Bodowa maszyny do pisania i jej działanie

1. WIADOMOŚCI OGÓLNEPolska norma wyodrębnia trzy zasadnicze grupy -maszyn do pisania:- maszyny biurowe ręczne,- maszyny biurowe elektryczne, - maszyny walizkowe. Np. "Łucznik" 1011-1019 oraz maszyna elektryczna "Łucznik ‘’2.CZĘŚCI SKŁADOWE MECHANICZNEJ MASZYNY DO PISANIAMaszyna do pisania składa się z następujących zasadniczych części: ramy i obudowy, wózka, tabulatora, mechanizmu piszącego, mechanizmu taśmy barwiącej i klawiatury.Podstawowe elementy mechanicznej maszyny do pisania Łucznik1 - prowadnica papieru 2 - podziałka marginesów 3 - suwak marginesu lewy 4- suwak marginesu prawy 5 - odprowadnik papieru 6 - przycisk papieru 7 - mała podziałka 8 - podpórka papieru 9 - wyzwalak wózka 10- cofak 11 - zwalniak papieru 12 - dźwignia korekty 13 -. nastawiak oporu klawiszy 14 - dźwignia tabulatora pamięciowego 15 - pokrywa tabułatora pamięciowego 16 - nastawiak widełek taśmy barwiącej 17 - powrotnik wózka 18 - ustalak zmieniaka rejestru 19 - zmieniak rejestru 20 – odstępnik 21 - nastawiak tabulatora 22 - kasownik tabulatora 23 - wyzwalak tabulatora 21- wyłacznik wierszaka 25 – wierszak 26 - zwałniak wierszaka 27 - zwalniak marginesu 28 – wałekRAMA I OBUDOWARama maszyny to podstawowa część, do której przymocowane są różne elementy maszyny.Obudowa stanowi zewnętrzną osłonę maszyny, zabezpieczającą jej części wewnętrzne przed zniszczeniem i zanieczyszczeniem, nadaje też estetyczny wygląd.WÓZEK I JEGO OBSŁUGAWózek jest ruchomym zespołem maszyny, posuwającym się po prowadnicy w kształcie pręta lub rowka. Składa się z następujących części składowych.Wałek - jest to walec pokryty gumą, stanowiący podłoże uderzeń czcionek w papier; obraca się dookoła osi za pomocą gałązek. Ma różne długości. Najbardziej popularne są maszyny z wózkiem o długości 30 cm. Od stopnia twardości wałka zależy w pewnym stopniu jakość otrzymywania większej liczby czytelnych kopii. Gałki walka służą: prawa głównie do wkręcania papieru i operowania wałkiem przy pracach specjalnych (np. pisanie stopni, potęg, ułamków), lewa do obrotu walka; wmontowany jest w niej zwalniak wieszaka (36).Prowadnica papieru - przesuwany kątownik, przeznaczony do równego wprowadzenia papieru i utrzymania różnych marginesów.Zwalniak papieru - dźwignia powodująca odsuwanie się od walka rolek dociskowych, co umożliwia wsunięcie, wyrównanie i wyjęcie papieru z maszyny.Wyzwalak wózka dźwignia, której naciśnięcie umożliwia dowolne przesuwanie wózka.Podziałka marginesów - ułatwia ustawienie pól marginesowych za pomocą suwaków marginesowych.Suwaki marginesowe- lewy i prawy, umieszczone na listwie marginesowej, ograniczają przesuwanie się wózka, ustalają marginesy (wyznaczają pole do pisania}. Aby ustawić marginesy w Łuczniku 1U11-1019, należy nacisnąć suwak marginesu i przesunąć go na żądane miejsce podziałki marginesowej. Wózek powinien być ustawiony pośrodku maszyny.Zwalniak marginesu (27) - klawisz kasujący jednorazowo margines prawy lub lewy, umożliwiający pisanie poza marginesem.Przycisk papieru (6) - pręt z rolkami dociskającymi papier do walka. Podziałka na przycisku papieru odpowiada podziałce marginesów.Odprowadnik papieru - listwa zapobiegająca owijaniu się papieru na wałku.Mała podziałka - znajduje się po lewej i prawej stronie prowadnicy czcionek. Ułatwia również założenie papieru w poziomie i pionie. Kreskipodziałki wskazują środek napisanej litery. Otwory w przezroczystych szybkach służą do rysowania linii pionowych i poziomych.Wierszak - służy do ustawiania odstępów między wierszami. Wieszak ma podziałkę z cyframi I, 2, 3. Między cyframi występują nacięcia lub kreski, które odpowiadają zwiększeniu odstępu u połowę.Przykłady odstępów wierszowychPojedynczy skok:wieszak ustawiony na "1" - nie ma wolnej linii między wierszamiPółtora skoku:wieszak ustawiony na nacięciu między "1" i "2" - jest pól skoku między wierszamiPodwójny skok:wieszak ustawiony na "2" - między wierszami jest jedna wolna liniaZwalniak wierszka - przycisk w lewej gałce wózka. Wciśnięcie przycisku pozwala na zmianę położenia linii pisania.Wyłącznik wierszaka - odchylenie dźwigni wyłącznika wierszaka umożliwia chwilową zmianę linii pisma.Podpórka papieru - wskaźnik końca strony Wychylenie listwy podpierającej papier.Powrotnik wózka - dźwignia z lewej strony wózka służąca do ręcznego cofnięcia wózka do lewego marginesu z jednoczesnym obrotem walka (przesunięcie papieru do położenie następnego wiersza).MECHANIZM TABULATORATabulator (21, 22, 23) - urządzenie umożliwiające szybkie przesuwanie się wózka i samoczynne jego zatrzymywanie się w miejscach nastawionych uprzednio zastawek. Ma zastosowanie przy pisaniu w kolumnach (sporządzanie tabel). Tabulator znajduje się nad IV rzędem klawiatury. Mechanizm piszącyMechanizm piszący to zespół części i urządzeń związanych kinetycznie, wykonujących czynności odbicia znaku. Składa się;Czcionka - element odciskający znak. Każda czcionka składa się z dwóch części: klawisze jednoznakowe -litera wielka i mała; klawisze dwuznakowe: dwie różne litery lub dwa znaki.Dźwignia czcionkowa - dźwignia, na której jest osadzona czcionka (dźwignie czcionkowe osadzone są na koszu).Dzwignia klawiszowa- osadzony jest na niej klawisz. Kosz- zespól dźwigni czcionkowych ułożonych półkoliście.Segment - przytwierdzona do ramy maszyny półkolista część, w której umocowane są dolne ramiona dźwigni czcionkowych.Rejestr dolny - zespól znaków, których odbicie nie wymaga użycie zmiennika rejestru . Zmieniaki rejestru są umieszczone w dolnej części czcionek (rząd I),Ustalak zmieniaka rejestru (18} - klawisz używany do pisania wielkimi literami.Prowadnica czcionek- miejsce, w którym odbijają się czcionki; zabezpiecza czcionki przed odchylaniem się.MECHANIZM TAŚMY BARWIĄCEJPodstawowe części mechanizmu taśmowego: Taśma barwiąca - przeznaczona do odbijania liter na papierze;Szpule - na których jest nawinięta taśma; obracają się one miarowo, w zależności od szybkości pisania; Urządzenie do zmiany kierunku przesuwaka taśmy- metalowy pręt łączący obie szpule;Oś szpuli - obraca się na niej szpula z taśmą w czasie pisania;Zaczep taśmy - kolec znajdujący się na osi szpuli i służący do zaczepienie kuńca taśmy;Widełki taśmy barwiącej - służą do zawieszenia taśmy między szpulami i podawanie jej na wysokości uderzenia czcionki w wałek;Nastawiak taśmy barwiącej - dźwigienka umożliwiająca podnoszenia widełek taśmy barwiącej wybranego pasma taśmy lub wyłączenie jej.3. KONSERWACJA MASZYNY DO PISANIAAby jakość pracy wykonywanej na maszynie do pisania była zadowalająca , należy maszynę utrzymać w stanie pozwalającym na należyte jej funkcjonowanie.a)czyścić często czcionki ostrą szczoteczką lub przemywać ściereczką lekko nawilżona benzyną. Plastikową obudowę można przetrzeć miękką ściereczką. Nawilżona wodą z mydłem wycierając następnie do sucha.b)poddawać maszynę okresowej konserwacji (najlepiej wykona to specjalista);c) czyścić wałek i klawiaturę półcienną szmatką nawilżoną denaturatem;d) przy wkładaniu i wyjmowaniu papieru korzystać ze zwalniaka papieru. Jest to szczególnie ważne przy wyjmowaniu papieru z kopiami. Unika się bowiem załamywań kalki i papieru;e) po skończonej pracy pozostawić zwalniak papieru rozluźniony, aby , waleczki dociskowe nie stykały się z wałkiem;f) po skończeniu pracy przykryć maszynę pokrowcem.4. USUWANIE USTEREK POWSTAŁYCII W CZASIE PISANIANajczęściej wstępujące usterki uniemożliwiające kontynuację pracy to:a) złączenie się dźwigni czcionkowych - należy je rozdzielić;b) nieprawidłowe nałożenie pokrywy maszyny, która opiera się na ramie (sprawdzić i poprawnie założyć pokrywę);c) wadliwe przesuwanie się wózka spowodowane zmianą pozycji malej podziałki (doprowadzić do prawidłowego jej położenia, skasować marginesy przesunąć wózek w prawą lub lewą stronę);d} nieprawidłowe funkcjonowanie taśmy, polegające na nie przewijaniu się jej w czasie pisania, nie odbijaniu liter. Może to być niewłaściwe jej założenie, zbyt mocne zaczepienie na szpulce, uniemożliwiające przewijanie w czasie pisania lub wyłączenie taśmy.Wymiana taśmy barwiącej. Koniec taśmy zahaczyć o zaczep szpuli, szpulę włożyć na kolek pociągowy (bolec). Drugą szpula z taśmą - na drugi, ustawiając położenie taśmy zgodnie z kierunkiem jej nawijania się, tak aby małe otworki przy kołku pociągowym były wprowadzone na małe bolce. Należy zawsze stosować szpule oryginalne.. BEZWZROKOWA METODA PISANIA NA MASZYNIENajbardziej skuteczną metodą pisania na maszynie jest metoda bezwzrokowa, dziesięciopalcowa. W nauczaniu skoncentrowano się tu na opanowaniu takiej techniki pisania. Określone na klawiaturze dla każdego palca ruchy postępowe i cofające, a także ruchy boczne dla palców wskazujących i małych należy nie tylko wyćwiczyć, ale tak je zmechanizować, aby stały się nawykiem. Metoda bezwzrokowa ułatwia zapamiętywanie nawyków ruchów palców bez udziału wzroku.Przy tej metodzie prawidłowe uderzanie w klawisze jest szczególnie ważne. Winno być ono krótkie, w miarę silne; palce po uderzeniu powinny natychmiast być odrywane; muszą powrócić na właściwy klawisz pozycji wyjściowej. KLAWIATURA MASZYNY DO PISANIAKlawiatura jest to zespól klawiszów ułożonych w czterech rzędach, licząc od dołu. Rząd II to rząd zasadniczy za zakreślonymi na nim ośmioma klawiszami, stanowiącymi pozycję wyjściową. Są to klawisze ASDF-ŁLKJ.Klawiatura maszyny do pisania dzieli się na; Części lewą i prawą . częsci lewą obsługuje palce lewej ręki ; prawą-palce prawej rękiRzędy poziomo ułożone klawiszeSzeregi pionowo ułożone klawiszeKlawisze piszące-jednoznakowe oznaczone jedną wielką literąKlawisze martwe nie przesuwające wózka.Klawisze funkcyjne np. odstępnikKlawisz cofający.Zwalniak marginesu .Zmiennik rejestruUstalak rejestru. CZYNNOŚCI PRZYGOTWUJĄCE DO PISANIAZakładanie papieru:- ustawić wózek za pomocą wyzwalacza wózka znajdującego się pośrodku maszyny;- prowadnicę papieru ustawić na zero podziałki marginesowej;- trzymając papier w lewej ręce włożyć go między odprowadnik a wałek, prawą ręką wkręcać za pomocą gałki walka (przy większej liczbie egzemplarzy lepiej jest włożyć papier przy rozluźnionym zwalniaczu papieru).Wyrównywanie papieru~- wychylić do przodu dźwignię zwalniaka papieru, wyrównać papier oraz ustawić tak, aby lewy brzeg znajdował się na zerze podziałki przycisku papieru, na której jest ustawiona prowadnica papieru.Ustawienie marginesów i wieszaka:- ustawić na skali lewy suwak na 10, prawy na 75; za pomocą prawej gałki wałka ustawić papier na wysokości potrzebnej do rozpoczęcia pisania (2 cm od góry); dźwignię wieszaka ustawić na l. Wyjmowanie papieru:- prawą ręką uchwycić dźwignię zwalniaka papieru, lewą wyciągnąć papier z maszyny.Powyższe czynności wykonać kilka razy.