Woda, czyli tlenek wodoru (wg obecnej nomenklatury IUPAC - oksydan) to związek chemiczny o wzorze H2O, występujący w warunkach standardowych (pokojowych) w stanie ciekłym. W stanie gazowym wodę określamy mianem pary wodnej a w stałym stanie skupienia - lodem. Potocznie często do każdego ze stanów skupienia odnosi się słowo woda.
Woda jest bardzo dobrym rozpuszczalnikiem dla substancji polarnych. Większość występującej w przyrodzie wody jest "słona" (około 97,38%), tzn. zawiera dużo rozpuszczonych soli, głównie chlorku sodu. W wodzie rozpuszczonych jest też wiele gazów, najwięcej dwutlenku węgla.
Woda jest na Ziemibardzo rozpowszechniona. Występuje głównie w oceanach, które pokrywają 70.8% jej powierzchni, ale także w rzekach, jeziorach i w postaci stałej w lodowcach. Część wody znajduje się pod powierzchnią ziemi lub w atmosferze (chmury, para wodna). Niektóre związki chemiczne zawierają cząsteczki wody w swojej budowie (hydraty - zawierają tzw. wodę krystalizacyjną). Woda występująca w przyrodzie jest roztworem soli i gazów. Najwięcej soli mineralnych zawiera woda morska i wody mineralne; najmniej woda z opadów atmosferycznych. Wodę o małej zawartości składników mineralnych nazywamy wodą miękką, natomiast zawierającą znaczne ilości soli wapnia i magnezu - wodą twardą.
Aż miliard ludzi na świecie nie ma bezpośredniego dostępu do wody pitnej. Każdego dnia choroby wynikające z niedostatku czystej wody powodują śmierć wielu tysięcy ludzi, głównie dzieci.
Woda naturalna w wielu przypadkach przed zastosowaniem musi zostać uzdatniona. Proces uzdatniania wody dotyczy zarówno wody pitnej jak i przemysłowej.
Powierzchniowe wody śródlądowe (słodkie) znajdujące się na powierzchni ziemi:
· płynące (rzeki, potoki);
· stojące (jeziora, stawy sztuczne zbiorniki itp.).
Podziemne wody, znajdujące się pod powierzchnią ziemi na różnych głębokościach:
· zaskórne, najbardziej narażone na zanieczyszczenie;
· gruntowe, wykorzystywane przez człowieka do spożycia;
· wgłębne, o stałych własnościach fizycznych, chemicznych i biologicznych;
· głębinowe, silnie zmineralizowane.
Rodzaje w zależności od czystości i zastosowania (w przybliżeniu w kolejności procesu produkcyjnego)
· Woda surowa
o Woda opadowa, np. deszczówka
o Woda powierzchniowa, np. rzeka
o Woda podskórna
o Woda gruntowa
o Woda głębinowa
o Woda źródlana
o Woda słona np. morska
o Woda słodka
o Woda zaburtowa
· Woda użytkowa(zasoby wodne)
o Woda wodociągowa
o Woda pitna
o Woda przemysłowa
Przygotowanie wody
Woda twara
Woda miękka
Woda demineralizowana(woda dejonizowana)
Woda odgazowana
Woda dodatkowa
Woda zasilająca
woda kotłowa
Woda obiegowa
skropliny(kondensat)
o Woda destylowana
o Woda podwójnie destylowana (woda redestylowana)
· ścieki
o Ścieki komunalne
o Ścieki bytowe
o Ścieki przemysłowe
o Woda zęzowa
o fekalia
o gnojownica
Woda pitna - czysta woda, która nadaje się do spożycia (bez zagrożenia dla zdrowia). Powinna ona zawierać odpowiednią ilość soli mineralnych (dlatego woda destylowana, mimo wysokiej czystości, nie nadaje się do celów konsumpcyjnych), a nie zawierać zanieczyszczeń organicznych i nieorganicznych.
Wodę pitną można czerpać ze studni lub innych ujęć, a na terenach zurbanizowanych jej podstawowym rodzajem jest woda wodociągowa. W krajach rozwiniętych coraz powszechniej spożywa się wodę mineralną.
Czasami wodę pitną można uzyskać przez przegotowanie wody powierzchniowej, lecz nie daje to gwarancji unieszkodliwienia wszystkich drobnoustrojów. Spożywanie wody skażonej bakteriologicznie może być przyczyną zatrucia, którego najczęstszymi objawami są nudności, wymioty i biegunka. Jako ciekawostkę można podać fakt, że żołnierze niektórych armii otrzymują substancje odkażające, które w warunkach polowych umożliwiają im w miarę bezpieczne picie dostępnej wody powierzchniowej (nawet z kałuży).
W niektórych kontekstach (najczęściej związanych z żeglugą morską) wodę pitną nazywa się wodą słodką (w przeciwstawieniu do słonej wody morskiej).
Woda mineralna - naturalna woda pitna wzbogacona w znacznym stopniu solami mineralnymi (lub innymi składnikami) w postaci jonów. Oprócz tego może zawierać rozpuszczone gazy pochodzenia naturalnego (dwutlenek węgla, siarkowodór). Najczęściej (w handlu detalicznym w Polsce wyłącznie) jest to woda głębinowa, która minerały pozyskała ze skał, przez które przepływała.
Woda stołowa to produkt spożywczy w postaci czystej wody (gazowanej lub niegazowanej), konfekcjonowany zazwyczaj w butelkach. Jest ona naturalnie lub sztucznie mineralizowana. Wodę stołową otrzymuje się przez zmieszanie wody źródlanej lub pitnej wody podziemnej z naturalną wodą mineralną, solami naturalnymi lub innymi składnikami mineralnymi.
Wody lecznicze są naturalnymi wodami podziemnymi o udowodnionych właściwościach leczniczych, cechującymi się stałym składem chemicznym i naturalną czystością mikrobiologiczną. Wody uważane za mineralne są wodami podziemnymi, naturalnymi, muszą zawierać co najmniej 1000 mg składników mineralnych w litrze. Nie każda woda mineralna jest lecznicza. O udowodnionych właściwościach leczniczych decydują rodzaj i stężenie aktywnych składników biochemicznych.
W Polsce mamy bogate złoża leczniczych wód mineralnych. Najczęściej spotykane są wody: chlorkowo-sodowe, wodorowęglonowe, siarczkowo-siarkowodorowe, radoczynne i termalne.
Wody mineralne stosuje się do zabiegów balneologicznych, zwłaszcza kąpieli leczniczych w wannach i w basenach, do inhalacji, płukań oraz kuracji pitnej. Kąpiele mają szerokie zastosowanie w chorobach układu ruchu, układu krążeniowo-oddechowego, w chorobach dermatologicznych i innych.
Woda stołowa w naszym regionie pobierana jest głównie ze źródła w Luszynie. Wydobywa się tam wodę ze źródła bijącego z głębokości 170 metrów, usytuowanego z dala od wielkich aglomeracji miejskich na czystszym pod względem ekologicznym terenie. Woda ta jest doskonale przyswajana przez organizm, działa wzmacniająco i orzeźwiająco, wyzwala lepszą przemianę materii, przeciwdziała stresom i wzmacnia odporność organizmu. Naturalna, ma lekko mineralizowany smak. Posiada normę państwową dla wód pochodzących ze źródeł o najwyższej jakości i czystości. Na bazie naturalnej wody mineralnej produkowane są napoje wielosmakowe i oranżada, których receptura oparta jest na naturalnych syropach owocowych.