FIZYKOTERAPIA - dział medycyny zajmującej się zastosowaniem metod fizycznych w celach leczniczych, zapobiegawczych i diagnostycznych.
FIZYKOTERAPIA - jest to dział lecznictwa w której wykorzystuje się naturalne czynniki oraz czynniki wytworzone przez różnego rodzaju urządzenia np.:
a) urządzenia dostarczające energię cieplną,
b) promieniowanie cieplne,
c) promieniowanie podczerwone,
d) promieniowanie UV,
e) elektroterapia,
f) ultradźwięki.
Grupy czynników fizycznych.
1) CZYNNIKI NATURALNE:
a) czynniki termiczne,
b) promieniowanie słoneczne,
c) elektryczność,
d) pole magnetyczne,
e) ciśnienie atmosferyczne,
f) ruch i wilgotność powietrzna
2)CZYNNIKI SZTUCZNE- wytworzone przez odpowiednie aparaty, generatory:
a) czynniki termiczne
- ciepło
- zimno,
b) czynniki fotochemiczne
c) czynniki elektrochemiczne
d) czynniki elektrokinetyczne
e) czynniki mechaniczne i kinetyczne
DZIAŁ LECZENIA FIZYKALNEGO:
1) TERMOTERAPIA:
- ciepłolecznictwo,
- leczenie zimnem (krioterapia)
2. ŚWIATŁOTERAPIA :
- helioterapia - leczenie słońcem,
- aktynoterapia - leczenie światłem naturalnym
- laseroterapia
3)ELEKTROTERAPIA- wykorzystuje ona prąd stały (prąd galwaniczny)
- prądy impulsowe małej, średniej i wielkiej częstotliwości
4) ULTRADŹWIĘKI - drgania mechaniczne przekraczające granicę słyszalności uch ludzkiego.
5) HYDROTERAPIA- wodnolecznictwo
6) Leczenie Uzdrowiskowe:
- klimatoterapia,
- balneterapia
Mechanizm działania bodźców fizykoterapeutycznych:
WYRÓŻNIAMY REAKCJE:
1) ODCZYN MIEJSCOWY - występuje on w miejscu działania energii.
2) ODCZYN OGÓLNY - (odpowiedź całego organizmu) może to być podwyższenie temperatury, przyspieszenie akcji serca, przekrwienie narządów wewnętrznych.
Występuje on wówczas jeżeli zabieg będzie działał na więcej niż 30% ciała.
II. ODCZYNY ODWRACALNE I NIEODWRACALNE
a) Odczyny nieodwracalne
Znajomość odczynów warunkuje skuteczność leczenia fizykalnego. Na skutek choroby, podawania leku może wystąpić nadwrażliwość na pewną postać energii bądź też
nadwrażliwość na jedną energię jeżeli uprzednio zadziała siła np. ogrzewanie promieniami podczerwonymi powoduje większą wrażliwość na promieniowanie ultrafioletowe.
Reakcja skóry na działanie energii:
- okrywa cały organizm,
- odbiera i przetwarza działającą na nią energię (jest bogato unerwiona)
- jest anteną ośrodkowego układu nerwowego
CIEPŁOLECZNICTWO - jest to dział leczenia fizykalnego, który wykorzystuje do terapi ciepło podane w różny sposób, głównie drogą przewodową i przenoszenia.
Słowo ciepło według zasad fizyki oznacza postać energii powodującej wzrost temp. ciał ogrzewanych.
PRAWO DASTREA MORATA:
Jeżeli zadziałamy czynnikiem cieplnym na duże powierzchnie ciała wtedy ulegną rozszerzeniu naczynia krwionośne obwodowe, natomiast zwężeniu ulegną pnie naczyniowe (dwa naczynia mieszczące się w obrębie jamy brzusznej i klatki piersiowej)
Wpływ czynników na organizm:
Reakcja organizmów zależy od:
a) możliwości termolagubacyjnych organizmów,
b) powierzchni ciała na która działa bodziec,
c) natężenie bodźca,
d) zmiany natężenia w czasie,
e) czasu działania tego bodźca,
f) właściwości fizycznych środowiska wchodzącego w bezpośredni kontakt ze skórą,
g) właściwości fizycznych towarzyszących w oddziaływaniu ciepła.
Działanie ciepła na organizm:
- powoduje obniżenie lub zmniejszenie bólu,
- przyspiesza wchłanianie płynów wysienskowych,
- zmniejsza obrzęki,
- zwiększa przepływ krwi i limfy,
- zmniejsza napięcie mięśni - działa przeciwskurczowo o rozluźniająco,
- wzmaga czynność gruczołów wydzielania wewnętrznego,
- przyspiesza uśnięcie,
- pocenie się.
- przyspiesza akcje serca,
- powoduje spadek ciśnienia
Odczyny które powstają pod wpływem ciepła:
a)MIEJSCOWY (rumień cieplny)
Cechy rumienia cieplnego to:
- powstaje podczas zabiegu,
- utrzymuje się ok. 30 minut
Wygląd: zaczerwienienie jest marmurowate (plamiste)
Wykracza poza pole zabiegowe
- brzegi są nierówne,
- przebiegają zgodnie z siatką naczyń krwionośnych
b)ODCZYN OGÓLNY- występuje wtedy gdy zadziałamy ciepłem, odpowiedź całego organizmu:
- występuje wzmożone pocenie się,
- przyspieszona akcja serca(tętna)
- następuje zmniejszenie napięcia mięśni,
- spadek ciśnienia,
- zwiększenie ilości oddechów i ich pogłębianie
Odczyn ten określamy jako przegrzanie ustrojów.
Zabiegi miejscowe:
1. Ciepły okład
2. Suszarka do włosów (fen)
powoduje rozluźnienie napięcia mięśni.odległość od powierzchni ogrzewanej 15-20 cm.Czas zabiegu 15-20 minut,zabieg można wykonywać 2-3 razy dziennie.
3.Termofon- owijamy ręcznikiem lub kocykiem, ciepło przenika płytko.
4. Poduszka elektryczna.
5. Gorący piasek
6. Kocowanie według metody siostry Kenny.
7. Zapobieganie powstawaniu przykurczów stosowano wełniane parowane koce.
8. Parafinoterapia - węglowodór nasycony otrzymany w procesie destylacji frakcjonowanej ropy naftowej. Parafina ma postać stałą, do zabiegu rozgrzewamy ją, (jej punkt topnienia wynosi 45 stopni, punkt wrzenia 250 stopni) Parafina jest krucha, łamliwa, w celu jej uelastycznienia, nadania jej plastyczności dodajemy do niej oleju parafinowego. Na 1 kg ok 24-40 gr. oleju parafinowego. Parafina krzepiąc się zmniejsza swż objętość o ok. 8-12%. Zatrzymuje ciepło-dobry izolator.Nadaje się do wielokrotnego użycia, jest łatwa w stosowaniu. Parafinę przygotowuje się do zabiegów w kuchni parafinowej(w poradniach, w sanitariach, w urządzeniach kosmetycznych).
Przygotowanie pacjenta do parafinoterapi:
- odsłonięcie pola zabiegowego,
- usuwamy biżuterię,
- skóra sucha w miejscach owłosionych, należy posmarować olejem parafinowym, albo polecić żeby pacjent ogolił pole zabiegowe,
- wygodna pozycja,
- skóra czysta, czysta dermatologicznie(bez zadrapań, skaleczeń, wyprysków)
- musimy się spytać czy u pacjenta występują zaburzenia czucia,
- metodyka zabiegu to okłady parafinowe ( na skórę płaskim pędzelkiem nakładamy ok. 0,5 cm parafiny(warstwa ochronna) i następnie dokładamy do tej parafiny do 1,5 -2 cm zawijamy folią i kocem. Taki okład utrzymujemy ok. 20 minut. Temperatura 60 stopni.
Wskazania do parafiny:
Parafina w kosmetyce
Możemy ją zastosować przez mechanicznym oczyszczeniem skóry, możemy również ją zastosować przez masażem, jako maseczka odżywcza i regeneracyjna. Z dodatkiem np. kitu pszczelego po uprzednim spytaniu się czy pacjent nie jest uczulony.
Wskazanie ogólne:
- wzmożone napięcie mięśni,
- schorzenia reumatyczne,
- stany po urazach (po ustąpieniu stanu ostrego 4-5 dzień po urazie)
- przykurcze,
- ostrogi piętowe ( można je rozbić ultra dźwiękami, laserem) wcześniej parafiną rozgrzewamy.
Przeciwwskazania:
- zaburzenia czucia,
- zmiany dermatologiczne,
- jeżeli jest metal w polu zabiegowym,
- nowotwory,
- ciąża,
- niewydolność krążenia,
- miażdżyca,
- osteoporoza,
- odwodnienie kości