Rodzaje banków i usługi bankowe.

Pierwsze banki w starożytności w Babilonie, Grecji i Rzymie. Udzielanie kredytów i wystawianie weksli. XI w n.e. miasta włoskie: pierwsze papierowe pieniądze.

Podstawowe funkcje banków:
- emisja pieniądza (bank centralny),
- przyjmowanie depozytów,
- udzielanie kredytów,
- pośredniczenie w przekazywaniu środków finansowych między różnymi podmiotami życia gospodarczego.

Historia rozwoju banków na ziemiach polskich:
- 1825r. Warszawa, Towarzystwo Kredytowe Ziemskie: usługi bankowe, udzielanie kredytów.
- 1870r. Warszawa, Bank Handlowy SA
- Polski Bank Przemysłowy
- Krajowa Kasa Pożyczkowa
- Bank Polski SA
- Pocztowa Kasa Oszczędności
- Państwowy Bank Rolny
- Bank Gospodarstwa Krajowego
- Polska Kasa Opieki SA
- II wojna światowa: likwidacja banków i pozostawienie banku Polska Kasa Opieki SA
- utworzono Narodowy Bank Polski (NBP) pełniący wszystkie funkcje
- Bank Gospodarki Żywnościowej, w którym były skupione banki spółdzielcze

Podstawowe zasady działania banków:
Zasada uniwersalizmu polega na ciągłym poszerzaniu zakresu czynności banków, między innymi o emisję papierów wartościowych, stawanie się udziałowcami przedsiębiorstw, udzielanie poręczeń.
Samodzielność banku to możliwość autonomicznego podejmowania decyzji oraz ponoszenie za nie wszelkich konsekwencji.
Zasada konkurencyjności polega na przyciąganiu jak największej liczby klientów atrakcyjnością udzielanych kredytów, solidnością i różnorodnością usług oraz sprawnością i szybkością obsługi klientów.
Zasada samofinansowania oznacza konieczność pokrywania kosztów działalności i zobowiązań z kapitału własnego.
Zasada komercjalizmu polega na dążeniu do maksymalizacji zysku przy minimalizowaniu kosztów działalności.

Funkcje banku centralnego
- emisja pieniądza gotówkowego;
- nadzór nad bankami komercyjnymi;
- świadczenie usług na rzecz banków komercyjnych;
- prowadzenie rachunków i rozliczeń państwa;
- kontrola ilości pieniądza i wielkości kredytu w gospodarce, tak aby ich wartość odpowiadała potrzebom gospodarki, a jednocześnie nie powodowała niebezpieczeństwa wzrostu inflacji.

Rada Polityki Pieniężnej
Jest to zespół niezawisłych specjalistów, ustalających wysokość stopy procentowej, według której NBP udziela kredytów i pożyczek bankom komercyjnym.

Usługi bankowe dla ludności:
Konto osobiste prowadzone najczęściej w formie rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, na który wpływają wszystkie dochody osób i z którego najczęściej pokrywane są bieżące opłaty. Posiadanie konta osobistego pozwala zaoszczędzić czas i zapewnia bezpieczeństwo pieniądzom.
Lokaty terminowe ? umowy z bankiem zawierane na określony czas. W zamian za korzystanie z powierzonych mu pieniędzy bank zobowiązuje się wypłacić odsetki wraz z kapitałem na koniec okresu umowy.
Lokaty dynamiczne ? umowy, z których klient może się wycofać przed końcem okresu ich trwania bez niebezpieczeństwa utraty odsetek. Wkłady te są niżej oprocentowane niż w lokatach terminowych zawartych na taki sam okres.
Lokaty rentierskie ? umowy długoterminowe, polegające na tym, że bank wypłaca odsetki od wkładu w regularnych odstępach czasu, np.
co miesiąc lub kwartał.

Rodzaje kredytów bankowych:
- kredyt w rachunku osobistym ? bank umożliwia wypłatę większej ilości środków niż wynosi aktualny stan konta, czyli daje możliwość debetu. Wysokość debetu zależy od wiarygodności klienta i jego dochodów, ale oprocentowanie jest z reguły wyższe niż innych rodzajów pożyczek i kredytów.
- kredyt konsumpcyjny ? udzielany jest na określone potrzeby osób, a jego spłata indywidualnie ustalana z bankiem. Zabezpieczenie kredytu stanowią najczęściej dochody kredytobiorcy lub poręczenia innych osób, a wysokość kredytu zależy od możliwości spłaty przez osobę zaciągającą kredyt.
- kredyt hipoteczny ? długoterminowy kredyt zaciągany z przeznaczeniem na finansowanie budownictwa mieszkaniowego lub nabycie domu czy mieszkania. Zabezpieczeniem tego kredytu staje się najczęściej nieruchomość, na której sfinansowanie został zaciągnięty.

Usługi bankowe dla przedsiębiorstw.
Opierają się głównie na prowadzeniu rachunków firmowych, za których pośrednictwem firmy rozliczają się ze swoimi partnerami handlowymi, płacą podatki, dokonują wypłat wynagrodzenia swoim pracownikom itp.
- kredyty obrotowe ? przeznaczane są na finansowanie bieżącej działalności przedsiębiorstwa, np. na zakup towarów przez firmy handlowe. Pełnią podobną funkcję jak debet na koncie osobistym indywidualnego klienta banku.
- kredyt inwestycyjny ? służą finansowaniu nakładów, których celem jest stworzenie lub powiększenie majątku trwałego przedsiębiorstwa. Kredyty te są długoterminowe, a wydawane pieniądze podlegają ścisłej kontroli przez bank.