Sposoby ochrony przed środkami walki
Zapewnienie ochrony ludności przed zagrożeniami życia i zdrowia w najbardziej dramatycznych warunkach wojny, katastrof i klęsk żywiołowych jest najbardziej humanitarnym zadaniem państwa. Skuteczność tej ochrony można zapewnić przez odpowiednio wczesne przygotowania programowe, organizacyjne, szkoleniowe i materiałowe.
Cechy współczesnych zagrożeń ludności :
a) terroryzm ? definiowany jako użycie siły lub przemocy przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie i w ten sposób wymuszenie na danej grupie ludzi realizacji określonych celów. Działania terrorystyczne mogą dotyczyć całej populacji, jednak najczęściej są one uderzeniem w jej niewielką część, aby pozostałych zmusić do odpowiednich zachowań.
b) konflikty zbrojne (ataki lotnicze i rakietowe)
c) skażenia promieniotwórcze,
d) skażenia niebezpiecznymi substancjami chemicznymi
e) katastrofy zatopień
f) powodzie
g) pożary
h) epidemie
Ostrzeganie i alarmowanie ludności o zagrożeniach
Ostrzeganie - polega na przekazywaniu, przez organy wykrywające lub ustalające stan zagrożenia, informacji o możliwości uderzeń z powietrza oraz o skażeniach i zakażeniach organom odpowiedzialnym za alarmowanie.
Alarmowanie ? to rozpowszechnienie ustalonych sygnałów lub komunikatów o bezpośrednim niebezpieczeństwie uderzeń z powietrza i skażeń.
Do wykonywania czynności związanych z wykrywaniem zagrożeń oraz ostrzeganiem i alarmowaniem ludności są zobowiązane wyspecjalizowane formacje ochrony cywilnej, a także specjalistyczne zakłady pracy, wykorzystujące w procesie produkcji niebezpieczne substancje chemiczne, które w wypadku awarii same mogą stanowić źródło zagrożenia dla ludzi i środowiska.
Ewakuacja ludności z rejonów uznanych za szczególnie zagrożone
Ewakuacja ? polega na przemieszczaniu ludności z rejonów uznanych za szczególnie zagrożone (w których przebywanie może stwarzać niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia) do rejonów mniej zagrożonych lub względnie bezpiecznych.
Ewakuacja ludności, jako jeden ze sposobów jej zbrojnej ochrony, ma na celu minimalizowanie strat powodowanych zagrożeniami występującymi w okresie pokoju i w razie wojny. Ewakuacji nie powinno się planować ani prowadzić do rejonów leżących blisko wielkich ośrodków przemysłowych i komunikacyjnych, różnych obiektów wojskowych do miejsc potencjalnych zagrożeń lub na tereny przewidywanych lub prowadzonych działań zbrojnych ani też do strefy nadgranicznej.
Organizowanie akcji ratowniczych w rejonach porażenia i nagłych zdarzeń
Akcje ratownicze organizuje się i prowadzi w celu ratowania i udzielania pomocy ludności poszkodowanej w wyniku działań zbrojnych, klęsk żywiołowych i innych zdarzeń.
Jednostki organizacyjne obrony cywilnej biorące udział w akcji ratowniczej ratują w pierwszej kolejności życie i zdrowie poszkodowanej ludności. Część prowadzących akcję walczy z pożarami, odgruzowuje drogi dojść i dojazdów do ważniejszych obiektów.
Likwidacja skażeń i zakażeń
Likwidacja skażeń i zakażeń obejmuje prowadzenie wśród ludności zabiegów sanitarnych, odkażanie, dezaktywacje lub dezynfekcje odzieży, żywności, środków transportu, różnych urządzeń i materiałów oraz obiektów samego terenu. Wykonanie tych czynności wymaga przygotowania specjalnych i polowych urządzeń, zgromadzenie niezbędnych środków chemicznych do likwidacji skażeń i zakażeń
Organizacja zaopatrzenia ludności w wodę i żywność
Organizacja zaopatrzenia ludności w wodę i żywność polega na określeniu minimalnego zapasu żywności, wody i innych dóbr na dostarczaniu żywności i wody oraz na ratowaniu jej przed zniszczeniem lub skażeniem co gwarantuje przeżycie ludności i funkcjonowanie zakładów pracy. W czasie wojny system zaopatrywania ludności w żywność i wodę obejmuje także daleko idące oszczędności tych dóbr, budowę nowych ujęć wody, zabezpieczonych przed skażeniami i zakażeniami
Przygotowanie ludności do uczestnictwa w powszechnej samoobronie
Ludzi dorosłych i sprawnych fizycznie przygotowuje się do uczestnictwa w powszechnej samoobronie, aby w sytuacji zagrożenia zminimalizować straty. Do osiągnięcia tego celu wykorzystuje się również środki masowego przekazu, broszury i inne materiały popularyzujące, a także pokazy organizowane w czasie ćwiczeń prowadzonych w gminach i zakładach pracy.