Opisz jeden kraj UE.

SZWECJA

Szwecja leży w południowo-wschodniej części Półwyspu Skandynawskiego. Pod względem wielkości obszaru kraj zajmuje czwarte miejsce w Europie. Słynie zwłaszcza z bardzo rozbudowanego systemu opieki społecznej. W Szwecji notuje się jeden z najwyższych w świecie dochodów na jednego mieszkańca. Z perspektywy Europy, Szwedzi to mały naród. Z niecałymi 10 mln osób, kraj ten jest – pod względem liczby ludności – mniejszy od Holandii czy Belgii. Szwecja jest chyba najbardziej urozmaiconym krajem Europy, zarówno pod względem klimatycznym, krajobrazowym jak i kulturowym. Odległość między Kiruną na północy, a Malmo w południowej Szwecji jest mniej więcej taka sama jak między Warszawą, a Sycylią. Różnice pomiędzy regionami są równie duże — od wysoko uprzemysłowionych terenów południowej i środkowej Szwecji, po niemal dziewiczą północ, zamieszkałą przez jedynych „Indian” Europy, hodowców reniferów — Lapończyków. Szwecja jest jednak przede wszystkim rajem dla ornitologów, gdzie spotykane są liczne rzadkie gatunki ptaków Jeśli chodzi o szwedzką faunę, trzeba stwierdzić, że udało się tu sporo osiągnąć dzięki rozumnemu współżyciu człowieka z naturalnym otoczeniem. W dzisiejszej Szwecji żyje bowiem niemała ilość niedźwiedzi, rysi, lisów i saren. W szwedzkich szkołach, żeby dać uczniom wyobrażenie o wielkości ich kraju mówi się, że gdyby Szwecję obrócono w kierunku południowym wokół jej osi to rozciągałaby się aż po Rzym. Co ciekawe, stolica tego kraju Sztokholm - położona jest na 14 wyspach.
Mimo tych ogromnych różnic zdołano w Szwecji wypracować stabilną i efektywną administrację państwową i lokalną. Szwecja jest monarchią konstytucyjną o ustroju demokracji parlamentarnej. Król jest głową państwa, ale ma niewielkie uprawnienia, obecnie na tronie szwedzkim zasiada Karol XVI Gustaw. Przez wieki systematycznie je tracił na rzecz innych organów państwowych: parlamentu, rządu i innych urzędów centralnych. Formalnie jednak nadal jest podmiotem władzy wykonawczej. Najnowsza odsłona konstytucji tak ogranicza jego prerogatywy, że są one nawet mniejsze od uprawnień królowej brytyjskiej. Rząd sprawuje władzę wykonawczą i składa się z premiera i powołanych przez niego ministrów. W Szwecji istnieją dwie kategorie ministrów. Pierwsza to ministrowie kierujący określonymi ministerstwami, a druga to ministrowie bez teki (tzw. radcy konsultanci). Ministerstwa nie są zbyt rozbudowane. Posiadają tylko funkcję kierowniczą i przygotowawczą ustaw, ponieważ istnieją obok nich rozbudowane urzędy centralne. Ich urzędnicy są apolityczni i dobrze wykształceni. Zadaniem tych urzędów jest bieżące zarządzanie. Taki stan rzeczy nazywamy dualizmem administracji rządowej. Dzięki niej zwiększa się sprawność działania instytucji państwowych. Wyjątkiem od tej zasady jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych, które jako jedyne łączy funkcje kierowania i zarządzania. Premierem rządu zostaje zawsze przywódca partii rządzącej, choć nie zawsze większościowej, gdyż w Szwecji istnieje zasada szwedzkiego parlamentaryzmu mniejszościowego. Jej fenomen polega na tym, że możliwe są rządy partii, która w Riksdagu jest mniejszością. Wynika ona z pragmatyzmu Szwedów skłonnych do kompromisu i przedkładania interesu państwa nad interesem partyjnym. Z tej zasady często korzystała SAP.
Oficjalnym językiem Królestwa Szwecji jest język szwedzki (svenska), język z grupy skandynawskiej języków germańskich. Używany jest przez 9 mln ludzi: w Szwecji (7,8 mln) i Finlandii (300 tys.) - jest tam językiem urzędowym. W zasadzie nie ma większych wątpliwości co do tego, że język szwedzki jest oficjalnym językiem tego państwa, jednak wraz z ustawowym wprowadzeniem języków mniejszości (fińskiego, tornedalsko-fińskiego, lapońskiego, języka Romów i jidisz) 1 kwietnia 2000 sprawa stwierdzenia oficjalności języka szwedzkiego stała się tematem dyskusji.
Z krajem tym nieodłącznie związana jest - Nagroda Nobla. To prestiżowe międzynarodowe wyróżnienie, ustanowione w 1895 roku przez Alfreda Nobla. Jest ono przyznawane co roku 10 grudnia - w rocznicę śmierci Nobla, od 1901 roku (z przerwą od 1940 do 1942 roku). Przyznaję się ją za najwybitniejsze osiągnięcie w pięciu dziedzinach: fizyka oraz z chemia (przyznaje ją Szwedzka Królewska Akademia Naukowa w Sztokholmie), fizjologia lub medycyna (przyznaje Instytut Karoliński w Sztokholmie), literatura (decyduje Szwedzka Akademia Literatury), ekonomia oraz za najlepszą działalność na rzecz pokoju i braterstwa narodów.
W kraju tym warto przede wszystkim odwiedzić stolicę. Są tutaj m.in. dwa najstarsze i najciekawsze w Europie muzea na otwartym powietrzu: XVII-wieczny okręt "Waza", który wydobyto z dna sztokholmskiego portu i poddano konserwacji oraz skansen. Podziwiany przez turystów Archipelag sztokholmski widać z pokładu promów przybywających do stolicy z Finlandii i Estonii Nie ma na świecie drugiego takiego skupiska paruset porośniętych sosnami wysp i wysepek. Goteborg jest z kolei żywym portowym miastem z głęboką morską tradycją. Wzdłuż portu centralnego zlokalizowano największe na świecie ruchome morskie muzeum oraz budynek opery miejskiej.
Szwedzkie święta w dużej mierze związane są z porami roku. Ich obchody są barwne i uroczyste. Obchodzą tradycyjne święta chrześcijańskie: Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zielone Świątki, Wniebowstąpienie. Świeckie dni świąteczne to 1 maja z tradycyjnymi pochodami ruchu robotniczego i 6 czerwca od 2005 r. Święto Narodowe Szwecji. Pośród innych świat szwedzkich warto wspomnieć o Nocy Walpurgii. Wigilia święta Walpurgii, to uroczystość wyrażająca radość Szwedów z końca zimy i nadejścia wiosny, której wyrazem jest gromadzenie się wokół dużych ognisk z towarzyszeniem śpiewu chóralnego. W weekend, który przypada najbliżej dnia św. Jana (24 czerwca) Szwedzi obchodzą wielkie święto – Midsommar. Tego dnia Szwedzi gromadzą się na podmiejskich lub osiedlowych placach, ustawiają tzw. drzewko majowe ozdobione kwiatami i zieleniną. Popołudniu urządzane są gry i zabawy dla dzieci, a wieczorem odbywają się huczne tańce dla dorosłej części uczestników święta. Punktem kulminacyjnym szwedzkiego świętowania jest Noc Świętojańska, kiedy szaleńcze zabawy trwają do rana. Ważnym elementem każdego świętowania jest oczywiście jedzenie. Zresztą przeciętny Szwed bardzo lubi zjeść i wypić w wesołym towarzystwie. Wielką uwagę poświęca się w Szwecji sprawom kulinarnym, a kuchnia szwedzka jest najbogatsza i najbardziej urozmaicona wśród kuchni krajów skandynawskich. Charakterystyczną cechą dań kuchni szwedzkiej jest połączenie smaku słodkiego ze słonym. To kraj w którym wydaje się najwięcej książek kucharskich w przeliczeniu na jednego mieszkańca.
Szwedzi bardzo dbają o czystość w swoich domach. W zwyczaju jest ściąganie butów przy wchodzeniu do domu, zwłaszcza zimą. Zawsze jedzą posiłki z całą rodziną przy stole.
Nie wypada jednak odwiedzić Szweda bez zaproszenia lub uprzedzenia. Jego dom to niczym angielska twierdza. Zaproszenie jest szczególnie wymagane kiedy wizyta obejmuje posiłek.
Bardzo cenią sobie też punktualność. 5-10 minut spóźnienia wymaga przeprosin i usprawiedliwienia.