Rola fal dźwiękowych w przyrodzie

Fala dźwiękowa jest falą podłużną, nie rozchodzi się w próżni lecz w cieczach, ciałach stałych i gazach. Ludzie żyjący we współczesnym świecie narażeni są na hałas.

Echo jest falą dźwiękową, która powraca do nas po odbiciu się od jakiejś dalekiej przeszkody. Echa- zazwyczaj ultradźwiękowe- są często używane do odnajdywania ciał i określania ich dokładnego położenia przez pomiar czasu powrotu echa do źródła wysyłającego dźwięk. Urządzenie echolokacyjne, zwane sonarem (inaczej hydrolokatorem), jest wykorzystywane do poszukiwania łowic ryb, mierzenia głębokości i badania dna morskiego. Posługując się podobnymi urządzeniami można stwierdzić czy nie ma wad lub pęknięć w metalowych elementach konstrukcji samolotów, mostów itd.

Metoda badania ciał stałych, wykorzystująca echo fali akustycznej to DEFEKTOSKOPIA ULTRADŹWIEKOWA. Ulta dźwięki stosuje się również w medycynie, w skanowaniu ludzkiego ciała przy wykorzystaniu urządzeń zwanych ULTRASONOGRAFAMI (USG). Fale odbite przekształcone są przez komputer w impulsy elektryczne tworzące obraz na ekranie. Można w ten sposób zbadać dziecko w łonie matki.

Wieloryby i delfiny korzystają z echolokacji, poruszając się w głębinach mórz. Odbity dźwięk pozwala im dostrzegać znajdujące się obiekty w otoczeniu.

Nietoperze wysyłają ultradźwięki, a następnie słuchają ich echa odbijającego się od różnych przedmiotów, co umożliwia im złapać zdobycz. Niektóre ćmy słyszą piski wydawane przez nietoperze, dzieki
czemu nie dają się złapać. Nietoperze słyszą dźwięki wyższe od tych, które słyszą inne zwierzęta tj. dźwięki o częstotliwości powyżej 21000 Hz.

Drgania o niższej częstotliwości nazywamy INFRADŹWIEKAMI. Źródłami infradźwięków mogą być trzęsienia Ziemii, wyładowania atmosferyczne lub wiatr. Infradźwięki mają ujemny wpływ na wykonywanie prostych czynności, powodują wydłużenie czasu reakcji, działają na człowieka przygnębiająco.

Trzęsienia Ziemii i podziemne wybuchy wywołują potężne podziemne wibracje (drgania) zwane FALAMI SEJSMICZNYMI. Fale te przemieszczają się przez skały, ciecze (a więc wody podziemne, ropę naftową) z niejednakową prędkością rozchodzenia się fal sejsmicznych, geologowie badają wnętrze Ziemii. Mogą w ten sposób poszukiwać złóż np. ropy naftowej.