Jakie funkcje pełniła sztuka w prehistorii?

Trudno powiedzieć, co można uznać za sztukę, jeśli chodzi o pozostałości po naszych praprzodkach. Nie posiadamy wystarczającej wiedzy na ten temat. Jaskinie Salève i Chaffaund we Francji, Thayngen w Szwajcarii, Altamira w Hiszpanii zostały odkryte dopiero w XIX w. Jaskinię Lascaux we Francji odkryto w 1940 roku. Są to stosunkowo młode i niezbadane dokładnie źródła wiedzy na temat sztuki prehistorycznej.

W jaskiniach tych znajdują się malowidła o treści zoomorficznej- przedstawione są wizerunki zwierząt. Są one wykonane w sposób bardzo staranny. Prawdopodobnie dlatego, że stanowiły niejako podręcznik dla przyszłych myśliwych. Inna hipoteza głosi, iż były to elementy rytuałów, obrzędów mających na celu zyskania błogosławieństwa w polowaniu lub zesłania plagi na zwierzęta. O ile sylwetki zwierząt są namalowane w sposób naturalny, o wiele przewyższający zdolności niektórych żyjących współcześnie, o tyle postacie ludzkie posiadają niekiedy wyolbrzymione, nieproporcjonalne wizerunki poszczególnych części ciała. Szczególnie widać to, gdy postać przedstawia kobietę- przypuszcza się, iż powiązane jest to z kultem płodności.

Oprócz malowideł na ścianach jaskiń przykładami sztuki prehistorycznej mogą być narzędzia, ozdoby wykonane w prymitywny sposób z dostępnego surowca. Proste rzeczy wykonane z kruchego kamienia posiadały ogromną wartość w tamtych czasach. Pozwalały przeżyć, umożliwiały szybszą pracę podczas budowy schronienia- szałasów. Odnajdujemy również broń, która świadczy o polowaniach na bardzo wielkie ssaki- mamuty, po ryby zamieszkujące rwące potoki.. W celach zdobniczych wykorzystywano kości, zęby i szpony upolowanych zwierząt.

Powyższe osiągnięcia kultury prehistorycznej datujemy na górny paleolit, czyli rok ok. 35000 – 25000 p.n.e. Po odkryciu i udoskonaleniu wymienionych wyżej narzędzi człowiek mógł wyjść z jaskiń, zacząć budować własne osady. Gdy człowiek zmienia typ życia na osiadły, poznaje ceramikę, miedz, brąz a później żelazo, zmieniają się motywy zdobnicze. Pojawiają się abstrakcyjne układy, złożone z licznych plam i nieuporządkowanych linii. Z tego typu dekoracjami związane są motywy falistej wstęgi opasującej naczynia, koncentryczne koła, linie łamane, ząbkowania występujące na przemian z powierzchniami gładkimi.

Okres narodzin architektury wiąże się z przekształceniem gospodarki zbieracko-rybacko-łowieckiej w gospodarkę związaną z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, przyjmowany jest wraz z pojawieniem się budowli związanych z pochówkiem (one, jako najstarsze przetrwały do naszych czasów). Doskonałym przykładem tego typu zabytków jest kamienny krąg Stonehenge Najprawdopodobniej związany był z kultem księżyca i słońca. Księżyc mógł symbolizować tutaj kobietę, natomiast słońce - mężczyznę. Składa się z wałów ziemnych otaczających duży zespół stojących kamieni. Dotychczas nie wiadomo jak ludność żyjąca w tamtej epoce mogła zbudować tak wielką budowlę. Do dziś również możemy podziwiać tajemnicze, monumentalne kurhany, dolmeny i menhiry.

Podsumowując, sztuka była znana już w prehistorii. Nasi praojcowie wykorzystywali ją w życiu codziennym, lecz otaczali również kanwą religijności. Była pomocna w odprawianiu obrzędów religijnych, kształceniu myśliwych, a także gdy chodziło o względy płci pięknej. Sztuka prehistoryczna stanowiła wspaniałą bazę do doskonalenia i wykorzystywania zdobytych już przez człowieka umiejętności i umożliwiła jego dalszy jego rozwój.