1. CELE I ZADANIA PEDAGOGIKI RESOCJALIZACYJNEJ.
1. Pedagogika resocjalizacyjna:
Pedagogika resocjalizacyjna jest działem pedagogiki specjalnej, zajmującym się teorią i praktyką wychowania jednostek społecznie niedostosowanych.
Pedagogikę resocjalizycjną interesuje wychowanie resocjalizujące, osoby wykolejone społecznie, to jest swoiście pojęte społeczne niedostosowanie. W centrum zainteresowań specjalnej pedagogiki resocjalizacyjnej znajduje się nie tylko wychowanie osób w dużym stopniu wykolejonych, ale i tych, u których stwierdza się wstępne stadia zaburzeń w zachowaniu się.
2. Obszar praktycznego działania i zakres badań teoretycznych pedagogiki resocjalizacyjnej:
Obszar i działanie jest szerokie. Obejmuje:
teren szkoły
zakład specjalny dla społecznie niedostosowanych
zakład karny
sądownictwo dla nieletnich
opiekę penitencjarną
profilaktykę dewiacji społecznych
3. Zadania resocjalizacji:
Podstawowym zadaniem resocjalizacji jest doprowadzenie dziecka społecznie niedostosowanego do takich form zachowania się, które są zgodne z obowiązującymi normami społecznymi.
Resocjalizacja społecznie niedostosowanych jest działaniem napraw¬czym, zmierzającym do ukształtowania w wychowaniu postaw akceptowanych społecznie.
4. W lecznictwie mówi się o następujących formach wyleczenia:
• wyleczeniu całkowitym (restitutio ad integrum), np. po chorobie infekcyjnej,
• o wyleczeniu z pozostającym defektem, np. po amputacji ręki rana ulega zaleczeniu, ale pozostaje trwały brak;
• braku możliwości wyleczenia - o stanie nie¬uleczalnym.
5. W resocjalizacji mówi się o następujących formach wyleczenia:
Resocjalizacja podobnie jak lecznictwo osiąga wyniki pełne, częściowe albo jest nieskuteczna. W przypadkach krańcowych albo uzyskuje się pełne przystosowanie do wymogów społecznych, albo też konstatuje zupełna nieprzystosowalność jednostki. I w resocjalizacji, tak jak w lecznictwie, wynik zależny jest od trzech zasadniczych czynników:
od stanu psychofizycznego jednostki,
od przebiegu procesu tera¬peutycznego
od skuteczności stosowanych środków
od podmiotu resocjalizacji.
Całkowitą poprawę, pełną likwidację skutków wykolejenia, przy¬wrócenie poprzednich prawidłowych motywacji i form zachowania się jednostki można osiągnąć tylko wtedy, kiedy desocjalizacja nie była procesem długotrwałym ani też nie spowodowała głębokich zmian charakterologicznych.
6. Działalność resocjalizacyjna:
Działalność resocjalizacyjna nie ma na celu powrotu do poprzedniego stanu zdrowia psychicznego i społeczno-moralnego, gdyż osobowość ludzka ulega rozwojowi, stale się zmienia. Zaniedbania wychowawcze, doznawane przez dziecko, braki materialne, niezaspokojone potrzeby emocjonalne w ciągu długich lat rozwoju dziecka powodują określone stereotypy zachowania, swoiste postawy motywacyjne, któ¬rych nie można całkowicie zmienić przez wychowanie. Niedostatku emocjonalnego, braku pozytywnych przeżyć i doznań emocjonalnych w dzieciństwie, które są między innymi warunkiem prawidłowego rozwoju psychicznego, nie można już w żaden sposób, żadnymi metodami terapeutycznymi uzupełnić czy wyrównać. Poprzez wychowanie, a w razie potrzeby poprzez zmianę środowiska wychowawczego, można osiągnąć stan dobrego dostosowania się jednostki do warunków i norm społecznych, ale pozostaje już inna motywacja.