniew- blednie niebo i jęczy ziemia. Jego sile nic nie sprosta, jego potęga jest niezmierzona, jest poddany jedynie mocy przeznaczenia, którego strażniczkami są Mojry przedwieczne. Nie może zmienić wyroków losu
*Najsłynniejszym ośrodkiem kultu Dzeusowego była Olimpia
*Jego pierwszą kobietą była Temida
*ma żonę Herę
HERA

*wyniosła, pełna powagi i królewskiego majestatu
*jej rodzicami byli: Kronos i Reja- odziedziczyła po nich dumę i pięknośc
* Uważa się za jedyną prawowitą małżonkę Dzeusa i żądała dla siebie hołdów i posłuszeństwa ze strony innych niebian
* Zaślepiona zazdrością często czyni Dzeusowi gorzkie wyrzuty pomawiając go o złamanie małżeńskiej przysięgi
* Jeździ na tęczowym rydwanie zaprzężonym w pawie, w koronie gwiazd nad czołem, z ulubioną kukułką na ramieniu
*kobiety zamężne darzy szczęściem macierzyństwa, łagodzi smutek wdów opuszczonych
*popędliwa, łatwo wpadająca w gniew, uważa sie za piękniejszą od Afrodyty

HESTIA

*najstarsza córka Kronosa i Rei była boginią ogniska domowego.
*ślubowała wieczne dziewictwo i nie zaznała macierzyństwa
*Modliły się do niej kobiety helleńskie
*Ołtarz Hestii otaczany był czcią w każdym domu greckim.
*Skromna, cicha i łagodna, a jednak potężna zasiadała na Olimpie między dwunastu największymi bóstwami.
*Nigdy nie brała udziału w żadnej zwadzie
*Kochała spokój i nienawidziła wojny i mordu, nigdy nie wzieła miecza do ręki

ATENA
*Była dzieckiem boskiego umysłu (urodziła się wychodząc z głowy Dzeusa)
*sowiooka bogini mądrości
*potężna. Od niej zależał pokój czy wojna na ziemi
*wymyśliła wiele pożytecznych rzeczy: koło garncarskie, pokazała ludziom jak zrobic naczynie z gilny mieszane z wodą, stolarzom dała ekierkę, nauczyła ludzi uprawę oliwek
* broniła ludnych miast
*lubiła tkać, wyszywać, podarowała kobietom igłe
*była próżna na punkcie swojego wyglądu

DEMETER
*matka, pani urodzajnych pól i wkitnących sadów
* straciła córkę Kore porwanej przez Hadesa
* gdzie przejdzie smutna po stracie córki- zieleń blednie, łamią się łodygi a pole nie nadaje się do uprawy
*daremnie szuka swojej córki
*z rozpaczy rzuciła klątwę na ziemie

AFRODYTA
* piękna, Parys wręczył jej złote jabłko na górze Ida, narażając się na gniew Hery i Ateny.
* władczyni serc, pani zwycięskiej miłości
*nikt nie mógł się oprzeć jej potędze
*urodziła się z paiany morskiej (gdy krople krwi Kronosa spadły do morza)
*pod jej stopami zakwitały kwiaty
*zawładnęła całym Olimpem
*w małżeństwie nie zaznała szczęścia, gdyż Dzeus połączył ją ze swoim brzydkim, kulawym synem- Hefajstosem
*strojna, lubiąca zabawy i hołdy nudziła sie ze swoim ponurym i zapracowanym mężem
*podbiła serce Aresa: miała z nim córke Harmonię, oraz syna Erosa
*przed wojną trojańską Eros sprawił że Afrodyta pokochała śmiertelnika Anchizesa i dała mu syna: Eneasza
* Największą miłością darzyła Adonisa, lecz zabił go Ares z zazdrości zamieniając się w dzika

APOLLO
*pięc dni po narodzinach postanowił pomścic cierpienia matki (Leto), udał się do Delf gdzie zabił smoka Pytona- jednego z synów Gai (Smok prześladował Leto, gdyż Hera wyjawiła mu przepowiednie że zabijego go jedno z jej dzieci)
*miał 9 muz
*bóg jasny i czysty, władca piękna, bywał zazdrosny o sławe
*najpiękniejszy z bogów, nie miał żony, w miłości nie był szczęśliwy,
*jego siostrą bliżniaczką była Artemida

ARTEMIS
*Córka Dzeusa i Leto
*nigdy nie zaznała miłości i surowo strzegła swego dziewictwa, surowo również strzegła niewinności swych nimf- nie wolno im było zaznac miłości pod grozą śmierci.
*mściwa i dumna, o twardym sercu, nieczęsto dostępnym miłości.
*patronka dziewcząt i młodych chłopców
*znała się na czarach tajemnych dlatego utożsamiano ją z Hekate (b. ciemności)

HEFAJSTOS
*zasiadał w gronie nieśmiertelnych.
*od dnia narodzin prześladował go zły los
*kochał swoją matke (Here) iż tak okrutnie z nim postąpiła (po narodzinach strąciła go z Olimpu na ziemie)
*Urządził na Olimpie kuźnie
*ulepił z gliny pierwszą kobiete- Pandore
*przeżywał męki zazdrości widząc jak Afrodyta obdarza innych swymi łaskami
*Dzeus go nie lubił i zawsze miał pretensje do swojej małżonki że go obdarzyła takim synem

HERMES
*urodziła go Maja
*szybkonogi, wesoły, tryskający dowcipem, złodziejaszek (kradł tylko dla żartu)
*Dzeus uczynił go swoim posłańcem i nadwornym heroldem
*miał złote skrzydełka
*życzliwy ludziom, opiekował się wędrowcami zbłąkanymi na bezdrożach, kupcom pomagał w handlu, wynalazł dla nich miare i wage, wymyślił także liczby, młodzież nauczał cwiczeń gimnastycznych
*jego najulubieńszym zajęciem było pasterstwo

POSEJDON
*Brat Dzeusa i Hadesa, Hestii, Demetry i Hery
*gwałtowny i popędliwy, a jego żądza nie miała granic
*lubił się przechwalac, że to on uderzeniem trójzębu o skałę stworzył konia, chociaż wszyscy wiedzieli, że jego matka Rea, dawała Kronosowi konie na obiad, gdy Posejdon był jeszcze w powijakach
*Utrzymywał że on pierwszy zarzucił rumakom cugle i ujarzmił dzikie ogiery (zasługa Ateny)
*był ojcem wielu potworów morskich i olbrzymów
*srogi, często wpadał w gniew, łagodniał na widok łez kobiecych, nigdy nie odmawiał pomocy nieszczęśliwym

ARES
*bogowie i ludzie go nie lubili
*Dzeus- jego ojciec nie cierpiał go z powodu jego srogości, dzikiej żądzy mordu i krwi.
*matka Hera bała się go, gdy wpadał w złość (co mu sie często zdarzało)
*Olbrzymiego wzrostu i potężnej postawy, muskularny, obdarzony niezwykłą siłą, rozmiłowany był w wojnach, bitwach i podbojach.
*Jego namiętnością były jęki rannych i bojowe zawołania wojowników
*Grecy bali się go dlatego stawiali mu świątynie i składali mu ofiary
*Jedynie Sparanie rozmiłowani w wojnie mieli Aresa w wielkiej czci

HADES
*potężny, groźny, nieprzebłagany
*syn Kronosa i Rei, rodzony brat Dzeusa nie zasiadał ze swymi krewniakami u olimpijskich stołów
*władał Tartarem
*Jego żoną była Persefona (córka Demetry i Dzeusa (Kora))

LUDZIE:
SYZYF:
*Żoną jego była jedna z Plejad- Merope
*Władca Koryntu
*Bogowie go lubili i nie skąpili mu swych łask, zapraszali go nawet od czasu do czasu na Olipm
*Lubił on się nadmiernie chwalić swoją przyjaźnią i zażyłością z bogami, plotkował o ich słabostkach
*Kradł nektar i ambrozje, następnie częstował nimi swoich biesiadników
*Bogowie znali jego sztuczki, jednak mieli do niego słabość- wybaczali mu nawet plotkarstwo
*Wyjawił ważną tajemnice boską (Dzeusa) i stracił łaskę bogów
*Przed śmiercią nakazał żonie aby nie wyprawiała mu pogrzebu
*Syzyf żalił się Charonowi iż żona nie wyprawiła mu pogrzebu
*Jego jęki doszły do Hadesa i Persefony, ci znając go pozwolili mu wrócić na ziemię pod opieką Tanatosa- boga śmierci, aby mógł nakłonić żonę do wyprawienia mu pogrzebu.
*Gdy przybył do pałacu w Koryncie, natychmiast kazał związać bożka i wtrącić go do lochów
*Hades przypomniał sobie po latach o Syzyfie więc posłał Hermesa, który uwolnił Tanatosa
*Syzyf zmarł a po śmierci musi wtoczyć na stromą góre wielki odłam skały, która non stop spada w dół (syzyfowa praca- ciężka, bezsensowna praca)

EDYP:
*po upadku domu Amfiona, królem Teb został Lajos a małżonką jego była Jokasta, siostra Kreona
*byli bezdzietni, więc Lajos wysłał poselstwo do wyroczni w Delfach- ona odpowiedziała że syn zabije ojca i ożeni sie z matką
*gdy Jokasta urodziła syna, postanowiono zgładzić go ze świata: przybito mu pięty żelazem, rozkazali słudze Forbasowi aby zaniósł dziecię na górę Kitajron i tam porzucił je w lesie
*gdy tam przybył naszła go litość i zaniósł chłopca do przyjaciela Euforbosa- ten oddał je władcom Koryntu- Polibosowi i Meropie
*Dziecko nazwano Edyp
*Pewnego razu usłyszał na uczcie jak jeden z biesiadników powiedział że Edyp nie jest prawdziwym synem władcy Koryntu
*poszedł do wyroczni delfickiej a ta mu powiedziała że niewolno mu wracać do kraju, gdyż zabije ojca i ożeni się z matką
*Edyp powędrował przed siebie, po drodze zabił nieznajomego starca i jego towarzyszy. Od śmierci zdołał się uratować tylko jeden sługa, który ukrył się w gąszczu
*Poszedł w dalszą wędrówke nie przeczuwając że zabił własnego ojca
*Edyp doszedł do Teb i zastał popłoch. Kreon ogłosił, że ten kto uwolni Teby od Sfinksa otrzyma w nagrodę ręke królowej Jokasty.
*Edyp rozwiązał zagadke Sfinksa i pojął za żone Jokaste- swoją matke
*Jokasta urodziła mu czworo dzieci (Eteoklesa, Polinejkesa, Antygone i Ismene)
*Kochali go poddani, jako sprawiedliwego i szlachetnego władce
*20 lat trwało panowanie Edypa na tebańskiej ziemi, gdy zaraza rozszalała się po całym kraju
*Edyp posłał Kreona do Delf, gdzie oznajmiono mu że nie pomszczona jest śmierc króla Lajosa
*Edyp wezwał Tejrezjasza który wiedział o zbrodni króla ale żal mu było nieszczęsnego Edypa
*Gdy Tejrzezjasz wyjawił mu prawde- Edyp nie mógł w to uwierzyc
*Jokasta słysząc odgłosy kłótni wzieła strone Edypa i opowiedziała mu o przepowiedni sprzed laty
*Edyp zadrżał z przerażenia, gdyż zaczyna wierzyc iż to on jest tym synem
*Nakazał przyprowadzic sługę, który był świadkiem śmierci Lajosa
*Zjawia się na dworze królewskim Euforbos aby przekazac Edypowi że zmarł Polibos i musi zasiąśc na tronie jako prawowity następca tronu
*Euforbos usłyszał o wyroczni i powiedział edypowi prawde o jego rodzicach
*Jokasta słysząc opowiadanie posłańca wyszła z sali
*Edyp zdał sobie sprawe że poślubił własną matke i zabił ojca
*Jokasta powiesiła się w swojej komnacie na pasie
*Edyp przekłuł sobie oczy własnymi rękami, by nie oglądały już świata Heliosa, następnie opuścił przeklęte mury Teb i przywędrował do Aten