Recenzja spektaklu "Ożenek" Mikołaja Gogola.

Mikołaj Gogol a właściwie Nikołaj Wasiljewicz Gogol, urodził się 31 marca 1802 roku, a zmarł 4 marca 1852r. Pochodził z Ukrainy, był rosyjskim dramaturgiem i powieściopisarzem.
W 1976 roku Teatr Telewizji wystawił spektakl pt. „Ożenek”, w reżyserii Ewy Bonackiej, na podstawie komedii Mikołaja Gogola o tym samym tytule. Miałam okazje oglądać fragment tej sztuki, która bardzo mnie zainteresowała. Zwróciłam uwagę w szczególności na rzeczowe potraktowanie ślubu, który miał być w dużej mierze dobrą transakcją.
We fragmencie spektaklu „Ożenek” można wyróżnić bardzo dobrą, komediową grę aktorów: swatki Fiokły Iwanowej – Irena Kwiatkowska, panna na wydaniu Agafii Tichonownej – Anna Seniuk, zalotników m in. Jajecznicy i urzędnika, radcy dworu Podkolesina – Kazimierz Brusikiewicz i Wiesław Michnikowski. Dzieło Gogola to komedia o przetargach między konkurentami o rękę panny. Historia zaczyna się w domu Podkolesina, do którego przychodzi swatka. Opowiada mu w samych superlatywach o Agafii. Wkrótce pojawia się przyjaciel urzędnika, Kaczkariow (Czesław Wołłejko). Namawia go na poślubienie polecanej przez Fiokłe dziewczyny. Początkowo nie chcę się zgodzić, jednak ulega i razem udają się do Tichonownej. Na miejscu spotykają już kilku kandydatów, co jest zaskoczeniem dla Podkolesina, ponieważ swatka nie powiedziała mu o innych konkurentach. Wystrojona panna w towarzystwie swojej ciotki (Elżbieta Wieczorkowska) spotyka się z oczekującymi jej mężczyznami. Każdy z nich przedstawia się jej, po krótkiej prezentacji kandydatów i ich oczekiwań Agafia ma zdecydować, który z nich zostanie jej mężem. Zawstydzona wychodzi, a zaskoczeni panowie rozmawiają na jej panny. Wszyscy wychodzą z domu, a w tym czasie Agafia zastanawia się nad wyborem. Podczas tej sceny możemy zobaczyć zaangażowanie Anny Seniuk, która swoim zachowaniem i mimiką oddawała wyraz kobiety zupełnie nie zdecydowanej, chcącej zwiększyć swój majątek poprzez rozsądne zamążpójście. Jednak nim wylosuje swojego wybranka zjawia się Kaczkariow. W sprytny sposób kieruje konkurentami Podkolesina i samą Agafią. Wkrótce pojawia się Jajecznica, który próbuje przechylić szalę zwycięstwa na swoją stronę i namawia Tichonówne, aby wyszła za niego. Nachalne zaloty przerywa wejście pozostałych kandydatów, a panna ucieka. Przyjaciel Podkolesina wraz z resztą zalotników zaczyna się kłócić o Agafię i swatkę.
Bardzo trafna obsada aktorka jest dużym walorem tego spektaklu. Dialogi pełne humorystycznych wątków, idealna, skromna scenografia. „Ożenek” to komedia przedstawiająca chęć zaślubin, które dla obydwóch stron miały być pewną transakcją w swój majątek. Była to bulwersująca sztuka dla ówczesnej elity rosyjskiej. Może o tym świadczyć zachowanie cara Mikołaja I na petersburskiej premierze w roku 1842, kiedy to opuścił teatr po kilku scenach. Stało sie tak dlatego, że publiczność nie przywykła do takich komedii, a „Ożenek” był utworem nowatorskim, odróżniającym się od innych rosyjskich utworów o takim charakterze.
Moim zdaniem najciekawszą postacią był Podkolesin. Jego zachowanie, mimika twarzy odzwierciedlała jego obiekcje co do zaślubin. Z jednej strony chciał znaleźć żonę, z drugiej jednak nie śpieszyło mu się do spotkania wybranką. W jego postaci najbardziej zachwycił mnie sposób mówienia, który idealnie oddawał nie pewność co do ożenienia się z Agafią.
„Ożenek” to dzieło przekraczające granice rosyjskich komedii w XIX wieku, pełne humoru dialogi, monologi, zaskakujące sytuację i kłamliwa swatka zapewniły mu uznanie. Ta sztuka wywarła na mnie pozytywne wrażenie i na pewno będę do niej wracała. Polecam ją każdemu, kto chce spojrzeć na życie z dystansu