Charakterystyka Kotliny Sandomierskiej

POŁOŻENIE I BUDOWA KOTLINY SANDOMIERSKIEJ

południowa część Polski
powierzchnia 14 000 km2
granice:
· południowa – krawędź Wyżyny Małopolskiej
· północno-zachodnia – brzeg nasunięcia karpackiego
Wisła płynie wzdłuż północno-zachodniej krawędzi
dno Kotliny znajduje się na 150 250 m n.p.m
znajduje się w obrębie zapadliska przed karpackiego powstałego w trzeciorzędzie (w czasie fałdowania alpejskiego)
Kotlina powstała w rowie tektonicznym, który wypełniony został osadami morza mioceńskiego (istniało ono w miocenie górnym)
podłoże utworów mioceńskich stanowią skały począwszy od prekambru do kredy (iły, margle, piaskowce, wapienie, sole, lessy)
utwory trzeciorzędowe
Kotlina została objęta zlodowaceniem krakowskim.

RZEŹBA

mało urozmaicona
szerokie doliny Wisły i Sanu zasłane zostały piaskami rzecznymi, a liczne ich dopływy górskie wytworzyły liczne stożki napływowe
występują pola wydmowe (np. w widłach Wisły i Sanu, okolice Biłgoraja)
widać zróżnicowane rzeźby:
· północna część· – charakter nizinny
· południowa część· – piaskowce
· Kotlina ma kształt trójkąta i jego wierzchołki
# zachodni - Kraków
# północny - Sandomierz
# wschodni - Przemyśl
w obrębie Kotliny wyróżniamy 3 jednostki:
CZĘŚĆ PÓŁNOCNA
I POGÓRZE KRAKOWSKIE:
$ od Krakowa do doliny Dunajca
$ maksymalna wysokość 750 m
II RÓWNINA TARNOBRZESKA:
$ dolina Wisły od ujścia Sanu do ujścia Dunajca
III RÓWNINA BIŁGORAJSKA
$ obszar pomiędzy doliną Sanu, krawędzią Roztocza
a doliną rzeki Tanew
$ w części POŁUDNIOWEJ znajdują się PŁASKOWYŻE:
@ płaskowyże pokryte są gliną morenową, poprzecinane
dolinami Wisły; wcześniej była to równina moreny
dennej

I PŁASKOWYŻ TARNOWSKI:
pomiędzy doliną Dunajca i doliną Wisłoki, a od południa
krawędź nasunięcia karpackiego
jest to falista powierzchnia
nachylona na północ
200 - 250 m n.p.m.
pokryta glinami i piaskami
II PŁASKOWYŻ KOLBUSZOWSKI:
centralna część Kotliny między doliną Wisłoki na wschodzie
a doliną Sanu na południu krawędzią nasunięcia karpackiego
duże doliny rzeczne wypełnione piaskami
wierzchowiny pokryte gliną morenową
wysokość 220 - 269 m n.p.m
III PŁASKOWYŻ TARNOGRODZKI:

charakter podobny do KOLBUSZOWSKIEGO
płatowo występują lessy
charakter wybitnie rolniczy
IV RYNNA PODKARPACKA
od doliny Dunajca wzdłuż brzegu nasunięcia karpackiego
aż po dolinę Dniestru
tą rynną odpływały wody pochodzące z topniejącego lądolodu
w czasie zlodowacenia krakowskiego
KLIMAT:

& Kotlina leży w obrębie
PODKARPACKIEGO – jej zachodnia część
· lata są długie
· dużo opadów
· dużo dni pochmurnych
REGION SANDOMIERSKI:
· wpływ mas powietrza kontynentalnego
· od południa graniczy z .... .... wyżynami,
klimat ma cechy klimatu kontynentalnego
· zimne zimy
· lato bardzo ciepłe
· długi okres wegetacyjny
· najcieplejszy Przemyśl i Tarnów
$ OPADY
· w półroczu chłodnym 200 - 300 mm
· w półroczu ciepłym 400 - 600 mm
· więcej opadów w części południowej
$ OKRES WEGETACYJNY
· na zachodzie 220 dni
· w środkowo-zachodniej części 230 dni
· średnio 220 – 210 dni
· przeważają masy powietrza polarno-morskiego
SIEĆ WÓD
- główne rzeki: Wisła, San + dopływy
ogólnie Kotlina leży w dorzeczu Wisły
najważniejsze dorzecza:
· Dunajca
· Wisłoki
· Wisłoka
· Sanu
reżim śnieżno – deszczowy
najbardziej niebezpieczne rzeki, to Dunajec (najszybciej przybiera), San

JEZIORNOŚĆ

brak skupisk jezior, żadnych większych jezior
brak sztucznych zbiorników
jedynie na Wisłoce koło Strzegocic

GLEBY

BIELICOWE
# dominują
MADY:
# w dolinach rzecznych, ...
BRUNATNE I PŁOWE
PŁATOWO LESSY
Kotlina jest niebogata w gleby
przeważają gleby III i IV klasy, powstałe na piaskach