Gleby

Gleba - to część litosfery, która składa się z części organicznych (szczątki roślin, zwierząt) oraz z części nieorganicznych (woda, powietrze, skały, trudnorozpuszczalne śmieci).

Żyzność - to zdolność gleby do zaspokajania potrzeb rosnących na niej roślin.

Gleby Europy

1. Gleby strefowe:
a) gleby bielicowe - powstały na piaszczysto żwirowym podłożu. Ich charakterystyczną cechą jest niezbyt duża zawartość próchnicy, a co się z tym wiąże - mała żyzność. Uprawa gleb bielicowych wymaga stosowania dużej ilości nawozów.
b) gleby brunatne - wykształciły się na podłożu gliniastym. Zawierają więcej próchnicy niż gleby bielicowe. Dzięki temu są bardziej żyzne. Ich charakterystyczną cechą jest brunatne zabarwienie, które gleby te zawdzięczają telnkom i wodorotlenkom żelaza.
c) gleby płowe - powstają najczęściej na podłożu lessowym, piaszczystym lub gliniastym. Występują na terenie całej Polski.
d) gleby cynamonowe - przeważają w regionie śródziemnomorskim; powstały one na węglanowych skałach półwyspów Iberyjskiego, Apenińskiego i Bałkańskiego, a także w południowej Francji.
e) gleby glejlowe - mało żyzne gleby, które powstały na wieloletniej zmarzlinie; porastają je mchy i porosty.
f) czarnoziemy - powstały na podłożu lessowym. Mają bardzo dobrze wykształcony poziom próchniczny, dzięki czemu należą do najżyźniejszych gleb na świecie. Są to gleby charakterystyczne dla obszarów o klimacie umiarkowanym kontynentalnym. Wytworzyły się pod bujną roślinnością stepową. Ich wadą jest duża podatność na degradację.

2. Gleby astrefowe:
a) mady - spotyka się je przede wszystkim w dolinach oraz ujściowych odcinkach rzek. Powstały w wyniku akumulacji osadów rzecznych, bogatych w składniki mineralne i organiczne.
b) rędziny - powstały na podłożu wapienno-gipsowym. Ich cechy to bogaty poziom próchniczny oraz duża żyzność. Są to jednak gleby, których uprawa jest znacznie utrudniona.
c) gleby bagienne - wykształciły się w dnach dolin rzecznych; występują na terenach rzek.
d) gleby górskie - najczęściej są to gleby będące w początkowym stadium rozwoju (gleby inicjalne) - płytkie, z dużą zawartością okruchów skalnych.

Gleby w Polsce

1. Gleby strefowe:
a) gleby bielicowe
b) gleby brunatne
c) czarnoziemy

2. Gleby astrefowe:
a) mady
b) rędziny
c) czarne ziemie (gleby bagienne)
d) gleby inicjalne (gleby górskie)