Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Obrze
We wsi barokowy klasztor pocysterski, obecnie Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej. W klasztorze mieści się seminarium duchowne oraz działa muzeum misyjne. W kościele św. Jakuba Apostoła osiemnastowieczny obraz \"Wniebowzięcie\", freski, stalle, ołtarze i ławki.
Historia
Na samym początku powinienem wspomnieć, że klasztor został ufundowany przez zakonnika gnieźnieńskiego Sędziowój z rodu Jedni-Niałków. Zostało to zatwierdzone w pierwszej połowie XIII wieku. Pierwsi opaci mieli niemieckie pochodzenie. W pierwszej połowie XVI wieku klasztor przejęli polscy opaci.
Później nastąpiła kasata zakonu cystersów i budynek stał pusty przez wiele lat. Tymczasowo zamieszkiwali go jezuici. Oblaci przejęli go w 1926. „Klasztor objęliśmy 19 sierpnia 1926 roku po południu. Była to uroczystość wielka, w której wzięła udział cała parafia. Korowód wozów przybranych w zieleń i kwiaty przywiózł oblatów - O. Superiora Pawła Kulawego, 18 kleryków i 2 braci - z Wolsztyna do Obry. Jako patrona domu obraliśmy św. Bernarda opata. Pięknie się złożyło, że właśnie nazajutrz przypadał dzień św. Patrona. Klasztor w Obrze oddała nam Poznańska Władza Duchowna, jako częściową rekompensatę za piękny i wielki sierociniec w Szamotułach, który był naszą własnością, z który odstąpiliśmy na życzenie tejże Władzy.”*
Wszystko sprzyjało duchownym – do pewnego momentu. Wybuch II wojny światowej przerwał szybki rozwój seminarium. Kolejny rok przyniósł nowego proboszcza. Klasztor został zaadoptowany przez misjonarzy do potrzeb seminarium. Okres międzywojenny był płodny w nowe powołania. W latach 1918-1939 seminarium wypuściło około stu młodych kapłanów. Klerycy opuścili Obrę i zakon pozostał pusty. Tych, krórzy zostali czekało zesłanie do obozów koncentracyjnych. Wyjątkiem był o. Jezry Machoń. Sprawował on potajemnie posługę religijną w pobliskiej Kopaniny. W 1940 roku utworzono szkołę dla policji. Zamknięto świątynie, a wszystkie oznaki religijności tępiono w brutalny sposób. Szkołę zlikwidowano już rok później tworząc szpital na jej miejscu. Leczyli się tam chorzy na gruźlicę. Wspomniany o. Jerzy Machoń zdołał uzyskać od władz pozwolenie i mógł dzięki temu pomagać chorym. Żołnierze Frontu Białoruskiego ( a wkrótce i polskie odziały) wkroczyly 15 stycznia 194 5roku. Wkrótce pojawili się oblaci i seminarium wznowiło swą działalność. .Państwo odebrało ziemię klasztorną na mocy Ustawy o Dobrach „Martwej Ręki” w 1950. Było to poprzedzone licznymi represjami ze strony komunistycznej władzy. Po upadku komunizmu w Polsce w roku 1989 zakon odzyskał swe ziemie. Klerycy chętnie wstępowali do zakonu w latach 1981-1997. W szczytowym okresie było ich, aż 150 i kilkunastu ojców profesorów i braci zakonnych. Prowadzono również budowę nowego skrzydła seminarium. Klasztor rozwijał się też kuturalnie poprzez działalność różnych kół zainteresowań.Wydawano czasopismo Gość z Obry (1926-1951), które potem zmieniło nazwę na Mozaika Odrzańska (patrz dalej). Swój akcent miały też tu harcerstwo i sport.
O „wartości seminarium” najlepiej mówią państwa jakie odwiedzali misjonarze oblaci. „Dużo absolwentów obrzańskich wyjechało na misje ad gentes. w okresie międzywojennym niektórzy misjonarze udali się na Cejlon, do Kanady i Stanów Zjednoczonych; od 1970 r. zakładali placówki w Kamerunie, z od 1980 r. - na Madagaskarze, Białorusi i Ukrainie. Wyjeżdżają też do Czech, Austrii, Niemiec, Francji, Pakistanu, Urugwaju, Tajlandii, Skandynawii, Grenlandii, Chin oraz do innych krajów.”
Dzisiaj…
8 lat temu klasztor scalił się z wydziałem teologicznym im A. Mickiewicza w Poznaniu.Od tej pory zaczęły wielką rolę odgrywać regulaminy studyjne. Język angielski jest obowiązkowy. Ponadto uczą się tam francuskiego, angielskiego i niemieckiego. Wykładowcy pełnią posługę duszpasterską w kraju i zagranicą poprzez misje i rekolekcje. Jeżdżą na sympozja i naukowe spotkania. Publikują wiele ciekawych książek i artykułów. Co roku biorą udział w kursach językowych na świecie.
Trzeba wspomnieć, że przy zakonie działa zespół Gitary Niepokalanej, chór i grupa teatralna.Wydawany jest magazyn - kwartalnik Mozaika Odrzańska. Istnieją również najrozmaistrze grupy (co prawda nieformalnie) np. misyjna, Apostolstwa Chorych, oblackopowołaniowa, Krucjata Wyzwolenia Człowieka, modlitewnoewangelizacyjna Immaculata, modlitewna Taiz oraz Kleryckie Koło Ekumeniczne. Można tu z powodzeniem uprawiać sport. Umożliwiają to różne obiekty (hokej, pływanie). Klasztor jest malowniczo położony.
Ostatnie lata to dla seminarium okres odnowy. Remonty objęły dużą część kompleksu zakonu. Dobudowano też wiele nowych pomieszczeń. Warto zwiedzić muzeum misyjne, które pokazuje zbióry późniejszych najodleglejszych zakątków świata (Kanada, Kamerun, Uzbekistan, Ukraina, HongkongMadagaskar, Ameryka Północna późniejszych Południowa, Cejlon). Ta pięknie i skrupulatnie udokumentowana poprzez fotografie, filmy, ubrania, ozdoby, naczynia, księgi wieloletnia posługa misyjna przeniesie nas w tamte realia.
Moim zdaniem perełką zakonu jest skarbiec. Zawiera on między innymi XVIII - wieczne narzędzia liturgiczne (monstrancje, kielichy itd.) Warto wspomnieć rzeźbach świętych z XV wieku min. Marii Magdaleny, Doroty, Walentego i Jana Chrzciciela. Ponadto jest tam też XVIII - wieczna rzeźba Chrystusa Frasobliwego i deska ołtarzowa z 1500r.
Warto nadmienić, że kompleks klasztorny to również kościół św. Jakuba, zabudowania gospodarcze, park i obiekty sportowe. Najważniejsza jest jednak biblioteka, która ma ponad 70 000 woluminów.
Reasumując stwierdzam że klasztor należy do miejsc, które po prostu trzeba odwiedzić. Bogata historia zachęca do ujrzenia tego zabytku na własne oczy. Polecam każdemu miłośnikowi historii i kultury.
* cytat z pierwszego protokołu wizytacyjnego klasztoru oblatów w Obrze - autor O. Prowincjał Franciszek Kowalski
Bibliografia
www.oblaci.pl
http://pl.wikipedia.org/wiki/Obra
http://luskiewnik.strefa.pl/wollstein/p23.htm
Historia Polski Józef Andrzej Gierowski 1505-1764
Historia Polski Józef Błuszko 1864 – 1948
Mateusz Gralak III b 21