Wytwarzanie energii
Wykorzystanie energii jądrowej do wytwarzania energii.
Źródło energii jądrowej w niewielki sposób wpływa na środowisko naturalne człowieka oraz przyczynia się do czystego i niezawodnego wytwarzania energii, któremu towarzyszy znikoma emisja zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych. Dotychczas energia elektryczna z elektrowni jądrowych pozwoliła zaoszczędzić miliardy ton węgla kamiennego i brunatnego, a także biliardy m3 gazu ziemnego. Niestety w ich wykorzystaniu napotykać można na różnego rodzaju ograniczenia technologiczne (ze względu na postać występowania i możliwości praktycznego wykorzystania) oraz ekonomiczne (związane z dużymi kosztami ich stosowania).
Paliwo jadrowe
Większość nowoczesnych reaktorów to reaktory termiczne, czyli wykorzystujące neutrony termiczne do rozszczepiania jąder atomów paliwa jądrowego.
Niekiedy stosuje się paliwo jądrowe w postaci uranu metalicznego w specjalnych koszulkach ze stopu magnezowego. Jednak zwykle paliwem jest granulowany tlenek uranu zamknięty w długich metalowych rurach - prętach paliwowych. Pełny wsad paliwa do przeciętnego reaktora składa się z kilkuset takich prętów. Pręty pozostają w reaktorze 4-5 lat. Po tym czasie wypalone paliwo jądrowe jest przesyłane do jego dostawcy, który składuje je, odzyskując zwykle wcześniej wytworzony pluton i nie spalony uran. Energia jądrowa jest wyzwalana w reaktorze jądrowym, głównie w postaci ciepła i wykorzystywana albo bezpośrednio do ogrzewania albo przetwarzana na energię mechaniczną lub elektryczną, jak np. na statkach i okrętach z napędem jądrowym.
Utrwalanie żywności
Innym wykorzystaniem reakcji jądrowych jest utrwalanie żywności. Metoda ta polega na poddaniu żywności oddziaływaniu silnego strumienia kwantów promieniowania g, zwykle pochodzących z rozpadu promieniotwórczego kobaltu 60Co. Silny strumień promieniowania unieszkodliwia drobnoustroje chorobotwórcze, mogące być przyczyną zatruć pokarmowych. Napromieniowanie silnym strumieniem promieniowania g zapobiega również niekorzystnym, z punktu widzenia przydatności do konsumpcji zmianom, jakie zachodzą w żywności od chwili jej wyprodukowania.
Za granicą spotykamy produkty żywnościowe oznaczone napisem „irradiated” i charakterystycznym znakiem. Oznacza to, że były one utrwalane radiacyjnie. Można je kupić i bez obaw spożywać.
Jednak napromieniowanie żywności nie jest i nie będzie uniwersalnym sposobem na jej utrwalanie oraz poprawę jakości. Metoda ta może jednak być pożyteczna i odegrać znaczną rolę w zapewnieniu polskim konsumentom trwałych i zdrowych produktów.
Celem napromieniowania żywności może być:
• utrwalanie – a więc ograniczenie strat przechowalniczych przez zapobieganie niekorzystnym zmianom jakie zachodzą w żywności od chwili jej wyprodukowania lub zbioru (np. hamowanie kiełkowania)
• higienizacja – czyli podniesienie bezpieczeństwa spożycia przez inaktywację(unieszkodliwienie) szkodników, pasożytów oraz drobnoustrojów chorobotwórczych powodujących zatrucia pokarmowe.
Datowania archeologiczne
Izotopowe datowanie pozwala określić wiek szczątków organizmów żywych, materiałów, np. znalezisk archeologicznych. Metody datowania wykorzystujące izotopy radioaktywne można podzielić na dwie grupy:
- metody analityczne - polegają na oznaczaniu całkowitej zawartości izotopów macierzystych oraz produktów ich rozpadu za pomocą metod chemicznych albo innych metod na przykład neutronowej analizy aktywacyjnej. Datowanie skał z wykorzystaniem mokrej analizy chemicznej jest stosowane od początku XX wieku.
- metody spektrometryczne - polegają na określeniu zawartości poszczególnych izotopów za pomocą spektrometrii masowej.
W archeologii stosuje się tzw. metodę węgla C-14. W mineralogii najczęściej wykorzystuje się metodę potasowo-argonową, uranowo-ołowiową i ołowiową. Mineralogiczne metody datowania jądrowego stosuje się do obiektów o wieku od kilkudziesięciu milionów do kilku miliardów lat.
Inne zastosowania
W wyniku reakcji jądrowych otrzymuje się izotopy, mające liczne zastosowania: głównie w technice, medycynie, biologii, fizyce. Są wykorzystywane m. in. do zwalczania nowotworów, wykrywania wad materiałów, pomiarów grubości. Jako wskaźniki izotopowe wykorzystywane są w biologii do śledzenia przemian materii, w geofizyce do badania wędrówki wody w przyrodzie.
http://www.sciaga.pl/tekst/28219-29-niemilitarne_wykorzystanie_energii_jadrowej
http://wizard.ae.krakow.pl/~gniazd1m/energia.html
http://www.ekologika.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=455
http://members.chello.pl/l.rakowska/en_jadrowa.html
http://www.sciaga.pl/tekst/19434-20-energetyka_atomowa
http://www.fip.elbi.pl/pdf/promieniotworczosc.pdf