. Wiadomości ogólne o tynkach
Tynki wykorzystywane są w budownictwie od wielu tysiącleci. Niektóre ich rodzaje stosowane są w prawie niezmienionej postaci do dnia dzisiejszego, jednak wiele nowych typów wypraw tynkarskich opracowano w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat.
Przygotowane kiedyś prawie wyłącznie w całości na budowie, dzisiaj wytwarzane są fabrycznie w postaci suchych mieszanek do zarabiania wodą lub jako gotowe masy tynkarskie.
Ciągle zmieniają się wymagania stawiane tynkom. Wiąże się to zarówno z rozwojem technologii, wprowadzeniem nowych materiałów i systemów budowlanych, tendencja do skracania czasu budowy i minimalizowanie przerw technologicznych, dążeniem do prowadzenia prac także w temperaturach bliskich 0ºC, jak także z potrzebą sprostania coraz to bardziej wyrafinowanym wymaganiom użytkowym.
1.1 Tynk
Tynk jest to warstwa z zaprawy lub gipsu pokrywająca powierzchnie ścian, sufitów, kolumn, filarów itp. wewnątrz i na zewnątrz budynku. Zadaniem jej jest zabezpieczenie powierzchni przed działaniem czynników atmosferycznych (w przypadku tynków zewnętrznych), ochrona przed działaniem czynników wewnątrz pomieszczeń (np. para wodna), ogniem (elementy drewniane) oraz nadanie estetycznego wyglądu elementom budynku. Tynk stosuje się również jako warstwę podkładową pod elementy wymagające gładkiego podłoża (płyty styropianowe, płytki ceramiczne) - powszechnie stosuje się wówczas tynk cementowy, cementowo-wapienny lub gipsowy.
Tradycyjne tynki wykonuje się jako jednowarstwowe (surowe, tylko zgrubsza wyrównane, pomieszczenia gospodarcze, piwnice itp.:), dwu- lub trójwarstwowe. Ze względu na miejsce zastosowania tynki można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne; ze względu na jakość i technikę wykonania widocznej powierzchni: tynki zwykłe, szlachetne, tynki z zapraw plastycznych, tynki specjalne; sposób wykonania: tynki wykonywane ręcznie lub mechanicznie; rodzaj użytego materiału: tynki cementowe, cementowo - wapienne, wapienne, gipsowe.
1.2. Podstawowe funkcje tynków
Do podstawowych funkcji tynków zalicza się:
• Nadanie budowli i jej widocznym elementom estetycznego wyglądu, poprzez odpowiednie wyrównanie powierzchni, nadanie faktury i kolorystyki oraz ukształtowanie detalu architektonicznego,
• Zabezpieczenie elementów budowli przed wpływami atmosferycznymi, mechanicznymi, ogniem,
• Zabezpieczenie elementów budowli przed szkodliwym działaniem wilgoci występującej w pomieszczeniach,
• Stworzenie we wnętrzach niezbędnych warunków higieniczno sanitarnych oraz poprawa mikroklimatu.
1.3. Przygotowanie podłoża
Standardowe przygotowanie podłoża obejmuje jego wymycie, odtłuszczenie, odpylenie.
Podłoża sypkie i chłonne – powinny być zaimpregnowane środkami wzmacniającymi, którymi są najczęściej wodne dyspersje żywic.
Podłoża gładkie – zaimpregnowanie gruntami poprawiającymi przyczepność. Elementy metalowe (np. przebijające pręty zbrojenia) – oczyszczenie, pomalowanie produktami antykorozyjnymi.
Podłoża gipsowe – powinny być zarysowane głęboko ukośnie. Nie dotyczy to płyt kartonowo – gipsowych, które mogą zostać uszkodzone przez zarysowywanie.
Przerwy, spoiny – powinny być zabezpieczone siatką nylonową, połączenia płyt wiórowo-cementowych – zabezpieczone antykorozyjnie siatka metalową.
1.4. Nakładanie tynków
Mechaniczne nakładanie tynków agregatem (wewnątrz, czy na zewnątrz) znacznie przyspiesza żmudne prace związane z narzucaniem ich kielnią. Nie jest jednak łatwe – osiągnięcie perfekcji wymaga dużego doświadczenia.
Tego typu produkty będą występowały w wersji do nakładania ręcznego i w wersji do nakładania mechanicznego. Należy wybrać go zależnie od techniki prac.
Prace planować należy w taki sposób, aby połączenia stref już wyschniętych i rozpoczynanych przypadało w miejscach połączeń naturalnych – w rogach ścian, kantach, załamaniach, występach. Miejsca połączeń mogą bowiem być widoczne.
Zakres odchyłów przyjmowanych jako tolerowane przy nakładaniu tynków: 2-3 mm po przyłożeniu dwumetrowej łaty. Miejsca krytyczne: krawędzie ścian i narożniki.
Zacieranie, czyli wygładzanie tynków wymaga wprawy, ale jest możliwe do wykonania we własnym zakresie.
Jeśli mamy niedokładnie wygładzoną ścianę, którą trzeba szybko wykończyć „na gotowo”, można stosować systemy natryskowe (rozwiązanie pośrednie między tynkiem a farbą strukturalną.) Na pomalowaną ścianę natryśniete zostają krople produktu, odpowiadającego konsystencją rzadkiemu tynkowi. Jest szeroki wybór kolorów. Może być to rozwiązanie jedno, dwu lub nawet wielobarwne. Gęstość, wielkość struktury: od bardzo drobnej do grubej.
cd. załącznik