Współczesne metody ustalania budowy związków organicznych

„Współczesne metody ustalania budowy związków
organicznych”.


Związkiem organicznym nazywamy związki chemiczne pierwiastka węgla z wyłączeniem tlenków węgla, węglanów metali, węglików i karbonylków metali. Współczesny rozwój nauki przyczynił się także do wynalezienia wielu metod ustalania ich budowy. Oto niektóre z nich:
Spektroskopia Ramona – jedna z ważniejszych, współczesnych metod. Wykorzystuje się w niej zjawisko nieelastycznego rozpraszania światła. Aby wykonać analizę tą metodą, należy naświetlać próbkę monochromatycznym światłem lasera. Część kwantów promieniowania, odziaływując z cząsteczkami próbki, zmienia energię ich asylacji i przez to zwiększa lub zmniejsza swoją energię. Na podstawie zależności intensywności rozproszonego promieniowania od różnicy energii kwantów można dowiedzieć się o drganiach charakterystycznych dla badanych cząsteczek.
Elektroforeza jest metodą wykorzystującą zjawiska elektrokinetyczne, polegające na ruchu naładowanych elektrycznie cząsteczek zawiesiny lub zolu pod wpływem napięcia elektrycznego. Elektroforeza jest także stosowana do rozdziału biopolimerów i innych związków biologicznie czynnych.
Spektroskopia w podczerwieni – metoda, w której wykorzystuje się absorpcje lub emisje promieniowania ze środkowego zakręku podczerwieni związaną ze wzbudzeniami drgań cząsteczek wchodzących w skład próbki. Każda cząsteczka wydziela charakterystyczne drganie, dzięki czemu można je przyporządkować do określonych grup funkcyjnych lub wiązań.
Spektroskopia UV-VIS- kolejna metoda, przy której wykorzystuje się absorpcje promieniowania elektromagnetycznego w zakresie ultrafioletu i światła widzialnego, która wynika ze wzbudzeń elektronów walencyjnych w cząsteczkach naświetlanych substancji. Tym sposobem oznacza się zawartości substancji absorbujących, zwłaszcza związków organicznych, które zawierają wiązania wielokrotne.
Jedną z najpopularniejszych metod jest niewątpliwie chemiczna analiza instrumentalna, czyli chromatografia. Podczas analizy, substancje dzieli się między fazę nieruchomą i fazę ruchomą, stanowiącą roztwór gazowy lub ciekły.
Chromatografia gazowa – do jej wykorzystania używa się gazu jako fazy ruchomej , oraz porowatego ciała stałego lub filmu polimeru organicznego jako fazy nieruchomej. Tą metodą można określić budowę złożonych mieszanin związków chemicznych, zwłaszcza lotnych.
Chromatografia sitowa – metoda, w której wykorzystuje się różnice wielkości cząsteczek składników.
Chromatografia cieczowa – bada się nią nielotne, często złożone związki chemiczne. Wykorzystuje się tu efekt rozdziału chromatograficznego z użyciem cieczy jako fazy ruchomej.
Chromatografia fluidalna – Fazą ruchomą jest gaz w warunkach nadkrytycznych, w których zanikły różnice miedzy stanem ciekłym a gazowym. Metodą tą rozdziela się także substancje trudno rozpuszczalne. Jest to możliwe, ponieważ fazy nadkrytyczne mają zdolność do rozpuszczania substancji złożonych z dużych, niepolarnych cząsteczek.
Chromatografia jonowymienna – polega na zatrzymaniu jonów na podłożu jonitowym. Polega na separacji mieszaniny substancji na proste składniki i pomiarze ich ilości.
Chromatografia cienkowarstwowa – jako fazę stacjonarną tym razem cienką warstwę porowatego sorbentu, oraz ciecz jako fazę ruchomą. Rozdział zachodzi w wyniku przepływu cieczy przez warstwę sorbentu, wciąganej przez sorbent wskutek działania sił kapilarnych. Metoda ta jest najbardziej popularna wśród chemików, zarówno ze względu na prostotę, szybkość, jak i niskie koszty jej przeprowadzenia.
Chromatografia podziałowa – do analizy używa się różnicę wielkości współczynnika podziału składników rozdzielonych między cieczą umieszaną na nośniku, a fazą ruchomą.
Chromatografia adsorpcyjna – wykorzystuje się tutaj różnice w adsorpcji fazy stacjonarnej względem składników fazy ruchomej.





Bibligrafia:
1.”Metody instrumentalne w analizie chemicznej”, W.Szczepnik.
2. Leksykon PWN.
3.”Mały słownik chemiczny”
4.”Chemia organiczna”, D.J.Cram i G.S.Hammond
5.Wybrane strony z portalu „Onet.pl”
6.Wiadomości lekarza stomatologa i innych znajomych.